Αυτοκινηση

Zandvoort: Ο Αντρέα Στέλλα είναι άραγε «συντηρητικός»;

Ένα μέλλον με ίσες ευκαιρίες για τις γυναίκες στη Formula 1

Αντώνης Παγκράτης
6’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Formula 1: Όλα όσα έγιναν στο ολλανδικό γκραν πρι Zandvoort και η παρουσία της Jamie Chadwick στα paddock της Williams

Ο δέκατος πέμπτος αγώνας της χρονιάς, ο χιλιοστός εκατοστός δέκατος πέμπτος (1.115) σε απόλυτη αρίθμηση της Formula 1, διεξήχθη την Κυριακή 25 Αυγούστου 2024 στην πίστα Circuit Zandvoort στην Ολλανδία. Ο υπεύθυνος της τηλεοπτικής μετάδοσης του αγώνα αρέσκεται, όχι για πρώτη φορά, να επισημαίνει την παρουσία της Jamie Chadwick στα paddock της Williams. Η επιτυχημένη βρετανοϊνδή πιλότος της Andretti Global για τους αγώνες Indy NXT, είναι σύμβουλος αξιολόγησης νέων οδηγών στην αντίστοιχη Ακαδημία της εργοστασιακής ομάδας της Williams. Η ενεργή γυναικεία παρουσία στους αγώνες της Formula 1 είναι σπάνια, αλλά αποτελεί στόχο της νέας αμερικανικής εταιρείας ιδιοκτήτριας τηλεοπτικών μέσων, Media Liberty ή απλώς Liberty, του John C. Malone.

Η παρουσία των γυναικών στην ιστορία της Formula 1

Μόνο πέντε γυναίκες έχουν αναμετρηθεί σε έναν αγώνα της Formula 1 σε επίπεδο πρωταθλήματος, και μόνο δύο από αυτές τα κατάφεραν: Η Maria Teresa de Filippis οδήγησε τρία γκραν πρι της F1 το 1958 και η Lella Lombardi ξεκίνησε 12 γκραν πρι της F1 το 1975 και το 1976. Οι άλλες τρεις ήταν η Giovanna Amati (τρία γκραν πρι της F1 το 1992 - DNQ: Did Not Qualigying (Δεν κατετάγει), η Desire Wilson (ένα γκραν πρι της F1 το 1980, DNQ) και η Divina Galica (ένα γκραν πρι της F1 το 1976 και δύο γκραν πρι της F1  το 1978, DNQ). Πριν από δώδεκα ημέρες και μετά από πρόσκληση της Wilson (Γουίλσον), οι δύο γυναίκες γιόρτασαν στο Salt Lake City των Ηνωμένων Πολιτειών τα ογδοηκοστά γενέθλια της Galica. Φανταστείτε τη σκηνή: δύο έξυπνες, ευφραδείς και ζωηρές γυναίκες, η μία 70 ετών και η άλλη 80, πίνουν καφέ στο Σολτ Λέικ Σίτι. Για ποιο θέμα συζητούν; Για ομοσπονδιακά κίνητρα που έχουν σχεδιαστεί προκειμένου να διευκολύνουν τους θρησκευτικούς ηγέτες να τοποθετούν ηλιακούς συλλέκτες στις στέγες των κοντινών εκκλησιαστικών κέντρων των Μορμόνων; Για τις αντιρρήσεις των οικολόγων σχετικά με ένα νέο σχεδιαζόμενο αυτοκινητόδρομο στη νότια Γιούτα; Για έναν πρόσφατο πυροβολισμό στο κέντρο της πόλης; Για τον θρίαμβο της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου γυναικών των ΗΠΑ στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2024; Για ένα νέο εστιατόριο σούσι με καλές κριτικές; Για τον Ντόναλντ Τραμπ; Την Κάμαλα Χάρις; Όχι. Η νεότερη από τις δύο μιλάει με μια ξεθωριασμένη αλλά ακόμα διακριτή νοτιοαφρικανική προφορά, και μόλις ανέφερε το Kyalami. Τον Jody Scheckter. Και τον Ken Tyrrell. Η μεγαλύτερη από τις δύο τώρα γελάει καθώς, στα αγγλικά που την προσδιορίζουν ως γεννημένη σε μια από τις βρετανικές κομητείες, λέει μια αστεία ιστορία για το Oulton Park, το Brands Hatch και τον Charlie Whiting. Οι κοινές αναμνήσεις συνθέτουν το νόημα μιας ζωής που βασίστηκε στους αγώνες αυτοκινήτων και την αισιοδοξία μέσα στην οποία αναπνέουν. Όσο δύσκολο είναι να παρακολουθήσει κάποιος τις σχετικές με τους ανθρώπους και τις αναμετρήσεις τους λεπτομέρειες εάν δεν είναι μέρος αυτών, τόσο εύκολο είναι να αισθανθεί την ανάγκη, εν γένει, μιας κοινής ζωής που αντλεί την ύπαρξή της από το σκοπό που υπηρετεί.

