Cooking#With Refugees: Γνωστά aθηναϊκά εστιατόρια μαγειρεύουν μαζί με πρόσφυγες σεφ στο Φεστιβάλ Μαγειρικής

Πίσω από τον ξύλινο πάγκο στη «Λόντζα της Γειτονιάς», επικρατεί ο αναμενόμενος «πυρετός» που περιμένει κάποιος όταν βρίσκεται σε μια κουζίνα εν ώρα εργασίας. Κάτι, όμως, είναι διαφορετικό: στη γυναικοκρατούμενη κουζίνα ακούγονται - εκτός από ελληνικά - και αγγλικά, ενίοτε και λίγα γαλλικά (τα καλά!). Δίπλα από το ταμείο οι γνωστές πίτες ημέρας έχουν λίγο από... Ελληνίδα γιαγιά και λίγo από τα μυστικά μιας μαμάς από το Καμερούν. Το γιορτινό κοτόπουλο με τις μπανάνες μοσχομυρίζει σε ένα «πάντρεμα» με τα κλασικά μεσογειακά λαχανικά και μπαχαρικά -ελλείψει των πιο εξεζητημένων που τα βρίσκει κάποιος μόνο στην Αφρική.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς ειδήμων στη γαστρονομία ή στη μαγειρική (όπως η γράφουσα) για να καταλάβει ότι πέρα από τη δημιουργικότητα και τη νοστιμιά, κυριαρχεί το γέλιο, η καλή διάθεση, η συνεργασία. Η κουζίνα αυτή είναι πραγματικά ανοιχτή - και όχι μόνο επειδή μπορείς να δεις τι γίνεται σε αυτήν.

«Θέλουμε να δείξουμε ότι έχουμε κοινά, ότι είμαστε ανοιχτοί σε διαφορετικές γεύσεις και διαφορετικούς ανθρώπους», σημειώνει η σεφ Αγάπη Μιχελή. Στο πλάι της, είναι η Diane Priscille Ndzouatchoua, η οποία ασχολείται επαγγελματικά με τη μαγειρική και είναι για δύο μέρες φιλοξενούμενη της «Λόντζας», μυώντας το πάντα ανοιχτό αθηναϊκό κοινό στις γεύσεις της πατρίδας της, του Καμερούν.

Η μαγειρική αυτή συνύπαρξη συμβαίνει με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων (20 Ιουνίου). Έπειτα από μερικά χρόνια διακοπής λόγω της πανδημίας, το Φεστιβάλ Μαγειρικής Cooking #WithRefugees, το οποίο διοργανώνει η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR Greece) σε συνεργασία με εταίρους της, επιστρέφει στην Αθήνα έως τις 22 Ιουνίου.

Το τραγικό ναυάγιο στην Πύλο ήρθε, βέβαια, να ρίξει τη σκιά του στη γιορτινή ατμόσφαιρα. Από την άλλη, αναδεικνύει πιο πολύ από ποτέ τη δύναμη της συμπερίληψης και της ένταξης των προσφύγων.

Η Αγάπη Μιχελή το θέτει και με όρους μαγειρικούς, εξηγώντας πώς μαζί με την Diane έφτιαξαν πέντε πιάτα συνδυάζοντας δύο κουζίνες με αρκετές ομοιότητες και πολλές διαφορές: «Για να φτιάξουμε τα πιάτα, χρειάζεται συνεργασία. Κάνει λίγο πίσω ο ένας, λίγο ο άλλος. Πρέπει να είμαστε ανοιχτοί στην κουλτούρα του άλλου».

Πιάτα με «άρωμα» Ελλάδας και Καμερούν

Το λαχταριστό αποτέλεσμα της συνεργασίας αυτών των δύο νεαρών γυναικών είναι το κοτόπουλο «pulet DG» με τηγανιτές μπανάνες και ριζότο, τα χόρτα με φάβα και μυρωδικά και μια κρεατόπιτα, η οποία μοιάζει πολύ με την ελληνική, με λίγο έξτρα μυρωδικά και αυγό μέσα.

Πέρα από το κοτόπουλο που είναι ένα 100% καμερουνέζικο πιάτο, τυπικό για όλες τις γιορτινές περιστάσεις στο σπίτι της Diane, τα άλλα δύο πιάτα έχουν περισσότερα ελληνικά στοιχεία, «παντρεύοντας» με επιτυχία τη Μεσόγειο με την κεντρική Αφρική.

Όπως μας εξηγεί η Αγάπη Μιχελή, αν και με το Καμερούν η κουζίνα μας έχει κάποια κοινά, όπως η προτίμηση στα φρέσκα προϊόντα και η λελογισμένη χρήση μπαχαρικών, εντούτοις λόγω των διαφορετικών πρώτων υλών έπρεπε να βάλουν το κεφάλι τους κάτω με την Diane και να σκεφτούν πώς θα τα φέρουν στα ελληνικά δεδομένα.

Έτσι, η καμερουνέζικη συνταγή με χόρτα που είναι μοναδικά στην Αφρική μετατράπηκε σε ένα κλασικό πιάτο με ελληνικά χόρτα και συνδυάστηκε με τη φάβα που είναι και της εποχής. Παρομοίως, η κρεατόπιτα δεν έχει ολόκληρα κομμάτια κρέατος – καθώς στην πατρίδα της Diane συνηθίζεται να αξιοποιείται όλο το ζώο για τη μαγειρική – αλλά έχει γίνει με κιμά.

