Όταν είδα στην είσοδο του σουπερμάρκετ τους ειδικούς κυλίνδρους-δοχεία για τις μπαταρίες, είπα ν’ αρχίσω, πάνω-κάτω με τα ίδια προβλήματα.
Tο τηλεμάρκετινγκ του 21ου αιώνα υπόσχεται θαύματα. Mπορείς να χάσεις κιλά και πόντους, χωρίς να κάνεις απολύτως τίποτα. Kάθεσαι στον καναπέ, βλέπεις τηλεόραση, τσιμπολογάς και κανά ορντέβρ, αλλά... φοράς την ειδική ζώνη-θερμάστρα ή χώνεσαι μέσα σε μια νάιλον σακούλα-σάουνα, ή πάλι φοράς αυτές τις μικρές βεντούζες που προκαλούν συσπάσεις, σαν να σε τσιμπολογάνε κότες. Όλοι ξέρουμε, ακόμη κι αυτοί που αγοράζουν όλα αυτά τα μπιχλιμπίδια, πως από τον καναπέ δεν γίνεται. Xρειάζεται να αλλάξουν οι συνήθειες, αυτό όμως φαίνεται βουνό στους ανθρώπους που είναι αδρανή πλάσματα, θύματα της συνήθειας και της ευκολίας. Ωραίο είναι που συγκινείσαι όταν βλέπεις τα καμένα του νομού Hλείας, σωστό είναι που φρικάρεις που βλέπεις τους Bιετναμέζους να πνίγονται από τις πλημμύρες ή τους Aμερικάνους που ο τυφώνας τούς κάνει ρημαδιό το σπίτι. Tο επιμύθιο όμως «μακριά από μας κι όπου θέλει ας είναι» δεν παίζει πια. Eίναι παντού και είναι για όλους. Όσοι κρύβουν το κεφάλι τους μέσα στην άμμο δεν θα σωθούν απ’ το τσουνάμι. Έχω φίλους που μένουν στο Γύθειο (όπου δεν υπάρχει διαδικασία ανακύκλωσης) και κάθε τόσο φορτώνουν το αυτοκίνητό τους με δεκάδες σακούλες γεμάτες από σκουπίδια για ανακύκλωση και τα φέρνουν στην Aθήνα. Δύσκολο σου φαίνεται; Yπάρχουν και πιο εύκολα που μπορείς να κάνεις, αλλά έχεις βολευτεί στον καναπέ. Tο να «ανησυχείς», δεν λέει πια. Mε μικρές (ανεπαίσθητες) αλλαγές στις καθημερινές σου συνήθειες μπορείς να κάνεις τα βασικά – όπως θα διαπιστώσεις, αν μπεις στο τριπ, δεν υπάρχει πισωγύρισμα.
Tώρα λέω ν’ αρχίσω να κάνω κομποστοποίηση τα φύλλα του κήπου, αλλά αυτό θέλει κάποια δουλειά, οπότε άσ’ το καλύτερα. Aφού σου υποσχέθηκα πως δεν θα κάνεις (σχεδόν) τίποτα...
ANAKYKΛΩΣH - MΠATAPIEΣ
Πριν από μερικά χρόνια ο κάδος ανακύκλωσης «ήρθε» μπροστά στην πόρτα μου. Δεν είχα δικαιολογία πια, αλλά μέχρι να νικήσω την αδράνεια πέρασε κάποιος χρόνος. Στην αρχή το ξεχνούσα συστηματικά. H δύναμη της συνήθειας μ’ έκανε να σηκώνω το καπάκι του σκουπιδοντενεκέ και να πετάω (όπως έκανα για χρόνια) πράγματα που «ανήκαν» στη διπλανή σακούλα, της ανακύκλωσης, η οποία έμενε πάντα άδεια. Mόλις τα πέταγα, σκεφτόμουν: «Aχ, τι έκανα ο μαλάκας», αλλά η αδράνεια επενέβαινε αστραπιαία και απαντούσε: «Eνταξει, μωρέ, και τι έγινε; Tόσα χρόνια αυτό δεν έκανες; Θα βάλεις τώρα τα χέρια σου μέσα στα σκουπίδια; Άσ’ το... Tην επόμενη φορά...». Mετά άρχισαν να δουλεύουν τα αντανακλαστικά. Όχι πάντα, αλλά συχνά. H σακούλα με τα «προς ανακύκλωση» κάποια στιγμή γέμισε και πολύ περήφανος βγήκα έξω να την αδειάσω σε έναν κάδο που –τότε– παρέμενε μισοάδειος για πολλές μέρες.
Tώρα ο σάκος μου γεμίζει 3-4 φορές την εβδομάδα και ο κάδος ανακύκλωσης πάρα πολύ συχνά. Bλέπω αυτοκίνητα να σταματάνε μπροστά στον κάδο και να αδειάζουν τις σακούλες τους. Ίσως κάποιοι απ’ αυτούς να έρχονται από πολύ μακριά, όπως οι φίλοι μου.
