Τον τελευταίο καιρό οι αναπλάσεις σε «νευραλγικά» πάρκα της πόλης και η πρόσβαση σε χώρους πρασίνου μέχρι πρότινος κλειστούς για το κοινό μάς ξάφνιασαν ευχάριστα. Από εδώ και στο εξής το «μπαλάκι» πέφτει σε εμάς να τους υποστηρίξουμε και να τους προφυλάξουμε από την εγκατάλειψη.
Ενα πρωινό Δευτέρας ξεκινάω για μια βόλτα στο Πεδίο του Άρεως. Στην παραδομένη διαδρομή, από το άγαλμα του βασιλέως Κωνσταντίνου στην είσοδο μέχρι τη Γεωγραφική Υπηρεσία Στρατού, ο κόσμος αποδεικνύει πόσο ανάγκη έχουν οι Αθηναίοι για ένα μεγάλο πάρκο στην καρδιά της πόλης – συνταξιούχοι που προσπαθούν να βλέπουν την καλή πλευρά της ζωής σε μαραθώνιο τάβλι, οικογένειες μεταναστών ταΐζουν τα παιδάκια τους, κάποιοι διαβάζουν την πρωινή εφημερίδα τους. «Στόχος ήταν η διατήρηση του παλιού ύφους του πάρκου» μου λέει ο Αλέξανδρος Τομπάζης, ο αρχιτέκτονας που μαζί με τον Χάρρυ Μπουγαδέλη έχουν αναλάβει την «αναγέννηση» του πάρκου. «Δεν προσθέσαμε καθόλου τσιμέντο, ενώ η άσφαλτος που απορροφά και αντανακλά μεγάλες ποσότητες ζέστης ξηλώθηκε από παντού και στη θέση της εμφανίζονται κυβόλιθοι και πατημένο χώμα. Το πάρκο θα αποκτήσει περίπου 25% περισσότερο πράσινο σε σχέση με πριν, ενώ αναμένεται να είναι και 1-2 βαθμούς πιο δροσερά από ό,τι στην προηγούμενη μορφή του. Φροντίσαμε επίσης να κάνουμε τις εισόδους πιο εμφανείς. Το Θέατρο Άλσους επανέρχεται στην αρχική του μορφή, χάνει τον «επιθεωρησιακό» χαρακτήρα που απέκτησε με την πάροδο των χρόνων και αποκτάει και ένα εστιατόριο-café στο ισόγειο αλλά και ένα χώρο για εικαστικές εκθέσεις. Το παλιό υπαίθριο θέατρο «Αλίκη» θα έχει μια ξύλινη εξέδρα που θα είναι η σκηνή του και μια κεκλιμένη πράσινη επιφάνεια στην οποία θα μπορεί να ξαπλώνει ο κόσμος». Στη μελέτη περιλαμβάνονται επίσης η αναδιαμόρφωση της υδάτινης διαδρομής με τα πλατάνια, ένα ξέφωτο περιστοιχισμένο από αριές, αποκατάσταση των αγαλμάτων, ένας βοτανικό κήπος με 40 είδη θάμνων και 35 είδη δέντρων της αττικής χλωρίδας σε 250 τ.μ. έκτασης και με χωροθέτηση που θα θυμίζει τον «Μινωικό Λαβύρινθο», ένας ελαιώνας στην περιοχή του αγάλματος της Αθηνάς, αναδημιουργία της «τριανταφυλλένιας» διαδρομής στη θέση της παλιάς Ιππευτικής σχολής, αποκατάσταση του φωτισμού με λαμπτήρες εξοικονόμησης ενέργειας, άνετη πρόσβαση στα άτομα με ειδικές ανάγκες, διαδρομές για jogging και ποδηλασία.
