Formula 1: Γιατί οι αγώνες στο περιβάλλον της Καταλονίας είναι φαινόμενο

Ο έβδομος αγώνας της χρονιάς, ο χιλιοστός ογδοηκοστός πέμπτος (1.085) σε απόλυτη αρίθμηση, διεξήχθη την Κυριακή 4 Ιουνίου 2023 στην πίστα Circuit de Barcelona-Catalunya, στην ιδιαίτερου ψυχισμού ομώνυμη περιοχή της Ισπανίας, που επιβάλλει δύο εθνικούς πριν από την έναρξη του αγώνα: αυτόν της Ισπανίας και εκείνον της Καταλονίας. Ίσως θα έπρεπε να υπάρχει και ένας τρίτος ύμνος που να εκφράζει την τρίτη επίσημη γλώσσα της περιοχής: τα αρανικά, την οξιτανική διάλεκτο των γασκωνικών που ομιλείται στην Κοιλάδα του Αράν, στη συνοριακή θέση με τη Γαλλία στα Πυρηναία. Τρεις γλώσσες και μια μεικτή εθνική ή φυλετική εκδοχή, ισπανικής-βασκικής και γαλλικής-γασκωνικής προελεύσεως με καθολικά στοιχεία μονοφυσιτικής καταγωγής, αφού η αίρεση των Καθαρών που εμφανίστηκε στην περιοχή των Πυρηναίων έλκει τη γενέθλιο ύπαρξή της από τα Πάταρα της νοτιοανατολικής Μικράς Ασίας. Είναι το τέλος μιας διαδρομής αιρετικών οι οποίοι φέρουν κατά τη μακρόχρονη πορεία τους τα ονόματα των Βογομίλων, των Παυλικιανών, των Αλβιγηνών, των τροβαδούρων της Παναγίας και τέλος των βαπτιστών προτεσταντών στην περιοχή του Ρήνου και στην πόλη του Μύνστερ. Από παντού εκδιώχθηκαν άγρια ως κακή επιρροή λόγω της αναρχικής τάσης διοικήσεως που επιδίωκαν και την καθαρότητα την οποία συνακολούθως αυτή φέρει μαζί της. Στον 12ο αιώνα, το Λανγκντόκ και ένα τμήμα του βασιλείου της Αραγονίας έγιναν θέατρο μαζικών διώξεων από την Ιερά Εξέταση, ενώ στις 22 Ιανουαρίου 1536, o John of Leiden, Ολλανδός αναβαπτιστής, μαζί με τον Bernhard Krechting και τον Bernhard Knipperdolling, βασανίστηκαν και στη συνέχεια εκτελέστηκαν στη γερμανική πόλη Μύνστερ την οποία είχαν καταλάβει για ένα έτος ζώντας έντονα ελευθεριάζουσα ζωή. Η όπερα «Ο Προφήτης» του Giacomo Meyerbeer έχει απαθανατίσει το πνεύμα των γεγονότων.Τα πτώματα τοποθετήθηκαν σε τρία σιδερένια καλάθια και κρεμάστηκαν από το καμπαναριό της εκκλησίας του Αγίου Λαμπέρτου ενώ τα λείψανα αφέθηκαν να σαπίσουν. Περίπου πενήντα χρόνια αργότερα τα οστά αφαιρέθηκαν, αλλά τα καλάθια παραμένουν μέχρι σήμερα, για να θυμίζουν σε όλους μας την τύχη των στασιαστών προς την κεντρική εξουσία της Καθολικής εκκλησίας και της εξουσίας εν γένει. Ίσως είναι πιο γνωστή η ιστορία για το τέλος του Buenaventura Durruti Dumange και των αναρχικών της Βαρκελώνης στον Ισπανικό εμφύλιο του μεσοπολέμου. Ούτως ή άλλως, η Καταλονία και η Βαρκελώνη ειδικότερα, ζει στον απόηχο της ουτοπικής εκδοχής του αναρχισμού: μιας ιδανικής ιδέας για την απόλυτη αυτονομία των ανθρώπων και των κοινωνιών τους, η οποία, παρότι παραμένει ανεκπλήρωτη, διεκδικεί διαχρονικά το δικαίωμα στο όνειρο της ισότητας, της ελευθερίας και της αυτοδιάθεσης. Μέχρι στιγμής πάντως, όπως φαίνεται από την πρακτική των δύο ύμνων, η πορεία του ονείρου περνάει από τα μονοπάτια της επιμέρους αναγνωρίσεως κάθε ιδιαιτερότητας και δικαιώματος, αποφεύγοντας τη λεωφόρο της ενότητας και της συνθέσεως. Η πρωτοπορία που διεκδικούν ως στοιχείο ταυτότητας οι ονειρικές αναπολήσεις της ουράνιας γαλήνης και δικαιοσύνης ή αλλιώς της πνευματικής πρωτοκαθεδρίας σε βάρος της εμπειρίας, οδηγεί στην πολύχρωμη και κατακερματισμένη γραφικότητα των δύο εθνικών και των τριών επισήμων γλωσσών.

