Το ένα πόδι λύγισε μέσα στο άλλο. Το δεξί ήταν από πάνω. Τα χέρια χαλαρά άγγιζαν τα γόνατα καλώντας τις κλειδώσεις να αφεθούν στη ζέστη της κάθε παλάμης. Έπειτα, έπιαναν το μάλα, το μεγάλο κομποσκοίνι της βουδιστικής παράδοσης, και άρχισαν μετρούν αθόρυβα σε αέναους κύκλους τους κόμπους του. Σιωπή και κάποιες απρόσμενες εντάσεις από λόγια στα σανσκριτικά που γέμιζαν το χώρο.
Στο γενικό πλάνο ήμασταν μερικοί άνθρωποι που θα μοιράζονταν τις ανάσες τους και τα πολύχρωμα μαξιλάρια του χώρου σε μία προσευχή. Από το πρίσμα ενός μεγενθυντικού φακού ο καθένας από εμάς ήταν εκεί για έναν διαφορετικό λόγο, μία αλλιώτικη ανάγκη, μία ξεχωριστή επιθυμία.
«Ξεκινάμε από τη βάση ότι όλα τα όντα είναι φωτισμένα, απλώς ακόμη δεν το έχουν αναγνωρίσει. Όλη αυτή η ιστορία με τις διδασκαλίες και τις μεθόδους και τους διαλογισμούς γίνεται για να διαλυθούν τα πέπλα και να δούμε ότι είμαστε όντως φωτισμένοι» είπε η Μαριλίζ. «Να δούμε την τελειότητα μέσα μας», συμπλήρωσε η Μαρία και φώτισε όλο της το πρόσωπο.
Αυτές τις κουβέντες σκεφτόμουν σχεδόν και τα 30 λεπτά της διαδικασίας του διαλογισμού. Ο Γιώργος Διακοφωτάκης, ο συνεχιστής και πρώτος δάσκαλος του Κέντρου Βουδισμού «Διαμαντένιος Δρόμος» ανέλαβε να πει την προσευχή. Λίγη ώρα πριν οι τρεις τους, αυτός, η Μαριλίζ ένα από τα πιο παλιά μέλη και η Μαρία, ένα από τα πιο καινούρια, μου είχαν προσφέρει τσάι του βουνό και ένα δίσκο με ξηρούς καρπούς, μπισκότα βρώμης και σοκολατάκια.
Το Κέντρο Βουδισμού είναι ένα σπίτι. Έχει ένα μεγάλο χωλ με ξύλινο πάτωμα γεμάτο μαξιλάρες και αφίσες θεοτήτων και δασκάλων. Το ραντεβού όλων τις Τετάρτες είναι στις 20.30. Εμείς βρεθήκαμε μία ώρα νωρίτερα. Καθώς μιλούσαμε το κουδούνι χτυπούσε αραιά και πού και κάποιος από τους ήδη παρευρισκομένους άνοιγε και καλωσόριζε τον επισκέπτη ενώ εκείνος έβγαζε αθόρυβα τα παπούτσια του.
«Αυτό που συστήνεται είναι τουλάχιστον μισή ώρα την ημέρα να κάνει κάποιος διαλογισμό. Ο διαλογισμός το πρώτο πράγμα που σε μαθαίνει είναι να αφήνεις συναισθήματα και σκέψεις να φεύγουν δίχως να προσκολλώνται μέσα σου. Ένα από τα εμπόδια είναι η προσκόλληση στα συναισθήματα.
Αν παρατηρήσουμε την καθημερινότητά μας είμαστε προσκολλημένοι σε έξι δυσάρεστα συναισθήματα. Αυτά είναι η υπερηφάνεια, η ζήλεια, η επιθυμία, η σύγχυση, η απληστία και ο θυμός. Οι στιγμές ευτυχίας και χαράς είναι πολύ λίγες. Μέσα από το διαλογισμό μαθαίνεις σιγά σιγά να κρατάς μία απόσταση από τη σκέψη και τα συναισθήματα που έρχονται και φεύγουν αλλά και προχωρώντας να μετουσιώνεις αυτά τα δυσάρεστα συναισθήματα σε σοφία. Αυτή είναι πρακτική του διαλογισμού».
