Γιατί η κλιματική αλλαγή απειλεί το εκλεκτό αλλαντικό Jamon Iberico

Το jamon iberico bellota είναι ίσως το εκλεκτότερο αλλαντικό της αγοράς, με τιμές που ξεπερνούν εύκολα τα 100€ το κιλό. Η τιμή αυτή οφείλεται τόσο στο είδος του χοίρου από το οποίο προέρχεται, όσο και από τον ειδικό τρόπο που εκτρέφεται.

Τo jamon προέρχεται μόνο από μαύρους χοίρους, ενδημικό είδος της Βορειοδυτικής Ισπανίας οι οποίοι κατά τον τελευταίο μήνα της εκτροφής τους ζουν ελεύθεροι σε δάση με βελανιδιές και τρέφονται σχεδόν αποκλειστικά με βελανίδια. Τα βελανίδια είναι τελικά αυτά που δίνουν τη φίνα και ντελικάτη γεύση στο φημισμένο αλλαντικό. Τι γίνεται όμως όταν δεν υπάρχουν αρκετά βελανίδια;

Οι λιγοστές βροχές και το παρατεταμένο ζεστό και ξηρό καλοκαίρι είχε σαν άμεση συνέπεια να μην καρπίσουν και τόσο πολύ οι βελανιδιές της βορειοδυτικής Ισπανίας. Τα βελανιδοδάση αναπτύσσονται σε κλίματα με έντονη υγρασία και όσο το κλιμα της βόρειας Ισπανίας αρχίζει να μοιάζει σταδιακά με το κλίμα της νότιας, τόσο απειλείται η καρποφορία των βελανιδιών.

Ενδεικτικό της κατάστασης είναι ότι μόνο στην Extremadura, μία εκ των τεσσάρων περιοχών στην Ισπανία που παράγουν Jamon Iberico με προστατευόμενη ονομασία προέλευσης, η βροχόπτωση έχει μειωθεί κατά 35% τα τελευταία 50 χρόνια. Μάλιστα το 2022 ήταν η πιο ζεστή χρονιά στα ισπανικά χρονικά και η τρίτη πιο ξηρή.

Οι αρχές εξετάζουν μια σειρά από άμεσες λύσεις για το πρόβλημα της σίτισης των χοίρων με αυτή που προκρίνεται μέχρι τώρα να είναι η εισαγωγή βελανιδιών από άλλες περιοχές. Αυτό μπορεί να λύνει πρόσκαιρα το πρόβλημα, αν και υπάρχουν αμφιβολίες για την ποιότητα των βελανιδιών που προέρχονται από άλλες χώρες, αλλά η μεγαλύτερη ανησυχία είναι ότι αυτά τα βελανίδια μπορεί να έχουν μικρόβια και άλλους μικροοργανισμούς στους οποίους δεν είναι συνηθισμένοι αυτοί οι ενδημικοί χοίροι να υπάρξουν αρρώστιες κλπ.

«Η κύρια πηγή είναι το Μαρόκο και η Αλγερία, όπου φυσικά δεν εκτρέφουν χοίρους, αλλά ανησυχώ ότι η εισαγωγή βελανιδιών μπορεί να εισάγει νέες ασθένειες, όπως συνέβη όταν εισάγαμε φοίνικες από την Αίγυπτο», αναφέρουν στον Guardian εκτροφείς. Το κόκκινο σκαθάρι του φοίνικα εισήχθη στην Ισπανία μέσω της Αιγύπτου το 1993 και στη συνέχεια κατέστρεψε δεκάδες χιλιάδες φοίνικες.

Το καλύτερο jamón παράγεται σε ορισμένες από τις φτωχότερες περιοχές της Ισπανίας και αποτελεί ζωτικό συστατικό της τοπικής οικονομίας τους, αντιπροσωπεύοντας χιλιάδες θέσεις εργασίας σε περιοχές που συγκαταλέγονται στα μελανά σημεία της ανεργίας στην Ευρώπη.