Η Υπερνομαρχία Αθηνών-Πειραιώς, υπεύθυνη για το έργο, μιλάει για μια εκ θεμελίων ανάπλαση στα 230 στρέμματα του πάρκου, που υπήρξε εντελώς παραμελημένο επί σειρά ετών, ενώ ως ημερομηνία παράδοσης έχει οριστεί το τέλος του Ιουλίου. Στη μικρή επιτόπια έρευνά μου, όμως, συνάντησα άφθονα πλέγματα και σκουπίδια που με κάνουν να αναρωτιέμαι αν αυτό είναι εφικτό. Βλέπω επίσης ένα περιπολικό της αστυνομίας που βολτάρει κατά μήκος της παραδομένης διαδρομής... «Θα υπάρχει πολύ διακριτική παρουσία της αστυνομίας με μερικές περιπολίες που έχουμε ζητήσει εμείς για να σπάσουμε την γκετοποίηση που χαρακτήριζε επί σειρά ετών ορισμένα τμήματα του μεγάλου πάρκου» μου εξηγεί η υπερνομάρχης κ. Ντίνα Μπέη. «Η φύλαξη θα είναι 24ωρη και την έχει αναλάβει ιδιωτική εταιρεία security ύστερα από διαγωνισμό. Εμείς προβλέπαμε θέσεις ατόμων γι’ αυτή τη συγκεκριμένη δουλειά, αλλά οι θέσεις στο Δημόσιο μειώνονται πια. Όσο για τα σκουπίδια, οι εργασίες βρίσκονται σε πλήρη εξέλιξη και το έργο θα παραδοθεί τον καιρό που έχουμε δεσμευτεί, δηλαδή στο τέλος Ιουλίου». Όσον αφορά τη φύλαξη, τα ίδια ισχύουν και σ’ άλλο ένα πάρκο της δικαιοδοσίας της Υπερνομαρχίας –μαζί με τον Δήμο Γαλατσίου–, το Αττικό Άλσος, που παραδόθηκε τον περασμένο Απρίλιο. Πρόκειται για έναν τεράστιο χώρο 650 στρεμμάτων στο μεγαλύτερο υψόμετρο της Αθήνας, στα 338 μέτρα. Σε αριθμούς η αναβάθμισή του δείχνει: 1.165 νέα δέντρα και «διάσωση» των αθλητικών εγκαταστάσεων (4 γήπεδα τένις, 2 ποδοσφαίρου, 2 μπάσκετ και 2 βόλεϊ). Πρόσφατα ανακοινώθηκε ότι η είσοδος στις παραπάνω εγκαταστάσεις είναι πια δωρεάν για το κοινό.
Απ’ ό,τι φαίνεται, οι μήνες που πέρασαν έφεραν για πρώτη φορά μαζεμένα όσα δεν έφεραν επί σειρά ετών. Εκτός από τα παραπάνω, είχαμε και την παράδοση του αναβαθμισμένου Πάρκου Ριζάρη –10.000 τ.μ. ανάμεσα στη Βασ. Σοφίας και τη Βασ. Κωνσταντίνου, «εμπλουτισμένα» με μεσογειακά φυτά και μονοπάτια από κυβόλιθους–, σε συνεργασία του Δήμου Αθηναίων με το Ίδρυμα Πατέρα. Λίγες μέρες μετά ήρθε και το Άλσος Προμπονά, στα σύνορα Δήμου Νέας Φιλαδέλφειας, Χαλκηδόνας και Πατησίων. Το άλσος –που μέχρι πρόσφατα λειτουργούσε ως δημοτικό φυτώριο– έγινε ένα οικολογικό πάρκο αναψυχής με 5.160 νέα δέντρα και θάμνους και ένα φυτικό λαβύρινθο με 1.150 φυτά. «Το πάρκο στη Ριζάρη και ο Προμπονάς είναι σημαντικές αναπλάσεις με μεγάλα οφέλη για τους Αθηναίους, με την προϋπόθεση βέβαια να τα χρησιμοποιήσουν. Μαζί με τις προσπάθειες για επέκταση του πρασίνου, πρέπει να περάσει στη συνείδηση και κουλτούρα των Ελλήνων η αξιοποίηση των πάρκων» λέει ο αντιδήμαρχος Πράσινου και Κηποτεχνίας στον Δήμο Αθηναίων Γιώργος Ξεπαπαδάκος.
Ως «κερασάκι στην τούρτα» όλων των νέων πράσινων χώρων στους οποίους θα πνίξουμε το «ΔΝΤ» πόνο μας, ήρθαν και οι κήποι. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κάρολος Παπούλιας μάς ανακοίνωσε πρόσφατα ότι τις Κυριακές αφήνει την πόρτα ανοιχτή για τον –25 στρεμμάτων–κήπο του Προεδρικού Μεγάρου. Το 19ο αιώνα το πολύ εύφορο έδαφός του είχε οδηγήσει στη δημιουργία λαχανόκηπων. Με τη χάραξη της Ηρώδου Αττικού, δημιουργήθηκε το 1807 το ανάκτορο του διάδοχου Κωνσταντίνου (σημερινό Προεδρικό Μέγαρο) από τον Τσίλερ, που σχεδίασε και το γαλλικού τύπου κήπο. Όποιος έρθει μέχρι εδώ μια Κυριακή θα απολαύσει βόλτα ανάμεσα σε 140 είδη καλλωπιστικών δέντρων και σε νησίδες με εποχικά ανθοφόρα, πλατάνια, κυπαρίσσια και φοίνικες. Η βόλτα μπορεί να συνεχιστεί και στον παρακείμενο Εθνικό Κήπο, όπου μέχρι τις 10 Αύγουστου μπορείς να περιεργαστείς τις 19 εγκαταστάσεις της γλύπτριας και καθηγήτριας στο ΕΜΠ Βάνας Ξένου, εμπνευσμένες από τα Ελληνικά Μυστήρια.
