Τι άλλαξε στην αυτοκίνηση από την ημέρα που μπήκε η Athens Voice στη ζωή μας;

Athens Voice and beyond

Αν στις 23 Οκτωβρίου του 2003, όταν η Athens Voice «έβγαινε» στη πρώτο της ραντεβού με τους Αθηναίους, έκανε κάποιος ένα street pulse και ρωτούσε τον κόσμο πώς θα είναι η αυτοκίνηση όταν ο όμιλος πια της A.V. θα γιόρταζε τα εικοστά του γενέθλια, είναι δεδομένο ότι δεν θα έπαιρνε ακριβείς απαντήσεις…

Βλέπετε πλέον έχουν έρθει τα «πάνω-κάτω» σε τέτοιο βαθμό, που ξεπέρασαν ακόμη και τους trend setters της παγκόσμιας αυτοκίνησης!

Και από τότε, άλλαξαν πάρα πολύ τα πράγματα. Ας τα δούμε.

Στο λυκαυγές του νέου αιώνα

Από την αλλαγή του αιώνα, έχουμε δει πολλές καινοτομίες τεχνολογίας και μηχανικής που έχουν αλλάξει τον τρόπο εμφάνισης και λειτουργίας του σύγχρονου αυτοκινήτου. Πάρτε δύο αυτοκίνητα –ένα που κατασκευάστηκε το 2003 και ένα το 2023– και δείτε πόσο διαφορετικά είναι. Δεν είναι υπερβολή… Ένα αυτοκίνητο 20 ετών πλέον φαίνεται αρχαϊκό σε σύγκριση με τα σύγχρονα οχήματα του σήμερα.

Έξυπνες τεχνολογίες

Μιλώντας για εξελίξεις, η τεχνολογία αυτοκινήτων έχει γίνει πολύ πιο έξυπνη από ό,τι ήταν κάποτε. Αρχικά υπήρχε το Cruise Control, αλλά πριν όριζε απλώς μια ταχύτητα και θα έπρεπε να κατευθύνετε το αυτοκίνητο. Τώρα, η έξυπνη τεχνολογία έχει ενσωματώσει αισθητήρες και ραντάρ, που σημαίνει ότι μπορείτε κυριολεκτικά να ρυθμίσετε ορισμένα αυτοκίνητα στο Cruise Control και να κινούνται μέσα στις λωρίδες κυκλοφορίας.

Ομοίως, έχουμε προσαρμοστική τεχνολογία που αντιδρά σε καταστάσεις από μόνη της. Τα συστήματα πέδησης έκτακτης ανάγκης αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα. Τα σύγχρονα αυτοκίνητα παρατηρούν αντικείμενα μπροστά τους και μπορούν να φρενάρουν αυτόματα πριν ξεχάσετε, αποτρέποντας τις συγκρούσεις. Προχωρώντας ακόμη περισσότερο από αυτό, υπάρχει η ιδέα της αυτόνομης οδήγησης. Έχουμε δει ένα παράδειγμα όταν μιλάμε για το Cruise Control, αλλά η τεχνολογία έχει γίνει τόσο προηγμένη που τα σύγχρονα αυτοκίνητα μπορούν να οδηγούνται από μόνα τους.

Υπερασφάλεια

H παλέτα συστημάτων υποστήριξης του οδηγού –και των επιβατών– με τη συντομογραφία ADAS έχει αλλάξει το επίπεδο ασφάλειας σήμερα στις μετακινήσεις με αυτοκίνητο.

To προηγμένο σύστημα υποβοήθησης οδηγού (Advanced Driver-Assistance System - ADAS) ADAS) περιλαμβάνει τεχνολογίες που βοηθούν τους οδηγούς με την ασφαλή λειτουργία ενός οχήματος. Μέσω μιας διεπαφής ανθρώπου-μηχανής, το ADAS αυξάνει την ασφάλεια του αυτοκινήτου στον δρόμο ενώ χρησιμοποιεί αυτοματοποιημένη τεχνολογία, όπως αισθητήρες και κάμερες, για να ανιχνεύει κοντινά εμπόδια ή λάθη του οδηγού και να ανταποκρίνεται ανάλογα. Το ADAS μπορεί επίσης να ενεργοποιήσει διάφορα επίπεδα αυτόνομης οδήγησης.