Η Μαριλίζ, καθισμένη στη στάση του μισού λωτού, πήρε τον λόγο: «Αυτό που έχει πολύ ενδιαφέρον είναι ότι αυτά τα αρνητικά συναισθήματα δεν είναι κάτι που θέλουμε να πετάξουμε έξω από το σύστημά μας αλλά πρόκειται για ενέργειες που μετουσιώνουμε σε σοφία. Δεν υπάρχει κάτι που θα προσθέσεις ή θα αφαιρέσεις για να απελευθερωθείς. Το θέμα είναι να μπορείς να χειρίζεσαι την ενέργεια θετικά για το καλό. Ο θυμός, για παράδειγμα, είναι μία σοφία σαν καθρέφτης που αντικατοπτρίζει όλα αυτά που σου συμβαίνουν. Αναγνωρίζοντας λοιπόν τι σου συμβαίνει, ξεθυμαίνει και η όποια οργή νιώθεις μέσα σου».
Άραγε πώς μπορεί κάποιος να καταλάβει εάν ο διαλογισμός του «πέτυχε»;
Ο Γιώργος μού εξήγησε ότι ο δάσκαλος είναι το ζωντανό παράδειγμα της γνώσης που μπορεί να σου πει εάν το κάνεις καλά ή όχι. «Ένας άλλος τρόπος εξίσου σημαντικός για να δεις εάν είσαι σωστός στο διαλογισμό είναι η κοινωνική σου ζωή. Δε γίνεται να κάνεις διαλογισμό και να έχεις αντικοινωνική συμπεριφορά. Το αποτέλεσμα του διαλογισμού είναι συνήθως η αίσθηση ότι δεν τσιμπάς στο θυμό, αναγνωρίζεις την υπερηφάνειά σου, την απληστία σου και μαθαίνεις να μαζεύεσαι. Εκεί καταλαβαίνεις σιγά σιγά ότι ανασαίνεις καλύτερα, ενώ οι άνθρωποι βλέπεις ότι χαίρονται να είναι δίπλα σου».
Ο Διαμαντένιος Δρόμος του Βουδισμού στηρίζεται στον εθελοντισμό. Δεν ζητά την πολιτική δύναμη ή την κοινωνική εξουσία είναι μία καθαρά πνευματική απασχόληση.
Η «υπαρκτή» θέση της γυναίκας
«Υπάρχει θέση της γυναίκας στο Βουδισμό. Υπάρχει μεγάλος σεβασμός στο γυναικείο φύλο. Ο Λάμα Όλε λέει ότι για να δούμε εάν ένα σύστημα είναι σωστό αρκεί να μάθουμε εάν οι γυναίκες του είναι ευτυχισμένες ή καταπιεσμένες».
Σε αυτό το σημείο όλοι οι παρευρισκομένοι στον χώρο γελάσαμε. Άλλοι δυνατά και άλλοι από μέσα μας. Κάποιοι κοιταχτήκαμε μεταξύ μας. Και συμφωνήσαμε ότι έχουμε πολύ δρόμο ακόμα μέχρι το σύστημα του Λάμα Όλε να θεωρηθεί «σωστό». Ο Γιώργος έσπασε τη δημιουργική σιωπή και συνέχισε.
«Στον Βουδισμό δεν υπάρχει διαφορά στα φύλα. Ο Βούδας δίδαξε ότι υπάρχουν και θηλυκές ποιότητες του πνεύματος όχι μόνο αρσενικές».
Η Μαριλίζ δείχνοντάς μου μία από τις αφίσες που κρέμονταν στο χώρο εξήγησε –με μία φωνή που ακουγόταν σαν να γελάει και ταυτόχρονα να βρίσκεται σε μία κατάσταση απόλυτης ηρεμίας– ότι: «Το θηλυκό στοιχείο είναι η αυθόρμητη σοφία όχι η ακαδημαϊκή και το αρσενικό στοιχείο είναι το ενεργό έλεος και η αγάπη στον Βουδισμό. Αυτά τα δύο σε ένωση είναι το απόλυτο φως».
Στις πρώτες λέξεις της συζήτησής μας με τον Γιώργο βρέθηκε ο «Σιντάρτα», ο άνθρωπος που κατάφερε να φτάσει την τέλεια φώτιση και να τη μετουσιώσει σε διδασκαλία που θα συνεχίσει να πάλλεται ανά τους αιώνες.
