Γυναικοκτονίες: Μήπως είμαστε όλοι συνένοχοι;

Γράφει η Μαρία Πετρίδη*

Είμαι στην παιδική χαρά, ο μικρός τρομοκράτης κοιμάται στο καρότσι του κι εγώ παρακολουθώ δυο πιτσιρίκια που παίζουν μπρα ντε φερ. Σφίγγουν με πείσμα τα χείλη τους. Τα σώματα τους κοντράρουν το ένα το άλλο με αδιανόητη υπερένταση. Μέχρι που αυτό με τις μπούκλες και τα αστεία πέδιλα με τα μουσούδια γατιών, βγάζει μια κραυγή και παίρνει τη νίκη. Το ηττημένο κατεβάζει το κεφάλι και κατευθύνεται προς τον μπαμπά του στο διπλανό μου παγκάκι. Εκείνος, σηκώνεται ανοίγοντας τα χέρια του. Νομίζω πως ετοιμάζεται να το αγκαλιάσει. Κάνω λάθος. Όχι μόνο δεν το αγκαλιάζει αλλά του σκάει και μια σφαλιάρα στο χαμηλωμένο του κεφαλάκι λέγοντας με απαξίωση «απ’ το κορίτσι έχασες ρε; Τι άντρας είσαι εσύ που σε κερδίζουν κορίτσια; Ρεζίλι μας έκανες.»

Ο μικρός δεν λέει κουβέντα, τρίβει τα μάλλον βουρκωμένα μάτια του και πηγαίνει να κάτσει στην άκρη της τσουλήθρας. Τον πλησιάζει το κορίτσι που λίγο πριν τον νίκησε, του προσφέρει ένα κουτάκι χυμό, εκείνος ψιθυρίζει μια βρισιά, σπρώχνει το κορίτσι και φεύγει. Ο πατέρας του τον αρπάζει από το χέρι και βιαστικά εγκαταλείπουν το πεδίο της ντροπής. Ένα «γνήσιο αρσενικό» μόλις γεννήθηκε.

Γυρνώντας στο σπίτι σκέφτομαι όλα αυτά τα μικρά αγοράκια με τα στρουμπουλά πατουσάκια και τα πεταχτά τσουλούφια που μεγαλώνοντας κατέληξαν να σκοτώσουν τις γυναίκες που υποτίθεται αγάπησαν και το στομάχι μου ανακατεύεται. Μου φαίνεται αδιανόητο ότι βρισκόμαστε στο 2021 και τα σεξιστικά στερεότυπα συνεχίζουν να αναπαράγονται -συχνά και από γυναίκες.

«Τα αγόρια δεν κλαίνε», «Μην κάνεις σαν γυναικούλα», «Οι γυναίκες είναι σαν τα γραμματόσημα, όσο τις φτύνεις κολλάνε», «Πρόσεχε μη σε τυλίξει καμιά τσούλα», «Φέρσου αντρίκια»...

Εκπομπές, σίριαλ, γονείς, social media, διαφημίσεις, εργοδότες, ανέκδοτα, πολιτικοί, τσόντες, ξεχειλίζουν από τοξική αρρενωπότητα. Το σήμα πως ο άντρας οφείλει να είναι ο κυρίαρχος του παιχνιδιού εκπέμπεται διαρκώς κι εγώ νιώθω πως πρέπει να κάνω ό,τι περνάει απ' το χέρι μου για να το εμποδίσω να φτάσει στο μυαλό του μικρού μου τρομοκράτη.

Το γεγονός πως εγώ κι ο μπαμπάς του απέχουμε έτη φωτός από τέτοιες νοοτροπίες είναι μια καλή βάση όμως δεν φτάνει.

Οι γονείς καθορίζουμε το παιδί μας όχι μόνο με όσα λέμε και κάνουμε αλλά και με όσα ανεχόμαστε, με όσα γελάμε...Με όσα δεν τολμάμε να πούμε ή να κάνουμε. Δεν αρκεί λοιπόν να μην ανακυκλώνουμε εμείς όλες αυτές τις σεξιστικές και ξεκάθαρα επικίνδυνες αντιλήψεις, χρειάζεται και να τις αντιμετωπίζουμε στα ίσα όποτε τις συναντάμε, γιατί μόνο έτσι το μήνυμα στα παιδιά μας, θα είναι ισχυρό και σαφές.