Η Divina Galica έγινε η γρηγορότερη γυναίκα σε τέσσερις τροχούς στο RAF Fairford το 1976, σημειώνοντας πάνω από 170 μίλια/ώρα με το Surtees TS16. Μπορεί όμως να αναγνωρίσει ότι η Γουίλσον είναι πιο γρήγορη από αυτήν και ίσως να έχει δίκιο. Αν και δεν ξεκίνησε ποτέ σε ένα γκραν πρι της F1 με καθεστώς πρωταθλήματος, προκρίθηκε και έτρεξε στο γκραν πρι της Νότιας Αφρικής το 1981 με μια εργοστασιακή Tyrrell 010. Ο αγώνας, αρχικώς, είχε προγραμματιστεί ως η εναρκτήρια συνάντηση του παγκόσμιου πρωταθλήματος F1 εκείνης της χρονιάς, αλλά αργότερα υποβαθμίστηκε στο καθεστώς της Formula Libre. Παρεμπιπτόντως, αν δεν είχε γίνει αυτή η υποβάθμιση, ο Carlos Reutemann θα είχε στεφθεί παγκόσμιος πρωταθλητής του 1981 και όχι ο Nelson Piquet, διότι ο Reutemann κέρδισε εκείνο το Grand Prix της Νότιας Αφρικής και οι επιπλέον βαθμοί που θα είχε συγκεντρώσει θα είχαν ανεβάσει το συνολικό του αριθμό πάνω από εκείνον του Piquet. Άλλωστε, η Γουίλσον κέρδισε έναν αγώνα F1 κατά κάποιο τρόπο. Το 1980 αγωνίστηκε με ένα Jody Scheckter Wolf WR4 στο Βρετανικό Πρωτάθλημα F1 της Aurora AFX, με το οποίο κατέκτησε τη νίκη στο Evening News Trophy στο Brands Hatch, νικώντας ένα πεδίο ανδρών οδηγών, μερικοί από τους οποίους είχαν στη διάθεσή τους τα πιο σύγχρονα πρώην εργοστασιακά αυτοκίνητα  F1 από εκείνη.

Η Galica ήταν πρώτης τάξεως σκιέρ προτού σκεφτεί ποτέ να αγωνιστεί με αυτοκίνητα, κάτι που έκανε μόνο επειδή είχε τερματίσει σε μια εξαιρετική δεύτερη θέση όταν το 1974 είχε προσκληθεί να οδηγήσει ένα Ford Escort σε έναν αγώνα διασημοτήτων. Αρχικά οδήγησε καρτ, αλλά σύντομα ανέβηκε στη Formula 2 Chevron και Marches, και στη συνέχεια έκανε δύο σεζόν στο Shellsport International Series με πρώην εργοστασιακά αυτοκίνητα Surtees F1 των αδελφών Whiting, Nick και Charlie. Στην πρώτη της σεζόν στο Shellsport, το 1976, με ένα Surtees TS16, κατέγραψε δύο έβδομες θέσεις, τρεις έκτες θέσεις, μία πέμπτη θέση και δύο τέταρτες θέσεις. Την επόμενη χρονιά, το 1977, με ένα Surtees TS19, κατέκτησε τέσσερις θέσεις στο βάθρο: δύο δεύτερες και δύο τρίτες. Επίσης, το 1977 έτρεξε με μια Lola T490 στη νέα τότε σειρά Sports 2000, κερδίζοντας 10 φορές και αποτυγχάνοντας οριακά να πάρει τον τίτλο. Και το 1978, με το γερασμένο πλέον Surtees TS19, συμμετείχε σε έναν γύρο του Βρετανικού Πρωταθλήματος F1 Aurora AFX, στο Zandvoort, τερματίζοντας δεύτερη.

