Φθινόπωρο στον μανάβη. Ας μάθουμε να τρώμε εποχιακά και σωστά

Το βράδυ έψαχνες να «κατεβάσεις» το πικεδένιο κουβερτάκι, το πρωί πήρες μαζί σου ένα λεπτό μπουφάν, η παγωμένη αίσθηση που αφήνει στα δάκτυλα το ποτήρι του καφέ δεν σου είναι ιδιαίτερα ευχάριστη, το ίδιο και η γεύση της ντομάτας στη μεσημεριανή σου σαλάτα. Αντιστέκεσαι στην ιδέα, όμως, μπήκε φθινόπωρο… και εκτός από την ντουλάπα που θα «ανακατέψεις» για να προσαρμοστείς στην αστάθεια του καιρού, θα ανακατέψεις και τις γεύσεις στο πιάτο σου, γιατί κάθε εποχή… έχει τις δικές της!

Κολοκύθα

Αν η μοναδική εικόνα που έχεις στο μυαλό σου για την κολοκύθα είναι τα «τρομακτικά» φαναράκια του Halloween, δεν έχεις ιδέα τι χάνεις! Το έντονα «φθινοπωρινό» πορτοκαλί της χρώμα υποδεικνύει από μόνο του το πόσο σημαντική τροφή είναι, αφού το χρωστάει στη β-καροτίνη που μετατρέπεται στον οργανισμό στην ισχυρή αντιοξειδωτική βιταμίνη Α, απαραίτητη για καλή όραση και υγιές δέρμα. Η κολοκύθα έχει επίσης υψηλή περιεκτικότητα σε κάλιο, φυτικές ίνες και βιταμίνη C, η οποία, μαζί με τη βιταμίνη A θα σε προστατεύσουν από τις ιώσεις και τα κρυώματα που σε απειλούν με τις πρώτες «ψύχρες».   Επιπλέον, οι αντιοξειδωτικές ιδιότητες της κολοκύθας διατηρούν το ζάχαρο και την πίεση του αίματος στα φυσιολογικά επίπεδα. Αγόρασε φρέσκιες ολόκληρες κολοκύθες που θα φας σαν «φρούτο» ή θα προσθέσεις στα γλυκά, σε σούπες και πίτες. Η κολοκύθα, να ξέρεις, έχει και ελάχιστες θερμίδες, μόλις 49 ανά μερίδα.

Κουνουπίδι

Η «ήπια» γεύση του κουνουπιδιού το κάνει ένα λαχανικό που μπορεί εύκολα να συνοδεύσει οποιοδήποτε πιάτο. Το κουνουπίδι έχει ελάχιστες θερμίδες, αλλά είναι πλούσιο σε φυτικές ίνες. Επιπλέον παρέχει σημαντικές ποσότητες βιταμινών C, K, B6 και φυλλικού οξέος, ενώ θεωρείται ισχυρός σύμμαχος κατά του καρκίνου των πνευμόνων και του γαστρεντερικού σωλήνα. Μπορείς να το φας και ωμό αλλά και σε τουρσί, να το βράσεις, να το κάνεις πουρέ, να το προσθέσεις σε σούπες και φαγητά κατσαρόλας, να το ψήσεις στον φούρνο ή ακόμη και να το πιεις σε ένα smoothie.  

Γλυκοπατάτες

Περιέχουν β-καροτίνη, που τους δίνει και το ωραίο πορτοκαλί τους χρώμα. «Βγαίνουν» όμως και σε χρώμα μωβ ή άσπρο, και αυτές οι ποικιλίες κρύβουν ακόμη περισσότερα θρεπτικά συστατικά. Μια γλυκοπατάτα παρέχει πάνω από το 200% της απαιτούμενης ημερήσιας πρόσληψης βιταμίνης Α. Είναι επίσης πλούσιες σε βιταμίνες C, Β6 αλλά και μεταλλικά στοιχεία, ενώ έχουν χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη από τις «κλασικές» πατάτες, που σημαίνει πως δεν ανεβάζουν το ζάχαρο στο αίμα τόσο γρήγορα. Θα μπορούσες να συνδυάζεις περισσότερες από μια ποικιλίες γλυκοπατάτας, ώστε να «απολαμβάνεις» στο μέγιστο τα θρεπτικά τους στοιχεία. Μπορείς να τις μαγειρέψεις με τον ίδιο τρόπο που μαγειρεύεις τις κανονικές πατάτες, να τις βράσεις, να τις ψήσεις, να τις κάνεις πουρέ ή να τις προσθέσεις σε σούπες. Προσθέτοντας λίγο βούτυρο θα βοηθήσει τον οργανισμό να απορροφήσει ευκολότερα τη λιποδιαλυτή βιταμίνη Α.