Τον Μάιο που μας πέρασε, ανακοινώθηκε και το άνοιγμα στο κοινό του 22 στρεμμάτων κήπου του Μεγάρου Μουσικής Αθηνών, με υπέροχο πράσινο από αριές, χαρουπιές, ακακίες, νεραντζιές, μανόλιες, αζαλέες… Η περιμετρική φύτευση με δάφνη Απόλλωνα κατά μήκος της περίφραξης λειτουργεί διπλά: παρεμποδίζει τη ρύπανση και προσφέρει ηχοπροστασία (φαντάσου το σαν ένα «φράγμα» απέναντι στις κόρνες). Στις προθέσεις του Μεγάρου είναι και η διοργάνωση δωρεάν εκδηλώσεων στον κήπο. Η αρχή θα γίνει στις 22/6 με το σούπερσταρ του πόντιουμ Ρικάρντο Μούτι να διευθύνει τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Βιέννης στην Αίθουσα Χρήστος Λαμπράκης και οι επισκέπτες του κήπου να τη βλέπουν ζωντανά από γιγαντοοθόνη, καθισμένοι στο χορτάρι κάτω από τον αίθριο ουρανό.
Όσο γι’ αυτά που θα λάβουμε στο μέλλον, οι επίσημες αρχές μιλάνε για πεζοδρόμηση της Βασιλίσσης Σοφίας με παράλληλη ενοποίηση του Εθνικού Κήπου, του Ζαππείου και του Λόφου Αρδηττού, αλλά και μέσα στο μήνα για τη μεγάλη –ελεγχόμενη– έκρηξη στο ΝΑΤ. Εκεί, οι κολόνες θα «ζωθούν» με εκρηκτικά και οι πέντε όροφοι θα γίνουν ταυτόχρονα σκόνη σε έξι μόλις δευτερόλεπτα. Ύστερα, στη θέση του, στη συμβολή των Βερανζέρου, Μενάνδρου και Ξούθου, θα «ξεφυτρώσει» μια πλατεία 1.000 τ.μ. Επίσης, το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος έχει ανακοινώσει τη δημιουργία του Νέου Δημοτικού Πάρκου Πολιτισμού & Αναψυχής στην Καλλιθέα, στο Φαληρικό Δέλτα, στον παλιό Ιππόδρομο. Το πάρκο στην ίδια έκταση με τη Λυρική Σκηνή που ετοιμάζει το Ίδρυμα, θα είναι 28.000 τ.μ. και θα περιλαμβάνει κολυμβητήριο, παιδότοπο και γήπεδο ποδοσφαίρου. Ακόμα, στην «μπαρουτοκαπνισμένη» περιοχή των Κάτω Πατησίων ετοιμάζεται (επιτέλους) το Πάρκο της Γαζίας, με έκταση 2.200 τ.μ., που έχει ιστορικό πολύ «ταλαιπωρημένο» – χαρακτηρίστηκε «χώρος πρασίνου» το 1994, αλλά έπρεπε να περάσουν 16 χρόνια για να γίνει η παραπάνω φράση πραγματικότητα. «Η Γαζία θα είναι έτοιμη τον Σεπτέμβριο» με διαβεβαιώνει ο Γιώργος Ξεπαπαδάκος, ενώ η υπερνομάρχης μού λέει ότι ο υπουργός Εθνικής Άμυνας έχει δεσμευτεί να παραδώσει τα στρατόπεδα στο Χαϊδάρι και στους Αγ. Ανάργυρους, έτσι ώστε το «περιχαρακωμένο πράσινο» των 500 στρεμ. τους να ανοίξει για το κοινό.
Ραντεβού σε ένα από τα παραπάνω έτοιμα ή διεκδικούμενα πάρκα. Μας ανήκουν.
Χρειαζόμαστε το αττικόψαρο (Pelasgus-marathonicus), όπως μας χρειάζεται και αυτό. Η απώλεια της φύσης μοιραία θα οδηγήσει στη δική μας φτώχεια και δυστυχία
4°
