Κολοκυθένια και λαδένια, στην Κίμωλο θα φας παραδεισένια

Το φαγητό στην Κίμωλο είναι όπως και το ίδιο το νησί. Μια μικρή κιβωτός νησιώτικου πολιτισμού, που αντιμετωπίζει, ακόμη ευτυχώς, με σεβασμό τις πρώτες ύλες του. Είχαμε δώσει υπόσχεση πέρυσι ότι θα ξαναγυρίσουμε, στους εαυτούς μας κυρίως, και στους ανθρώπους που γνωρίσαμε εκεί. Στη μακριά σειρά των αυτοκινήτων που περιμένουν την παντόφλα γνωρίσαμε τον Κώστα.

Μηλιός εκείνος, κιμουλιάτισσα η σύζυγος, έχουν κτίσει ένα μικρό εξοχικό «να, εκεί απέναντι, το βλέπετε ένα άσπρο σπιτάκι που προεξέχει;». Φυσάει βοριαδάκι, κάνοντας το μπάνιο στις βόρειες παραλίες μάλλον δύσκολο, αλλά ο καινούργιος φίλος έχει τη λύση. «Θα πάτε στο Καλαμίτσι, μετά την Μπονάτσα, είναι οι νότιες αμμουδερές παραλίες, προστατευμενες απολύτως. Στην Μπονάτσα έχει μπαράκι και ξαπλώστρες, αλλά αν θέλετε μεζέ, θα πάτε στο Καλαμίτσι, στην Ιωάννα».

Καλαμίτσι

Καλαμίτσι

Είκοσι λεπτά χρειάζονται από τα τουριστικά Πολλώνια για να βρεθείς αντιμέτωπος με εκείνο το τοπίο που σου περιέγραφαν οι παλιοί ταξιδιώτες όταν μιλούσαν για τις Κυκλάδες. Ένα μικρό λιμάνι, η Ψάθη, ο Λοστρόμος, το καφενείο του παλιού ναυτικού, δυο ταβέρνες, δυο μαγαζάκια με τουριστικά. Ολόκληρο το νησί, μια μπουκιά γης, έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός, οπότε η ανοικοδόμηση εδώ σέβεται υποχρεωτικά το τοπίο. Παίρνεις τον δρόμο για το χωριό και στρίβεις αριστερά στη διασταύρωση για τις νότιες παραλίες, δεν χρειάζεσαι πάνω από πέντε λεπτά.

Ψάθη

Ψάθη

Οι ιδιοκτήτες στης Ιωάννας

Μαρίδες, στης Ιωάννας

Μπαρμπούνια, στης Ιωάννας  

Χωριάτικη, στης Ιωάννας 

Καλαμίτσι, στης Ιωάννας

Αφού περάσεις την Μπονάτσα, από έναν καλοστρωμένο χωματόδρομο, φτάνεις στην παραλία των διακοπών του ’70. Αρμυρίκια, φτενή αμμουδερή λωρίδα παραλίας, καρεκλάκια, πετσέτες, μια μικρή ψαρόβαρκα δεμένη στην άκρη της μικρής ξύλινης προβλήτας, λουόμενοι ήρεμοι, γελαστοί. Εκεί και η μικρή ταβέρνα, η μοναδική. Στην ταμπέλα της κυριαρχεί η ίδια ακριβώς ψαρόβαρκα με αυτή που λικνίζεται μπροστά μας. Σκιερή αυλίτσα, χαμηλό πεζούλι, πεντακάθαρα τραπέζια. Ο Κώστας μας έχει ενημερώσει «Ο ιδιοκτήτης είναι ψαράς, ό,τι βγάλει κάθε μέρα αυτό σερβίρει. Δεν ξέρει από πρώτα και δεύτερα ψάρια. Τα λαχανικά είναι από το μποστανάκι του, τα τυριά του έξοχα». Δεν ήταν να μείνουμε για φαγητό, αλλά δεν καταφέραμε να αντισταθούμε. Τηγανητά κολοκύθια και μελιτζάνες, ντοματοκεφτέδες με λιαστή ντομάτα, σαλάτα με ατζούρι, άνυδρη ντομάτα και ξινό (τυρί). Από ψάρια, μια αθερίνα-μαριδάκι τηγανισμένη τέλεια, αφρός η σάρκα, τραγανό το περίβλημα. Και μπαρμπούνια, μικρά μεγάλα, τέτοια που χρόνια είχαμε να γευτούμε. Κατάλευκη σάρκα, θάλασσα και ιώδιο στο στόμα, τόσο που να μη θέλεις να καταπιείς για να μη χάσεις την αίσθηση της νοστιμιάς. Οι πελάτες γνώριμοι στους ιδιοκτήτες και μεταξύ τους, διαλέγουν τα τραπέζια, κλείνουν ψάρι πριν μπουν για μπάνιο, δεν είναι πολλά, να προλάβουν. Έχει και γαριδάκι τηγανητό, ρωτάμε αν είναι ντόπιο, η Ιωάννα αφοπλιστικά μας απαντά «όχι, ο Στέλιος το αγοράζει, είναι φρέσκο από την περιοχή, αλλά ψέμματα δεν θα σας πω, δικό μας δεν ειναι».

