Τα παιδιά τρελαίνονται για ζαχαροπλαστεία, συνοικιακά, πολυτελή, διάσημα, άσημα, ακριβά και φθηνά: η τσουρεκίλα τούς σπάει τη μύτη, οι κουραμπιέδες και τα μελομακάρονα, μέρες που είναι, τα φέρνουν στα όριά τους… καλά, όχι μόνο τα παιδιά. Και τους μεγάλους, είτε πάνε συνοδεία είτε μόνοι τους.
Κάθε «άνθρωπος που γράφει» έχει αναλύσει κάπου, κάποτε την αγαπημένη του ανάμνηση ζαχαροπλαστείου: ο παππούς ή η γιαγιά τον/την πήγαινε στο τάδε ζαχαροπλαστείο όπου η σοκολατίνα ήταν άπαιχτη. Ο μπαμπάς ή η μαμά αγόραζε εκλέρ από το δείνα (ζαχαροπλαστείο) όπου η κρέμα ήταν συγκλονιστική. Γράφεις-δεν γράφεις, υπάρχει στο παρελθόν σου χαντακωμένη μια πάστα, ένα φοντάν, μια τούρτα, ένα σοκολατάκι, ένα αμυγδαλωτό αξεπέραστο. Τις γιορτές το φεστιβάλ αναμνήσεων φτάνει στο peak – κάποια θεία έφτιαχνε μελομακάρονα και μοσχοβολούσε η γειτονιά. Κάποια άλλη έψηνε κουραμπιέδες με ακόμα συγκλονιστικότερα αποτελέσματα. Τα σκέφτεσαι και κλαις κ.λπ. κ.λπ. κ.λπ.
Οι αναμνήσεις «μας πάνε πίσω στην παιδική μας ηλικία» τότε που τρώγαμε παστάκια όποτε τα βρίσκαμε αφύλαχτα, μας κερνούσαν χριστουγεννιάτικα γλυκά σ’ όλα τα συγγενικά σπίτια και περνάγαμε τις γιορτές με άχνη ζάχαρη μέχρι το βρακί μας. Για μένα π.χ. που μεγάλωσα στην Καβάλα, οι ωραιότεροι κουραμπιέδες, κολλημένοι πάνω στα Χριστούγεννα, είναι της Νέας Καρβάλης – οι πρόσφυγες από την ορίτζιναλ Καρβάλη έχουνε μαγικές συνταγές για αφράτους κουραμπιέδες που μοσχοβολάνε αμύγδαλο μέσα από τις δεκαετίες (τςςςς).
Ο παππούς μου λοιπόν (όχι θα τη γλιτώνατε…) με πήγαινε στον «Μαλάμο» στον Άγιο Παντελεήμονα, στον «Κανάκη» στη Φιλαδέλφεια και στον «Μικέ» στη Μαβίλη. Έπαιρνα πάντα τα ίδια: ένα, ή στην καλύτερη, δύο κοκ. Και τώρα ακόμα, όταν πηγαίνω με τα παιδιά μου σε ζαχαροπλαστεία με υπέροχες βιτρίνες, με εντυπωσιακά γλυκά, ελαμπορέ πάστες και τέτοια… παίρνω ένα κοκ στο τέλος.
Όλα αυτά δεν ενδιαφέρουν κανέναν χωρίς την απαραίτητη πληροφορία, οπότε τα πιάνω ένα-ένα, με παιδιά και άνευ: ο «Μαλάμος» υπάρχει εδώ και 93 χρόνια, κάθε φορά που περνάω και τον βλέπω ανοιχτό αισθάνομαι ανακούφιση (ότι δεν διαλύθηκε ακόμα το Σύμπαν), έχει λογικές τιμές και καλή ποιότητα υλικών, σούπερ μελομακάρονα και, πάντα, ωραίο κοκ. Ο «Κανάκης» εκτός από τα παραδοσιακά γλυκά, έχει αριστουργήματα με καϊμάκι – κρέμες, παγωτά, πάστες κ.λπ. Είναι το μεγάλο, απλωμένο καφέ-ζαχαροπλαστείο παλαιού τύπου με ατέλειωτο κατάλογο γλυκών, φιλικό στα παιδιά, που μπορούν να κρέμονται από τους πολυέλαιους χωρίς να κάνουν ζημιές.
Το «Αθηναϊκόν» επίσης προσφέρεται να πας με τα παιδιά σου, όσα κι αν είναι: έχει πολλαπλές βιτρίνες με γλυκά (τον άμμο της θάλασσας), εκεί που νομίζεις ότι καθάρισες πετάει έξτρα εταζέρες με κουλουράκια-petit-four-βουτήματα-cookies, κι έχει συνηθίσει επειδή η πελατεία του πηγαίνει εκεί από την παιδική ηλικία της, άσχετα που έχουνε περάσει καμιά εκατοστή χρόνια από τότε (ποιος μετράει;). Είναι στολισμένο σαν χριστουγεννιάτικο δέντρο, κυριολεκτικά, με λαμπάκια και φωτάκια να του κρέμονται από παντού, πράγμα που ενθουσιάζει ακόμα περισσότερο τα παιδιά, σα να μη τους έφτανε το φεστιβάλ σοκολάτας/ζάχαρης που τα ’χει κάνει να σκαρφαλώνουν στο ταβάνι.
