Για ουζάκια και μεζέδες στις στοές της Αθήνας

Κάθε πρωί, καθ’ οδόν για το γραφείο, δεν υπάρχει περίπτωση να μη διασχίσω μια στοά στο κέντρο της Αθήνας. Δεν κόβω απλά δρόμο, περνώντας μέσα από τις στοές στο εμπορικό τρίγωνο της πόλης, παίρνω μια δόση αστικής ενέργειας και εικόνες από μια Αθήνα που ραγδαία αλλάζει ή χάνεται. Το φως του ήλιου πάντοτε βρίσκει τρόπο να τρυπώσει σε αυτούς τους μικρούς εμπορικούς λαβύρινθους που έχουν τόσες ιστορίες να διηγηθούν.

Κάθε χρόνος που περνάει φαίνεται πως παίρνει μαζί του κάτι από αυτή τη «μαγεία» των στοών. Πολλές από αυτές είναι θεματικές, κάποιες πουλάνε μόνο ηλεκτρονικά (μέχρι πρόσφατα υπήρχε ένα μαγαζί μόνο με VHS βίντεο), άλλες γραμματόσημα, γκραβούρες, δίσκους κλασικής μουσικής. Κάποιες άλλες είναι πιο hip και φροντισμένες (Πραξιτέλους, Σπυρομήλιου, Μπολάνη, όλες τους κοντά στο Σύνταγμα).

Υπάρχουν πολλά ουζερί, μεζεδοπωλεία και καφέ μέσα σε αυτές τις στοές, όλα τους τιμημένα από γενιές και γενιές Αθηναίων. Κάποια κρατιούνται ακόμα δυναμικά, αν και φέτος όλοι είναι κάπως απογοητευμένοι με την κίνηση του καλοκαιριού που τώρα κλείνει σιγά-σιγά τον κύκλο του. Κάποια άλλα όμως έχουν οριστικά κατεβάσει ρολά. Και αν κλείνει κάτι σε παλιά στοά, δύσκολα ξανανοίγει. Αν κλείσει ένα παλιό καφενείο ή μαγειρείο, το πιθανότερο είναι να μείνει ξενοίκιαστο για πολλά χρόνια ή να μεταλλαχτεί σε ένα μικρό άοσμο take out καφέ. Με χαρά, όμως, είδα να ανοίγει ξανά το θρυλικό «Ψητοπωλείο - Το Λιανοκλάδι» στη Στοά Ορφανίδου.

Ξεκινάω τη βόλτα στο κέντρο της πόλης από την οδό Θεμιστοκλέους, με τα διάφορα ουζερί και καφέ που βρίσκονται εκεί γύρω να μας θυμίζουν τα παλιά. Μύρισα θάλασσα μέσα στην τσιμεντούπολη. Εδώ να πω πως για εμάς, τους κάπως νεότερους, η Θεμιστοκλέους ήταν πάντα και ο δρόμος με τα πολλά μαγαζιά με αθλητικά, εκεί αγοράσαμε τα πρώτα μας sneakers, όπως και η μισή Αθήνα.

Ψαροταβερνάκι - Ουζερί «Ο Ανδρέας»

Το ουζερί του Ανδρέα του Μυτιληνιού στη συμβολή των οδών Ακαδημίας και Θεμιστοκλέους κουβαλάει πάνω του ιστορία δεκαετιών. Βρίσκεται σε μία αυτόνομη στοά της Θεμιστοκλέους και δεν έχει αλλάξει σημείο για περισσότερα από 60 χρόνια. Καταλαβαίνετε τι έχουν δει τα μάτια των ιδιοκτητών και σερβιτόρων… Την παράδοση του Ανδρέα Κουγκουλιού συνεχίζουν τώρα οι γιοι του, σε αυτό το ουζερί που άνετα θα μπορούσε να βρίσκεται στην Καλλονή της Λέσβου, μόνο που το κέντρο της Αθήνας δεν έχει θάλασσα. O «Ανδρέας» όμως μυρίζει θάλασσα, με προσιτές τιμές και πολύ εξυπηρετικό προσωπικό. Θα γευτείτε τα πάντα από θαλασσινά. Κουτσομούρα, γαύρο και σαρδέλα, χταπόδι και καλαμάρι στα κάρβουνα, μύδια αχνιστά, γαρίδες σαγανάκι και γαριδομακαρονάδα, ακόμα και ντολμαδάκια τυλιχτά στο χέρι αλλά και παπουτσάκια. Θεμιστοκλέους 18, 2103821522

Ουζερί «Η Στοά»

Άλλο ένα παραδοσιακό στέκι στην οδό Θεμιστοκλέους, τον δρόμο με την παράδοση σε ουζερί, μεζεδοπωλεία και νεολαία. Δεν βρίσκεται μέσα σε κάποια εμπορική στοά, ανάμεσα σε άλλα καταστήματα, αλλά σε ένα στενάκι, μία στοά - όαση καταδική του, κλεισμένη με μία γυάλινη πόρτα. Θα βρείτε εξαιρετικούς ψαρομεζέδες, κρεατομεζέδες, φρέσκα θαλασσινά της ημέρας, μαζί με τσίπουρα, ούζα και κρασί. Κουτσομούρα, σαρδέλα, γαύρος, μαριδάκι, μπακαλιάρος παστός παραδοσιακός, χταποδάκι και μύδια αχνιστά, καλαμάρι σχάρας, χειροποίητη σκορδαλιά, ντολμαδάκια και ταραμοσαλάτα. Θεμιστοκλέους 11, 2103825961