Η σιωπή δεν είναι χρυσός. Όχι σε αυτές τις περιπτώσεις. Όχι όταν μιλάμε για ανθρώπινα δικαιώματα. Γιατί ο φεμινισμός αυτό αφορά, ανθρώπινα δικαιώματα. Και αυτά τα δικαιώματα πρέπει να είναι επιτέλους αυτονόητα κι αδιαμφισβήτητα.

Οι γυναικοκτονίες, η βία κατά των γυναικών γενικότερα, πρέπει να παραδεχτούμε πως αφορά σε μεγάλο βαθμό και τον τρόπο που μεγαλώνουμε τα αγόρια.

Η πρόληψη δεν έρχεται από το να μαθαίνουν τα κορίτσια πως να αποφεύγουν τις κακοποιητικες σχέσεις, έρχεται όταν οι γονείς  κάνουμε ξεκάθαρο στα αγόρια από όταν ακόμα παίζουν με κούκλες, πως δεν έχουν κανένα απολύτως δικαίωμα να χτυπήσουν/σκοτώσουν μια γυναίκα επειδή τους απέρριψε ή τους υποτίμησε ή τους αντιμίλησε, επειδή τέλος πάντων δεν έκανε αυτό που εκείνοι ήθελαν. Δεν σκοτώνουμε κανέναν άνθρωπο για κανέναν λόγο. Τόσο απλά, τόσο απόλυτα.

Δεν θέλω ούτε για μια στιγμή να περάσει από το μυαλό του παιδιού μου ότι οι γυναίκες είναι υποδεέστερες. Θέλω να σέβεται και να προστατεύει τους ανθρώπους γύρω του. Γυναίκες και άντρες. Να μη φοράει ταμπέλες ούτε στους άλλους ούτε στον εαυτό του. Να ξέρει πως μπορεί να μιλάει χωρίς καμία λογοκρισία για τα αισθήματά του, ακόμα και τα αρνητικά, γιατί μόνο έτσι θα μάθει να μην τα φοβάται και να τα διαχειρίζεται με ψυχραιμία κι αυτοσαρκασμό.

Θέλω να μη ντρέπεται όταν χάνει από κορίτσια, όταν χάνει από οποιονδήποτε. Δεν θέλω καν να μάθει να χάνει «σαν άντρας» όπως ίσως βιαστεί να πει κάποιος.

Θέλω να ξέρει να χάνει, χωρίς να χάνει την εκτίμηση στον εαυτό του και χωρίς να ψάχνει να βρει λόγους να υποτιμήσει τη νίκη του αντιπάλου του.

Γιατί όταν οι άνθρωποι φοβούνται να χάσουν, κάποια στιγμή χάνουν τον εαυτό τους κι αυτό μόνο χειρότερους τους κάνει.

Υ.Γ: Ελπίζω την επόμενη Κυριακή στο πάρκο να συναντήσω εκείνο τον πιτσιρικά, θέλω να του πω πως την είδα τις προάλλες να παίζει μπρα ντε φερ και ήταν καταπληκτικός. Τι κι αν έχασε; Έπαιξε φανταστικά! Και μετά να πω και δυο κουβέντες στον μπαμπά του...

Υ.Γ. 2: Αγαπημένη παραγωγή και αρχισυντάκτη του Master Chef ,την επόμενη φορά που κάποιος παίκτης θα χρησιμοποιήσει τη λέξη «παντελονάτα» σταματήστε το γύρισμα και εξηγήστε του πόσο βαθιά σεξιστικός όρος είναι και αν θέλει να χρησιμοποιήσει μια άλλη λέξη π.χ εντιμότητα, ευθύτητα...

Σας φαίνομαι υπερβολική; Κι όμως αυτές οι περιπτώσεις, οι «έλα μωρέ μια έκφραση είναι» είναι αυτές που εδραιώνουν τον σεξισμό.

[Μπορείς να διαβάσεις περισσότερες σκέψεις και ασυναρτησίες της Μαρίας Πετρίδη γύρω από θέματα μητρότητας, στο @zipounaki ]