Την ανάκρουση των δύο εθνικών ύμνων άκουσαν αγκαλιασμένοι οι δύο Ισπανοί οδηγοί, Φερνάντο Αλόνσο και Κάρλος Σάινθ, ως δυάδα αποσπασμένη της ομάδας των υπολοίπων πιλότων που υπέμεναν αδιάφορα το θεατρικό σκηνικό. Ειδικότερα οι Βρετανοί…ή ήταν μια τραβηγμένη ιδέα μου;

F1 GP Ισπανίας: H pole position στον Μαξ Φερστάπεν

Δεν υπήρξε κάποια έκπληξη με την κατάκτηση της πρώτης θέσης (pole position) από τον Μαξ Φερστάπεν, τον επικεφαλής στον πίνακα των οδηγών και ήδη δις παγκόσμιο πρωταθλητή. Το μονοθέσιο που του έχει παραδώσει η Red Bull δια χειρός Άντριαν Νιούι είναι μάλλον το πιο γρήγορο και αξιόπιστο που έχουν δει τα μάτια και ακούσει, κυρίως, τα αυτιά του επτάκις παγκόσμιου πρωταθλητή Λιούις Χάμιλτον, κατά δική του ομολογία. Η πίστα της Βαρκελώνης λόγω των γρήγορων στροφών που έχει είναι ιδανική για το αυστριακό αυτοκίνητο. Η έκπληξη ήταν η τρίτη θέση του Λάντο Νόρις και η δέκατη του ομόσταυλου (teammate), Όσκαρ Πιάστρι, ο οποίος στο Q2 (Qualifying: Κατατακτήριες Δοκιμές) ήταν έβδομος. Η McLaren, η αγγλική ομάδα των δύο παραπάνω οδηγών, παράγει αποτελεσματικά θερμότητα στα μπροστινά ελαστικά της, ενδεχομένως καλύτερα από οποιοδήποτε άλλο αυτοκίνητο και σε δροσερές ή υγρές συνθήκες αυτό γίνεται ένα εξαιρετικά πολύτιμο χαρακτηριστικό. Τόσο πολύ που μπορεί να κάνει ένα αυτοκίνητο πιο γρήγορο ακόμα και από ένα αεροδυναμικά ανώτερο μηχάνημα. «Οι χαμηλότερες θερμοκρασίες φαίνεται να μας ταιριάζουν πάντα», ήταν η σύνοψη του Norris. Αλλά πίσω από αυτήν τη δήλωση κρύβεται ο τρόπος με τον οποίο η McLaren δουλεύει τα ελαστικά της. Η Red Bull είχε φέτος κάποια δυσκολία στο να δημιουργήσει καλές θερμοκρασίες στα μπροστινά ελαστικά μέχρι την έναρξη ενός κατατακτήριου γύρου. Πιθανότατα λόγω της σχετικής έλλειψης βύθισης και κλίσης που της δίνει η ανάρτηση αντι-βύθισης (dive) εμπρός/αντι-καθίσματος (squat) πίσω. Αλλά ο συνδυασμός των μεγάλων, γρήγορων στροφών και η προσήλωση του Φερστάπεν σε αυτές του επέτρεψε το Σαββατοκύριακο να φτάσει άνετα αυτό το όριο. Επίσης ο Norris είναι εξαιρετικά καλός. Τα τελευταία χρόνια, άπειρες φορές έχει βάλει διάφορες υποβαθμισμένες McLaren πολύ πάνω από τη θέση που τους αναλογεί στο grid. Είναι ένα χαρακτηριστικό στο οποίο αναφέρθηκε ο Φερστάπεν, αφού ρωτήθηκε αν εξεπλάγη από τη σειρά πίσω του. «Ναι, εκπλήσσομαι που ο Λάντο είναι εκεί πάνω... όχι, συγγνώμη. Εννοώ έκπληκτος που η McLaren είναι εκεί πάνω. Ποτέ δεν εκπλήσσομαι όταν ο Λάντο κάνει κάτι». Ο Φερστάπεν και ο Χάμιλτον είναι οι δύο συνάδελφοι οδηγοί που αναφέρουν τακτικά τον Νόρις ως εκ των κορυφαίων. Νομίζω ότι έχει σημασία, ευκαιρίας δοθείσης, να γίνεται λόγος για την ικανότητα των οδηγών που δεν πρωταγωνιστούν. Στη Φόρμουλα Ένα δεν μπορείς να βρίσκεται κάποιος στις πρώτες θέσεις χωρίς το ανάλογο αμάξι. Ο τρόπος τηλεοπτικής καλύψεως των αγώνων έχει το εγγενές, και άλυτο μάλλον, πρόβλημα της προβολής των πρώτων. Ακόμα και οι έμπειροι, Βρετανοί δημοσιογράφοι δυσκολεύονται να αποδώσουν ισοτίμως τη συμμετοχή όλων των οδηγών.

