Μεσσηνία, η γαστρονομία της «γης της Επαγγελίας»

Η Μεσσηνία είναι ένας τόπος κατοικημένος από τα προϊστορικά χρόνια, κυρίως λόγω των εύφορων κοιλάδων. «Καλλίκαρπη» την αποκάλεσε ο Ευριπίδης πριν 25 αιώνες, ενώ ο Χαρίλαος Τρικούπης ο μεγαλύτερος Έλληνας πολιτικός του 19ου αιώνα είχε πει κάποτε για τη μεσσηνιακή γη: «και ομπρέλες να φυτέψεις, θα καρποφορήσουν».

Tην οικονομική ανάπτυξη του 19ου αιώνα -αμέσως μετά την απελευθέρωση- και του 20ού αιώνα στο πρώτο μισό του, ακολούθησε η σταδιακή παρακμή και περιθωριοποίηση της περιοχής. Ο 21ος αιώνας βρίσκει τη Μεσσηνία σε μια εξαιρετική συγκυρία. Με την ορμή από τα έργα υποδομής και την εν γένει ανάπτυξη του τόπου κυρίως στο χώρο του πολιτισμού από τις 3 τετραετίες του Δήμαρχου Σταύρου Μπένου, η Καλαμάτα είδε τα τελευταία χρόνια μία πρωτοφανή δυνατότητα εξέλιξης από την ασύλληπτη για τα ελληνικά δεδομένα ξενοδοχειακή επένδυση του Costa Navarino, όραμα και δημιουργία του αείμνηστου καπετάν Βασίλη Κωνσταντακόπουλου. Έτσι, δημιουργούνται στην περιοχή νέα δεδομένα. Η άφιξη του διεθνούς αυτοκινητόδρομου Μωρέας και η μείωση της διαδρομής σε 2 ώρες από την Αθήνα παράλληλα με την έναρξη της λειτουργίας του Διεθνούς Αεροδρομίου, φέρνουν τη Μεσσηνία στο επίκεντρο του Διεθνούς και του Ελληνικού Τουρισμού.

Η εσωστρεφής και παραδοσιακή Μεσσηνία καλείται να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις της ανοικτής κοινωνίας και της Παγκοσμιοποίησης, της αρμονικής συνύπαρξης του Τουρισμού με τον συντηρητικό αγροτικό τομέα.

Έτσι λοιπόν, εκτός από την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά με τα εντυπωσιακά μνημεία από όλες τις εποχές, τα ανάκτορα του Νέστορα στην Πύλου, τον αρχαιολογικό χώρο της Μεσσήνης, τα κάστρα της Πύλου, της Μεθώνης, της Κορώνης, της Κυπαρισσίας και τις φυσικές ομορφιές όπως οι πανέμορφοι ελαιώνες, οι μαγευτικές παραλίες και τα χωριά της Μεσσηνιακής Μάνης –που αποθέωσε ο διάσημος κάτοικος της Καρδαμύλης Πάτρικ Λη Φέρμορ στη Μεσσηνία ο επισκέπτης μπορεί να βρει μία πλούσια παραδοσιακή κουζίνα.

Για πολλούς η Μεσσηνία θεωρείται η γη της Επαγγελίας αφού σ’ αυτόν τον τόπο παράγονται τα πάντα. Από το παγκοσμίως γνωστό λάδι της και τις ελιές Καλαμών μέχρι σύκα, σταφίδα, εσπεριδοειδή, σταφύλια, κηπευτικά, καρπούζια, φραγκόσυκα, αραχίδες, αρωματικά φυτά, βότανα του Ταϋγέτου και άγρια χόρτα.

Μερικά εμβληματικά εδέσματα της μεσσηνιακής κουζίνας

• Ελιές Καλαμών, γνωστές για το μαύρο χρώμα και την τραγανή σάρκα με τη φρουτώδη γεύση.
• Ελαιόλαδο της Μεσσηνίας – ο περίφημος «υγρός χρυσός» του Ομήρου – που είναι άριστης ποιότητας και από τα καλύτερα στον κόσμο (Π.Ο.Π.).
• Το διεθνώς αναγνωρισμένο βαλσάμικο ξύδι Μεσσηνίας.
• Η Μεσσηνία είναι μία από τους μεγαλύτερους παραγωγούς και εξαγωγείς σταφίδας της Ελλάδας. Εδώ, η ιστορία της σταφίδας πηγαίνει 3 χιλιάδες χρόνια πίσω.
• Η καλλιέργεια των σύκων έχει τις ρίζες της στην αρχαιότητα. Προϊόντα που παράγονται από το σύκο είναι η συκόπαστα, ο συκοκαφές, το σιρόπι από σύκο, το γλυκό του κουταλιού, η μαρμελάδα κ.ά.
• Εκλεκτά τυριά (γραβιέρα, μυζήθρα, φέτα) που παράγονται αποκλειστικά με γάλατα της Μεσσηνίας με πρώτο και καλύτερο τη σφέλα που είναι χαρακτηρισμένο ως προϊόν Π.Ο.Π.
• Το σύγκλινο είναι το ονομαστό χοιρινό παστό της Μεσσηνίας που καπνίζεται σε καπνό κυρίως φασκομηλιάς, σχοίνου και κυπαρισσιού. Στη συνέχεια βράζεται σε χυμό πορτοκαλιού με γαρύφαλλα, πορτοκαλόφλουδες και μπαχαρικά.
• Το παστέλι, σύμβολο της αφθονίας και της γονιμότητας, που προσφερόταν από την αρχαιότητα στους γάμους ώστε το ζευγάρι να έχει γλυκό μέλλον.
• Καγιανάς με ντομάτα, αλλά και με συγκλινο ή λουκάνικο.
• Οι δίπλες είναι σήμα κατατεθέν στις στιγμές χαράς, σε αρραβώνες και γάμους.

www.greekgastronomyguide.gr