Φιδές, αυτός ο άρχοντας (του κοιλόπονου)

Το «Μαμάααα, μου φτιάχνεις ένα φιδέ;» είναι φράση που δεν ακούγεται ποτέ από παιδικό στόμα – παρά μόνον όταν το παιδί είναι άρρωστο. Έχει ναυτία, κοιλόπονο, νοιώθει μια αηδία ή είναι κρυωμένο άσχημα, στο κρεβάτι, ή συνέρχεται από αφαίρεση σκωληκοειδίτιδας. Διαφορετικά, τα μη-άρρωστα παιδιά αδιαφορούν για τον φιδέ, αυτό το νερουλό ζυμαρικό που σερβίρεται με λεμόνι στα πολύ χάλια, με λίγο τυρί στα κάπως καλύτερα (του ασθενούς).

Κι όμως… επειδή έτυχε να πέσει αδιαθεσία παιδιού και να μην έχω φιδέ στο σπίτι, για την ακρίβεια να έχω μόνο μισό πακέτο ληγμένο φιδέ…εκτιμώ πολύ την παρουσία του στο μέσο ντουλάπι κουζίνας: είναι σωτήριο τρόφιμο, ελαφρύ, ευκολοχώνευτο, «στρώνει» το στομάχι, σε συνεφέρνει μάνι-μάνι από μια τροφική δηλητηρίαση ή στομαχίαση ή γαστρεντερίτιδα, εκτός που βράζει σε δευτερόλεπτα και μπορείς να τον φτιάξεις ενώ έχεις τα μαύρα σου τα χάλια, ενώ στηρίζεσαι στον πάγκο της κουζίνας με τον αγκώνα έτοιμη/ος να σαβουρωθείς στο πλακάκι. Παλιά οι γιαγιάδες τον έλεγαν «μαλλιά αγγέλου» τον φιδέ, επειδή πίστευαν ότι είχε μαγικές ή έστω αγγελικές ιδιότητες στους μικρούς ασθενείς. Είχα λίγο αηδιάσει όταν η γιαγιά Μάο είπε ότι θα μου έφτιαχνε «μαλλιά αγγέλου», φαντάστηκα έναν μακρυμάλλη άγγελο να μαδάει σαν κόκερ σπάνιελ και να μαζεύουμε τις τρίχες του από το παρκέ για να τις μαγειρέψουμε, αλλά μετά δοκίμασα τα βρασμένα «μαλλιά», ήτανε μαλακά και μακαρονο-ειδή, και τα έφαγα με ανακούφιση. Κατά καιρούς τον ξεχνάω τον φιδέ επειδή αντέχω, και τον ξαναθυμάμαι μόλις προκύψει το χαλασμένο στομάχι, δικό μου ή κάποιου παιδιού μου. Την έπαθα εκτός έδρας πριν μερικά χρόνια, φιλοξενούμενη στο σπίτι της φίλης μου Τίνας στην Καβάλα – δεν μπορούσα να δω από κοντά τίποτα σε τρόφιμο, είχα μια ανακατωσούρα κι ένα σύρσιμο, μέχρι που ο πολύ νοικοκύρης άντρας της πρότεινε να μου φτιάξει φιδέ. «Να βάλω ένα κύβο Κνορ μέσα;» ρώτησε, και έγνεψα καταφατικά. Ο φιδές, όταν ετοιμάστηκε, ήταν τέλειος, κι από τότε έτσι τον φτιάχνω, με κύβο Κνορ (γιατί σιγά μην έχω στην κατάψυξη ζωμό από κότα).

Στα πλαίσια των ερευνών για ντιπ άσχετα πράγματα, βρήκα ότι ο φιδές λοιπόν αναφέρεται σε ένα βιβλίο μαγειρικής του 14^ου αιώνα, με τίτλο-μακρυνάρι, στα ιταλικά που δεν τα μιλάω και φαρσί, του Martino da Como, chef στο Roman Palazzo του Παπικού camerlengo (κι ενώ έχω δει την ταινία με τους πάπες, δεν θυμάμαι τι είναι ο καμερλένγκος, σίγουρα όχι τόσο πιτσικωτός όσο ακούγεται…). Οι Ιταλοί αποκαλούν τα ψιλά, λεπτά ζυμαρικά  “Capelli d’ angelo”, μαλλιά αγγέλου, αλλά η λέξη «Fideo» και «fideus» κυκλοφορεί σε όλη την Μικρά Ασία και την Ευρώπη από τον Μεσαίωνα, μέχρι που φτάνει στη Λατινική Αμερική με τους Ισπανούς και περνάει σιγά σιγά στη διατροφή Λατινικής, Νότιας και Βόρειας Αμερικής. Η λέξη «fideo» σημαίνει στα Λατινικά «πίστη», αν και κάπου πέτυχα μια υποσημείωση ότι σημαίνει και «χορδές μουσικού οργάνου, έγχορδου». Οι Σεφαραδίτες Εβραίοι έχουν ένα παραδοσιακό πιάτο, το «fidellos tostados», που είναι τηγανιτός φιδές, πολύ πιο νόστιμος από τον βραστό, πόσο μάλιστα τον νερόβραστο.

Για καλό και για κακό, συνήθως για κακό, ο φιδές υπάρχει πάντα στην κουζίνα μου σε απόσταση αναπνοής και τον αναπληρώνω μόλις καταναλωθεί. Τον είχα βράσει τότε τον ληγμένο φιδέ, και τον είχε τσακίσει το ασθενές παιδάκι μου με το αθώο του κουταλάκι, γιατί η αλήθεια είναι ότι ο φιδές, ένα στεγνό και σκέτο ζυμαρικό, δεν παθαίνει καμιά ζημιά όταν λήγει, δεν αλλάζει υφή ούτε γεύση και επιτελεί τη δουλειά για την οποία προσελήφθη: στρώνει στομάχι και κοιλιά, προσφέρει 331 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια, όση ενέργεια χρειάζεται με άλλα λόγια ένας ταλαιπωρημένος ασθενής κάθε ηλικίας για να σταθεί στα πόδια του, για να συνέλθει… μέχρι να καταφέρει να χωνέψει πάλι και άλλα, πιο σύνθετα και εξαντρίκ πράγματα από τον πιστό, ταπεινό και αγαπημένο φιδέ…