Meet Your Makers: Ταξιδεύουμε στη Δεσκάτη στα Γρεβενά για να γνωρίσουμε τους παραγωγούς πίσω από τα βιολογικά βότανα "Corphes"
Αναρωτήθηκες ποτέ ποιος κρύβεται πίσω από τα μανιτάρια, το τυρί, το κρέας, το μέλι, τα ροδάκινα ή τις πιπεριές που τρως; Εκατοντάδες μικροί παραγωγοί τροφοδοτούν σήμερα την αγορά με πολλά και κάθε είδους προϊόντα διατροφής, πηγαίνοντας κόντρα ή και παράλληλα με τη βιομηχανία του φαγητού. Εγώ λέω πως οι μικροί παραγωγοί είναι το φως στο τούνελ. Γι’ αυτό και, όσο γίνεται, συχνά αναζητώ τα «δημιουργήματά» τους.
Κουτάκια με μικρούς θησαυρούς
Κάποιο απόγευμα έπεσε στα χέρια μου ένα περίτεχνο κουτάκι, σαν εκείνα που μάζευα μανιωδώς από μικρή για να βάλω μέσα όλους τους παιδικούς μου θησαυρούς. Θύμιζε αλήθεια, έργο τέχνης, έτσι όπως ήταν λιτό, με χρυσοτυπία και τον τίτλο “Corphes”*. Και ήταν τριγωνικό, ακριβώς για να σου δένει την αίσθηση της αιχμηρότητας που έχουν οι κορυφές των βουνών όταν τις βλέπεις από μακριά. Το άνοιξα προσεκτικά και με ενθουσιασμό μικρού παιδιού, αδημονώντας να ανακαλύψω τον κόσμο αυτού του ιδιαίτερου τσαγιού. Οδηγίες χρήσης, με ασπρόμαυρα σκίτσα και μια λαβίδα παρακαλώ, για να φερθείς στο αρωματικό φυτό όπως του αξίζει. Τσάι δεν πίνεις μόνο όταν είσαι άρρωστος και ούτε απαραίτητα μόνο τον χειμώνα.
Corphes: βιολογικό τσάι του βουνού/ Φωτογραφία: Γιώργος Ζαρζώνης
Οι άνθρωποι πίσω από το προϊόν
Αύγουστος και η θερμοκρασία να χτυπάει τους τριάντα έξι βαθμούς Κελσίου. Σε ένα κλασικό, χωριάτικο σπίτι της Δεσκάτης, συνάντησα για πρώτη φορά τον Αστέρη Γκανά και τον Χρυσοβαλάντη Κόγιο, τους δημιουργούς της εταιρείας “Corphes” που παράγει αρωματικά βότανα: Λουίζα, μελισσόχορτο, φασκόμηλο, χαμομήλι, φλισκούνι, μέντα, τσάι του βουνού. Κι όλα αυτά τα μαγικά μαντζούνια, αφού βουτήξουν στο νερό, μπορούν και παίζουν με τη διάθεσή σου. Χαμομήλι για χαλάρωση, φασκόμηλο για τόνωση και μελισσόχορτο για ηρεμιστικό. Και φυσικά τσάι του βουνού το οποίο παίζει το ρόλο του φύλακα για τον οργανισμό, καθώς είναι αντιφλεγμονώδες και αντιοξειδωτικό.
Μιλάμε με τους δυο παραγωγούς σε οικογενειακό, φιλόξενο κλίμα και μέσα σε μια πλακόστρωτη αυλή με ένα μικρό κήπο (μαναβικής), δίπλα και ένα τραπέζι γεμάτο μεζέδες και ντόπιο τσίπουρο.
Ο οικοδεσπότης Χρυσοβαλάντης, μισός μηχανικός - μισός παραγωγός, μίλησε για τις φυτείες με τα αρωματικά τους βότανα στα Καμβούνια όρη και στα 1500 μέτρα υψόμετρο. Κλείνοντας σχολίασε: «Μου είναι αρκετά δύσκολο να κρατήσω ισορροπίες ανάμεσα στις δύο δουλειές». Λογικό… πως το μπετόν να συναντήσει το χώμα!