Μόνο οι τέσσερις πρώτες στροφές είναι ακόμα ίδιες. Η περιβόητη Tarzanbocht, η πρώτη στροφή που, μάλλον, πήρε το όνομά της από τον άνθρωπο του οποίου απαλλοτρίωσαν τα κτήματα για να φτιάξουν την πίστα την οποία ονόμασαν, επιτυχώς, πρόσβαση (voort) στην άμμο (zand). Η αυτοκράτειρα Σίσσυ ήταν, μεταξύ άλλων, επισκέπτρια του παραθεριστικού κέντρου που βρίσκεται στην ολλανδική αμμώδη παραλία στην οποία οδηγούν οι δρόμοι της πίστας. Όπως είναι αναμενόμενο, η Γκαλίκα, τώρα ζει μια κάπως πιο ήσυχη ζωή, αν και δεν σταμάτησε ποτέ να εργάζεται. Στα μέσα της δεκαετίας του 1990 έστρεψε την προσοχή της στην προπόνηση οδηγών, αρχικά για το Skip Barber Racing School στο Τέξας και στη συνέχεια για το Bertil Roos Racing School στην Πενσυλβάνια. Ακόμα και τώρα, στα 80 της χρόνια, εξακολουθεί να προπονεί ως ελεύθερος επαγγελματίας ένα μικρό πελατολόγιο κυρίων (gentlemen) οδηγών. Υπό μίαν έννοια, η νεαρή Jamie Chatwick της Andretti και της Williams οδηγεί, συμβουλεύει και διδάσκει αλλά κυρίως χρησιμοποιείται ως εικόνα ενός μέλλοντος ίσων ευκαιριών για τις γυναίκες στην Formula 1, ένα sport που δεν απαιτεί τη φυσική δύναμη η οποία είναι απαγορευτική για τη μικτή συμμετοχή των φύλων σε άλλα αθλήματα. Το παράδοξο είναι ότι η συμμετοχή γυναικών σε κοινούς αγώνες με οδηγούς άντρες, στο παρελθόν, ήταν πιο πλούσια.