«Ο Σιντάρτα Γκοτάμα, γεννήθηκε το 566 π.Χ. και μετά από χρόνια άσκησης και διαφόρων διαδικασιών έφτασε στην τέλεια φώτιση και άρχισε να διδάσκει.
Η διδασκαλία του δεν ήταν δογματική. Δεν είπε ποτέ ότι “αυτό είναι κόκκινο και πρέπει να το πιστεύετε”, είπε απλώς ότι έτσι είναι τα πράγματα και αν ασκηθείτε θα μπορέσετε και οι ίδιοι να τα δείτε και να φτάσετε στην απελευθέρωση και τη φώτιση.
Είπε αλήθειες που υπάρχουν γύρω μας και ο καθένας μπορεί να δει και έδωσε λύσεις και τρόπους ώστε οι άνθρωποι να καταφέρουν να φτάσουν στη φώτιση και την επίγνωση του τι πραγματικά συμβαίνει στο πνεύμα τους».
Ο τρόπος με τον οποίο μιλά για τον Σιντάρτα κρύβει μία ευγένεια και έναν σεβασμό. Καθώς μιλούσε μου θύμισε τον άλλο «Σιντάρτα», το λογοτεχνικό παιδί του Έρμαν Έσσε ή αλλιώς το βιβλίο που διαβάζοντάς το πιστεύω χωρίς υπερβολή ότι όλοι μας, ο καθένας στο δικό του ποσοστό επιτυχίας μπορούμε να γίνουμε καλύτεροι άνθρωποι – με τους εαυτούς μας.
Μοιράστηκα με τον Γιώργο και την ομήγυρη την αγάπη μου γι’ αυτό το βιβλίο. Εκείνος γέλασε, «ναι, και εγώ το έχω διαβάσει, είναι αρκετά δημοφιλές ειδικά στους δικούς μας κύκλους».
Πιάσαμε τη συζήτηση για τον Βουδισμό. Της Ινδίας, του Νεπάλ, του Θιβέτ.
«Ο λεγόμενος Θιβετιανός Βουδισμός έχει τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά και εστιάζει στις διδασκαλίες του “Διαμαντένιου Δρόμου”, του δρόμου που εμείς διδάσκουμε. Είναι το τρίτο και ανώτατο επίπεδο των διδασκαλιών».
Το πρώτο είναι το “Χιναγιάνα” ή “Μικρός Δρόμος”, το δεύτερο είναι “Μαχαγιάνα” ή “Μεγάλος Δρόμος” και το κορυφαίο είναι οι διαλογισμοί του “Διαμαντένιου Δρόμου”.
«Στο Θιβέτ το 1959 όταν έγινε η εισβολή, έφυγαν οι δάσκαλοι του Βουδισμού και έγιναν πρόσφυγες σε νότιες χώρες όπως το Νεπάλ και η Ινδία. Εξαιτίας αυτής της εισβολής τους προσέγγισαν και πολλές δυτικές χώρες αντίστοιχα.
Τα μοναστήρια στο Θιβέτ καταστράφηκαν όλα στην κατοχή. Σκοτώθηκαν πολύ μεγάλοι δάσκαλοι, καταστράφηκαν ιερά κείμενα και γενικά όλα μπήκαν κάτω από τον κυβερνητικό έλεγχο. Γι’ αυτό και πλέον, είναι λάθος να λέμε και να πιστεύουμε ότι εκεί υπάρχει Βουδισμός.
Στην Κίνα όταν κατάλαβαν την αξία του τουρισμού και το ενδιαφέρον του κόσμου για το Βουδισμό άρχισαν να ανακατασκευάζουν τα Μοναστήρια που είχαν κάψει και καταστρέψει προκειμένου να προσεγγίσουν τουρίστες. Όλα όμως είναι ελεγχόμενα. Δεν υπάρχει πια στο Θιβέτ ελεύθερη Βουδιστική διδασκαλία.
Στις νότιες χώρες τα πράγματα είναι ελεύθερα. Για παράδειγμα στο Νεπάλ υπάρχουν μοναστήρια, φιλανθρωπικό έργο, κτλ.».
