Θεματα

Γιατί αυτοκτονούν οι διάσημοι σεφ;

7 ηχηρές περιπτώσεις από τον κόσμο της γαστρονομίας

Δημήτρης Αθανασιάδης
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Όταν οι διάσημοι βάζουν τέλος στη ζωή τους τα μίντια σπεύδουν να γαρνίρουν το τραγικό γεγονός με άγνωστες πτυχές του βίου τους και ερευνούν τους λόγους που τους οδήγησαν στο απονενοημένο διάβημα. Γιατί, σίγουρα, η αυτοκτονία δεν είναι ένα πιάτο που τρώγεται κρύο. Αντίθετα, νέες πληροφορίες παρουσιάζονται πασπαλισμένες με προσωπικά δεδομένα και μαρτυρίες από το οικείο περιβάλλον τους και σερβίρονται σ’ ένα κοινό που εκστασιασμένο διαβάζει τραγικά μυστικά και ανεξίτηλα πάθη εκεί που μέχρι τώρα διάβαζε μόνο ευχάριστες και πικάντικες λεπτομέρειες.

© Larry French/Getty Images for DC Central Kitchen/Ideal Image

Ο γκουρού της γεύσης Άντονι Μπουρντέν, ο δημοφιλής σεφ που χαρακτηρίστηκε «ροκ σταρ της γαστρονομίας», διάλεξε στα 61 του να απαγχονιστεί με τη ζώνη από το μπουρνούζι στο πολυτελές ξενοδοχείο στο Κάισερσμπεργκ του Παρισιού, το Le Chambard. Πριν, είχε προλάβει να δοκιμάσει και να μας μεταφέρει με τρόπο μοναδικό την τοπική κουζίνα από δεκάδες χώρες του πλανήτη, είχε γράψει best seller βιβλία μαγειρικής με τρόπο τόσο γλαφυρό και ανεπανάληπτο που πολλοί πιστεύουν ότι και τίποτα άλλο να μην είχε κάνει θα ήταν ένας διάσημος συγγραφέας, ενώ ταξίδευε 250 μέρες το χρόνο για τις ανάγκες των τηλεοπτικών του εκπομπών που τον έκαναν γνωστό από τη Νέα Υόρκη που γεννήθηκε μέχρι τη γιαγιά στο τελευταίο χωριό του πλανήτη. Υπάρχει η «κατάρα των σεφ» ή όχι, σε μια εποχή που οι αυτοκτονίες στις ΗΠΑ έχουν αυξηθεί τα τελευταία 20 χρόνια κατά 30%; 

Φρανσουά Βατέλ

Περίπτωση πρώτη. Ο πρώτος σταρ της γεύσης που διάλεξε να τερματίσει βίαια τη ζωή του βρέθηκε νεκρός σε μια λίμνη αίματος στο Παρίσι το 1671. Ο Φρανσουά Βατέλ, η καριέρα του οποίου ξεκίνησε ως αρχιμάγειρας του Νικολά Φουκέ, υπουργού Οικονομικών του Λουδοβίκου ΙΔ΄, και συνδέθηκε άρρηκτα τόσο με τα πάθη της βασιλικής οικογένειας όσο και με την ιστορία της Γαλλίας, δεν άντεξε την «αποτυχία» του τριήμερου θεάματος και καλοφαγίας για λογαριασμό του βασιλιά, όταν διαπίστωσε πως δεν είχαν σταλεί τα ψάρια για το γεύμα κορύφωσης των εορτασμών που επιμελούνταν ως τελετάρχης και μάγειρας. «Άρχοντά μου, δεν πρόκειται να επιζήσω μιας τέτοιας προσβολής, η τιμή και η φήμη μου θα αμαυρωθούν» πρόλαβε να εκστομίσει, ο πρώτος θεωρητικά εκπρόσωπος της μοντέρνας κουζίνας, πριν πέσει ορμητικά στο ξίφος του. 

Αιώνες αργότερα, η ιστορία του μεταφέρθηκε στο σινεμά από τον Ρόλαντ Τζόφι, με τον Τιμ Ροθ και την Ούμα Θέρμαν στους πρωταγωνιστικούς ρόλους.

Κλέμενς Βίλμενροντ

Περίπτωση νο δύο. Ο πρώτος τηλεοπτικός μάγειρας της Γερμανίας Κλέμενς Βίλμενροντ, ο σεφ που επινόησε το έδεσμα «Toast Hawaii» και έκανε μόδα τη γαλοπούλα στα χριστουγεννιάτικα γεύματα, αυτοκτόνησε το 1967 στο νοσοκομείο του Μονάχου, όταν πληροφορήθηκε πως πάσχει από πρωτοπαθή καρκίνο στο στομάχι.

Μπενουά Βιολιέ

© Schnäggli / Wikimedia Commons

Περίπτωση νο τρία. Ο Γαλλοελβετός σεφ Μπενουά Βιολιέ, ιδιοκτήτης από το 2012 έως τον θάνατό του το 2016 του εστιατορίου 3 αστεριών Michelin Restaurant de l'Hôtel de Ville στα προάστια της Λωζάνης, έκανε το τελευταίο του «μπαμ» στην οικία του στο Κρισιέ με χρήση πυροβόλου όπλου στις 31 Ιανουαρίου 2016 σε ηλικία 44 ετών, επαναφέροντας τη συζήτηση στα αδηφάγα μίντια για τις υψηλές απαιτήσεις και πιέσεις που ασκούνται στον κόσμο της υψηλής γαστρονομίας.

