Θεματα

5 μύθοι για το φαγητό

O κανόνας των «5 δευτερολέπτων» και μερικοί ακόμη που καλύτερα να αγνοείς

Γεωργία Σκαμάγκα
3’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Η λιγούρα σου δεν αφήνει να πάει τίποτα χαμένο! Όμως, την επόμενη φορά που απλά θα «φυσήξεις» το κομμάτι από το μπισκότο που σου έπεσε κάτω  για να το βάλεις κι αυτό στο στόμα σου, να θυμάσαι πως ο κανόνας των «5 δευτερολέπτων» που κάπου άκουσες, δεν ισχύει. Λένε λοιπόν πως το φαγητό που σου έπεσε κάτω είναι ασφαλές να το φας, αν σου πήρε μόλις 5 δευτερόλεπτα να το μαζέψεις, αφού τα βακτήρια δεν προλαβαίνουν να το «αποικίσουν» σε τόσο λίγο χρόνο. Λάθος. Τα βακτήρια και τα μικρόβια μπορούν να μολύνουν κάτι ακαριαία. Μια δόση αλήθειας πάντως στον κανόνα υπάρχει. Όσο περισσότερο μένει κάτι στο πάτωμα, σίγουρα τόσο πιο επικίνδυνο γίνεται. Επίσης, παίζει ρόλο και η υφή του φαγητού που σου έπεσε (λεία ή όχι η επιφάνειά του κ.λ.π.) Σε κάθε περίπτωση πάντως, μην μετράς τα δευτερόλεπτα. Στερήσου καλύτερα την μπουκίτσα. 

Τροφές με «αρνητικό» θερμιδικό φορτίο

Για όσους κάνουν μονίμως δίαιτα, η ιδέα ότι κάποιες τροφές δεν έχουν θερμίδες, τους συγκινεί ιδιαίτερα. Για το σέλερι (πολύ της μόδας) για παράδειγμα – ιδιαίτερα θρεπτικό με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, φυλλικό οξύ, βιταμίνες A, C και K – λέγεται ότι όσο περισσότερο τρως τόσο περισσότερες θερμίδες καις, ότι δηλαδή το σώμα καίει περισσότερες θερμίδες κατά τη διαδικασία της χώνεψης κι απ’ αυτές που παίρνει. Το ίδιο ακούγεται και για τα μήλα, το λάχανο, τα αγγούρια. Δυστυχώς κάτι τέτοιο δεν ισχύει. Υπάρχουν τροφές όντως που δεν έχουν θερμίδες – όπως το σέλερι που έχει ελάχιστες -  ωστόσο δεν έχει αποδειχτεί ότι τέτοιες τροφές μπορούν να παίξουν έναν τέτοιο ρόλο – να κάψουν περισσότερες θερμίδες από αυτές που κατανάλωσες.

H ζάχαρη είναι το «ecstasy» των μικρών παιδιών

Η ζάχαρη δεν κάνει τα παιδιά να χοροπηδάνε στο τραπέζι ή να σκαρφαλώνουν στα δέντρα. Αυτό που ισχυρίζονται αρκετοί γονείς, «τα παιδιά μου την άκουσαν με τη ζάχαρη», όταν τα παιδιά τρώνε κάτι γλυκό, δεν έχει να κάνει τόσο με τα συστατικά της τροφής, όσο με τις προσδοκίες των ίδιων των γονιών και αυτό που θεωρούν εκείνοι «σωστή» συμπεριφορά. Κοινώς, είναι περισσότερο μια δικαιολογία, άλλωστε στη συμπεριφορά των παιδιών τον καθοριστικό ρόλο τον παίζει το περιβάλλον και όχι η τροφή. Σκεφτείτε επίσης ότι τα περισσότερα γλυκά τα τρώνε τα παιδιά σε πάρτι γενεθλίων, γιορτές, περιόδους γενικά που ούτως ή άλλως είναι χαρούμενα και έχουν περισσότερη ενέργεια και διάθεση για πολύωρα παιχνίδια. Το πώς θα παίξουν… είναι ένα άλλο θέμα.