Καθώς τα περισσότερα τροχαία ατυχήματα συμβαίνουν λόγω ανθρώπινου λάθους, τα συστήματα ADAS έχουν αναπτυχθεί για την αυτοματοποίηση, την προσαρμογή και τη βελτίωση της τεχνολογίας των οχημάτων για ασφάλεια και καλύτερη οδήγηση. Επίσης έχουν αποδειχθεί ότι μειώνουν τους θανάτους από τροχαία ατυχήματα ελαχιστοποιώντας το ανθρώπινο λάθος.

Τα χαρακτηριστικά ασφαλείας έχουν σχεδιαστεί για την αποφυγή ατυχημάτων και συγκρούσεων, προσφέροντας τεχνολογίες που προειδοποιούν τον οδηγό για προβλήματα και εφαρμόζοντας διασφαλίσεις, ενώ αναλαμβάνουν τον έλεγχο του οχήματος εάν είναι απαραίτητο.

Infotainment

Μπορεί να μην είναι άμεσα ορατό, αλλά αυτό το χαρισματικό σύστημα είναι που έχει μετατρέψει τα αυτοκίνητά μας σε «σκεπτόμενες» μηχανές, κάτι σαν προέκταση του smartphone μας...

Στα παλιά αυτοκίνητα, όταν από την κασέτα πέρναγες στο CD, ένιωθες κάτι σαν επανάσταση, όπως και μετέπειτα στο MP3 και Bluetooth. Χώρια που σε αρκετά μοντέλα έπρεπε να αρκεστείς στα ακούσματα από το ραδιόφωνο και πολύ συχνά έπρεπε να αντιμετωπίσεις ένα απαίσιο σήμα από την κεραία, το οποίο έκανε διακοπές συνεχώς.

Πλέον έχουμε στη διάθεσή σας ένα ολόκληρο σύστημα infotainment. Μιλάμε για οθόνες αφής, συνδεσιμότητα WiFi, ακόμα και για τη δυνατότητα να παίζουμε παιχνίδια σε ορισμένα αυτοκίνητα, ενώ η τηλεφωνική επικοινωνία γίνεται μέσα από αυτό το σύστημα.

Μια από τις μεγαλύτερες επιπλέον διαφορές είναι ότι τα σύγχρονα αυτοκίνητα παρέχουν πολύ περισσότερες πληροφορίες για τον οδηγό και τους επιβάτες από τα παλαιότερα. Υπάρχουν διαθέσιμοι χάρτες που σας βοηθούν να σχεδιάσετε τη διαδρομή σας με ενημερώσεις για την κυκλοφορία, μπορείτε να μάθετε πώς θα είναι ο καιρός κατά τη διάρκεια του ταξιδιού σας και ούτω καθεξής.

Σήμερα, ωστόσο, το ερώτημα παραμένει: Γιατί η ψυχαγωγία αυτοκινήτου έχει αλλάξει σε σημείο όπου μπορούν να παίζονται βιντεοπαιχνίδια; Ποιο είναι το νόημα; Κανείς δεν μπαίνει στο αυτοκίνητό του για να διασκεδάσει, όπως σε ένα κλαμπ. Μπαίνουμε για να οδηγήσουμε και όσο λιγότερους περισπασμούς έχουμε, τόσο το καλύτερο. Είναι κι αυτή μία παράμετρος της εποχής μας. Το να δημιουργούνται ανάγκες που δεν χρειαζόμαστε. Το marketing γνωρίζει πολύ καλά να δημιουργεί ανάγκες που δεν χρειαζόμαστε αλλά την ίδια στιγμή είμαστε διατεθειμένοι να πληρώσουμε για να τις αποκτήσουμε γιατί έτσι θεωρούμαστε «σύγχρονοι».

Προβολείς

Τόσο απλό αλλά τόσο κρίσιμο μέρος κάθε αυτοκινήτου παραγωγής. Οι προβολείς καθοδηγούν τον δρόμο σε σκοτεινές ή δύσκολες συνθήκες και έχουν βελτιωθεί εντυπωσιακά τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Στις αρχές της δεκαετίας του 2000 μόλις είδαμε τη σταδιακή εφαρμογή των προβολέων LED. Σήμερα είναι βασικός εξοπλισμός σε κάθε αυτοκίνητο. Προσφέρουν φωτεινότητα που ξεπερνά τους παραδοσιακούς προβολείς αλογόνου ή υψηλής έντασης προβολείς, με μεγαλύτερη ευελιξία.

