Εδώ στην Ελλάδα, συνηθίζουμε να τρώμε ένα τοστ ζαμπόν-τυρί-ντομάτα την ημέρα, και ένα «βρώμικο» τη νύχτα -το γνωστό σάντουιτς με τα 325 συστατικά, που τρως μετά το ξενύχτι. Το σάντουιτς όμως είναι το πιο συνηθισμένο σνακ παγκοσμίως, μόνο που τα υλικά από τα οποία αποτελείται διαφέρουν ανά χώρα και πολιτισμό.
Κάποια είναι αλμυρά, κάποια γλυκά, κάποια απλά, κάποια πικάντικα, αλλά όλα ανεξαιρέτως φαίνονται λαχταριστά. Απολαύστε τα.
1. Arepa, Βενεζουέλα
Η Arepa τεχνικά αναφέρεται σε μια τραγανή λαγάνα αραβοσίτου, αλλά και τα σάντουιτς είναι επίσης γνωστά ως arepas, και είναι γεμάτα με σχεδόν ό,τι μπορείς να φανταστείς: από chorizo(λουκάνικο) και γλώσσα αρνιού, μέχρι βοδινό, χοιρινό, τυρί και αβοκάντο. Το πιο σημαντικό είναι ότι η arepa θεωρείται από πολλούς το καλύτερο πρωινό στον κόσμο.
Για όσους δε το έχουν ήδη δοκιμάσει, είναι κρέας (βοδινό, αρνίσιο, κοτόπουλο, ή μοσχαρίσιο) μαγειρεμένο σε κάθετη σούβλα, τυλιγμένο σε μια πίτα, μαζί με κρεμμύδια, αγγουράκια τουρσί, μαρούλι, και ντομάτες. Tο Döner Kebab (που σημαίνει κυριολεκτικά στριφογυριστό κρέας) φαίνεται πως εφευρέθηκε στο Βερολίνο το 1971, από έναν Τούρκο μετανάστη, το Mahmut Aygünin, γνωστό και ως Βασιλιά του Κεμπάπ.
Γνωστά ως «Smor og Brod», ή «βούτυρο και ψωμί», αυτά τα σνακ περιλαμβάνουν συνήθως ένα βουτυρωμένο κομμάτι ψωμί σίκαλης με… κάτι από πάνω. Καθώς πρόκειται για ανοιχτό σάντουιτς, οι Δανοί φροντίζουν παντα να είναι οπτικά ελκυστικό, ακόμα κι αν τρώνε μόνοι τους.
4. Vegemite sandwich, Αυστραλία
Βασικά, μιλάμε για ψωμί του τοστ αλειμμένο με μια καφέ πάστα, η οποία προκύπτει από τα εναπομείναντα εκχυλίσματα μαγιάς, ένα υποπροϊόν της μπύρας. Κάποιοι Αυστραλοί το τρώνε με τυρί για πρωινό. Ο «βετζεμίτης» είναι μία από τις πλουσιότερες γνωστές πηγές της βιταμίνης Β. Βέβαια, για κάθε 30 βάζα που πωλούνται στην Αυστραλία, διεθνώς πωλείται μόνο ένα.
5. Mitraillette, Βέλγιο
Παρόμοιο με το αγγλικό σάντουιτς «chip butty», αυτό το βέλγικο σνακ είναι μισή μπαγκέτα γεμισμένη με τηγανητό κρέας (λουκάνικο, μπιφτέκι, μπριζόλα), πολλές τηγανητές πατάτες, μαγιονέζα, κέτσαπ, και σάλτσες όπως η Andalouse ή η Bearnaise.
6. Cemita sandwich, Μεξικό
Ένα νόστιμο ψωμοειδές με βάση το αυγό, το οποίο σερβίρεται συνήθως με φέτες αβοκάντο, κρέας (συνήθως τηγανητό βοδινό), λευκό τυρί, κρεμμύδι, βότανα, και κόκκινη σάλτσα.