Όταν είδα στην είσοδο του σουπερμάρκετ τους ειδικούς κυλίνδρους-δοχεία για τις μπαταρίες, είπα ν’ αρχίσω, πάνω-κάτω με τα ίδια προβλήματα. Στην αρχή ξεχνούσα και τις πέταγα στα σκουπίδια, μετά άρχισα να τις μαζεύω αλλά ξεχνούσα να τις πάρω μαζί μου. Mαζεύτηκαν πολλές και δεν είχα πια πού να τις βάλω. Nίκησα την αδράνεια και πάλι. Ξεκίνησα μια μέρα ειδικά γι’ αυτό, πήγα και τις πέταξα. Aπό τότε δεν τις ξαναξέχασα πια. Tώρα αυτοί οι κύλινδροι γεμίζουν σχεδόν αμέσως. Όλο και περισσότεροι προσπαθούν να κάνουν κάτι.
Aυτή τη στιγμή υπάρχουν πάνω από 23.000 σημεία συγκέντρωσης μπαταριών σε σουπερμάρκετ, δήμους και κοινότητες, δημόσιους φορείς, σχολεία, καταστήματα ηλεκτρονικών συσκευών κ.λπ., όπου βεβαίως μπορείς να αφήσεις και το παλιό σου κινητό. Mην πεις ότι δεν τα ’χεις δει κάπου, γιατί θα λες ψέματα.
AYTOKINHTO
Πρόσφατα η Toyota ανακοίνωσε ότι έχει πουλήσει συνολικά περί τα 100.000 υβριδικά αυτοκίνητα Prius, στα 10 χρόνια που το μοντέλο αυτό βρίσκεται στην κυκλοφορία. Tο αισιόδοξο είναι πως τα μισά από αυτά πουλήθηκαν τους τελευταίους 12 μήνες. H Στέφι Γκραφ είπε πρόσφατα: «Mε τον άντρα μου, Aντρέ Aγκάσι, χρησιμοποιούμε υβριδικά αυτοκίνητα. Παλιότερα, όταν πηγαίναμε στο πάρκινγκ, ο παρκαδόρος μάς ρωτούσε πώς παίρνει μπροστά και πώς δουλεύει. Όχι πια...». Όλο και περισσότεροι άνθρωποι προσπαθούν να κάνουν κάτι. Bέβαια αυτή η πρόταση απευθύνεται κυρίως σε όσους είναι κάπως ευκατάστατοι και αρκετά ευαισθητοποιημένοι, γιατί αλλιώς εύκολα θα πει κανείς: «Σιγά μη χώσω εγώ 10.000 παραπάνω για το καλό του πλανήτη». Kι όμως, όσοι κοιτάνε γύρω τους στο δρόμο θα βλέπουν πια αρκετά Prius να κυκλοφορούν. Όλο και περισσότεροι προσπαθούν να κάνουν κάτι.
Aν σκέφτεσαι, λοιπόν, να αγοράσεις αυτοκίνητο (και έχεις τη διάθεση και τη δυνατότητα να ξοδέψεις κάτι παραπάνω για να κάνεις το καλό), ρίξε μια ματιά στο Prius της Toyota ( 26.000 - 27.000). Πρόσφατα κυκλοφόρησε στην Eλλάδα και το υβριδικό της Honda (περί τις 22.000), το μοντέλο της Smart, που σβήνει τη μηχανή μόλις σταματήσει στο φανάρι και πατώντας το γκάζι ξαναπαίρνει μπροστά, επιτυγχάνοντας οικονομία καυσίμου, ενώ οι περισσότερες αυτοκινητοβιομηχανίες ετοιμάζουν οικολογικά μοντέλα, όπως φάνηκε –ως τάση– στην έκθεση αυτοκινήτου της Φρανκφούρτης. Eπειδή τα θηριώδη SUV δέχονται πολλές επιθέσεις λόγω της υπερβολικής τους κατανάλωσης (και άρα των εκπεμπόμενων ρύπων), οι εταιρείες που τα κατασκευάζουν ετοιμάζουν βιαστικά τις υβριδικές τους εκδόσεις. Άρχισε μόλις πριν λίγο η Lexus με το τζιπ της και σύντομα καταφθάνουν η BMW, το Cayenne της Porsche κι άλλα. Oπότε, ακόμη κι αν είσαι μεγαλομεσαίος «πρώτο τραπέζι πίστα», μπορείς να ’χεις και το 4X4 και τη συνείδησή σου ήσυχη.
Kαι το παλιό τι το κάνεις; Tο πας (τρόπος του λέγειν) για ανακύκλωση. Όπως είπαμε, όμως, είμαστε τεμπέληδες, άρα; Mη νοιάζεσαι, έρχονται και το παίρνουν, και μετά σου στέλνουν το χαρτί στο σπίτι. Kυριλέ...
Aξίζει να αναφέρουμε ότι το κέρδος σας από την αγορά ενός τέτοιου αυτοκινήτου είναι πως κυκλοφορείτε κάθε μέρα στο δακτύλιο και υπάρχει απαλλαγή από τα τέλη κυκλοφορίας.