Οι σύγχρονοι προβολείς LED μπορούν να ανάψουν ή να σβήσουν μεμονωμένα ανάλογα με το πόσο σκοτάδι είναι έξω, μειώνουν τη δέσμη όταν έρχεται αντίθετα άλλο αυτοκίνητο, ενώ την αυξάνουν στο δεξί μέρος για να φαίνονται κινούμενοι άνθρωποι, ζώα, ποδηλάτες κ.ά., βελτιώνοντας έτσι την ασφάλεια και την οδηγική σας άνεση

Ηλεκτρική & υβριδική τεχνολογία

Χωρίς αμφιβολία, μία από τις πιο σημαντικές εξελίξεις στην αυτοκινητοβιομηχανία είναι η βελτίωση τόσο των ηλεκτρικών όσο και των υβριδικών τεχνολογιών. Και πάλι, αν σκεφτούμε τι υπήρχε στις αρχές του 2000, θα δυσκολευτούμε να βρούμε αυτοκίνητα με τέτοιες τεχνολογίες. Οι οποίες υπήρχαν, αλλά ήταν δύσκολο να δημιουργηθεί ένα αυτοκίνητο που να είναι τόσο πρακτικό όσο ένα παραδοσιακό και να χρειάζεται μόνο ηλεκτρισμό για να το τροφοδοτήσει.

Η υβριδική τεχνολογία υπήρχε βέβαια, αλλά αυτή ήταν ακόμα σε σχετικά πρώιμα στάδια. Τις τελευταίες δύο δεκαετίες και οι δύο τεχνολογίες έχουν προχωρήσει ραγδαία, οδηγώντας σε δραστικές αλλαγές και βελτιώσεις. Σήμερα, βλέπουμε περισσότερες μάρκες με υβριδικά και ηλεκτρικά αυτοκίνητα από ποτέ. Ίσως η μεγαλύτερη εξέλιξη ήταν οι ίδιοι οι ηλεκτροκινητήρες. Είναι πλέον αρκετά ισχυροί για να ανταγωνιστούν τους θερμικούς κινητήρες εσωτερικής καύσης, αλλά η αύξηση της αυτονομίας αυτών των αυτοκινήτων παραμένει ένα διεθνές θέμα που επιζητεί λύση, ώστε τα ηλεκτροκίνητα οχήματα να μπορούν να ανταπεξέλθουν –χωρίς εκπτώσεις– μεγάλα ταξίδια.

Dieselgate

Είναι η υπόθεση που άνοιξε τον δρόμο για την ηλεκτροκίνηση και υπήρξε άτυπα η κερκόπορτα της εισόδου των Kινέζων κατασκευαστών στην Ευρώπη.

Τον Σεπτέμβριο του 2015, η USEPA (United States Environmental Protection Agency) ανακοίνωσε ότι η Volkswagen παραβίασε τον νόμο περί καθαρού αέρα εγκαθιστώντας παράνομο λογισμικό στα πετρελαιοκίνητα οχήματά της. Οι ρυθμιστικές αρχές σε πολλές χώρες άρχισαν να ερευνούν την αυτοκινητοβιομηχανία και η τιμή της μετοχής της έπεσε σε αξία κατά το ένα τρίτο τις ημέρες αμέσως μετά την είδηση.

Ο οργανισμός διαπίστωσε ότι η Volkswagen είχε προγραμματίσει σκόπιμα τους κινητήρες diesel με υπερσυμπιεστή άμεσου ψεκασμού (TDI) να ενεργοποιούν τους ελέγχους εκπομπών τους μόνο κατά τη διάρκεια εργαστηριακών δοκιμών εκπομπών, γεγονός που έκανε την παραγωγή ρύπων NOx των οχημάτων να πληροί τα πρότυπα των ΗΠΑ κατά τη διάρκεια των κανονιστικών δοκιμών. Ωστόσο, τα οχήματα εξέπεμπαν έως και 40 φορές περισσότερα NOx στην πραγματική οδήγηση. Η Volkswagen ανέπτυξε αυτό το λογισμικό σε περίπου 11 εκατομμύρια αυτοκίνητα παγκοσμίως, συμπεριλαμβανομένων 500.000 στις Ηνωμένες Πολιτείες, κατά τα έτη 2009 έως 2015.