Μπερνάρντ Λουάζο​

© EPA PHOTO AFP FILES/GERARD FOUET

Περίπτωση νο τέσσερα. Πίσω στο 2003, ο Μπερνάρντ Λουαζό, που ξεκίνησε ως «πουλέν» στην κουζίνα του Claude Verger και έφτασε στο σημείο να αποθεωθεί από το θρυλικό οδηγό Gault Millau πριν αρχίσει να μαζεύει Michelin, έβαλε τα πόδια βατράχου μαζί με σκόρδο στα «πριγκιπικά» πιάτα της καλής κοινωνίας, υπήρξε ο πρώτος ιδιοκτήτης εστιατορίου που αποφάσισε να φτιάξει αλυσίδα και ο πρώτος Γάλλος που εισήλθε στη χρηματιστηριακή αγορά. Βιβλία, κατεψυγμένα τρόφιμα και νόστιμα σουβενίρ κυκλοφόρησαν υπό την επωνυμία Bernard Loiseau SA, η γαλλική κυβέρνηση τον έχρισε Chevalier το 1994 και ο ίδιος αντιτάχθηκε σθεναρά στη fusion τάση που άρχισε να καταλαμβάνει τα μενού των εστιατορίων στα τέλη των 90s. 

Η περσόνα του έδωσε έμπνευση για τον ήρωα του σεφ Αουγκούστ Γκουστό της ταινίας κινουμένων σχεδίων «Ο Ρατατούης». Στις 24 Φεβρουαρίου του 2003, μετά από μία φουλ μέρα μαγειρικής, τίναξε τα μυαλά του με μια κοντόκανη καραμπίνα και μια σφαίρα. Η φιλοδοξία του με τα αστέρια Michelin, έχοντας κερδίσει τρία μαζεμένα το 1991, λέγεται πως του είχε γίνει εμμονή και πως είχε εκμυστηρευτεί ότι «αν χάσω ένα, θα σκοτώσω τον εαυτό μου».

Ντέιβιντ Χολς

Περίπτωση νο πέντε. Το τηλεοπτικό δίδυμο των Πίτερ Χάντσον και Ντέιβιντ Χολς με το σλάπστικ χιούμορ, που από το 1976 έως το 1986 καθήλωσε τηλεοπτικά τη Νέα Ζηλανδία με την εκπομπή Hudson and Halls πολύ πριν το infotainment βάλει στη συνταγή του την ιδέα «τι καλό θα σας φτιάξουμε σήμερα», οδηγήθηκε στο θάνατο με διαφορά μερικών μηνών. Μην αντέχοντας το χαμό του Πίτερ Χάντσον από καρκίνο το 1992, ο πολύ στενός φίλος του Ντέιβιντ Χολς αυτοκτόνησε την επόμενη χρονιά. 

Τζέιμς Χέμινγκς 

Περίπτωση νο έξι. Ο Αμερικάνος σεφ Τζέιμς Χέμινγκς που έζησε τη νιότη του ως σκλάβος και τον απελευθέρωσε ο Τόμας Τζέφερσον, παίρνοντάς τον ως συνοδό στο Παρίσι για να μάθει τα μυστικά της υψηλής γαστρονομίας, (τα οποία μετέφερε αργότερα στις ΗΠΑ), κατέληξε να χαροπαλεύει με τον αλκοολισμό και στα 36 του διάλεξε στεγνά για φινάλε την αυτοκτονία. 

Χομάρο Καντού

© Graceolivia / Wikimedia Commons

Περίπτωση νο επτά. Ο θεωρούμενος εφευρέτης της μοριακής γαστρονομίας Χομάρο Καντού, που εισήγαγε τις γνώσεις φυσικής και χημείας στον τρόπο παρασκευής του φαγητού, απαγχονίστηκε το 2015 σε ηλικία 38 ετών. Δεν άφησε κανένα σημείο αυτοκτονίας και δεν έπασχε από καμία μορφή ψυχικής ασθένειας, διαταραχή προσωπικότητας ή εξάρτησης όπως τα ναρκωτικά, το αλκοόλ ή ο τζόγος. Σε μια περίοδο που ο κόσμος του θεάματος και η αγορά του φαγητού γέμισε ασφυκτικά από επίδοξους γνώστες, ο ίδιος πέθανε από ασφυξία. Το παιδί που μεγάλωσε ως μεταφερόμενος άστεγος στο Οντάριο μαζί με τη μητέρα του και την αδερφή  του και έφτασε από την προβληματική εφηβεία στη λάμψη των αστεριών Michelin, λέγεται πως συνδέθηκε με τον κόσμο της γεύσης ακριβώς επειδή η κουζίνα του ήταν οι δρόμοι. 

Είναι άνοστη η επίγευση της επιτυχίας; Δεν μπορεί να χωνευτεί με τίποτα το βάρος της αποτυχίας; Μοιάζουν όλες αυτές οι περιπτώσεις με εκείνες των απλών, καθημερινών ανθρώπων, που λυγίζουν από τα προβλήματά τους και θεωρούν πως η λύση είναι ο θάνατος; Ο επίλογος του Άντονι Μπουρντέν προσθέτει νέα ερωτήματα για το τι μπορεί να «μαγειρεύεται» στο μυαλό εκείνων που η πλειοψηφία πιστεύει πως τα δοκίμασαν όλα.