Θεματα

Σταμάτα να τρως!

Δες πώς θα το καταφέρεις εύκολα και χωρίς να νιώσεις καταπιεσμένη

Γεωργία Σκαμάγκα
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Μάθε πώς θα σταματήσεις να τρως ανεξέλεγκτα και ασυναίσθητα

Από τη μία οι ειδήσεις, τα δυσοίωνα σενάρια, οι τρομακτικοί αριθμοί, η αόρατη απειλή. Από την άλλη ελάχιστα έχουν απομείνει ανεκμετάλλευτα μέσα στο σπίτι και αρχίζεις να βαριέσαι... απελπιστικά. Φόβος, αγωνία, βαρεμάρα. Ένα καταστροφικό τρίπτυχο και η τωρινή σου πραγματικότητα έχει μειώσει δραστικά και τις συνήθεις «διεξόδους» σου, ένας καφές με την παρέα, μια βόλτα, σινεμά, θέατρο, ένα διήμερο μακριά από την πόλη, ψώνια...

Η μόνη απόλαυση που έχει μείνει ανεπηρέαστη είναι το φαγητό στο οποίο επιδίδεσαι γιατί σε χαλαρώνει, σε ευχαριστεί, το απολαμβάνεις, ξεχνιέσαι. Όταν τρώμε, ο εγκέφαλος απελευθερώνει ντοπαμίνη, αγγελιοφόρο μηνυμάτων απόλαυσης και ανταμοιβής, και ενδορφίνες, τις χημικές ουσίες των ευχάριστων συναισθημάτων. Και τα χρειάζεσαι όλα αυτά. Τρώγοντας κάτι με πολλή ζάχαρη ή «βρώμικο» φαγητό με πολλά λιπαρά και αλάτι –γευστικότατο!– τα επίπεδα των χημικών αυτών ενώσεων ανεβαίνουν στα ύψη με την πρώτη μπουκιά και θέλεις κι άλλη, κι άλλη... Πρέπει όμως να βάλεις φρένο, το αντιλαμβάνεσαι!

Σταμάτα να τρως ανεξέλεγκτα και ασυναίσθητα και διάβασε παρακάτω τους τρόπους να το καταφέρεις ευκολότερα, χωρίς να νιώσεις καταπιεσμένη και ακόμη πιο δυστυχισμένη:

Συντονίσου με τη «σκέψη» σου
Η συνειδητότητα είναι το κλειδί. Βγες από τον αυτόματο πιλότο και άρχισε να δίνεις προσοχή «στη στιγμή» που αναζητάς φαγητό. Σκέψου κάθε φορά που νιώθεις την ανάγκη να πας στο ψυγείο, κάνε μια παύση και ρώτησε τον εαυτό σου: Πεινάω όντως; Τι με ωθεί στο ψυγείο; Τι νιώθω; Μήπως τελείωσε το επεισόδιο της αγαπημένης μου σειράς και νιώθω ένα κενό; Μήπως κάνω ένα διάλειμμα από τη δουλειά; Μήπως είδα αυτή τη φωτογραφία ενός λαχταριστού πιάτου στο instagram; Μήπως η είδηση που μόλις άκουσα στην τηλεόραση με άγχωσε; Μη γίνεσαι σκληρή με τον εαυτό σου, «δεν πρέπει να το φάω αυτό», απλά δώσε λίγα λεπτά να συνειδητοποιήσεις το λόγο που σε οδηγεί στην κουζίνα.

Διάλεξε μια «μη-φαγώσιμη» εκδοχή
Μια δοκιμή αξίζει. Διάλεξε μια άλλη ευχάριστη ασχολία με την οποία θα απασχολήσεις τον εγκέφαλό σου, που δεν έχει σχέση με το φαγητό. Πιες ανθρακούχο νερό, φτιάξε ένα ζεστό τσάι. Βγες για μια βόλτα στο τετράγωνο. Ανέβασε τον ήχο στο ραδιόφωνο και άρχισε να χορεύεις. Πάρε τηλέφωνο μια φίλη. Διάβασε το βιβλίο σου. Διάβασε ένα περιοδικό. Άλλαξε δωμάτιο και καταπιάσου με κάτι διαφορετικό, όσο βαρετό ή ανούσιο κι αν σου φανεί ή αν φοβάσαι πως το ενδιαφέρον σου θα σβήσει σε 10 λεπτά. Ό,τι κάνεις εκείνη τη στιγμή που θα αποσπάσει την προσοχή σου από το φαγητό, αξίζει τον κόπο.