Υπάρχουν αμέτρητες παραλλαγές, αλλά γενικά η tripleta αποτελείται από τρία ψητά κρέατα (μοσχάρι, ψητό χοιρινό, κοτόπουλο ή ζαμπόν) και τηγανητές πατάτες, μπανάνες, και τυρί, μαζί με τα κλασικά μαρούλι-ντομάτα-τουρσί και κρεμμύδι.
8. Bánh mì, Βιετνάμ
Banh Mi στα βιετναμέζικα σημαίνει ψωμί, και συγκεκριμένα η γαλλική μπαγκέτα. Η γέμιση είναι μια μίξη βιετναμεζικο-γαλλικών υλικών: μαγιονέζα, κόλιαντρο, σάλτσα σκόρδου και ψαριού, αγγούρι, καρότα τουρσί, συν είτε χοιρινό μπάρμπεκιου, είτε τηγανητό τόφου, είτε χοιρινή κοιλιά και ζαμπόν, συν κάποιο πατέ για γαρνίρισμα.
9. Bocadillo, Ισπανία
Ισπανικά τάπας με τορτίγια Española. Ουσιαστικά πρόκειται για μια ομελέτα με πατάτες και κρεμμύδια, ανακατεμένη με κρέας (όπως ξηρό χοιρομέρι, ζαμπόν, λουκάνικο, κοτόπουλο, χοιρινό, ή τόνο), καρυκεύματα και σάλτσες, όπως μαγιονέζα, aioli, και σάλτσα ντομάτας. Όλα αυτά μέσα σε χωριάτικο ψωμάκι.
10. Medianoche, Κούβα
Το Medianoche μεταφράζεται κυριολεκτικά σε «μεσάνυχτα», και είναι ένα γεύμα που σερβίρεται αργά το βράδυ –γύρω στα μεσάνυχτα- στα κλαμπ της Αβάνας. Ήταν επίσης ένα snack για τους εργαζόμενους της νυχτερινής βάρδιας στα εργοστάσια ζάχαρης και πούρου. Φτιαγμένο από μαλακό ρολό αυγού, είναι ένα ψημένο σάντουιτς με ψητό χοιρινό, ελβετικό ζαμπόν, τουρσί, μαρούλι και μουστάρδα.
11. Doubles, Τρινιντάντ και Τομπάγκο
Αυτό το σνακ, που συνήθως τρώγεται ως πρωινό, αποτελείται από δύο μέρη, ένα με τηγανισμένα κομμάτια ψωμιού γεμισμένα με κάρυ και ρεβίθια, και ένα με μάνγκο, αγγούρι, καρύδα, ταμάρινδο, σάλτσα πιπεριάς και ένα τοπικό είδος κόλιαντρου.
12. Chacarero, Χιλή
Τα Chacareros αποτελούνται από λεπτές φέτες μπριζόλας στη σχάρα, σε ένα στρογγυλό ρολό με ντομάτες, πιπεριές και πράσινα φασόλια. Εδώ δε μιλάμε για σνακ αλλά για κανονικό γεύμα.
13. Porilainen, Φινλανδία
Ένα υβρίδιο χοτ ντογκ-χάμπουργκερ, από άσπρο ψωμί, μια παχιά φέτα χοιρινό λουκάνικο, ψιλοκομμένα κρεμμύδια και αγγουράκια τουρσί, κέτσαπ, μουστάρδα, και μερικές φορές μαγιονέζα. Φήμες λένε ότι το Porilainen εφευρέθηκε από τους φοιτητές τη δεκαετία του '50 - '60 που έψαχναν για ένα φτηνό γεύμα που θα μπορούσαν να κάνουν στις μικρές ψησταριές στους κοιτώνες τους.
14. Leberkäs Semmel, Γερμανία
Κυριολεκτικά, «Leberkäse» σημαίνει συκωτίσιο τυρί, αλλά στην πραγματικότητα, αυτό το σάντουιτς δεν περιλαμβάνει ούτε συκώτι ούτε τυρί και όσοι έχουν δοκιμάσει λένε πως είναι πεντανόστιμο. Σερβίρεται ζεστό και με γλυκιά μουστάρδα. Βασικά, είναι ένα ψωμί με το κλασικό ρολό κιμά που φτιάχνουν οι μαμάδες -αλλά με γερμανική συνταγή.