Και στο βάθος, η Κίνα

Την «επομένη» του σκανδάλου, η VW έκανε στροφή στον εξηλεκτρισμό σε μία προσπάθεια εξιλέωσης για τη δύσκολη κατάσταση που βρέθηκε και κάπως έτσι ο γερμανικός όμιλος έριξε στο τραπέζι την ιδέα της «καθαρής ηλεκτροκίνησης», μιλώντας για ηλεκτρικό μέλλον στην αυτοκίνηση. Ακολούθησαν και άλλοι κατασκευαστές, ωστόσο η Κίνα, αποδείχθηκε ότι ήταν ένας γίγαντας που έψαχνε ευκαιρία να «ξυπνήσει»… Και ο εξηλεκτρισμός ήταν η τέλεια αφορμή, αφού –σε γενικές γραμμές να το διατυπώσουμε– η Ευρώπη «έπαιξε στην έδρα των Κινέζων» που ελέγχουν παγκοσμίως τις σπάνιες γαίες… Και σε θέματα μπαταριών σχεδόν όλοι εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από την υπερδύναμη της Ασίας.

Και σήμερα που μιλάμε, με δεδομένη την επέλαση των άρτιων σε θέματα κατασκευής και ασφάλειας ηλεκτροκίνητων κινεζικών αυτοκινήτων, η ΕΕ, που «έστρωσε χαλί» με τις νομοθεσίες της για τους Κινέζους, τώρα ετοιμάζεται να θέσει περιοριστικά μέτρα.

Hydrogen ante portas

Τα οχήματα που κινούνται με υδρογόνο αναδεικνύονται ως μια πολλά υποσχόμενη εναλλακτική λύση στα παραδοσιακά αυτοκίνητα που κινούνται με ορυκτά καύσιμα, με τη Toyota και την BMW να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή αυτής της επαναστατικής αλλαγής, επενδύοντας σε μεγάλο βαθμό στην τεχνολογία κυψελών καυσίμου υδρογόνου.

Το υδρογόνο θεωρείται από καιρό ως ο ενεργειακός φορέας του μέλλοντος. Μέχρι τώρα, υπήρχε έλλειψη ρυθμιστικής πίεσης για να δοθεί σε αυτόν τον φάρο ελπίδας μια συγκεκριμένη προοπτική για την ανακάλυψή του. Αυτό έχει αλλάξει, ιδίως ως αποτέλεσμα της συμφωνίας του Παρισιού για την προστασία του κλίματος του 2015 και των πολυάριθμων διεθνών προγραμμάτων H2.

Το ευέλικτο αυτό αέριο βιώνει επίσης μια αναγέννηση στη Γερμανία. Ο καιρός φαίνεται να είναι ώριμος για μια ενεργειακή μετάβαση που καθοδηγείται από το υδρογόνο, όπως δείχνει μια επισκόπηση των δυνατοτήτων του ενεργειακού αυτού πόρου, των επιλογών ανάπτυξής του και της πολιτικής δράσης του.

Επίσης, με τη μετατροπή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε υδρογόνο (ισχύς σε αέριο), η πράσινη ηλεκτρική ενέργεια μπορεί να αποθηκευτεί μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα και να χρησιμοποιηθεί με διάφορους τρόπους μείωσης του CO2 μεταξύ των τομέων.

Design

Τα αυτοκίνητα μεγάλωσαν και η ηλεκτροκίνηση σαν να έλυσε τα χέρια των σχεδιαστών, αφού πλέον έχουν λιγότερες αντιστάσεις από τα παραδοσιακά «συντηρητικά» τμήματα marketing.