© Clive Rose / Getty Images

Ο Αγώνας

Το πιo ενδιαφέρον σημείο του αγώνα είναι η προσπάθεια της Mclaren μέσω του μηχανικού τού Γουίλιαμ Τζόζεφ να κατευνάσει την ανησυχία του Λάντο Νόρις στη διάρκεια του αγώνα. Στον 44ο γύρο, όταν ο Βρετανός οδηγός είχε εξασφαλίσει μία διαφορά 10 δευτερολέπτων από τον δεύτερο Μαξ Φερστάπεν, ο Γουίλ του εξήγησε από τον ασύρματο ότι ακόμη και σε περίπτωση που βγει αυτοκίνητο ασφαλείας λόγω ατυχήματος, θα μπουν στα pits για αλλαγή σε “κίτρινα” ελαστικά (c2: compound 2)· η “ανάπτυξη” (deploy) του αυτοκινήτου ασφαλείας υποχρεώνει τους οδηγούς στη μείωση της ταχύτητας  κατά 40%, οπότε ο χαμένος χρόνος ενός pit stop προσαρμόζεται αναλόγως. Στην περίπτωση της πίστας του Zandvoort το pit stop από 21,5 δευτερόλεπτα γίνεται 10. “Είσαι ευχαριστημένος;” τον ρώτησε. Ο Νόρις κάτι μουρμούρισε, ανάλογο ενός μωρού που η μανούλα το φροντίζει. Ήταν ευχαριστημένος, κυρίως για τη φροντίδα σε όλη την διάρκεια του αγώνα. Αρχικώς, είχε χάσει για μία ακόμη φορά, την πρώτη θέση του grid, από την πιο γρήγορη εκκίνηση του Φερστάπεν. Ο Ολλανδός τον πέρασε με άνεση ενός μήκους αυτοκινήτου και μπήκε στην επικλινή πρώτη στροφή Tarzanbocht, με άνεση. Η πρωτοπορία του κράτησε 18 γύρους όταν στην ίδια στροφή ο Νόρις τον προσπέρασε με την ίδια άνεση από την εσωτερική γραμμή. Όμως για 17 γύρους χρειαζόταν η καθησυχαστική φωνή της λογικής του μηχανικού για να διατηρεί την ηρεμία του ο νεαρός Βρετανός. Ως ένα σημείο είναι φυσικό. Ο Λάντο Νόρις έχει για χρόνια ενστερνιστεί τη θέση τού κομπάρσου στους αγώνες. Φέτος είναι η πρώτη φορά, από τη μέση της περιόδου, που έχει ένα όντως ανταγωνιστικό αυτοκίνητο. Παρόμοια δυσκολία αντιμετωπίζει ο αρχηγός της ομάδας, Αντρέα Στέλλα. Στον ολλανδικό αγώνα έχασε την τρίτη θέση, χωρίς να πιέσει ουσιαστικά τον Λεκλέρ του οποίου το αδιαμφισβήτητο ταλέντο του μαζί με τη σωστή τακτική της Ferrari είχαν πετύχει στον 25ο γύρο το undercut (υπερκέραση) που επιδίωκαν στον Όσκαρ Πιάστρι της Maclaren και τον Τζoρτζ Ράσελ της Mercedes. Μετά την επάνοδο στον αγώνα, και παρόλο που ο Πιάστρι είχε “σκληρά” (c1) λάστιχα νεότερα κατά 9 γύρους από τον Λεκλέρ, ο Στέλλα δεν διέταξε την προσπέραση. Είναι ένας, εκ φύσεως, συντηρητικός άνθρωπος ή δεν έχει αποκτήσει ακόμα την αποφασιστικότητα του νικητή; Η Mclaren μετά τον 15ο αγώνα του πρωταθλήματος υπολείπεται 30 βαθμών της Red Bull. Απομένουν 7 αγώνες. Με δεδομένα το ταχύτερο πια μονοθέσιο και την κακή απόδοση του Σέρτζο Πέρεζ η Mclaren έχει σοβαρές πιθανότητες για την πρώτη θέση στον πίνακα των κατασκευαστών. Όμως ο Αντρέα Στέλλα, στις επόμενες αναμετρήσεις, θα βρεθεί μπροστά σε διλήμματα που θα χρειαστούν γρήγορες και αποφασιστικές κινήσεις. Είναι σε θέση να τις κάνει; Οι τρεις βαθμοί που δεν διεκδίκησε από τη Ferrari μπορεί να αποβούν καθοριστικοί;

Από τις 30 Αυγούστου έως την 1 Σεπτεμβρίου οι ομάδες θα ανταγωνιστούν στην θρυλική ιταλική Μόντζα, την πιο γρήγορη πίστα του πρωταθλήματος, La Pista Magica. Ο Νόρις είναι μακριά από τον Φερστάπεν κατά 70 βαθμούς. Πρέπει σε κάθε αγώνα από τους επτά εναπομείναντες να υπερισχύει επτά βαθμών που αντιπάλου για να μπορέσει να τον ισοβαθμίσει. Δύσκολο, έως ακατόρθωτο.