Οι καταπληκτικές επιτραπέζιες ελιές Amvrelia της Άρτας

Την αρχαία Αμβρακία, σημερινή Άρτα, την έχω φωτογραφικά συνδεδεμένη με το θρυλικό της γεφύρι, με το βυζαντινό κάστρο και φυσικά με τον ποταμό Άραχθο, που κάνει ακόμη πιο πλούσιο τον μεγάλο της κάμπο. Καλλιέργειες με πορτοκάλια και μανταρίνια κυριαρχούν χρωματικά εδώ. Εναλλάσσονται με θαμνοφράχτες-καταφύγια πουλιών δίπλα στα κανάλια και με δαιδαλώδη δρομάκια που πολλές φορές με κατάπιαν. Κι όσο κι αν λέμε «πορτοκάλια Άρτας» η βασική καλλιέργεια του τόπου είναι η ελιά. Καλλιεργούνται κοντά στα 45.000 στρέμματα με τα 38.000 να παράγουν επιτραπέζια ελιά. Μάλιστα, η τοπική ποικιλία με την ονομασία «Κονσερβολιά Άρτας», αποτελεί πιστοποιημένο από την Ευρωπαϊκή Ένωση Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης. Εξαγώγιμη και με υψηλά ποιοτικά χαρακτηριστικά, την υπηρετεί με πάθος η οικογένεια Κοντοδήμα στην περιοχή της Γραμμενίτσας Άρτας, μια κυρίαρχη περιοχή ελαιοκαλλιέργειας λόγω μικροκλίματος και φυσικού περιβάλλοντος.

Λίγο πριν το χωριό ένας τσιμεντένιος δρόμος κυλάει ανάμεσα στα αιώνια δέντρα και με φέρνει μπροστά στις εγκαταστάσεις αλλά και την πενταμελή οικογένεια που με περιμένει μέσα στα χαμόγελα. Καινούργιο, επιβλητικό κτίριο, με μικρά βοηθητικά υπόστεγα φορτωμένα με δεκάδες πλαστικά βαρέλια και το αιχμηρό εκείνο άρωμα της ελιάς ανακατεμένο με τον παγωμένο αέρα. Η Λαμπρινή είχε ετοιμάσει ήδη το τραπέζι με μικρά, γεμάτα ελιές πιάτα και το τυπικό μπουκάλι τσίπουρο για το καλωσόρισμα. Αγαπώ αυτές τις μικρές λεπτομέρειες!

Amvrelia λέγεται η εταιρία σας και από όσο το έψαξα δε σημαίνει κάτι. Πως προκύπτει η ονομασία;
Ήταν η ιδέα του μεγάλου μας γιου, του Γιώργου, να συνδέσουμε τον τόπο με τον καρπό της. Ξεκινάει από το Aμβρα(κία) με την ελιά δεύτερο συνθετικό. Βγάζει έναν ωραίο ήχο.

Ιδιαίτερο μου ακούγεται. Την παραγωγή την ξεκινήσατε εσείς ή είστε η επόμενη γενιά όπως συνήθως συμβαίνει;
Τα κτήματα με τις ελιές τα είχαν οι παππούδες και τα δούλευαν από το 1960. Τα ίδια διακόσια στρέμματα έχουμε. Η καλή μας όμως κληρονομιά είναι η συνταγή με την οποία φτιάχνουμε μέχρι σήμερα την επιτραπέζια ελιά, την οποία βέβαια έχουμε προσαρμόσει στις σημερινές απαιτήσεις. Και αυτή η συνταγή είναι καταρχάς το μεράκι και ο σεβασμός προς τη φύση και τα προϊόντα της και κατά δεύτερον ο φυσικός τρόπος ξεπικρίσματος του καρπού. Εκεί είναι το κλειδί της υπόθεσης. Εμείς συλλέγουμε την ελιά και αφαιρούμε την πικράδα της μέσα σε δέκα μήνες, χωρίς να προσθέτουμε ίχνος συντηρητικού. Τόσο χρειάζεται ο φυσικός τρόπος. Σκέψου ότι με φάρμακα το ίδιο φαινομενικά αποτέλεσμα το έχεις σε μία μέρα, θυσιάζοντας όμως όλα τα θρεπτικά στοιχεία και την αυθεντική γεύση του καρπού.  

