Πού θα βρεις online χιλιάδες, vintage βιβλία μαγειρικής (δωρεάν);

Σε μια εποχή όπου μπορεί ο καθένας να βρει εκατομμύρια συνταγές με μία πρόχειρη αναζήτηση, είναι δύσκολο να αντιληφθούμε την τεράστια σημασία που είχαν τα βιβλία μαγειρικής του προηγούμενου αιώνα. Όταν, όμως, το 1926 ο Νικόλαος Τσελεμεντές εξέδιδε τον ομώνυμο Οδηγό Μαγειρικής του στην πραγματικότητα άλλαζε τη ρότα της ελληνικής κουζίνας για πάντα. Δεν είναι τυχαίο που το όνομά του είναι συνώνυμο με τα βιβλία μαγειρικής, ακόμα και σήμερα, σχεδόν έναν αιώνα μετά.

Τα βιβλία μαγειρικής, λοιπόν, πριν την εποχή του Ίντερνετ είχαν αυτή τη δύναμη: να διαμορφώνουν κουζίνες ολόκληρων εθνών, να διδάσκουν μαγειρική παιδεία (κι αντίληψη), αλλά και να καταγράφουν συνταγές που μέχρι τότε μεταπηδούσαν από γενιά σε γενιά μέσω της προφορικής παράδοσης. Αν ανατρέξουμε ακόμα πιο πίσω, όμως, τα βιβλία μαγειρικής έχουν και μια άλλη δυνατότητα, πολύ πιο πολύτιμη... Γίνονται ένα παράθυρο στην ιστορία, δίνοντας στον σημερινό αναγνώστη πληροφορίες για την κοινωνική τάξη της εποχής κατά την οποία εκδόθηκαν, για το πώς έμοιαζε η καθημερινή ζωή τότε, για τις διατροφικές συνήθειες, τις προτιμήσεις, τα υλικά, τα γεύματα μιας συνηθισμένης μέρας. Με λίγα λόγια λειτουργούν ως στιγμιότυπα μιας εκάστοτε πολιτιστικής ταυτότητας σε συγκεκριμένες χρονικές στιγμές… Μικρές, νόστιμες κλειδαρότρυπες στον χρόνο.

Με όλα αυτά κατά νου, το μόνο σίγουρο είναι ότι όσοι ασχολούνται με τη μαγειρική (τόσο ερασιτεχνικά, όσο κι επαγγελματικά), αλλά και οι πεινασμένοι αναγνώστες της ιστορίας θα λατρέψουν την ηλεκτρονική πλατφόρμα Cookbook and Home Economics Collection. Η εν λόγω πλατφόρμα ψηφιοποίησε χιλιάδες βιβλία μαγειρικής που βρίσκονται σε ειδικές συλλογές, καλά φυλαγμένες στις βιβλιοθήκες του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας (UCLA) και στη βιβλιοθήκη Prelinger, τη δημοτική βιβλιοθήκη του Σαν Φρανσίσκο. Σε αυτά τα ψηφιακά ράφια μπορεί να βρει κανείς βιβλία μαγειρικής που ξεκινούν από το 1529 (!) και φτάνουν ως τις μέρες μας, με όλες τις ενδιάμεσες χρονολογικές στάσεις, που στην ουσία έδωσαν στις κουζίνες του κόσμου τη μορφή που έχουν σήμερα.

Ο επίδοξος αναγνώστης θα βρει από έναν οδηγό για τα μανιτάρια του 1923 και ένα βιβλίο με συνταγές της Αμερικάνικης κουζίνας που εκδόθηκε το 1922 και καταγράφει προφορικές συνταγές μέχρι κι έναν αιώνα πριν, μέχρι έναν οδηγό του 1911 με συνταγές που μπορείς να δημιουργήσεις με ό,τι περίσσεψε (προς χάριν της οικιακής οικονομίας), και ένα βιβλίο με πρακτικές συνταγές της ιταλικής κουζίνας, με έτος έκδοσης το 1919. Και αυτά είναι μόλις μερικοί ελάχιστα, ενδεικτικά παραδείγματα, καθώς στην πραγματικότητα η πλατφόρμα περιλαμβάνει περίπου ό, τι μπορείς να φανταστείς σε σχέση με τη μαγειρική και τις ποικίλες εκφάνσεις της.

Τα περισσότερα βιβλία είναι στα αγγλικά (πάνω από 10.000 τίτλοι), ακολουθούν τα γαλλικά, τα ισπανικά, τα γερμανικά, και 25 ακόμα γλώσσες, μεταξύ των οποίων και τα ελληνικά! Δυστυχώς, στη γλώσσα μας περιλαμβάνεται μόλις ένας τίτλος, «Η Μεγάλη Αμερικάνικη Μαγειρική δια μαγείρους και οικογένειας», του Μιχαήλ Γκίνη, που ωστόσο έχει αρκετό ενδιαφέρον…