Το Ελληνικό Πρωινό κι η γαστρονομία της Μήλου

Το Ελληνικό Πρωινό του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος συνέχισε τα ανοιξιάτικα ταξίδια του και λίγες μέρες μετά από τον Πόρο, ταξίδεψε στην καρδιά του Αιγαίου στην πανέμορφη αλλά αρκετά άγνωστη στους πρωτευουσιάνους – από πλευράς γαστρονομίας – Μήλο. H παρουσίαση του Ελληνικού πρωινού της Μήλου συνδέθηκε με το πρόγραμμα επίσκεψης των δημοσιογράφων γαστρονομίας που διοργάνωσε η ομάδα «Delicious Milos-A trip to taste».

Έτσι, δυο δράσεις -που αποσκοπούν στην ανάδειξη της γαστρονομικής κληρονομιάς του νησιού- δημιούργησαν ένα πλούσιο υλικό για παρατήρηση, καταγραφή και φυσικά γευστική απόλαυση. Οι εντυπώσεις από το πάντρεμα των δύο εκδηλώσεων ήταν εξαιρετικές και ενθουσίασαν την ομάδα των επισκεπτών. Και αυτό γιατί το πρόγραμμα εκτός της παρουσίασης της κουζίνας της Μήλου, του Ελληνικού πρωινού της Μήλου, των δείπνων και των γευμάτων σε εστιατόρια και ταβέρνες του νησιού που προσέφεραν τοπική κουζίνα, συμπεριλάμβανε και επισκέψεις σε τοπία του νησιού, τυροκομεία, σε οινοποιεία όπου γνωρίσαμε και την πηγή της μηλέικης κουζίνας, που είναι τα διαλεχτά προϊόντα της. Είδαμε και μάθαμε πράγματα και θάματα.

Το νησί έχει 7.000 αιγοπρόβατα (κυρίως κατσίκια) από τα οποία παράγονται επτά ήδη τυριών: το μανούρι, το ημίχλωρο ή μελίχλωρο, το μηλέικο, το σκοτύρι, η μυζήθρα, η αφοτυριά (μυζήθρα τριών μηνών) και η ξινομυζήθρα. Τα περισσότερα καταναλώνονται στο νησί και παράγονται κυρίως  από δυο πιστοποιημένα τυροκομεία. Στο τυροκομείο του Χαραλαμπάκη, που είναι πιστοποιημένο για να στέλνει και στην Αθήνα τα προϊόντα του, μας εντυπωσίασαν οι σπηλιές στις οποίες ωριμάζουν τα τυριά του. Εδώ έγιναν και οι πρώτες γευστικές δοκιμές και η γνωριμία μας με τις ιδιαίτερες γεύσεις τους.

Tο  οικογενειακό αδειοδοτημένο τυροκομείο της οικογένειας Ψαθά, βρίσκεται στην περιοχή της αθέατης Μήλου, στο νότιο μέρος, στον Χάλακα – περιοχή Natura -όπου εκτός της άγριας φύσης με τις φίδες και τα μεγάλα σχίνα, γνωρίσαμε ένα κοπάδι με 300 ζώα και παρακολουθήσαμε επί ώρα μάθημα τυροκόμισης!

Η Ειρήνη Ψαθά, ιδιοκτήτρια της ταβέρνας «Ο χαμός»  μας έδειξε με τι κόπο και τι τέχνη παράγει κανείς τυριά, έτσι ώστε να μπορεί να υπερηφανευτεί στους πελάτες της, ότι τα προϊόντα είναι παραγωγής της. Άρμεγμα, βράσιμο στο καζάνι, πυτιά, τάραγμα με τον ταράκτη, πήξιμο, τοποθέτηση στα τυροβόλια, αναποδογύρισμα και ακολούθως η παραγωγή της μυζήθρας  με τυρόγαλο που περίσσεψε.