Formula 1: Πώς λειτουργούν τα ελαστικά 

Ακολουθεί επιμελημένη μετάφραση από τεχνικό άρθρο.

Υπάρχουν δύο μηχανισμοί για την πρόσφυση ενός ελαστικού, ο μηχανικός και ο χημικός. Ο πρώτος αναφέρεται στον τρόπο με τον οποίο η δομή του ελαστικού «αρπάζει» φυσικά την επιφάνεια και αντέχει τα φορτία που προκαλούν οι προκύπτουσες δυνάμεις στη δομή του. Ο δεύτερος αναφέρεται στο επίπεδο χημικής σύνδεσης του πέλματος του ελαστικού με την επιφάνεια της πίστας. Τα ελαστικά περιέχουν ελαστομερή, τα οποία είναι ουσίες με πολύ μεγάλα δομικά μόρια που προσδίδουν στο ελαστικό τις ελαστικές του ιδιότητες. Αυτά τα μόρια συνδέονται μεταξύ τους στη σωστή θερμοκρασία για να προσδώσουν στο ελαστικό πολύ υψηλή αντοχή στο φορτίο. Δηλαδή «κρατάνε». Κάτω από αυτήν τη θερμοκρασία δεν έχουν την ίδια ικανότητα να ενωθούν χωρίς να σπάσουν και η πρόσφυση του ελαστικού μειώνεται σημαντικά. Με ελάχιστη ή καθόλου χημική σύνδεση, η δομή του ελαστικού δεν «φορτίζεται» και ο κεντρικός πυρήνας του ελαστικού παραμένει άκαμπτος και ανελαστικός. Μόλις όμως αρχίσει να συμβαίνει ο χημικός δεσμός (δηλαδή το σημείο της υαλώδους μετάβασης), τα φορτία αρχίζουν να περνούν μέσα από τη δομή και αυτή να αποκτά την ελαστικότητα που της επιτρέπει να αντιταχθεί στις δυνάμεις της στροφής (στην πίστα) και να «πιάσει» καθώς προσπαθεί να ξαναβρεί το σχήμα της ενάντια στα φορτία, αντί απλώς να τα παρατήσει και να γλιστρήσει. Αν το αυτοκίνητο δεν τροφοδοτεί τα φορτία στα ελαστικά με τρόπο που να επιτρέπει την επίτευξη αυτού του σημείου υαλώδους μετάβασης, δεν θα φτάσει πουθενά, ανεξάρτητα από το πόση κάθετη δύναμη στηρίξεως (downforce) διοχετεύεται μέσω αυτών. Η downforce βοηθάει, αλλά το ίδιο κάνει και η δυναμική κατανομή του βάρους του αυτοκινήτου, η γεωμετρία της ανάρτησης, οι κινήσεις του οδηγού. Κάθε μίγμα ελαστικού έχει σχεδιαστεί για να λειτουργεί σε διαφορετικό θερμοκρασιακό παράθυρο. Τα πιο μαλακά μίγματα λειτουργούν γενικά καλύτερα σε χαμηλότερες θερμοκρασίες πίστας, ενώ τα πιο σκληρά σε υψηλότερες θερμοκρασίες. Αν η πίστα είναι πιο κρύα από την ιδανική για το συγκεκριμένο μείγμα, τότε αυτή η υαλώδης μετάβαση μπορεί ξαφνικά να γίνει δύσκολη. Στη Βαρκελώνη θα περίμενε κανείς να έχει θερμοκρασία πίστας 40 βαθμούς κελσίου. Αντ’ αυτού, είχαμε 24-25 βαθμούς κελσίου.