Η τσίχλα μένει στο στομάχι για 7 χρόνια

Όταν ήμασταν μικρά κάποιος μας είχε πει να μην καταπίνουμε τις τσίχλες  γιατί θα μας κολλήσει το στομάχι! Κι ακόμη πως θα μείνει εκεί για τουλάχιστον 7 χρόνια. Δεν ήταν  τίποτε περισσότερο από μια εκφοβιστική τακτική για να αποφεύγουν τα παιδιά να μασάνε συχνά και κυρίως να καταπίνουν τις τσίχλες τους (αφού υπάρχει ο κίνδυνος να πνιγούν). Υπάρχουν περιστατικά παιδιών που κατάπιναν και άλλα μικροαντικείμενα κολλημένα μαζί με τις τσίχλες τους, όπως νομίσματα. Κατά τα άλλα, εάν τύχει και καταπιείς την τσίχλα σου, ο οργανισμός σου θα την «αποβάλλει» όπως κάθε τι άλλο περιττό που έχει ξεχωρίσει, χωρίς πρόβλημα. Μόνο αν συστηματικά καταπίνεις τις τσίχλες που μασάς (και αν τρως και περισσότερες από 3-4 την ημέρα), σίγουρα θα αντιμετωπίσεις κάποιο πρόβλημα, κυρίως στο έντερο. 

Τα αυγά είναι ανθυγιεινά

Μια από τις πιο παρεξηγημένες τροφές λόγω της μεγάλης περιεκτικότητας του κρόκου του αυγού σε χοληστερίνη. Η αλήθεια είναι ότι τα αυγά είναι μια εξαιρετική τροφή και πρέπει να βρίσκεται σε περίοπτη θέση στο καθημερινό μας διατροφικό πρόγραμμα. Ο οργανισμός μας παίρνει μόλις το 20% της χοληστερόλης που χρειάζεται από τις τροφές. Το υπόλοιπο 80% το συνθέτει μόνος του. Η χοληστερόλη που προέρχεται από τις τροφές, και ειδικά αυτή του αυγού, δεν επηρεάζει τα επίπεδα της χοληστερόλης στο αίμα. Αντίθετα, η αυξημένη πρόσληψη κορεσμένων λιπών από τροφές ζωικής προέλευσης (κρεατικά, φρέσκο βούτυρο, τυριά, κρέμες γάλακτος, γλυκά ) είναι αυτές που ευθύνονται για την αύξηση των λιπιδίων και την ανάπτυξη καρδιαγγειακών νόσων. Τέλος, τα αυγά, εκτός από εξαιρετική πηγή  θρεπτικών συστατικών και βιταμινών, περιέχουν και λεκιθίνη, ένα λιπίδιο που θεωρείται ότι λειτουργεί ως «εξισορροπιστής» της χοληστερίνης.

Τα βιολογικά τρόφιμα είναι πιο θρεπτικά 

Σίγουρα η προτίμησή μας στα βιολογικά προϊόντα και τροφές συμβάλλει στην καλύτερη υγεία μας, ωστόσο δεν έχει αποδειχθεί ακόμη με ακράδαντα στοιχεία ότι αν τρώμε μόνο βιολογικά τρόφιμα θωρακίζουμε τον οργανισμό μας αποτελεσματικότερα ενάντια στον καρκίνο, για παράδειγμα. Σίγουρα αποφεύγουμε επιβλαβή συντηρητικά, φάρμακα, χρώματα και άλλα «χημικά» που μπορεί να προστίθενται στις συμβατικές καλλιέργειες. Μπορεί το βιολογικό κρέας ή τα οργανικά γαλακτοκομικά προϊόντα να περιέχουν μεγαλύτερες ποσότητες ωμέγα-3 λιπαρών οξέων και τα φρούτα και τα λαχανικά να διατηρούν υψηλότερες ποσότητες αντιοξειδωτικών, ωστόσο η ερώτηση παραμένει αναπάντητη, αν είναι ή όχι πιο υγιεινά τα βιολογικά προϊόντα από τα συμβατικά. Πάντως, όταν οι διατροφολόγοι φωνάζουν, τρώτε περισσότερα φρούτα και λαχανικά, δεν διαχωρίζουν τα βιολογικά από τα συμβατικά. Τα θρεπτικά οφέλη και των δυο κατηγοριών παραμένουν τεράστια.