Συνεπώς μου λες, ότι ο χρόνος είναι ο βασικός σας σύμμαχος στην πολύ καλή ποιότητα της ελιάς!
Ακριβώς! Είναι μια χρονοβόρα εργασία που δυστυχώς δεν ακολουθείται. Και δεν έχει να κάνει με την υπομονή του παραγωγού αλλά με την άμεση ρευστοποίηση του προϊόντος. Στον αντίποδα έχουμε και την άριστη ποιότητα των καρπών που φέρνει έναν τεράστιο πλούτο σε πολυφαινόλες και που κάνει την ελιά γευστική και θρεπτική. Ενδεικτικά θα σου πω ότι το εργαστήριο έδειξε 5500 ολικές πολυφαινόλες, κάτι που δυστυχώς όμως δεν μπορεί να αναγραφεί αφού δεν υπάρχει καμία μελέτη σε αυτό το κομμάτι της ελιάς. Στο λάδι μόνο σήμερα βρίσκει κανείς αυτή την ένδειξη. Αλλά πέρα από αυτόν τον παράγοντα εξυπακούεται ότι το καθαρό προϊόν και η συνταγή μας που εμπεριέχει βιολογικά λεμόνια, ρίγανη και αλάτι στη συγκεκριμένη δοσολογία φέρνουν το θεμιτό αποτέλεσμα. Η ελιά μας μπορεί να καταναλωθεί και μετά από έξι χρόνια χωρίς ούτε να χαλάσει αλλά ούτε και να χάσει τη θρεπτικότατα και τη γεύση της. 

Με έπεισε ο Θανάσης και εδώ ακριβώς έκανα το πρώτο γευστικό διάλειμμα δοκιμάζοντας τις ελιές που υπομονετικά περίμεναν. Ξεκίνησα τη δοκιμή από τις ακατέργαστες και το απόλυτα πικρό. Σπάνια έχουμε την ευκαιρία να πάρουμε αυτούσια αυτή την παρεξηγημένη γεύση. Οι επόμενες έδειξαν γλυκιές αλλά διατηρούσαν ένα επίπεδο πικράδας, που είναι αλληλένδετη με τα υψηλά επίπεδα σε πολυφαινόλες, αυτές τις άκρως απαραίτητες για τον οργανισμό φυτικές ενώσεις. Ο φυσικός τρόπος με τον οποίο ξεπικρίζουν είναι εμφανής στον ουρανίσκο. Στιβαρή η γεύση του σώματος γεμάτη από τη φρεσκάδα του λεμονιού και με μια μαγική ισορροπία ανάμεσα στην οξύτητα και την αλμυράδα του καρπού. Τελευταία ερχόταν η ρίγανη αφήνοντας εκείνη τη μεσογειακή, πικάντικη αίσθηση. Δυσκολεύτηκα αλήθεια πολύ να σταματήσω την κίνηση του δεξιού καρπού μου.

Άρα είναι ευτύχημα το ότι δίπλα στους ελαιώνες υπάρχουν φυτείες με λεμόνια, αφού η φλούδα τους παίζει πρωταρχικό ρόλο στη γεύση και εσείς χρησιμοποιείτε τόνους βιολογικά ετησίως. Ξέρουμε όμως και οι δυο καλά ότι η παστερίωση, ανάλογα με τη συνθήκη, καταστρέφει συστατικά, βιολογικά ή όχι.
Ισχύει, γι’ αυτό και από το ξεκίνημά μας δουλεύουμε τα βάζα με κενό αέρος και όχι με παστερίωση όπως συνηθίζεται. Στην πρώτη περίπτωση το προϊόν μένει αναλλοίωτο. Επίσης τον τελευταίο χρόνο έχουμε εισάγει ΡΕΤ συσκευασίες, δηλαδή θερμοπλαστικές, που είναι ευκολότερες στη χρήση, κάνουν πιο προσιτή την τιμή αφού μειώνεται το κόστος συσκευασίας και μεταφοράς και έχουν μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα διότι δεν υπάρχουν απόβλητα και χρησιμοποιούνται μόνο ανακυκλώσιμες συσκευασίες. Αυτή η συσκευασία μας λοιπόν, θα μας δώσει, πιστεύω, μια νέα δυναμική στην αγορά και ιδιαίτερα στα ξενοδοχεία. 

