Το φαγητό μαζί με τον έρωτα ενώνει ανθρώπους, φυλές και χώρες, πιο εύκολα από οτιδήποτε άλλο. Η νέα εκπομπή της ΕΡΤ2 «Στην κουζίνα των μεταναστών» φιλοξενεί μετανάστες που μας μαγειρεύουν μέσα στο σπίτι τους, εξάλλου όλοι ξέρουμε πως σαν το σπιτικό φαγητό δεν έχει. Μιλήσαμε με τον Νέστωρ Κοψιδά, εμπνευστή και παρουσιαστή της εκπομπής.
>> Μένω στην Κυψέλη, σε μια πολυφυλετική γειτονιά. Παράλληλα ο πατέρας μου είναι σεφ, οπότε μου μετέδωσε την αγάπη του για τη μαγειρική. Ο συνδυασμός αυτών των δύο ήταν που μου έδωσε την ιδέα για την εκπομπή. Πιστεύω εξάλλου πως το φαγητό είναι ένας τρόπος προσέγγισης των λαών, αλλά και ένας τρόπος να γνωρίζεις την κουλτούρα μιας χώρας.
>> Στην εκπομπή μετανάστες μαγειρεύουν μέσα στην κουζίνα του σπιτιού τους κι εγώ εκτελώ χρέη βοηθού ή πάμε μαζί να ψωνίσουμε τα υλικά που χρειάζονται για τις συνταγές τους. Πλέον η Αθήνα διαθέτει σχεδόν όλα τα υλικά που χρειάζονται για τα φαγητά τους. Ωστόσο, όπως και οι ίδιοι μας λένε, πάντα σχεδόν θα βρουν ένα ελληνικό υλικό που προσομοιάζει σε αυτό της πατρίδας τους, και που δεν υπάρχει στην ελληνική αγορά. Ωστόσο στην εκπομπή αποφεύγουμε να χρησιμοποιούμε συνταγές που θέλουν πολύ σπάνια υλικά. Μέχρι σήμερα το μοναδικό που χρειάστηκε να ψάξουμε για να βρούμε είναι το φοινικέλαιο, ενώ εντύπωση μου έκανε πως οι περισσότεροι χρησιμοποιούν πάρα πολύ κόλιανδρο.
>> Προς το παρόν κανένας δεν μαγείρεψε κάτι που μπορεί να φανεί τόσο παράξενο στον ελληνικό ουρανίσκο. Έκπληκτος έμεινα από τον Ιορδανό που μας μαγείρεψε ένα τεράστιο ταψί με αρνί, το οποίο μαγειρεύουν στις γιορτές και το τρώνε όρθιοι και με το χέρι. Είναι και το μοναδικό “τελετουργικό” που δεν θυμίζει το σύνηθες τελετουργικό του φαγητού γύρω από το τραπέζι. Από την άλλη εντυπωσιάστηκα με τους Bραζιλιάνους, πόσο comme il faut είναι, καθώς τρώνε ακόμα και την πίτσα με το μαχαιροπίρουνο.
>> Η ευχή που συνήθως λένε όλοι είναι παρόμοια με το δικό μας “στην υγειά σας”, όταν τσουγκρίζουμε τα ποτήρια. (Θεωρώ τόσο λάθος την ελληνική έκφραση “καλή απόλαυση”, λες και υπάρχει κακή απόλαυση.) Οι Ρώσοι χρησιμοποιούν συχνά την έκφραση “τι ωραία που καθόμαστε” προκειμένου να δηλώσουν την ευαρέσκειά τους που έχουν βρεθεί μαζί.
>> Οι περισσότεροι προτιμούν να τρώνε στα σπίτια τους με την οικογένειά τους. Οι Άραβες βγαίνουν περισσότερο. Όμως όλοι είχαν να σου πουν ένα αγαπημένο εστιατόριο στην Αθήνα, με κουζίνα της χώρας τους. Από την άλλη, απ’ ό,τι καταλαβαίνω, δεν υπάρχουν πολλοί μετανάστες που να έχουν δοκιμάσει άλλη κουζίνα, εκτός της ελληνικής φυσικά – ένας Ρώσος βραζιλιάνικη, για παράδειγμα. Μόνο ίσως αυτοί που ανήκουν σε συλλόγους που τα μέλη τους είναι από διαφορετικά κράτη και κάνουν κάποιες εκδηλώσεις.
>> Δεν ξέρω αν είναι από ευγένεια που όλοι μου απαντούν πως τους αρέσει η ελληνική κουζίνα. Κάποιοι από αυτούς μαγειρεύουν ελληνικά φαγητά αλλά προτιμούν να μαγειρεύουν φαγητά της χώρας τους, εκτός αν είναι παντρεμένοι με Έλληνα ή Ελληνίδα, οπότε το εβδομαδιαίο μενού μοιράζεται.
>> Θα θέλαμε να καλύψουμε το δυνατόν όλες τις κουζίνες που βρίσκει κανείς σήμερα στην Ελλάδα – και είναι πολλές. Απλά το πρόβλημα μερικές φορές έχει να κάνει με τη γλώσσα. Δύσκολο να βρεις Κινέζους ή και Φιλιππινέζους ακόμα, που να μιλούν ελληνικά. Αυτό όμως που μπορώ να πω με βεβαιότητα είναι πως όσους προσεγγίσαμε δεχτήκανε με μεγάλη χαρά.
>> Έτυχε μέχρι τώρα να συναντηθώ με ανθρώπους από Μεξικό, Βραζιλία, Λίβανο, Ιορδανία, Ρωσία. Την ώρα της προετοιμασίας συζητάμε και για το παρελθόν τους, για το πώς ήρθαν στην Ελλάδα, αλλά και το πώς είναι η ζωή τους πλέον εδώ. Όλοι έχουν δηλώσει πως είναι πιο ευχαριστημένοι απ’ ό,τι στην πατρίδα τους – χωρίς αυτό να σημαίνει βέβαια πως δεν τους λείπει. Και το φαγητό, νομίζω, καλύπτει ένα μέρος αυτής της νοσταλγίας.
*Η εκπομπή παρουσιάζεται κάθε Σάββατο (13.30) από τη συχνότητα της ΕΡΤ2.
«Θυμάμαι τον εαυτό μου πιτσιρικά να πίνω καφέ φίλτρου, όταν τον πρωτογνώρισα στην Ελλάδα τη δεκαετία του ʼ60. Αγαπούσα και τον ελληνικό, αλλά όσο να πεις, το ξενόφερτο και το νέο είχε τη χάρη του»
Η μυρωδιά των φρεσκοαλεσμένων κόκκων, η πλούσια γεύση τους και η μοναδική τους δυνατότητα να εμπλουτίζουν γλυκά και επιδόρπια, καθιστούν τον καφέ αναπόσπαστο κομμάτι της γαστρονομίας και ιδιαίτερα της ζαχαροπλαστικής
Aναρωτηθήκατε ποτέ απο πού προήλθε ο καφές, απο που ξεκίνησε αυτό το μικρό φρούτο καφεόδεντρου; Ετοιμαστείτε για ένα ταξίδι στον χρόνο και τις ηπείρους.
11°