Η μικρή αναφορά στην τεχνολογία των ελαστικών είναι απαραίτητη για μια πιο εποπτική παρακολούθηση ενός αγώνα, ανεξαρτήτως εάν η γνώση αυτή δεν φαίνεται να εξυπηρετεί τον θεατή άμεσα. Τα ελαστικά, μεταξύ άλλων, είναι ένας πολύ κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας και υπό μία έννοια είναι εκτός της ικανότητας του οδηγού, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την επιλογή τους.

Formula 1 GP Ισπανίας: Ο αγώνας

Η Red Bull, σε αντίθεση με τις υπόλοιπες ομάδες, ξεκίνησε με «μεσαία» γόμα ελαστικών. Μόνον ο Λεκλέρ και ο Σάρτζεντ «φορούσαν» αντιστοίχως «σκληρή» και «μεσαία» γόμα, αλλά εκκινούσαν από το pit lane λόγω τιμωριών. Εξαιτίας αυτής της επιλογής που κάνει το μονοθέσιο της «μεσαίας» γόμας ελαφρώς πιο αργό από αυτό της «μαλακής» που είχε η πλειονότητα, ο δεύτερος Σάινθ με τη Ferrari πίεσε τον Φερστάπεν έως την πρώτη στροφή χωρίς όμως να καταφέρει να τον προσπεράσει. Τελικώς, ο Ολλανδός δεν έχασε την πρωτοπορία μέχρι την καρό σημαία μετά από 66 γύρους. Κέρδισε με διαφορά 23 δευτερολέπτων, αλλά θα μπορούσε πιθανότατα εξίσου εύκολα να είναι 33 δευτερόλεπτα ή και περισσότερο. Αποδίδει σχεδόν τέλεια με ένα μονοθέσιο που μόνο ονειρευόταν πριν. Το να τον βλέπεις στη σχεδόν επίπεδη στροφή 14 (την επονομαζόμενη New Holland αν και δεν ξέρω ακόμα τον λόγο), με έβδομη ταχύτητα και σε μια αλλαγή κατεύθυνσης ουσιαστικά 90 μοιρών, με ελάχιστους κραδασμούς στα 160 μίλια/ώρα, ήταν σαν να βλέπεις έναν οδηγό σε τέλεια επαφή με μια διάσταση της απόδοσης στις στροφές που θα ήταν ξένη μόλις πριν από μερικά χρόνια.

