Αυτόνομη οδήγηση - Η κατάργηση του οδηγού

Σίγουρα όλοι μας, μεγαλύτεροι ή πιο νέοι, θα έχουμε δει «αρχέγονες» κινηματογραφικές ταινίες που είχαν σενάριο που εξελίσσονταν στο απώτερο μέλλον και σε αυτές, δίκην εντυπωσιασμού, αλλά και προσέγγισης σε κάτι μελλοντολογικά υπερβατικό, βλέπαμε αυτοκίνητα να πετούν, όπως και «οχήματα» χωρίς οδηγό. Και να που πλησιάζουμε στο να ζήσουμε το σενάριο αυτό στην πραγματικότητα… 

Αν η δεκαετία του ’90 ήταν αφιερωμένη στην τεχνολογία των καταλυτικών κινητήρων και  η δεκαετία του ’00 στην ασφάλεια, η δεκαετία που διάγουμε είναι αφιερωμένη στη συνδεσιμότητα. Ναι. Αυτό είναι το μεγάλο ενδιαφέρον των εταιρειών. Εκεί δίνουν την προσοχή τους λοιπόν οι αυτοκινητοβιομηχανίες, καθώς αντιλαμβάνονται ότι οι επερχόμενες γενεές αγοραστών, εθισμένες (σε εισαγωγικά ή όχι η λέξη) στη διαδικτυακή επικοινωνία, όχι μόνο αναζητούν τη συνέχιση των «δραστηριοτήτων» τους εντός του αυτοκινήτου, αλλά είναι υπερβολικά εξοικειωμένοι με όλες τις σύγχρονες τεχνολογίες. 

Τελικά όμως; Γιατί εξελίσσουμε ραγδαία την αυτόνομη οδήγηση; Γιατί αφαιρείται η δυνατότητα συμμετοχής του οδηγού και συνεπώς η οδηγική ευχαρίστηση; Πόση ανάγκη την έχουμε; Ας μπούμε λίγο στα ενδότερα αυτής της τάσης και ας δούμε πώς εξελίσσονται τα δεδομένα, αλλά και να παραθέσουμε την αντίθετη άποψη. 

Οι υπέρμαχοι

Το χορό της εξέλιξης της αυτόνομης ή αυτοδιαχειριζόμενης οδήγησης, έσυραν οι κάτοικοι της Silicon Valley. Η Google και άλλες εταιρείες που σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την ψηφιακή και διαδικτυακή επανάσταση, πρωτοστάτησαν ή πρωτοστατούν στη σχετική έρευνα, ενώ η Tesla κινεί το χορό από πλευράς αυτοκινητοβιομηχανιών. Σήμερα, είκοσι από αυτές έχουν σχετικές άδειες για δημόσιες δοκιμές αυτόνομα κινούμενων οχημάτων, ωστόσο πάντα με την παρουσία οδηγού στο κάθισμα, άσχετα αν αυτός δεν οδηγεί ή χειρίζεται με κάποιον τρόπο το όχημα. Τι ισχυρίζονται οι ζηλωτές; Βασικά ότι η αυτόνομη οδήγηση, σε απόλυτη λειτουργική ασφάλεια κάποια στιγμή,  θα δίνει την ευκαιρία σε μεγαλύτερες μάζες ανθρώπων να χρησιμοποιούν αυτοκίνητα. Πλέον, οι νέοι δεν θα χρειάζεται να έχουν διαμάχη με τους γονείς τους προκειμένου να πάρουν τα κλειδιά του αυτοκινήτου για να πάνε βόλτα, ενώ παρακολουθώντας τις λειτουργίες του αυτόματου πιλότου θα μπορούν να μάθουν πώς να οδηγούν (όταν και αν χρειαστεί) σωστά και με ασφάλεια. Επίσης, στον αντίποδα, ηλικιωμένοι θα μπορούν να κάνουν χρήση του αυτοκινήτου που σήμερα τους απαγορεύεται, όπως και άτομα με αναπηρίες.

Φυσικά, όλα αυτά με απόλυτη ασφάλεια, συνεπώς και με λιγότερα ή μηδενικά ατυχήματα, αφού ο ανθρώπινος παράγοντας θα έχει εκλείψει.   

Οι σκεπτικιστές

Οτιδήποτε νέο, κάθε είδους νεωτερισμό, η ανθρωπότητα το αντιμετωπίζει με επιφυλακτικότητα ή ακόμα και εχθρότητα. Στη χώρα μας έχουμε το θλιβερό παράδειγμα, «επαναστάτες ποπολάροι» να παρεμποδίζουν τεχνητά το αυτόνομο λεωφορείο στα Τρίκαλα (μέρος ευρωπαϊκού πειραματικού προγράμματος), από φόβο μην τυχόν και θεσπιστούν τέτοια αστικά λεωφορεία στην πόλη και χάσουν τις δουλειές τους οι οδηγοί. Επίσης, όπως κάθε τι νέο, είναι και άγνωστο. Άρα είναι λογικό να υπάρχει ακόμα και καχυποψία στην αποδοχή του. Λογικό είναι επίσης να έχουν σημειωθεί και αστοχίες ή και ατυχήματα (χωρίς τραυματισμούς) από ενδεχόμενες ατέλειες των συστημάτων «αυτόματης οδήγησης», τα οποία όμως χρησιμοποιήθηκαν από τους σκεπτικιστές ως «απόδειξη» ότι δεν πρέπει να παραδοθούν οι δρόμοι σε ανεξέλεγκτα από οδηγούς οχήματα.

Φυσικά, εκείνοι που έχουν απόλυτο δίκιο στο να εναντιώνονται ή να διαφωνούν κάθετα με την εξάπλωση των αυτοδιαχειριζόμενων οχημάτων, είναι όλοι όσοι βλέπουν –με πρόσχημα την ασφάλεια– να «διώκεται» η ευχαρίστηση της οδήγησης… 

Το νομικό πλαίσιο

Εδώ έχουμε και το μεγαλύτερο πρόβλημα μέχρι σήμερα. Μεγαλύτερο ακόμη και από τις θηριώδεις επενδύσεις που απαιτεί η εφαρμογή της αυτόνομης οδήγησης. Διότι σήμερα, το νομικό καθεστώς το οποίο διέπει τη χρήση των αυτοκινήτων, βασίζεται παγκοσμίως στην ευθύνη του οδηγού. Για ό,τι και αν συμβεί, την ευθύνη φέρει ο οδηγός του ενός εκάστου οχήματος που εμπλέκεται σε ένα ατύχημα. Σε επίπεδο αυτόνομης οδήγησης είμαστε ακόμα σε νομικό εμβρυακό επίπεδο, μιας και για να προσαρμοστεί αυτό χρειάζονται ένα σωρό εχέγγυα για την ορθή λειτουργία των συστημάτων και φυσικά η αποδοχή τους από τις δημόσιες αρχές, τις ασφαλιστικές εταιρείες κ.λπ. Με όλα αυτά στο καλάθι των δεδομένων, θα πρέπει πιθανόν να περιμένουμε την ολοκλήρωση μιας επίσημα αδειοδοτημένης χρήσης αυτοδιαχειριζόμενου αυτοκινήτου, κοντά στο 2040.