Ο αυτισμός είναι μια εγγενής διαταραχή του συναισθήματος, από τις πιο βαριές ψυχικές διαταραχές της παιδικής ηλικίας. Το παιδί απομονώνεται, μοιάζει να μην ακούει ή να μην έχει επαφή με το περιβάλλον. Συχνά δείχνει υπερβολικό ενδιαφέρον για τα αντικείμενα, θέλει να τα περιεργαστεί, να τα βάλει στο στόμα του, να τα μυρίσει, ενώ εμφανίζει στερεοτυπίες κινήσεων, για παράδειγμα κάνει κύκλους γύρω από τον εαυτό του, αιωρείται μπρος πίσω, κουνάει τα χέρια μπροστά από το πρόσωπο επαναλαμβανόμενα. Έχει ανάγκη από την επανάληψη, δεν αντέχει αλλαγές στο περιβάλλοντα χώρο, κάθεται πάντα στην ίδια θέση, ακολουθεί την ίδια διαδρομή. Αν κάτι διαταραχτεί στην κανονικότητά του ή με κάποιον τρόπο πιεστεί, αντιδρά με απρόβλεπτες εκρήξεις θυμού. Αρνείται την επαφή και είναι απαθές στον πόνο και την ευχαρίστηση, αδυνατεί να καταλάβει την έκφραση του προσώπου των άλλων, τα συναισθήματά τους, όπως άλλωστε και τα δικά του. Το γέλιο, το κλάμα, οι φωνές, δεν σχετίζονται με ερεθίσματα του εξωτερικού περιβάλλοντος, αλλά εκκινούν από το δικό του κόσμο, ερμητικά κλειστό.
Οι γονείς των αυτιστικών παιδιών έχουν να αντιμετωπίσουν ανυπέρβλητες δυσκολίες. Η σημαντικότερη ίσως έχει να κάνει με το φόβο πως το παιδί τους δεν θα νιώσει ποτέ τίποτα για αυτούς, η επικοινωνία ανάμεσά τους μοιάζει αγεφύρωτη.
Στη ζωή καλούμαστε να δίνουμε μάχες, να γινόμαστε επινοητικοί. Αυτό έκανε και ο πατέρας του Elijah, Timothy Archibald. Επινόησε έναν τρόπο για να διαχειριστεί τον αυτισμό του γιου του, βγάζοντας μια σειρά από φωτογραφίες που επιχειρούν να αναπαραστήσουν τον ακατανόητο και δυσπρόσιτο κόσμο του. Μέσα από αυτές πατέρας και γιος δημιουργούν τη δική τους προσωπική γλώσσα χάρη στην οποία επικοινωνούν, ακόμα κι όταν δεν υπάρχουν λέξεις που και οι δυο να καταλαβαίνουν. Έναν τόπο στον οποίο συναντιούνται.
Το project ονομάζεται echolilia, από την ελληνική λέξη ηχώ. Ο ήχος προσκρούει σε εμπόδιο κι αυτό τον κάνει να ακούγεται επαναλαμβανόμενα και τυφλά. Μέχρι να σβήσει. ...
Οι πόρτες θα κλείσουν. Παρακαλώ απομακρυνθείτε από τις πόρτες. Οι πόρτες θα κλείσουν. Παρακαλώ απομακρυνθείτε από τις πόρτες. Οι πόρτες θα κλείσουν. Παρακαλώ απομακρυνθείτε από τις πόρτες. Οι πόρτες θα κλείσουν.....................................................................................
Ο μικρός Elijah το επαναλαμβάνει εμμονικά κάθε φορά που συναντούν μια πόρτα: στη βιβλιοθήκη, στο λεωφορείο, στο σουπερμάρκετ. Είναι μια φωνή που έρχεται από μέσα και διακόπτει οποιαδήποτε συζήτηση. Δεν έχει να κάνει με έκφραση συνειδητά δομημένων προτάσεων, αλλά με μία εσωτερική παρόρμηση που παίρνει τη μορφή λέξεων που ηχούν επαναλαμβανόμενα σε ένα συγκεκριμένο τόνο και ρυθμό, χωρίς νόημα.
Οι φωτογραφίες δεν αφορούν τον ίδιο το μικρό. Αφορούν περισσότερο τη σχέση. Το συναίσθημα που γεννιέται όταν οι δυο τους τις βάζουν μπροστά και τις κοιτούν. Όταν τις σκηνοθετούν. Απεικονίζουν το ακατανόητο, που όμως χρειάζεται να το καταλάβεις προκειμένου να σχετιστείς.
Κλειστό σύστημα. Η φωνή που βγαίνει από το στόμα και ξαναμπαίνει μέσα χωρίς να μπορέσει να ακουστεί. Το πρόσωπο που, σκυμμένο, κρύβεται σε ένα χωνί, χωρίς να καταφέρνει να δει παραέξω. Σώμα που υποφέρει σε εμβρυακή στάση, γυμνό, κλεισμένο σε διαφανές κουτί, καλά κρυμμένο, προστατευμένο. Ξαπλωμένο ανάσκελα με τα χέρια ανοιχτά, παραδομένο. Χαλαρά αφημένο, με το ένα χέρι να κρύβει το πρόσωπο, με το βλέμμα στραμμένο προς τα μέσα. Μάτια που κοιτούν χωρίς να βλέπουν. Μέσα σε γυάλα, παγιδευμένο.
Οι φωτογραφίες είναι ωραίες, έχουν κάτι. Δεν αφορούν μόνο τον μικρό, φτάνουν παραπέρα. Απεικονίζουν συναισθήματα που δεν βρίσκουν δρόμο διαφυγής. Επαναλαμβανόμενες ρυθμικές φωνές που έρχονται από μέσα και διαταράσσουν την πρόσβαση προς τα έξω, την επικοινωνία, τη διάθεση να βγεις από αυτό που είσαι και να ακούσεις το άλλο, να σχετιστείς. Να διαταράξεις τους δεσμούς με αυτό που ξέρεις, να καταφέρεις να εμπιστευτείς αυτό που έχεις απέναντί σου, να βάλεις τάξη στα συναισθήματά σου, να τα συνδέσεις, να τα βγάλεις έξω. Να μη φοβηθείς.
Συναισθήματα που δεν βρίσκουν δρόμο διαφυγής... που δεν βρίσκουν δρόμο διαφυγής... δεν βρίσκουν δρόμο διαφυγής... δρόμο διαφυγής... διαφυγής... διαφυγής......................................................................................................