Παραδοσιακό Ουζερί «Ο Χάρης»

© Θανάσης Καρατζάς

Κάθε φορά που βρίσκομαι εκεί γύρω, πάντοτε διασχίζω τη Στοά Λυκούργου. Σχεδιασμένη από τον σημαντικό Έλληνα αρχιτέκτονα Εμμανουήλ Βουρέκα (1907-1992), με έργα του το ξενοδοχείο Χίλτον, το Μέγαρο Μουσικής Αθηνών και πληθώρα πολυκατοικιών στο ευρύτερο κέντρο της Αθήνας. Οι καιροί που η Στοά Λυκούργου έσφυζε από ζωή και καταστήματα έχουν περάσει ανεπιστρεπτί, αλλά υπάρχουν μαγαζιά σαν του Χάρη και το βιβλιοπωλείο των εκδόσεων Υδρόγειος που συνεχίζουν. Ο Χάρης, τελευταία με τη μάσκα του όπως προστάζει το υγειονομικό πρωτόκολλο, βγάζει τη μικρή αυτοσχέδια ψησταριά και η Στοά Λυκούργου αποκτάει άλλες μυρωδιές, θαλασσινές. Γαρίδες, χταποδάκι, γαύρος, σαρδέλες, σαγανάκι, σαλάτες, πατάτες τηγανητές, όλα κι όλα 3-4 τραπεζάκια έξω, δεν χωράει περισσότερα. Από το 1962. Στοά Λυκούργου 14-16, Ομόνοια, 2103244056

Μεζεδοπωλείο - Στοά Ξενοφώντος

Άλλο ένα παραδοσιακό ελληνικό μεζεδοπωλείο, αυτό στο πιο τουριστικό Σύνταγμα και στον αριθμό 15 της οδού Ξενοφώντος, εντός της μικρής στοάς. Μαζί με τους μεζέδες και τα φρέσκα ψάρια, σερβίρονται και νόστιμα μαγειρευτά φούρνου καθώς και λαδερά. Αν η όρεξή σου τραβάει κάτι παραδοσιακό και σπιτικό, εδώ θα το βρεις σε προσιτές και όχι «τουριστικές» τιμές. Ψαρονέφρι, κοτόπουλο κρασάτο, μαυρομάτικα με γαύρο μαρινάτο, κριθαρότο γαρίδας, μπακαλιάρο σκορδαλιά, γαρίδες και καλαμαράκια, μαραθόπιτα και παστουρμαδόπιτα, χαλβάς και γιαούρτι με γλυκό του κουταλιού. Ξενοφώντος 15, 2103252848

Μεζεδοπωλείο «Mezato»

Το «Mezato» είναι από τα πιο νέα στέκια και βρίσκεται σε ένα χώρο που και παλιότερα έστεκαν διάφορα αγαπημένα μαγαζάκια για τσίπουρο και καφέ. Βρίσκεται σε στοά της πάντα πολυσύχναστης Καραγιώργη Σερβίας, στην «καρδιά» του Υπουργείου Οικονομικών. Όπως σε κάθε άλλη παλιά στοά, όταν εισέρχεσαι στα έγκατά της, ο έξω θόρυβος φεύγει ως διά μαγείας. Με μπλε καρέκλες και άσπρα τραπεζάκια, φωτογραφίες της παλιάς Αθήνας, το «Mezato» προσφέρει μία μεγάλη ποικιλία από κρύους και ζεστούς μεζέδες. Ρεγγοσαλάτα καπνιστή, μελιτζανοσαλάτα, γίγαντες με λουκάνικο χωριάτικο, γαύρο μαρινάτο, φάβα με κάπαρη, απάκι με γραβιέρα Κρήτης κ.ά. Καραγιώργη Σερβίας 10, 2103239031

«Το Στέκι»

Στην οδό Αριστείδου, στο κέντρο της πόλης και μέσα στην πολύ ιδιαίτερη Στοά Ανατολής. Αν κοιτάξεις στην απέναντι πλευρά, το χάος... μια και εδώ είναι το κεντρικό κατάστημα της ΔΕΗ Αθήνας, με την ουρά ανθρώπων που περιμένουν να εξυπηρετηθούν να κλείνει το πεζοδρόμιο και άλλους τόσους να μπαίνουν σαν τα μυρμήγκια στα μαγαζιά με τις φωτοτυπίες. Αθηναϊκό άγχος. Κάνεις δύο βήματα απέναντι και ο θόρυβος φεύγει. Η πολυμορφική Στοά Ανατολής έχει υπόγειο (μπορείς να δεις και ένα τμήμα του τείχους της αρχαίας πόλης), ισόγειο, ημιορόφους και ένα αίθριο-ξέφωτο ιδανικό για να ξαποστάσεις. Στο «Στέκι» μπορείς να πιεις τον καφέ σου, τσιπουράκι, ούζο και διάφορους εκλεκτούς μεζέδες. Καμιά φορά και με συνοδεία ζωντανής μουσικής. Το Στέκι, Αριστείδου 10-12, 2103315005