Βλέπετε, η αλλαγή μιας τόσο σημαντικής –της σημαντικότερης ίσως– παραμέτρου όπως είναι το σύστημα κίνησης (αντικατάσταση θερμικών κινητήρων με αμιγώς ηλεκτρικές μονάδες με μπαταρίες) επέτρεψε την εκ παραλλήλου απελευθέρωση των σχεδιαστικών «πρέπει». Και βλέπουμε εξωτερικά σχήματα αυτοκινήτων και εσωτερικές σχεδιαστικές επιλογές στα σαλόνια να είναι έτη φωτός μπροστά σε σχέση με πριν από μία εικοσαετία. Ωστόσο ηλεκτροκίνηση δεν σημαίνει αναγκαία δωρικές γραμμές, αλλά διακρίνουμε και μικτές επιλογές ακμών και οβάλ επιλογών. Στην καμπίνα, η τοποθέτηση μπαταριών στο πάτωμα των αυτοκινήτων εξάλειψε το τούνελ της εξάτμισης, οπότε υπάρχουν μεγαλύτεροι χώροι αλλά και άλλες διαμορφώσεις ειδικά στο πίσω μέρος. Γενικά τα αυτοκίνητα μεγάλωσαν και ό,τι θεωρούσαμε soupermini πριν από είκοσι χρόνια, σήμερα το αποκαλούμε έτσι και πάλι αλλά οι διαστάσεις του μεγάλωσαν ιδιαίτερα.

Εν κατακλείδι, τα σχέδια αυτοκινήτων έχουν εξελιχθεί σημαντικά τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Στη δεκαετία του 2000, τα περισσότερα σχέδια αυτοκινήτων επικεντρώνονταν στην αεροδυναμική και την απόδοση καυσίμου. Πλέον τα αυτοκίνητα πιθανότατα θα σχεδιάζονται με μεγαλύτερη έμφαση στην αεροδυναμική και την ενεργειακή απόδοση, αφού το ζητούμενο είναι η όσο το δυνατόν μεγαλύτερη αυτονομία. Επιπλέον, με την άνοδο της αυτόνομης οδήγησης, τα αυτοκίνητα θα σχεδιάζονται έτσι ώστε να είναι πιο διαισθητικά και φιλικά προς τον χρήστη για τους επιβάτες, με χαρακτηριστικά όπως ανακλινόμενα καθίσματα, μεγαλύτερες οθόνες και πιο προηγμένα συστήματα infotainment.

Motorsports

Δραστικές ήταν οι εξελίξεις στον μηχανοκίνητο αθλητισμό με την «πράσινη» τάση να κυριαρχεί. Στις πίστες και δη την Formula 1 είχαμε την είσοδο των KERS, των συστημάτων ανάκτησης ενέργειας σε ένα ιδιότυπο υβριδικό σύστημα. Επίσης καθιερώθηκε ο θεσμός Formula E με μονοθέσια που κινούνται αποκλειστικά με ηλεκτρική ενέργεια και αγώνες που διεξάγονται μέσα σε πόλεις. Στα μονοθέσια των κατηγοριών Formula, αλλά και σε εκείνα που συμμετέχουν στο Indy των ΗΠΑ, αυτό που άλλαξε κάθετα την ασφάλεια των πιλότων ήταν το σύστημα Halo, ένα «ρολ-μπαρ» μπροστά από το κόκπιτ που κυριολεκτικά σώζει ζωές. Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια ο θεσμός του Παγκοσμίου Πρωταθλήματος Αντοχής (WEC) γνωρίζει τεράστια άνθηση, με επτά κατασκευαστές να εκπροσωπούνται στον θεσμό με προεξάρχοντα αγώνα τις 24 Ώρες του Le Μans!

Στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Ράλι (WRC) είχαμε τη θέσπιση νέων κανονισμών, με κορύφωση αυτή του 2007 με τους turbo κινητήρες 1.6 λίτρων, τετρακίνηση και αεροδυναμικά βοηθήματα. Αργότερα, στο 2022 η υβριδική τεχνολογία μπήκε και στα ράλι. Τέλος άνθηση γνωρίζουν και οι αγώνες περιπέτειας και αντοχής Rally Raid σε ερήμους και βουνά, ενώ σε εθνικό επίπεδο αυτά τα είκοσι χρόνια είχαμε την αποκαθήλωση του Ράλλυ Ακρόπολις το 2014 από το WRC, που ακολουθήθηκε από πέτρινα χρόνια μεταξύ φθοράς και αφθαρσίας, για να έχουμε το 2021 την πανηγυρική επιστροφή του στα σαλόνια του κορυφαίου θεσμού!