Πού μπορείς να φας κρέπες ακούγοντας τζαζ

Ζούμε όλοι σε μικρόκοσμους με τα κουρτινάκια κλειστά: στις ταινίες που βλέπουμε, στις σειρές που καταβροχθίζουμε, στα βιβλία που διαβάζουμε ή και γράφουμε. Στις δουλειές, όσοι δουλεύουμε (ειδικά στο δημόσιο είναι γκαν-γκαν μικρόκοσμοι, σαν ενυδρεία!). Στις παρέες που τις κρατάμε με τρυφερότητα επειδή φέρνουνε λίγο σε εφηβεία. Ακόμα και τα σπίτια μας μικρόκοσμοι είναι – όχι στο επίπεδο των Σκανδιναβών, που έχουνε το σπίτι τους για μοναδικό τους χόμπι και του κρεμάνε ασταμάτητα φούντες, τάρανδους και κουδούνες, παρόλο που πλησιάζουμε προς τα εκεί. Οι αναφορές του καθενός έχουνε να κάνουν με τον μικρόκοσμό του, ακόμα και το φέισμπουκ ή το ίνσταγκραμ ή το τουίτερ. Που είναι άλλο καπέλο μικρόκοσμοι, επίσης.  

Το λέω γιατί ακούγεται άσχετο που στο Παρίσι υπάρχουν «ζινκ καφέ», και για κάποιον που δεν είχε ξάδερφο φοιτητή στο Παρίσι να τον επισκέπτεται ταξιδεύοντας με λεωφορεία γεμάτα άλλους φοιτητές, ή για κάποιον που δεν πέρασε ούτε απέξω από το Παρίσι, το «ζινκ καφέ» δεν σημαίνει ντιπ τίποτε, είναι όντως άσχετο. Επειδή όμως είχα ξάδερφο φοιτητή στο Παρίσι και πήγαινα όταν ήμουν μικρή, και επειδή διάβαζα Εμίλ Ζολά επίσης όταν ήμουν μικρή… το «ζινκ καφέ» σημαίνει κάτι για μένα, όπως και για τους Παριζιάνους ή για όσους είχανε/έχουνε ξάδερφο φοιτητή στο Παρίσι, άρα ως στοιχείο μικρόκοσμου μπορεί να βρει αποδέκτες και να μην περάσει στο βρόντο, όπως τόσα και τόσα: τα «ζινκ καφέ» λοιπόν είναι τα «λαϊκά», τα καθόλου-κυριλέ, παριζιάνικα, πρόχειρα καφέ-μπαρ. Στο Παρίσι, αλλά πιθανότατα και σε άλλες γαλλικές πόλεις, από το 1800 ξεφύτρωσαν μικρά καφέ-μπαρ με βασικό χαρακτηριστικό τους την μπάρα, μεταλλική, ξύλινη, ακόμα και πέτρινη. Σερβίρανε τρία πράγματα: καφέ, κρασί και μπίρα. Μετά άρχισαν να επαυξάνουν το μενού, με ψωμοτύρι στην αρχή, μετά με λουκάνικα, αλλαντικά και… κρέπες. (Μπαίνουμε αγάλι-αγάλι στο θέμα.)

Η πρώτη αναφορά στα «ζινκ καφέ» είναι από τον Εμίλ Ζολά το 1873, και το διευκρινίζω όχι επειδή θυμάμαι το συγκεκριμένο βιβλίο του Ζολά ή την αναφορά, αλλά επειδή το βρήκα στο ίντερνετ και ψοφάω για κάτι τέτοιες ημι-κουλτουριάρικες πληροφορίες. Επιπλέον έπεσα πάνω σε υπέροχη κρεπερί-καφέ-μπαρ που λέγεται «Au Grand Zinc», η οποία υπάρχει από το 1988 και την θυμόμουν λίγο πάρα κάτω (μετακόμισε), και η οποία μάλιστα είναι φτιαγμένη με τη λογική του παριζιάνικου «ζινκ καφέ»: με μπάρα, ατμόσφαιρα παριζιάνικη, απαλή μουσική που τζαζ-οφέρνει, και… νόστιμες κρέπες. Το «Au Grand Zinc» λειτουργεί σαν καφέ όλη μέρα, σαν μπαράκι το βράδυ και σαν στέκι της περιοχής, με κάμποσα πιάτα πολύ προσεγμένα και πιστή πελατεία (η κρέπα με σπανάκι, μαυροσούσαμο και τυρί είναι τέλεια…) 

Η άλλη έκπληξη στην κρέπα, και όχι μόνον, είναι το «Ενθύμιον» στην Αγίας Λαύρας, ένα κουκλίστικο, ζεστό μουσικό εστιατόριο σε ένα σπίτι του 1950, που είναι καταχωρημένο ως κρεπερί, και πράγματι φτιάχνει τέλειες κρέπες (7 ως 11 ευρώ), αλμυρές και γλυκές, μια ωραία με ανθότυρο και μυρωδικά, έχει έναν βραβευμένο σεφ, τον Αννίβα Πιτυλάκη… αλλά κυρίως φιλοξενεί κάθε βράδυ κι από ένα σχήμα, τραγουδίστρια ή τραγουδιστή, με συνοδεία πιάνου ή άλλων μουσικών οργάνων, σε χαμηλή ένταση… Και τίποτε από αυτά που γράφω δεν περιγράφει σωστά το «Ενθύμιον»: είναι σαν κόζι αστικό καταφύγιο, σαν μια γωνιά της παλιάς Κυψέλης, από την εποχή που το Πεδίον του Άρεως ήτανε η «βόλτα» των ντεμπιτάντ. Νομίζεις ότι θα ακούσεις Αττίκ και μόνον αλλά δεν είναι περιοριστικός ο χώρος – εμείς πετύχαμε την Αλμπίνα Ζαχαριάδου («βραδιά Ρωσικού ρομάντζου»), που ήταν εξαιρετική. Έχουν περάσει από εδώ ένα σωρό διάσημοι και μη καλλιτέχνες, ο Λάκης Παππάς, ο Ηλίας Λιούγκος, ο Μανώλης Μητσιάς, η Καίτη Χωματά και η Πόπη Αστεριάδου, μεταξύ άλλων. Οι τιμές είναι χαμηλές (μπίρα 3,50 ευρώ, ουίσκι 7 ευρώ), το σέρβις φιλικό και η ατμόσφαιρα οικογενειακή, μια και οι σταθεροί πελάτες είναι σχεδόν όλοι οι πελάτες. 

«Au Grand Zinc», καφέ-μπαρ κρεπερί, Χαρ. Τρικούπη 92 & Καλλιδρομίου, 2103301035
«Ενθύμιον», Αγίας Λαύρας 56, Α. Πατήσια, 2102022256, www.enthymion.gr