Το σχέδιο «αν/τότε»
Από τη στιγμή που καταφέρεις να αποκωδικοποιήσεις τις σκέψεις σου και τι είναι αυτό που προκαλεί την ανάγκη σου για φαγητό, μπορείς να σχεδιάσεις εκ των προτέρων τρόπους «άμυνας» έχοντας έτοιμη τη «μη-φαγώσιμη» λύση. Γίνε όσο πιο συγκεκριμένη μπορείς στον ιδιότυπο αυτό σχεδιασμό, προετοίμασε σχολαστικά τα βήματά σου, σκέψου εκ των προτέρων τι θα κάνεις. Να έχεις έτοιμες εναλλακτικές. Ξεκίνησαν οι ειδήσεις που ξέρω πως δεν θέλω να βλέπω. Ήμουν αφηρημένη, δεν άλλαξα αμέσως κανάλι. Μια λέξη, μια εικόνα, η μουσική υπόκρουση... κάτι νιώθω που δεν μου αρέσει. Φόβος; Αγωνία; Ξέρω ακριβώς τι θα κάνω!

Φωτογραφία:Thomas Kelley/ Unsplash

Οραματίσου δύο «δρόμους» όταν επιδιώκεις αλλαγή πλεύσης
Κάνε πρόβα στο μυαλό σου των αν/τότε σχεδίων σου. Αυτό θα σε βοηθήσει να τα ακολουθήσεις πιο εύκολα και αποτελεσματικά. Για παράδειγμα, γνωρίζεις σίγουρα τον ένα δρόμο: κάθεσαι στον καναπέ και καταβροχθίζεις με λαιμαργία πατατάκια. Εύκολο. Ο άλλος δρόμος είναι ο καινούργιος, ο ανεξερεύνητος, δεν είσαι σίγουρη πού θα σε οδηγήσει, οπότε ίσως έρθεις αντιμέτωπη με μια εσωτερική «άρνηση», γιατί αρχικά θα αναζητήσεις αυτό που ξέρεις καλά, όχι το διαφορετικό. Όμως κάθε φορά που θα σκέφτεσαι το διαφορετικό, θα το οργανώνεις στο μυαλό σου, θα το οπτικοποιείς, τόσο πιο γνώριμο θα αρχίσει να γίνεται και οι αντιδράσεις θα μειώνονται.

Κάνε το τσιμπολόγημα «δύσκολο»
Ξεφορτώσου ό,τι βρίσκεται στην κουζίνα σου και στο οποίο μπορείς να «πέσεις με τα μούτρα». Να είσαι ειλικρινής με τον εαυτό σου: Τι είναι αυτό που τρως συνήθως όταν βαριέσαι ή στρεσσάρεσαι; Ποια σνακ είναι αυτά στα οποία δεν μπορείς να αντισταθείς, ούτε να μείνεις στη μια μπουκιά; Μπισκότα, σολοκάτες, παγωτό, τσιπς, κρουασάν; Ας μην υπάρχουν στην κουζίνα σου. Μην ανεφοδιαστείς. Την επόμενη παρορμητική στιγμή που θα αναζητήσεις φαγητό, το εμπόδιο που θα συναντήσεις –και τι να φάω τώρα;– θα σου δώσει τα απαραίτητα εκείνα λεπτά να σκεφτείς πραγματικά αν το χρειάζεσαι ή όχι, αν αξίζει ή όχι. Είναι πιο εύκολο να αντισταθείς στο «μηχανικό» τσιμπολόγημα ή να επιλέξεις μια «μη φαγώσιμη» επιλογή όταν η λύση δεν βρίσκεται στο χώρο ή στο άμεσο οπτικό σου πεδίο.

Προγραμμάτισε τις εναλλακτικές σου ώστε να βρίσκονται αυτές μπροστά σου
Θα κάνω γυμναστική. Αυτό είναι το πλάνο σου για εκείνη τη δύσκολη στιγμή που θα νιώσεις αγχωμένη ή θα βαριέσαι και θέλεις να εξαπατήσεις τη λαιμαργία σου. Τα άνετα ρούχα της γυμναστικής σου όμως είναι άπλυτα, το χαλάκι κρυμμένο στα πάνω ράφια της ντουλάπας, τα βαράκια σου δεν ξέρεις πού αναπαύονται, η ευκαιρία χάθηκε. Θα φας πατατάκια. Πρέπει να κάνεις τον καινούργιο εαυτό σου τόσο προσιτό ώστε να μην υπάρχει χρόνος να δημιουργήσεις δικαιολογίες.

  • βγάλε το χαλάκι της γυμναστικής έτοιμο στο σαλόνι
  • φόρεσε άνετα ρούχα από το πρωί που θα σηκωθείς
  • βρες από πριν το πρόγραμμα γυμναστικής που θέλεις να ακολουθήσεις στο youtube

Αν θέλεις να φτιάξεις ένα αρωματικό, ζεστό τσάι όταν νιώσεις «πείνα», βγάλε στον πάγκο της κουζίνας το αγαπημένο σου τσάι, να είναι το πρώτο που θα δεις, και τον βραστήρα σου γεμάτο νερό. Επίσης, είναι μια καλή σκέψη να μη δουλεύεις στην κουζίνα τώρα που δουλεύεις στο σπίτι. Βρες έναν άλλο χώρο, φτιάξε μια διαφορετική «γωνιά» που αυτό που θα κοιτάς όταν σηκώνεις τα μάτια από τον υπολογιστή δεν θα είναι... το ψυγείο σου.

