Carrera Panamericana rally: Win-at-all-cost

Οι αγώνες δρόμου της δεκαετίας του '50 δεν μοιάζουν με κανέναν από τους αγώνες του μηχανοκίνητου αθλητισμού, όπως αυτοί διεξάγονται σήμερα. Κυριολεκτικά, με μηδενικά μέτρα ασφαλείας, οι οδηγοί αγωνίζονταν σε μεγάλης διάρκειας αγώνες αντοχής σε δημόσιους δρόμους. Για να συμμετάσχουν, οι πιλότοι, οι περισσότεροι από τους οποίους ήταν ευγενείς της εποχής, έπρεπε να είναι καλοί οδηγοί, αποφασιστικοί, ριψοκίνδυνοι και απαραίτητα... «λίγο τρελοί». Και κάπως έτσι, με παρονομαστή τον ακραίο κίνδυνο, οι μαγευτικές ιστορίες τους από αυτά τα ράλι μετέτρεψαν τους ίδιους και τα αυτοκίνητά τους σε θρύλους. Ο πιο γνωστός, μάλλον, όσο και διάσημος αγώνας σε δρόμους, ήταν και παραμένει το Mille Miglia. Ένα θρυλικό ράλι που πραγματοποιήθηκε μεταξύ 1927 και 1957 στη Βόρεια Ιταλία. Η ιδέα ήταν απλή. Οι οδηγοί θα αγωνίζονταν από το σημείο Α στο σημείο Β πάνω σε μια καθορισμένη διαδρομή και ο ταχύτερος οδηγός θα κέρδιζε. 

Ο πιο επικίνδυνος
Tο Carrera Panamericana είναι μεν στη λογική των ιταλικών αντίστοιχων αγώνων Mille Miglia και Targa Florio, αλλά μεγαλύτερο, γρηγορότερο και πιο επικίνδυνο. Πραγματοποιήθηκε από το 1950 έως το 1954 και κατά τη διάρκεια της σύντομης ύπαρξής του κέρδισε γρήγορα τη φήμη του ως του πιο επικίνδυνου αγώνα στον κόσμο. Το 1950, ο αγώνας αποτελούνταν συνολικά από εννέα διαδρομές, εκκινούσε από την πόλη  CiudadJuarez στα σύνορα των ΗΠΑ και τερμάτιζε στα σύνορα της Γουατεμάλας. Λόγω του ότι η εκκίνηση ήταν κοντά στις ΗΠΑ, οι περισσότερες συμμετοχές προέρχονταν από αυτές. Οι πρώτοι νικητές ήταν μια αμερικανική ομάδα με ένα Oldsmbile 88 (φωτ.). Κατά τη διάρκεια του αγώνα, τέσσερα άτομα έχασαν τη ζωή τους λόγω ατυχημάτων.

Από τη δεύτερη έκδοση και μετά, η διαδρομή άλλαξε, πηγαίνοντας από τα νότια στα βόρεια σύνορα. Ο αγώνας μεγάλωσε και προσέλκυσε περισσότερες ομάδες από το εξωτερικό. Η Ferrari έστειλε μια εργοστασιακή ομάδα και έκανε το 1-2 με οδηγούς τους διάσημους Taruffi και Ascari. Όπως και στην προηγούμενη έκδοση, κατά τη διάρκεια του αγώνα τέσσερις συμμετέχοντες έχασαν τη ζωή τους.

Τα επόμενα χρόνια ο αγώνας έγινε μεγαλύτερος και πιο σοβαρός. Μάλιστα για πρώτη φορά το ράλι συμπεριλήφθηκε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Sportscar, μαζί με αγώνες όπως το 24ωρο του Le Mans και το Mille Miglia. Το 1953 ήταν η χρονιά που ο Fangio κέρδισε τον αγώνα με ένα Lancia D24 με χρόνο 18 ωρών και 11 λεπτών, με μέση ταχύτητα σχεδόν 170 χλμ./ώρα. Με τους οδηγούς να πηγαίνουν γρηγορότερα κάθε χρόνο, τα βαριά ατυχήματα ήταν ολοένα και περισσότερα. Ο αγώνας του 1953 ήταν ο πιο θανατηφόρος στην ιστορία με συνολικά εννέα οδηγούς και θεατές που υπήρξαν θύματα βαριών ατυχημάτων. Από τους 183 συμμετέχοντες, μόνο 60 τερμάτισαν στο τέλος του αγώνα.

 
Το 1953 θεωρείται μία χρονιά σταθμός στον αγώνα που πλέον βρίσκεται στο απόγειό του. Τους συμμετέχοντες πλαισιώνει μία σειρά από «επώνυμους» της εποχής που αναζητούν περιπέτεια, και που τελικά δύο δεκαετίες αργότερα θα τους κλείσει το μάτι το Paris-Dakar! Αξιοσημείωτη και μία γυναικεία συμμετοχή που ήταν παρούσα και στις πέντε διοργανώσεις του αγώνα και τερμάτισε στις δύο. Είναι η Jacqueline Evans που συμμετείχε με μία Porsche 356, η διακόσμηση της οποίας ήταν αφιερωμένη στην Evita Peron, την πρώτη κυρία της Αργεντινής, η οποία ήταν διάσημη υπέρμαχος των δικαιωμάτων των γυναικών. 

Το τέλος
Ο αγώνας Carrera Panamericana ήταν ένας από τους πιο «βάναυσα σκληρούς» αγώνες που διοργανώθηκαν ποτέ. Το να τερματίσει κάποιος ήταν ήδη ένα επίτευγμα από μόνο του, καθώς σε κάθε έκδοση περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες δεν το κατάφερναν. Λόγω ανησυχιών για την ασφάλεια και των δαπανών για την κυβέρνηση, ο αγώνας ακυρώθηκε μετά την καταστροφή του Le Mans του 1955, αν και ο μεξικανός πρόεδρος Adolfo Ruiz Cortines ανακοίνωσε ότι ο αρχικός σκοπός του αγώνα για τη δημοσιοποίηση της εθνικής οδού είχε επιτευχθεί. Η ακύρωση ήταν αναπόφευκτη δεδομένου ότι τα αυτοκίνητα της περιόδου ήταν σχεδιασμού υψηλής ταχύτητας, χαμηλής ασφάλειας και οδηγών νοοτροπίας «win-at-all-cost». Πάντως, δείγμα της επικινδυνότητας του αγώνα ήταν το γεγονός ότι συνολικά 27 άνθρωποι είχαν πεθάνει κατά τη διάρκεια των πέντε ετών του Carrera Panamericana, δίνοντάς του ένα από τα υψηλότερα ποσοστά θνησιμότητας ανά αγώνα στην ιστορία των μηχανοκίνητων σπορ. Η διαρκής και ραγδαία εξέλιξη των αυτοκινήτων είχε ως αποτέλεσμα οι ταχύτητες σχεδόν να διπλασιαστούν, αλλά οι έλεγχοι ασφαλείας παρέμειναν στάσιμοι, οπότε οι αγωνιζόμενοι και οι θεατές, όσο και οι διοργανωτές, ήταν εκτεθειμένοι σε μεγάλους κινδύνους. 

* Για την ιστορία, οι πέντε νικητές ήταν οι Hershel McGriff - Ray Elliott (1950, Oldsmobile 88), Piero Taruffi - Luigi Chinetti (1951, Ferrari 212 Inter Vignale), Karl Kling - Hans Klenk (1952, Mercedes-Benz W194), Juan Manuel Fangio - Gino Bronzoni (1953, Lancia D24 Pinin Farina) και Umberto Maglioli (1954, Ferrari 375 Plus Pinin Farina)