Life

Σταυρόλεξο για τις διακοπές

Οι άνθρωποι στις διακοπές προσπαθούν να ξεχάσουν και σπανίως τα καταφέρνουν. Το σταυρόλεξο σε καθιστά ασφαλή

Κώστας Γιαννακίδης
ΤΕΥΧΟΣ 712
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Το σταυρόλεξο είναι ένα εγκεφαλικό καταφύγιο που σου επιτρέπει να αισθάνεσαι, έστω για λίγο, ήσυχος και ασφαλής.

Διαβάζω άρθρα και αφιερώματα για τα βιβλία των διακοπών με τον τρόπο που ένα κουτάβι παρατηρεί τα αυτοκίνητα στον δρόμο. Και απορώ πώς τα καταφέρνουν όλοι αυτοί και διαβάζουν βιβλία στην παραλία, στο μπαλκόνι ή γύρω από λευκούς τοίχους με πολτοποιημένα κουνούπια επάνω τους. Εγώ δεν μπορώ να διαβάσω τίποτα στις διακοπές. Ούτε καν SMS. Και ειδικά τα τελευταία χρόνια η κατάστασή μου επιδεινώνεται ραγδαία και αισθάνομαι ότι είναι μη αναστρέψιμη. Χρειάζομαι ένα καρεκλάκι παραλίας και μία σκιά. Και έναν τόμο με σταυρόλεξα. Ξεκινάω από τις τελευταίες σελίδες, από τα δύσκολα. Κάποια στιγμή το κεφάλι γέρνει στο πλάι και το στιλό πέφτει. Και κοιμάμαι με ανοιχτά μάτια. Μπορεί να τρέξει και λίγο σάλιο, αργά, να φτάσει στο σαγόνι και να καταλήξει πάνω στο σταυρόλεξο. Πρόβα εγκεφαλικού. Συνέρχομαι και συνεχίζω...

Ένας ψυχίατρος μου είπε κάποτε ότι ο λόγος για τον οποίο πολλοί άνθρωποι πιάνουν το σταυρόλεξο στις διακοπές, είναι επειδή το μυαλό τους μεταφέρει τόση κούραση, ώστε δεν έχει την πολυτέλεια να ταξιδεύει. Το σταυρόλεξο το περιορίζει σε παραπόταμους του Ρήνου που πλένουν τα πόδια τους Άγγλοι ποιητές. Ψάχνεις να βρεις μία λέξη με συγκεκριμένο αριθμό γραμμάτων, όχι το νόημα της ζωής – ειδικά της δικής σου ζωής. Προσπαθείς να θυμηθείς ποιος ήταν εκείνος ο στρατηγός του Ιουστινιανού. Και αυτό είναι λυτρωτικό. Οι άνθρωποι στις διακοπές προσπαθούν να ξεχάσουν και σπανίως τα καταφέρνουν. Το σταυρόλεξο σε καθιστά ασφαλή. Θυμάσαι μόνο αυτά που δεν έχουν καμία, μα καμία σημασία. Συγκεντρώνεσαι στον αιμομίκτη βιβλικό ήρωα. Δεν αφήνεις ούτε χαραμάδα ανοιχτή για να περάσουν σκιές της πραγματικής ζωής. Υποτίθεται ότι το σταυρόλεξο ακονίζει το μυαλό. Λάθος, μέγα λάθος. Είναι κάτι άλλο. Ένα εγκεφαλικό καταφύγιο που σου επιτρέπει να αισθάνεσαι, έστω για λίγο, ήσυχος και ασφαλής. Ένα αποσμητικό εγκεφάλου που καλύπτει διακριτικά τη μυρωδιά των καμένων κυττάρων, ένα καπάκι που σκεπάζει τον ενοχλητικό θόρυβο από τα αδιάλειπτα βραχυκυκλώματα των νευρωνικών συνδέσεων.

Στις διακοπές παρατηρώ τους ανθρώπους που βρίσκονται στις ξαπλώστρες. Με μεγαλύτερο ενδιαφέρον, παραδέχομαι, εκείνους που δείχνουν κοιμισμένοι, χαλαροί μέσα στο γυαλισμένο, από αντιηλιακό, κορμί τους. Πόδια μισάνοιχτα, κοιλιά χαλαρή και ο βραχίονας στο μέτωπο να δίνει πιο πυκνό σκοτάδι στα μάτια. Και πάντα απορώ πώς διάολο το καταφέρνουν. Όχι το να κοιμούνται. Αν κοιμούνται είναι ευλογημένοι. Το να μένουν τόση ώρα και τόσο χαλαροί μόνοι με τον εαυτό τους. Τι διάολο; Δεν τους στοιχειώνει τίποτα; Δεν έρχεται κάτι να τους κυνηγήσει από τις εκκρεμότητες που άφησαν και τα σχέδια που κάνουν; Χαζεύω επίσης ζευγάρια να γευματίζουν αμίλητα πάνω από ακριβές χωριάτικες σαλάτες και κάτω από νεκρά χταπόδια που κρέμονται δίπλα στα λαμπιόνια και στη φωτεινή παγίδα για τα έντομα. Εκείνη με ένα άσπρο λινό φόρεμα, εκείνος με βερμούδα και πόλο μπλουζάκι. Πώς περνάς τις μέρες της απόλυτης ακινησίας με έναν άνθρωπο που όλο τον υπόλοιπο χρόνο δεν έχεις να πεις και πολλά; Βλέπω ξέπνοους οικογενειάρχες να χαρτζιλικώνουν πιτσιρίκια σε κάτι παρακμιακά λούνα παρκ επαρχιακών θερέτρων, παρέες ηλικιωμένων να τσιμπλογούν φρούτο μετά το φαγητό. Και αφήνοντας κάτω το σταυρόλεξό μου παρατηρώ τις εκφράσεις των άπληστων τουριστών που, όσο περνάει ο καιρός, αρχίζω να αντιπαθώ όλο και περισσότερο. Οι φίλοι μου γκρινιάζουν όταν τους λέω ότι, κατά μία εκδοχή, ο τουρισμός εξευγενίζει πολλά ευτελή των ανθρώπων. Την αδιάκριτη περιέργεια, τη βουλιμία, την υπερβολή και κυρίως το εφήμερο, το επιδερμικό, το περαστικό. Ξέρω πολλούς ανθρώπους που δεν περνάνε καλά στις διακοπές τους, αλλά δεν τολμούν να το ομολογήσουν. Και τι να πουν, δηλαδή; Ότι δεν αντέχουν τον εαυτό τους ή τους αγαπημένους τους; Και οι δύο περιπτώσεις, η δυσανεξία προς τον εαυτό μας ή η δυσφορία για τους αγαπημένους, αντιμετωπίζονται με ένα ωραίο τόμο σταυρολέξων. Και πριν πιάσετε το στιλό, σκεφτείτε ότι έχετε υπερεκτιμήσει και τα καλοκαίρια και τις διακοπές. Μετράτε τη ζωή σας με καλοκαίρια, ενώ η αλήθεια είναι ότι ζείτε στις κρύες μέρες του χειμώνα που νυχτώνει νωρίς και δεν συμβαίνει απολύτως τίποτα.