Πεινάς συνέχεια; Φρόντισε να λαμβάνεις αρκετή πρωτεϊνη και καλά λιπαρά
Αν νιώθεις πως θέλεις να τρως συνέχεια, τουλάχιστον φρόντισε να τρως πρωτεϊνη και καλά λιπαρά και λιγότερη ζάχαρη και υδατάνθρακες. Όταν αναζητάς το επόμενο σνακ της ημέρας, διάλεξε κάτι που θα σου δώσει ενέργεια, θα είναι λιγότερο επεξεργασμένο και χαμηλό σε υδατάνθρακες, όπως ξηρούς καρπούς, ωμά λαχανικά, φρούτα, αυγά βραστά, μαύρη σοκολάτα (με 70% περιεκτικότητα σε κακάο), γαλοπούλα, δημητριακά ολικής άλεσης, γιαούρτι.

Ενυδατώσου!
Πολλές φορές μπερδεύουμε τη δίψα με την πείνα, είναι γεγονός αυτό. Οπότε φρόντισε να πίνεις αρκετό νερό μέσα στην ημέρα. Και αν «ξεχνάς» να πιεις νερό, δοκίμασε να το συνδυάζεις με συνήθειες που ήδη έχεις. Καν' το σαν παιχνίδι: πρωινός καφές μαζί με ένα ποτήρι νερό, ένα ποτήρι νερό πριν βουρτίσω τα δόντια μου, ένα ποτήρι νερό μόλις τελειώσει το επεισόδιο που παρακολουθώ. Γέμισέ το και έχε το δίπλα σου.

Φωτογραφία: Vino Li/ Unsplash

Προγραμμάτισε τα γεύματά σου και δημιούργησε τη ρουτίνα της κουζίνας
Φτιάξε ένα διατροφικό πρόγραμμα για την επόμενη μέρα ή την επόμενη εβδομάδα. Γίνε όσο πιο συγκεκριμένη και λεπτομερής μπορείς για το κάθε γεύμα ώστε όταν έρθει η στιγμή, να μη στέκεσαι σαν υπνωτισμένη μπροστά από το ψυγείο προσπαθώντας να αποφασίσεις τι θα φας. Οργάνωσε τις ώρες που θα φας. Σκέψου γενικότερα ποιες ώρες της ημέρας πεινάς συνήθως και ακολούθησε αυτή τη «ρουτίνα» ώστε να γνωρίζεις εκ των προτέρων πως τώρα ΔΕΝ είναι ή είναι η ώρα για φαγητό. Αν για παράδειγμα ξέρεις πως για σένα τα τρία γεύματα μέσα στην ημέρα και ένα σνακ το απόγευμα είναι το ιδανικό πρόγραμμα, προγραμμάτισέ τα εκ των προτέρων μέχρι την τελευταία λεπτομέρεια. Επίσης, ό,τι θέλεις να φας, καλό είναι να το βάζεις σε ένα πιάτο και να μην τρως κατευθείαν από τη συσκευασία γιατί τότε είναι περισσότερο πιθανό να χάσεις το μέτρο. Τρώγε αργά, φρόντισε να τρως απερίσπαστη, μην κάνεις άλλα πράγματα παράλληλα όσο τρως, και απολάμβανε συνειδητά κάθε μπουκιά.

Κατανόησε τις ανησυχίες σου
Κάθε φορά που νιώθεις αγχωμένη, ο οργανισμός σου που εκλαμβάνει την κατάσταση ως απειλή, μπαίνει σε φάση επιβίωσης και ετοιμάζει τις άμυνές του. Από εκείνη τη στιγμή είναι δύσκολο να μην αντιδράσει στο παραμικρό ερέθισμα. Αυτή την αντίδραση τη νιώθεις να φουντώνει μέσα σου. Ευτυχώς, υπάρχουν απλές τεχνικές που θα αναστρέψουν το αρνητικό κλίμα και θα καθοδηγήσουν τη σκέψη σου σε πιο ασφαλή νερά. Η αναπνοή σου είναι μια από αυτές και η μέθοδος «5-5-7» μια ιδανική προσέγγιση. Όταν νιώσεις αυτό το άβολο συναίσθημα του πανικού που θα σε οδηγήσει στις εύκολες λύσεις παρηγοριάς και ανακούφισης, όπως το φαγητό, επικεντρώσου στην αναπνοή σου. Κάθισε για ένα λεπτό και νιώσε συνειδητά την αναπνοή σου. Πάρε μια βαθιά ανάσα μετρώντας ως το 5, κράτησε αυτή την ανάσα μετρώντας ως το 5 και ελευθέρωσέ τη αργά μετρώντας ως το 7. Επανέλαβε 10 φορές (δύο, αν το κάνεις πρώτη φορά). Κάνε αυτή την άσκηση όσο πιο συχνά θέλεις μέσα στη μέρα όταν νιώθεις πιεσμένη και κατ' επέκταση «πεινασμένη».