Μήλα

Αν και τα βρίσκεις ολόκληρη τη χρονιά, τα μήλα είναι κατεξοχήν φθινοπωρινά φρούτα και ότι τρως στην «εποχή» του έχει και καλύτερη γεύση και διατηρεί στο μέγιστο τα θρεπτικά του συστατικά. Βαριέσαι να το ακούς αλλά είναι αλήθεια: «ένα μήλο την ημέρα τον γιατρό τον κάνει πέρα». Τα μήλα περιέχουν αντιοξειδωτικά όπως κατεχίνες, φλαβονοειδή και κερσετίνη που αποδεδειγμένα προστατεύουν από πολλές σοβαρές ασθένειες, από τον διαβήτη και τα καρδιαγγειακά νοσήματα, μέχρι τον καρκίνο. Επίσης, είναι πλούσια σε φυτικές ίνες. Θα τα απολαύσεις με δεκάδες τρόπους αλλά και μόνα τους ως ένα υγιεινό και «πλήρες» σνακ. Αρκετές είναι και οι ποικιλίες μήλων, και κάθε ποικιλία έχει διαφορετικό αλλά εξίσου σημαντικό διατροφικό «προφίλ». Μην τρως λοιπόν μόνο τα κόκκινα, βάλε στο καλάθι σου και άλλες ποικιλίες, ο οργανισμός σου θα ωφεληθεί περισσότερο.   

Ρόδια

Όχι τόσο «δημοφιλή» όσο τα μήλα, όμως τα ρόδια έχουν βρεθεί τα τελευταία χρόνια στην κορυφή της λίστας των σούπερ τροφών, και όχι άδικα. Οι κόκκινοι σπόροι που θυμίζουν ρουμπίνια παρέχουν σημαντικά θρεπτικά συστατικά στον οργανισμό ενώ τα αντιοξειδωτικά τους θεωρούνται ισχυρότερα από αυτά του κόκκινου κρασιού και του πράσινου τσαγιού. Αυτά τα αντιοξειδωτικά έχουν αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και δρουν ενάντια σε αρκετές σοβαρές ασθένειες, όπως το Αλτσχάιμερ και ο καρκίνος. Αν θέλεις να προσθέσεις το ρόδι στη διατροφή σου, ο καλύτερος τρόπος είναι να… το καθαρίσεις και να το φας. Για την ευκολία σου, θα βρεις καθαρισμένα ρόδια σε αρκετά καταστήματα. Πρόσθεσέ το στη σαλάτα σου -θα την απογειώσουν-, ή το γιαούρτι σου. Αν προτιμήσεις συσκευασμένο χυμό ρόδι, τσέκαρε την περιεκτικότητα σε ζάχαρη.  

Κράνμπερις

Έχουν δυνατή, «γλυκόξινη» γεύση  και μπορείς να τα απολαμβάνεις καθημερινά και σε διαφορετικά πιάτα για να ωφεληθείς περισσότερο από τα θρεπτικά τους συστατικά. Τα κράνμπερις ανήκουν στις «υπερτροφές» καθώς είναι πλούσια σε ισχυρά αντιοξειδωτικά που θωρακίζουν το ανοσοποιητικό ενώ παρουσιάζουν και ισχυρή αντικαρκινική δράση. Μειώνουν επίσης τους κινδύνους λοιμώξεων του ουροποιητικού. Τα αποξηραμένα κράνμπερις ίσως σου φανούν πιο γλυκά στη γεύση (σαν της σταφίδας), έχουν όμως επιπλέον ζάχαρη, άρα και περισσότερες θερμίδες. Το ίδιο ισχύει και για τους χυμούς από κράνμπερις, που συνήθως αναμειγνύονται με χυμούς άλλων φρούτων για πιο γλυκιά γεύση. Αποξηραμένα ή νωπά πάντως, τα κράνμπερις μπορείς να τα προσθέσεις στα δημητριακά του πρωινού σου, σε γλυκά, αλλά και στις σαλάτες σου, ενώ μια κράνμπερι σος θα δώσει «γκουρμέ» χαρακτήρα στο κρέας σου.

Λωτός

Είναι πορτοκαλί και σε μέγεθος δεν είναι μεγαλύτερος από ένα μέτριο μήλο. Ίσως δεν τον έχεις δοκιμάσει ποτέ, όμως η «ντελικάτη» γεύση του τον κάνει να διαφέρει από οποιοδήποτε άλλο φρούτο του φθινοπώρου και αξίζει να τον αναζητήσεις. Η γεύση του λωτού όμως δεν είναι ο μόνος λόγος να τον αγοράσεις. Είναι πλούσιος σε βιταμίνες C και A, αλλά και σε τανίνες, αντιοξειδωτικά που δείχνουν να μειώνουν τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου, καρδιαγγειακών νόσων, διαβήτη και υψηλής πίεσης. Μια ακόμη ιδιότητα του λωτού που θέλεις να ξέρεις είναι πως βοηθάει τον μεταβολισμό του αλκοόλ στο αίμα, μειώνοντας έτσι τις δυσάρεστες συνέπειες ενός …μεθυσιού. Είναι καλύτερο να φας το λωτό ωμό και φρέσκο, ξέροντας όμως ότι σε προστατεύει από ένα hangover, ίσως το επόμενο φθινοπωρινό κοκτέιλ που παραγγείλεις να περιέχει χυμό από λωτό.