Ο Νόρις πιέζοντας τον Χάμιλτον ο οποίος τον είχε προσπεράσει στην εκκίνηση, έχασε το εμπρός δεξί άκρο του φτερού και μπήκε αμέσως στα pits. Τελικώς τερμάτισε 17ος. Ένας οδηγός ο οποίος χαίρει ιδιαιτέρας εκτιμήσεως. Στη Βαρκελώνη ήταν άτυχος ή απρόσεκτος. Ο νεοαφιχθείς Πιάστρι ήταν 13ος.

Η Mercedes έφυγε ευχαριστημένη με το 2-3 για τους Χάμιλτον και Ράσελ αντίστοιχα (ο τελευταίος από τη 12η θέση της εκκίνησης) με τη νέα έκδοση της W14 με το διευρυμένο πλευρικό στήριγμα στο Μονακό. Αυτό το κατάφεραν καθαρά, με ρυθμό την ημέρα του αγώνα πολύ ανώτερο από αυτόν της Ferrari ή της Aston Martin. Οπότε η αναβάθμιση λειτουργεί, σωστά; Είναι σχεδόν βέβαιο ότι έχει βελτιώσει το αυτοκίνητο, ναι. Αλλά είναι η Mercedes τώρα έτοιμη να απομακρυνθεί από την Aston Martin και τη Ferrari και να ανακτήσει την ιδιότητα του κύριου κυνηγού της Red Bull που απολάμβανε στο τέλος της περασμένης χρονιάς; Σχεδόν σίγουρα όχι.

Η Ferrari παρά τις αναβαθμίσεις στα πλαϊνά και στο αεροδυναμικό φορτίο πίσω, δεν φαίνεται ότι μπορεί να ξεφύγει από τις δυσκολίες του μονοθεσίου. Ξεχάστε, παρεμπιπτόντως, το, περίεργα εκτός ρυθμού, μονοθέσιο του Charles Leclerc με το οποίο προκρίθηκε 19ος και που ακόμα και με νέο πίσω μέρος δεν μπόρεσε να μπει στους βαθμούς από το pitlane. Κάτι δεν πήγαινε καλά με αυτό το μονοθέσιο. Η Ferrari δεν γνωρίζει ακόμα τι. Ευτυχώς που ο ξένος Τύπος έχει εκτενή σχόλια για τη δυναμικότητα και τις αλλαγές στα μονοθέσια των ομάδων, ειδάλλως θα ήταν πολύ πιο φτωχή μία περιγραφή του αγώνα.

Η έκτη και η έβδομη θέση για τους Στρολ και Αλόνσο δεν ήταν καταστροφικό αποτέλεσμα, αλλά τα 39 δευτερόλεπτα με τα οποία ο Στρολ έμεινε πίσω από τη δεύτερη Mercedes του Χάμιλτον στη γραμμή τερματισμού (και 18 δευτερόλεπτα πίσω από τον Σάινθ) τα είπαν όλα: αυτή δεν ήταν μια τυπική απόδοση της Aston Martin. Ήταν συγκεκριμένη για την πίστα σε ένα Σαββατοκύριακο όπου η νέα χάραξη έκανε την εξίσωση των ελαστικών εξαιρετικά δύσκολη για όλους.

Ο Φερστάπεν προηγείται του Πέρεζ με 53 βαθμούς και του Αλόνσο με 71. Η Red Bull είναι πρώτη στην κατάταξη των κατασκευαστών κατά 135 βαθμούς διαφορά από τη δεύτερη πια Mercedes. Η Aston Martin έχει μείνει τρίτη, υπολειπόμενη της δεύτερης ομάδας κατά 18 βαθμούς. Σε δύο εβδομάδες ο περιοδεύων θίασος της Formula 1 θα επισκεφθεί το Μόντρεαλ του Καναδά. Μία γρήγορη πίστα, χαμηλής downforce, με χαρακτηριστικά chicane (κοντινές στροφές άγριου φρεναρίσματος) και μία φουρκέτα ειδικών απαιτήσεων.