15. Roti John, Μαλαισία
Αγαπημένο πρωινό και σνακ τόσο στη Μαλαισία, όσο και το Μπρουνέι και τη Σιγκαπούρη. Το Roti John είναι ουσιαστικά μια ομελέτα σε ψωμί, αλλά συνοδεύεται και με άλλα συστατικά, όπως κιμά (από κοτόπουλο ή αρνί), κρεμμύδι, ή και σαρδέλες με σάλτσα ντομάτας-τσίλι.
16. Katsu-sando, Ιαπωνία
Λευκό ψωμί με χοιρινό πανέ και λάχανο. Βασικά εφευρέθηκε στο Τόκιο το 1899 σε ένα εστιατόριο που ονομάζεται Rengatei. Αρχικά θεωρήθηκε ένα είδος Yoshoku –το οποίο είναι ένα δυτικό πιάτο με τοπικές επιρροές.
17. Bosna Wurst, Αυστρία
Πρόκειται για το αυστριακό χοτ ντογκ, το οποίο περιλαμβάνει πικάντικο λουκάνικο bratwurst, κρεμμύδια και ένα μείγμα σκόνης κάρυ, κέτσαπ και μουστάρδας, όλα μέσα σε ψημένο λευκό ψωμί.
18. Chip Butty, Αγγλία
Θυμάστε, όταν ήσασταν παιδιά, που βάζατε τις πατάτες μες στο burger σας στα McDonalds; Λοιπόν, το chip butty αυτό είναι, αλλά χωρίς κρέας. Ψωμί, πατάτες και κέτσαπ. Τόσο απλά.
19. Zapiekanka, Πολωνία
Το πιο δημοφιλές σνακ της Πολωνίας, το Zapiekanka, είναι ένα ανοιχτό σάντουιτς στο οποίο βάζεις όσα κρεατικά ή λαχανικά θέλεις, αλλά πάντα, μα πάντα με λιωμένο τυρί. Επίσης δημοφιλές είναι το «Zapiekanka του μαθητή», το οποίο βασικά παραπέμπει σε ένα σάντουιτς που πετάς μέσα ότι περισσεύματα έχεις στο ψυγείο.
20. PB και J, ΗΠΑ
Ψωμί με φυστικοβούτυρο και ζελέ. Το κλασικό αμερικάνικο σάντουιτς που στην Ευρώπη θεωρείται απεχθές. Πιθανόν, αλλά αν δε δοκιμάσουμε δε μπορούμε να ξέρουμε, σωστά;
21. Gatsby, Νότια Αφρική
Φτιάχνεται σε τεράστια φρατζόλα ψωμιού, με ό,τι και όσα υλικά θέλει ο πελάτης, με μόνο σταθερό συστατικό τις τηγανητές πατάτες. Λόγω μεγέθους, φτάνει να ταΐσει μια τετραμελή οικογένεια, γι’ αυτό πωλείται είτε ολόκληρο, είτε μισό, είτε σε κομμάτια.
22. Donkey Burger, Κίνα
Είναι ακριβώς αυτό που νομίζετε. Κρέας γαϊδάρου σε ψωμί. Συνήθως σερβίρεται κρύο. Στην επαρχία Hebei, όπου το donkey burger είναι μια τοπική σπεσιαλιτέ, κυκλοφορεί ένα πολύ γνωστό ρητό: «Στον ουρανό υπάρχει κρέας δράκου, στη Γη υπάρχει κρέας γάιδαρου».