Στο γεύμα στην πολύ συμπαθητική ταβέρνα της Ειρήνης, γνωρίσαμε την αγαπημένη οικογένεια Ψαθά, τον κυρ-Γιώργο, την κυρα-Αθηνά και τον Νικόλα, όπου όλοι τους λειτουργούσαν σαν ελβετικό ρολόι! Από όλους τους μεζέδες ξεχωρίσαμε, το μανούρι σαγανάκι (το τυράκι στο τηγάνι απογειώνεται) το χοιρινό με το πετιμέζι (ένα λουκούμι), τα σκοτυροκολόκυθα (ίσως το πιο ιδιαίτερο και ενδιαφέρον τοπικό έδεσμα) και τα πιταράκια.

Στην Πλάκα δειπνήσαμε στην «Αρχοντούλα», ένα «αρχοντικό» καφενείο 200 ετών που στα χέρια της Αρχοντούλας, έγινε μια ταβέρνα με χιλίων λογιών λιχουδιές. Δοκιμάσαμε τα μηλέικα φλαουνάκια φούρνου με χόρτα βουνού, σταφίδες και μυρωδικά, ντόπιο κατσίκι κοκκινιστό με αγκινάρες και πατάτες και κόκορα κρασάτο με λαζάνια.

Στον «Αλευρόμυλο» του Βασίλη Παπακινού του πρωτεργάτη -μαζί με την Ειρήνη Ψαθά- της πρωτοβουλίας «Delicious Milos-A trop to taste», στη θέση του παλιού πατρικού αλευρόμυλου δημιουργήθηκε περιζήτητη ταβέρνα, κυρίως με παραδοσικές ντόπιες γεύσεις. Ξεχωρίσαμε τον κόκορα με τον ντόπιο μπελτέ, το κατσικάκι από τον Χάλακα με τις πατάτες, ψημένο στον οικογενειακό ξυλόφουρνο και την αλατένια, μια πίτα με αλάτι που παραπέμπει στην ιταλική φοκάτσια.

Μετά από τόσα κρεάτα και μεζέδες ήρθε η ώρα της ψαροφαγίας όπου στο Αρμένακι του Αντώνη Μαυρογιάννη απολαύσαμε κακαβιά από σαλούβαρδους (ποντικούς), χάνους και μπακαλιάρους. Ένα ποίημα ήταν οι σουπιές με δενδρολίβανο, ενώ στο ίδιο επίπεδο κινήθηκαν και οι τηγανητές ανεμώνες θαλάσσης (κολιτζιάνοι) και οι σκορπίνες αρωματισμένες με φασκόμηλο.

Στο όμορφο ψαροχώρι της Μήλου, την Πολλωνία (ή Απολλώνια), στα βορειοανατολικά του νησιού, βρίσκονται οι αμπελώνες του Οινοποιείου Κωνσταντάκη όπου ο Κώστας Μάλης (Κωνσταντάκης, το παρατσούκλι) στο πανέμορφο υπόσκαφο οινοποιείο του, οινοποιεί τα τελευταία τρία χρόνια, τέσσερα κρασιά: το Selection, που είναι ένα χαρμάνι από Ασύρτικο και Σαββατιανό, το Λευκό Spilia από Σαββατιανό και Ροδίτη και το Ροζέ Spilia, χαρμάνι Μανδηλαριάς με Ροδίτη και Μοσχάτο και τη ρετσίνα του.

Η περιοδεία μας περιέλαβε και το πιο όμορφο καφενείο-ουζερί της Μήλου.  Ένα κουκλί μαγαζί, το «Μπακάλικο» στον Τριοβάσαλλο, του Γιώργου Νίνου, σ’ ένα κτίριο μέχρι τη δεκαετία του 1960 ήταν το κατάστημα όπου έβρισκες ότι μπορούσες να φανταστείς…Είδη μπακαλικής, νεωτερισμούς, ρούχα, αλλά και φιάλες Πετρογκάζ…Σήμερα θα βρεις περιποιημένους μεζέδες. Περισσότερα.

*Για την ψαροταβέρνα «Αρμενάκι» διαβάστε εδώ.

**Για το Μπακάλικον Γαλάνης διαβάστε εδώ.