Καλαμίτσι, τηλ. 6974 606086

Χωριό

Ο μοναδικός οικισμός του νησιού, εδώ ζουν οι σχεδόν 350 μόνιμοι κάτοικοι όλον τον χρόνο. Παρκάρεις στην είσοδο ή κάπου περιμετρικά και το γυρνάς με τα πόδια. Το πιο δροσερό καφέ είναι στο κέντρο του, ένα παλιό σχεδόν τριγωνικό κτίριο με πόρτες πάντοτε ανοιχτές και στις τρεις πλευρές για να δημιουργείται ένα φυσικό ρεύμα. Το όνομά του Βατσιμάνης, όρος θαλασσινός από το «watchman», τον ναυτικό που παραμένει φύλακας σε ένα καράβι δεμένο στο λιμάνι ή παροπλισμένο, και αδερφάκι του Λοστρόμου στην Ψάθη. Καλοί καφέδες και ωραίες παρέες. Από εδώ ξεκινούν για τη δουλειά τους οι κιμουλιάτες νεολαίοι.

Αφού πιεις τον καφέ σου, θα πας σε έναν από τους δυο φούρνους –ή και στους δυο– να ψωνίσεις. Λαδένια, τυρένια και κολοκυθένια, αλλά και κολοκυθόπιτα και μελοπιτάκια, ό,τι έχει βγάλει ο μάστορας. (Φούρνος - Νικόλαος Βεντούρης και Ο παραδοσιακός αρτοποιείο - ζαχαροπλαστείο)

Η Φάρμα του Σάμπλου

Εδώ θα βρεις τα πάντα, όσα παράγει το νησί. Κτηνοτροφική οικογένεια με δικά τους μποστανάκια και ένα μικρό τυροκομείο, που πάει πίσω στο 1950. Σήμερα, ο Αντώνης Αντιβάχης φτιάχνει μανούρα, ξινό και λευκό τυρί άλμης (φέτα που δεν μπορείς να την πεις φέτα λόγω νόμου). Η γυλωμένη αιγοπρόβεια μανούρα τους ωριμάζει σε οινολάσπες και είναι μακράν από τις νοστιμότερες εκδοχές που μπορείς να δοκιμάσεις. Κρίταμα, μπελτές, λιαστές ντομάτες, κάππαρη, ελιές κιμουλιάτικες γλυκά κουταλιού και το φετινό τους δημιούργημα, αμπελοφάσουλα τουρσί. Το μεσημέρι κλείνει για σιέστα και ανοίγει πάλι γύρω στις 5.30 το απόγευμα.

Η αυλή του Σάμπλου

Αδελφός του τυροκόμου Αντ’ωνη, ο Λευτέρης Αντιβάχης, σπουδαγμένος μάγειρας με δάσκαλο τον Γιώργο Βενιέρη, επέστρεψε στο νησί του και έστησε ένα υποδειγματικό εστιατόριο τοπικής γεύσης. Στο πλάι του η γλυκύτατη αγαπημένη του, η Σοφία, μακεδόνισσα, που για χάρη του εγκαταστάθηκε στην Κίμωλο. Φέτος σενιάρισαν και την πίσω αυλή, με λουλούδια, μοναστηριακά τραπέζια και άνετα καθίσματα. Τα κρέατα, κυρίως κατσίκια, είναι δικά τους και δεν σηκώνουν μύγα στο σπαθί τους γι’ αυτό, όπως και για τα μποστανικά τους. Τα όσπρια έρχονται από την Καστοριά, από συγγενείς παραγωγούς της Σοφίας. Μαγειρευτά και μεζέδες, σαλάτες και παξιμάδια με καρπό σκίνου μαγειρεμένα και φτιαγμένα όλα από τους ίδιους. Δοκιμάστε κιμουλιάτικη παξιμαδοσαλάτα σκίνου, τζατζίκι με αντζούρια και τυρί ξινό, κιμουλιάτικη στραπατσάδα με χλωρομανούρα, λαδένια και κολοκυθένια, λουκάνικο από τη φάρμα του Σάμπλου, ζυγουρομακαρονάδα, κατσικάκι με αμπελοφάσουλα, γίγαντες πικάντικους και τη μελόπιτα σε συνταγή της πεθεράς της Σοφίας. Το κρασί του πατέρα του Λευτέρη είναι καλοφτιαγμένο, αλλά θα βρείτε και κάποια καλά εμφιαλωμένα κυκλαδίτικα.

Πλατεία του Κάμπου, τηλ. 22870 51666

Η Σοφία κι ο Λευτέρης

 Ο κατάλογος