Το «Oak Room Café» είναι καφέ, όχι ζαχαροπλαστείο, ντιζαϊνάτο, με δερμάτινους καναπέδες και βελούδινες λεπτομέρειες – καθόλου κατάλληλο για παιδιά, που όμως κάθονται σούζα προκειμένου να φάνε ΤΗ μηλόπιτα, διάσημη, και καταπληκτική από όποια μεριά κι αν τη δεις. Το ζαχαροπλαστείο του «Μικέ» δεν έχει καφέ, παίρνεις τα γλυκά σου και φεύγεις – όλα είναι καταπληκτικά, κυρίως (ε, ναι) τα κοκ. Οι βιτρίνες του είναι τόσο καλλιτεχνικές που χαζεύεις τα χρυσο-τυλιγμένα σοκολατάκια λες κι είσαι Ρώσος μεγιστάνας σε κοσμηματοπωλείο.
Ανάλογο σε αίσθηση-μπιζουτερί είναι και το παραδοσιακό art-nouveau ζαχαροπλαστείο «Καμέλια», με τούρτες-αριστουργήματα και ανάλαφρα μελομακάρονα, με υπέροχα μίνι-κοκ και εκλαιράκια. Ο «Βενέτης» στη Βασιλίσσης Σοφίας είναι ανάμεσα στα νοσοκομεία της περιοχής (location, location, location), έχει τραπεζάκια έξω, σερβίρει σε χάρτινα ποτήρια ζεστή σοκολάτα στα πιτσιρίκια που πατάνε τα παστάκια τους και κυνηγάνε κάτι ζαλισμένα περιστέρια ενώ εσύ τρώς κρουασίνια-σταφίδα-κρέμα. Που κρατάνε όση ώρα χρειάζεται ώστε να παίξουν τα παιδιά σου, να μαδήσουν ελαφρά ένα περιστέρι, να χύσουν τη σοκολάτα στα ρούχα τους και να ξηλώσουν λίγη χριστουγεννιάτικη διακόσμηση.
Η αλήθεια είναι ότι ψοφάω για καφε-ζαχαροπλαστεία-τύπου-Εθνική-οδός, από αυτά που έχουνε τα πάντα και μία θεία τους μαζί, που μέσα στη βαβούρα πουλάνε και μια χυλόπιτα στη γωνία, ένα μίλκο, ψωμί ψυγείου έτσι κι έχεις ξεμείνει… μου αρέσουν χιλιο-στολισμένα, με πλαστικά έλατα στις γωνίες και κόκκινες γιρλάντες ανάμεσα στα μελομακάρονα που είναι και αυτά στολισμένα με πλαστικά γκυ σε πράσινα πλαστικά δισκάκια. Με πιτσιρικάδες που φτιάχνουν χαμογελαστούς καφέδες «πολυτελείας», με τιμές μη-πολυτελείας, φθηνές χαρτοπετσέτες και σημεία στα οποία μπορείς να καπνίσεις πίσω από τις χριστουγεννιάτικες μπάλες, έστω κι αν δεν καπνίζω. Ή δεν σπάω μπάλες.
Το καλύτερο του καφε-ζαχαροπλαστείου είναι ότι μυρίζεις σαν κουραμπιές όταν γυρίζετε σπίτι, εσύ και τα παιδιά σου. Και αυτό είναι η πραγματικά χριστουγεννιάτικη διάθεση. Με μπόλικη άχνη ζάχαρη από πάνω…
«Θυμάμαι τον εαυτό μου πιτσιρικά να πίνω καφέ φίλτρου, όταν τον πρωτογνώρισα στην Ελλάδα τη δεκαετία του ʼ60. Αγαπούσα και τον ελληνικό, αλλά όσο να πεις, το ξενόφερτο και το νέο είχε τη χάρη του»
Η μυρωδιά των φρεσκοαλεσμένων κόκκων, η πλούσια γεύση τους και η μοναδική τους δυνατότητα να εμπλουτίζουν γλυκά και επιδόρπια, καθιστούν τον καφέ αναπόσπαστο κομμάτι της γαστρονομίας και ιδιαίτερα της ζαχαροπλαστικής
Aναρωτηθήκατε ποτέ απο πού προήλθε ο καφές, απο που ξεκίνησε αυτό το μικρό φρούτο καφεόδεντρου; Ετοιμαστείτε για ένα ταξίδι στον χρόνο και τις ηπείρους.
8°