23. Vada Pav, Ινδία
Γράφεται Wada Pav ή Vada Paav, είναι το αγαπημένο σνακ της Ινδίας και πρόκειται για ένα πικάντικο χάμπουργκερ λαχανικών, το οποίο αποτελείται από μια ψημένη πατάτα vada ανάμεσα σε δύο φέτες ψωμί pav. Συνήθως γαρνίρεται με σως από κομματάκια καρύδας, πολτό ταμάρινδου, και σκόρδο. Ξεκίνησε ως τροφή για τους φτωχούς –καθώς τα υλικά του κοστίζουν ελάχιστα- αλλά γρήγορα έγινε ένα από τα αγαπημένα πιάτα fast food της Ινδίας.
24. Croque Monsieur, Γαλλία
Ουσιαστικά πρόκειται για ένα απλό σάντουιτς με ψητό ζαμπόν και τυρί έμενταλ ή γραβιέρα. Απλά το τυρί, εμ… είναι πάνω από το ψωμί.
25. Broodje Kroket, The Netherlands
Η κροκέτα είναι ένα μικρό τηγανητό ρολό συνήθως από πουρέ πατάτας, το οποίο συχνά αναμειγνύεται με κιμά, οστρακοειδή, ψάρια, τυρί, ή λαχανικά. Οι Ολλανδοί έχουν εμμονή μαζί του και το Broodje kroket, μια κροκέτα σε ψωμάκι, πωλείται σε όλη τη χώρα. Ακόμα και τα ολλανδικά McDonalds πουλάνε McKroket.
26. Montreal-style smoked meat sandwich, Καναδάς
Κρέας kosher φτιαγμένο από βοδινό στέρνο -το οποίο έχει πασπαλιστεί με αλάτι και μπαχαρικά και έχει μείνει να «ποτίσει» για περίπου μια βδομάδα- μέσα σε ψωμί ολικής αλέσεως μαζί με μουστάρδα.
27. Smörgåstårta, Σουηδία
Smörgåstårta σημαίνει κέικ σάντουιτς και αποτελείται από ψωμί σίκαλης με κρεμώδη γέμιση (αυγό, μαγιονέζα, κλπ.) και μια ποικιλία συστατικών, συμπεριλαμβανομένων των πατέ συκωτιού, ελιών, γαρίδων, ζαμπόν, χαβιάρι, ντομάτας, αγγουριού, σταφυλιών, φέτες λεμονιού, και τυριού. Α. έχει και καπνιστό σολομό. Νομίζω δεν ξέχασα κάτι.
28. Francesinha, Πορτογαλία
Η Francesinha αποτελείται από ψωμί, ζαμπόν, λουκάνικο, φρέσκα λουκάνικα chipolata και μπριζόλα -όλα καλυμένα από λιωμένο τυρί και σάλτσα μπύρας. Η σάλτσα είναι σχεδόν πάντα μυστική (η μπύρα είναι το μόνο σταθερό συστατικό). Γνωστή και ως «Μικρή Γαλλίδα», η Francesinha δημιουργήθηκε στη δεκαετία του 1960 από ένα Γάλλο-Βέλγο μετανάστη, ο οποίος προσπάθησε να εφεύρει το πορτογαλικό Croque Monsieur.
«Θυμάμαι τον εαυτό μου πιτσιρικά να πίνω καφέ φίλτρου, όταν τον πρωτογνώρισα στην Ελλάδα τη δεκαετία του ʼ60. Αγαπούσα και τον ελληνικό, αλλά όσο να πεις, το ξενόφερτο και το νέο είχε τη χάρη του»
Η μυρωδιά των φρεσκοαλεσμένων κόκκων, η πλούσια γεύση τους και η μοναδική τους δυνατότητα να εμπλουτίζουν γλυκά και επιδόρπια, καθιστούν τον καφέ αναπόσπαστο κομμάτι της γαστρονομίας και ιδιαίτερα της ζαχαροπλαστικής
Aναρωτηθήκατε ποτέ απο πού προήλθε ο καφές, απο που ξεκίνησε αυτό το μικρό φρούτο καφεόδεντρου; Ετοιμαστείτε για ένα ταξίδι στον χρόνο και τις ηπείρους.
18°