Η παγκόσμια γλώσσα του φαγητού

Στο διάλειμμά της, η Diane τρώει μακεδονική σαλάτα, ένα πιάτο που και αυτό έχει μια πολυπολιτισμική ιστορία. Εδώ μπορεί να τρώμε ψιλοκομμένο κόκκινο και άσπρο λάχανο σε λωρίδες, στο Καμερούν όμως – επηρεασμένοι από τους Γάλλους – τη macédoine την κόβουν σε κυβάκια και βάζουν και λίγη μαγιονέζα, το κάνουν δηλαδή σαν αυτό που λέμε εμείς «ρώσικη».

Όταν ρωτάμε τη Diane να μας περιγράψει τις βασικές διαφορές μεταξύ της μαγειρικής των δύο χωρών, αναφέρει τα διαφορετικά μπαχαρικά, όπως επίσης και το γεγονός ότι στο Καμερούν δεν είναι τόσο κοινά τα ψάρια και το τυρί (αν και της ίδιας της αρέσουν πολύ). Προσθέτει ότι παρόλο που στην πατρίδα της προτιμούν γενικά τον γρήγορο τρόπο μαγειρέματος, εντούτοις σε πιάτα με πολλά διαφορετικά υλικά ακολουθούν αντίθετη από την ελληνική μέθοδο: δεν τα «παντρεύουν» στο ίδιο σκεύος, αλλά τα μαγειρεύουν σε διαφορετικά σκεύη το καθένα και στο τέλος τα σερβίρουν μαζί.

Έχοντας μάθει δίπλα στη μητέρα της τα μυστικά της κουζίνας της πατρίδας της και μαγειρεύοντας για την οικογένειά της, η Diane γνωρίζει και από γαλλική κουζίνα (σσ. το Καμερούν υπήρξε γαλλική αποικία) και από ελληνική, την οποία μάλιστα χαρακτηρίζει και εύκολη.

«Ένιωσα έκπληξη. Με υποδέχτηκαν εδώ με μεγάλη ζέση, ήταν όλες πολύ καλές και ευγενικές μαζί μου και ένιωσα πολύ όμορφα», λέει η Diane για τη συνεργασία της με την ομάδα της «Λόντζας».

Αν και περιγράφει τη ζωή στην Αθήνα «δύσκολη», η νεαρή από το Καμερούν παίρνει δύναμη από όλες τις εμπειρίες της και δηλώνει ότι «όσο δύσκολα και να είναι, όταν ξέρεις τι θέλεις να κάνεις, πρέπει να ζεις έχοντας πρώτα τον στόχο σου».

Όνειρό της, όπως λέει, είναι να αποκτήσει το δικό της εστιατόριο όπου θα συνδυάζει όλες τις διαφορετικές επιρροές που έχει για να σερβίρει πιάτα εξατομικευμένα στις προτιμήσεις των πελατών της – και για να δουλεύει επιτέλους όσες ώρες θέλει, όπως λέει γελώντας.

Mέχρι την Πέμπτη το Cooking #WithRefugees

Σήμερα, στη «Λόντζα» η Αγάπη και η Diane θα σερβίρουν δύο ακόμη παραδοσιακές καμερουνέζικες συνταγές με... ελληνικό twist: το ψάρι «poison braise» με τη σαλάτα macédoine και τη μυστική μαρινάδα που προδίδει μνήμες από τα καλοκαιρινά μπάνια στην πρωτεύουσα του Καμερούν, Ντουάλα, καθώς και λευκά φασόλια με λαχανικά και αρωματικό ρύζι (μαγειρεμένο με τον αφρικανικό τρόπο).

Δεν είναι, όμως, μόνο οι γεύσεις της Αφρικής σε συνδυασμό με την ελληνική κουζίνα που μπορεί να απολαύσει κάποιος αυτή την εβδομάδα στο κέντρο της Αθήνας. Γκουρμέ αφγανικές μπουκίτσες κρέατος στο Lost Athens και ένα πλήρες μενού από συριακά πιάτα με την υπογραφή της γελαστής Γωγώς Δελογιάννη είναι οι άλλες δύο διαφορετικές προτάσεις που είναι διαθέσιμες αυτές τις μέρες στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Μαγειρικής Cooking #WithRefugees, ενώ είχε προηγηθεί και η ουκρανική κουζίνα στο «Σχεδία Home».

Αναλυτικά, το πρόγραμμα έχει ως εξής:

• Τρίτη 20 Ιουνίου: Καμερουνέζικη Κουζίνα | Dianne Priscille Ndzouatchoua & Αγάπη Μιχελή • Η Λότζα της Γειτονιάς, Εξάρχεια (γεύμα, δείπνο)
• Τετάρτη 21 Ιουνίου: Αφγανική Κουζίνα | Roya Saifi & Ελένη Σαράντη, Ηλέκτρα Ρήγκου • Lost Athens, Παγκράτι (δείπνο)
• Πέμπτη 22 Ιουνίου: Συριακή Κουζίνα | Adel Boshi & Γωγώ Δελογιάννη • Στοά Κεραμεικός, Κεραμεικός (δείπνο)

Μπορείτε να κλείσετε τραπέζι επικοινωνώντας απευθείας με τα εστιατόρια. Οι συνταγές για τα πιάτα που σερβίρονται θα «ανεβούν» στην ιστοσελίδα της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR Greece).