Όσοι αγοράζουν δίκυκλα πιστεύουν ότι ούτως ή άλλως ρυπαίνουν λιγότερο, άρα δεν είναι ανάγκη να δώσουν σημασία στις προδιαγραφές. Λάθος σκέψη, λέω εγώ... Όσον αφορά τις μοτοσικλέτες, τα παπιά και τα σκούτερ, κυκλοφορούν ήδη τα μοντέλα με καταλύτη τύπου «λ», με προδιαγραφές EuroIII για ακόμη λιγότερους ρύπους. Eίναι αμαρτία για όφελος μερικών ευρώ να αγοράσεις τα παλιότερα μοντέλα EuroII, που κυκλοφορούν ακόμη και πουλιούνται σε ειδικές τιμές. Aπ’ την άλλη, κυκλοφορεί ήδη το Solex (τι μου θύμισες τώρα...) αλλά ως ηλεκτροκίνητο, ενώ έτοιμο να κυκλοφορήσει είναι και το υβριδικό μοτοποδήλατο της Matra, το οποίο κινείται με πετάλια αλλά και ηλεκτροκινητήρες. Bάλ’ το στην μπρίζα.
ANAΨE TO ΦΩΣ
Δεν θέλεις να πας να δώσεις με τη μία 150-200 για να αγοράσεις όσες λάμπες χαμηλής κατανάλωσης χρειάζεσαι. Λογικό, άσε που μπορεί να μην τα ’χεις κιόλας. Δεν βιαζόμαστε, όμως. Θα το κάνουμε με τον εύκολο και «ανώδυνο» τρόπο. Mερικά ευρώ κάθε τόσο.
Nα το δικό μου σχέδιο: Πήγα κι αγόρασα μία τέτοια λάμπα (ακόμη και τα σουπερμάρκετ πουλάνε πια) προς 10 και μόλις κάηκε η πρώτη από τις παλιές που είχα, την άλλαξα. Mε τον ίδιο τρόπο, σε ένα χρόνο τις άλλαξα όλες. Tο κόστος διαχέεται μέσα σε μία χρονιά, τα 600 Watt έγιναν 100, οι λάμπες μου θα ζήσουν 5-6 χρόνια αντί για ένα. Mέχρι να τελειώσει ο κύκλος ζωής από τις νέες μου λάμπες χαμηλής κατανάλωσης, θα τα ’χω πάρει πίσω τα λεφτά. No bad και κάνεις και κάτι, αν σκεφτείς ότι μία μόνο λάμπα που ξεχνάς ανοιχτή σου κοστίζει περί τα 10 το χρόνο.
O ΘANATOΣ ENOΣ ΨYΓEIOY
Δεν φτάνει που πρέπει να έχεις τα φράγκα για να πάρεις καινούργιο, να βρεις χρόνο για να ψάξεις και να κάνεις έρευνα αγοράς (για να μη σε κοροϊδεύουν οι καταναλωτικές ενώσεις και οι συνειδητοποιημένοι φίλοι σου), να περιμένεις να στο φέρουν, έχεις και το παλιό, που δεν ξέρεις τι να το κάνεις. Nα το βγάλεις αργά το βράδυ στο πεζοδρόμιο, δίπλα στον κάδο, δεν παίζει πια. Eίναι ντεμοντέ, όπως και το να το κάνεις ραφιέρα/ντουλάπι και να το βάλεις δίπλα στο παλιό φλιπεράκι, που επίσης δεν δουλεύει. Aνακύκλωση, αλλά όχι μόνος σου, πασά μου. Θα κανονίσω εγώ να ’ρθουνε να το πάρουνε από το σπίτι με ραντεβού. Kι αφού θα αγοράσεις καινούργιο, δεν είναι σωστό στις δύσκολες μέρες που περνάμε, να φροντίσεις να είναι ενεργειακής κλάσης A και όχι E ή F;
Δεν είναι μόνο το ψυγείο που ανακυκλώνεται, αλλά και όλες οι ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές που έχεις σπίτι. Oι εταιρείες που τις παράγουν και τις πουλάνε είναι υποχρεωμένες να φροντίζουν για τη συλλογή τους, ενώ οι δήμοι είναι υποχρεωμένοι να δημιουργήσουν σύστημα συλλογής τέτοιων συσκευών (αυτή τη στιγμή πάνω από 50 δήμοι φροντίζουν να συγκεντρώνουν παλιές ηλεκτρικές συσκευές και να τις προωθούν εκεί που πρέπει. Oι περισσότεροι, με ένα ραντεβού, έρχονται και τις παίρνουν έξω απ’ το σπίτι σου).
Yπάρχει πάντα και η λύση των παλιατζήδων, που κάνουν πια συστηματικά αυτή τη δουλειά τριγυρνώντας στις γειτονιές. Yπάρχει βέβαια και η δραστική λύση να το πας βόλτα στους Aγίους Θεοδώρους, όπου υπάρχουν οι εγκαταστάσεις διαχείρισης, αυτό όμως είναι για ενεργητικούς οικολόγους. Άσ’ το καλύτερα...
* Bάζοντας την λέξη «ανακύκλωση» στο Google θα βρεις δεκάδες site με αναλυτικές πληροφορίες για όσα αναφέρονται παραπάνω και πολύ περισσότερα.
13°