Φωτογραφία: Γιώργος Ζαρζώνης
Φωτογραφία: Γιώργος Ζαρζώνης
Οι δύο φίλοι από πάντα ανέβαιναν τα βουνά συλλέγοντας φυτά για προσωπική χρήση, αλλά κυρίως για την ψυχική τους υγεία. Έξι χρόνια πριν, αποφάσισαν να μαζέψουν το αγαπημένα τους βότανα και, αντί να τα βάλουν στην κούπα τους, να τα τοποθετήσουν σε εντελώς βιοδιασπώμενες συσκευασίες και μάλιστα με βουνίσια σχήματα! Αυτό που τους ώθησε να κάνουν το χόμπι τους επάγγελμα ήταν η αγάπη για μια πρόσφορη και εκμεταλλεύσιμη γη και φυσικά η «αναγκαστική» φυγή από την πόλη, όνειρο και των δυο τους. Το πρότζεκτ τους βέβαια, είναι ακόμα πιο πολύπλοκο αφού έχει στόχο τη διάσωση του χλωριδικού πλούτου. Ο Αστέρης μου εξήγησε -με δυσνόητες, θα έλεγα, λεπτομέρειες-, για το πώς κλωνοποίησαν το DNA των γηγενών βοτάνων και το επαναφύτεψαν ώστε να συνεχίσουν να αναπαράγονται αυτοφυή φυτά που ευνοούνται λόγο του μικροκλίματος της περιοχής. Η αγάπη τους για την φύση ήταν μεταδοτική. Το όραμα τους όπως μου είπαν είναι να κάνουν τους ανθρώπους να δουν τη σημαντικότητα των φυτών, ίσως και να καταλάβουν καλύτερα τη διατροφική τους αξία βγαίνοντας από τα στερεότυπα κατανάλωσης.
Φωτογραφία: Γιώργος Ζαρζώνης
Οι φυτείες του τσαγιού και των άλλων βοτάνων
Αφήσαμε πίσω τη Δεσκάτη και με συνεχείς μαιανδρισμούς φτάσαμε στις φυτείες, στα 1500 μέτρα υψόμετρο. Οι συνθήκες για να αναπτυχθεί το τσάι απαιτούν δροσιά και πολύ ήλιο. Ένιωθα τον δροσερό αέρα να μου τρυπάει το δέρμα. Με τον ίδιο τρόπο τα αρώματα των φυτών έπαιζαν με την όσφρησή μου. Ένα συνονθύλευμα αρωμάτων και γεύσεων που δεν μπορεί να επεξεργαστεί ο εγκέφαλος ενός ανθρώπου της πόλης. Οι αισθήσεις στο κόκκινο. Τους παρακολουθούσα όσο μάζευαν με ευλάβεια τα άνθη του τσαγιού. Η συλλογή γινόταν με μικρά δρεπάνια χεριού, κανένα γκρίζο μηχάνημα δεν χαλούσε το τοπίο. Η εικόνα κίτρινη, μου θύμισε ζωγραφιά του Vincent van Gogh.
Τα βότανα κρεμιούνται στους τοίχους της αποθήκης για να διώξουν την υγρασία τους με εντελώς φυσικό τρόπο/ Φωτογραφία: Γιώργος Ζαρζώνης
Είχε νυχτώσει όταν φτάσαμε στις αποθήκες. Χρειάστηκε να ανάψουμε τα φώτα του αυτοκινήτου για να φωτιστούν τα κρεμασμένα στον τοίχο ματσάκια που έτσι έδιωχναν την υγρασία τους με εντελώς φυσικό τρόπο. Δίπλα οι κάδοι με τη ρίγανη που την τρίβουν στα δάχτυλα και όχι με σπαστήριο.
Το υπέροχο ταξίδι τελείωσε εκεί, με ένα μικρό δώρο από τον πατέρα του Χρυσοβαλάντη. Λίγα ματσάκια από τσάι του βουνού σε συνδυασμό με προφορικές οδηγίες για το πώς να τα αποξηράνω μόνη μου ώστε να τα πιω μια μέρα του χειμώνα. Και θέλω να κλείσω με μια φράση που πολύ μου άρεσε και που μου είπε ο Χρυσοβαλάντης σε ανύποπτο χρόνο...«Οι Corphes, είναι το εμείς και όχι το εγώ».
«Θυμάμαι τον εαυτό μου πιτσιρικά να πίνω καφέ φίλτρου, όταν τον πρωτογνώρισα στην Ελλάδα τη δεκαετία του ʼ60. Αγαπούσα και τον ελληνικό, αλλά όσο να πεις, το ξενόφερτο και το νέο είχε τη χάρη του»
Η μυρωδιά των φρεσκοαλεσμένων κόκκων, η πλούσια γεύση τους και η μοναδική τους δυνατότητα να εμπλουτίζουν γλυκά και επιδόρπια, καθιστούν τον καφέ αναπόσπαστο κομμάτι της γαστρονομίας και ιδιαίτερα της ζαχαροπλαστικής
Aναρωτηθήκατε ποτέ απο πού προήλθε ο καφές, απο που ξεκίνησε αυτό το μικρό φρούτο καφεόδεντρου; Ετοιμαστείτε για ένα ταξίδι στον χρόνο και τις ηπείρους.
12°