Πες μου τώρα για την τοπική ποικιλία που με έφερε εδώ...
Είναι η Κονσεβολιά Άρτας, ένα πιστοποιημένο Προϊόν Γεωγραφικής Ένδειξης. Εμείς πήραμε αυτή την πρώτη πιστοποίηση μαζί με την επίσης σημαντική πιστοποίηση “Greek mark” που μας δόθηκε για τις επιτραπέζιες ελιές. Η συγκεκριμένη ποικιλία ενώ είναι επιτραπέζια έχει πολύ υψηλή περιεκτικότητα σε λάδι, γεγονός που την κάνει εξαιρετικά νόστιμη. Εύκολα αποσπάται ο πυρήνας της και έχει μεγάλη αντοχή στην συντήρηση. Έχει την ιδιαιτερότητα ότι παράγεται σαν πράσινη, ξανθή και μαύρη. Ειδικά η τελευταία διατηρεί όλα τα βιοενεργά και οργανοληπτικά της συστατικά.

Όντως είχε εξαιρετική γεύση αυτή η ποικιλία με την ονομασία να παραμένει, υποθέτω λόγω της κονσέρβας που κάποτε την «κουβαλούσε». Φρουτώδης, ελαφρά πικάντικη και τραγανή η σάρκα, έδειξε ακόμα περισσότερο το ύψος της μπροστά στο ποτηράκι με το τσίπουρο! Απέναντι πάντα ο Θανάσης Κοντοδήμας μου έλεγε με ενθουσιασμό, πώς γλίτωσε το έγκαυμα πρώτου βαθμού με την επάλειψη πάστας ελιάς στο χέρι του. Με το λίγο αλκοόλ και την καλή διάθεση δεν δυσκολεύτηκα να με φανταστώ το καλοκαίρι με το βαζάκι Amvrelia Kontodimas στην άμμο και το άρωμα του λαδιού ελιάς αντί καρύδας στο σώμα. 

Τι ποσοστό παραγωγής καλύπτει η εξαγωγική σας δραστηριότητα;
Εξάγουμε το 98% της παραγωγής μας σε Γερμανία, Γαλλία, Φινλανδία, Σουηδία, Αυστρία και Αμερική. Όμως, όπως σου είπα, με τη νέα θερμοπλαστική συσκευασία θα μπούμε περισσότερο στην ελληνική αγορά. 

Διάβασα ότι είσαστε η πρώτη ελληνική εταιρεία στην οποία έχει χορηγηθεί πιστοποίηση και έπαινος από τον ΕΛΓΟ –ΔΗΜΗΤΡΑ για το 100% ελληνικό προϊόν σας. Τι γίνεται όμως όταν μια χρονιά είναι κακή;
Τα προϊόντα μας έχουν μεγάλη διάρκεια ζωής και άρα υπάρχει αποθήκη. Οι ελιές εννοείται είναι σε κάθε περίπτωση ελληνικές. Εκτός από τα δικά μας στρέμματα, συλλέγουμε από συγκεκριμένους παραγωγούς ώστε να καλύψουμε τις ανάγκες της εταιρείας. Είναι μη αρδεύσιμοι μικροί και ορεινοί ελαιώνες που αβίαστα παράγουν αυτό που η φύση τους δίνει. Γιατί ξέρεις ακόμη και το πότισμα κάνει boost στο δέντρο για  περισσότερη παραγωγή, κάτι που φυσικά μειώνει την ποιότητα.  

Θα υπάρξει ακολουθία στο επάγγελμα;
Σίγουρα σε πρώτη φάση από τον μεγαλύτερο γιο τον Γιώργο, που τώρα σπουδάζει στην Αθήνα οργάνωση επιχειρήσεων. Την αγαπάει τη δουλειά μας και γι’ αυτό κάνει το Αθήνα-Άρτα περίπατο. 

Κάπως έτσι έκλεισε η συζήτηση για το ιερό δέντρο αφού άναψε γουλιά τη γουλιά το ιερό των Ελλήνων ποτό. Κι αυτό γιατί εμφανίστηκε ο Δημήτρης Μίτος με το εξαιρετικό του νέο παλαιωμένο τσίπουρο της MITOS DISTILLERY. Μένω σε αυτή τη γουλιά του λόγου γιατί πριν δύο κοντά χρόνια παρουσίασα την εταιρία σε αυτή εδώ τη στήλη.

*Τα προϊόντα AMVRELIA KONTODIMAS τα βρίσκουμε στο Maison d' Olive στο Κολωνάκι.