Ο Βουδισμός δεν ξεκίνησε ως θρησκεία και κανονικά, δεν είναι θρησκεία ούτε δόγμα ούτε αίρεση. Είναι ένα φιλοσοφικό σύστημα. «Θρησκεία σημαίνει ότι υπάρχει ένας Θεός δημιουργός. Στον Βουδισμό δεν υπάρχει Θεός δημιουργός. Υπάρχουν η αιτία και το αποτέλεσμα που είναι και η πιο σημαντική διδασκαλία στο επίπεδο του “μικρού δρόμου”».
Ο Βουδισμός έφτασε στην Ελλάδα από τον Λάμα Όλε Νύνταλ και τη γυναίκα του, Χάνα. «Στο ταξίδι του μέλιτός τους ο Λάμα Όλε Νύνταλ και η γυναίκα του συνάντησαν τον 16ο Κάρμαπα. Εμπνεύστηκαν από αυτόν και αποφάσισαν να μείνουν κοντά του για τέσσερα περίπου χρόνια και να διδαχθούν από εκείνον. Μόλις ολοκλήρωσε τη διδαχή του ο Κάρμαπα τους είπε να φύγουν, να επιστρέψουν στη χώρα τους και να μεταδώσουν αυτά που έχουν μάθει γιατί ο Βουδισμός είχε αρχίσει να σβήνει πλέον από την Ανατολή. Έτσι και έκαναν. Γύρισαν στη χώρα τους, μάζεψαν τους φίλους τους και τους είπαν τι έγινε όσα χρόνια έλειπαν. Τότε συγκροτήθηκε το πρώτο κέντρο. Μετά, αντίστοιχα κέντρα άρχισαν να δημιουργούνται σε διάφορες χώρες της Ευρώπης. Ο κόσμος συναντούσε το ζευγάρι και συνέχιζε το έργο του στη χώρα του».
Το 1975, ο Λάμα Όλε Νύνταλ και η Χάνα έδωσαν την πρώτη τους διάλεξη στην Ελλάδα. «Την περίοδο εκείνη, την περίοδο της Μεταπολίτευσης δηλαδή, οι άνθρωποι ήταν πολύ ανοιχτοί στο να μάθουν και να ακούσουν για άλλες φιλοσοφίες, διαφορετικά συστήματα, διαλογισμούς, πρακτικές κτλ. Έτσι λοιπόν, το έδαφος για τη δημιουργία του πρώτου Κέντρου Βουδισμού στην Ελλάδα ήταν πρόσφορο.
Εμείς στηρίξαμε και στηρίζουμε αυτήν την εξέλιξη που έχει περάσει από πολλές φάσεις.
Υπάρχουν χιλιάδες δάσκαλοι του Θιβετιανού Βουδισμού, ωστόσο εμείς είμαστε εστιασμένοι σε εκείνους που πρεσβεύουν το λαϊκό Βουδισμό που είναι κατάλληλος για ανθρώπους που ζουν και βιώνουν τη δυτική καθημερινότητα».
Οι άνθρωποι που θα ασπαστούν τον λαϊκό Βουδισμό δεν χρειάζεται να αλλάξουν τις διατροφικές τους συνήθειες. Δεν είναι υποχρεωμένοι να διαλέξουν ανάμεσα στο κρέας και την προσευχή ούτε να ξεχάσουν τη θαλπωρή του τσουγκρίσματος ενός ποτηριού αλκοόλ σε ένα τραπέζι φίλων. Δεν χρειάζεται να κάνουν γιόγκα παρά μόνο εάν θέλουν παράλληλα να ασκηθούν και σωματικά, όπως μου είπε για πλάκα η Μαριλίζ.
«Ο λαϊκός Βουδισμός που εμείς πρεσβεύουμε δεν έχει περιορισμούς ούτε τιμωρίες γιατί λειτουργεί με βάση τη λογική ότι ο καθένας μας παίρνει διδασκαλίες και βρίσκει οδούς για να φτάσει στην τέλεια φώτιση. Υπάρχει και ο μοναστικός Βουδισμός που είναι οργανωμένος με μία αυστηρή δομή όπου εκεί μοναχοί και μοναχές παίρνουν πάρα πολλούς όρκους.
Στη Δύση σε έναν ελεύθερο κόσμο που έχει πρόσβαση στην πληροφορία και διαθέτει μία βασική παιδεία οι διδασκαλίες του “Διαμαντένιου Δρόμου” μιλάνε για την αυτογνωσία και την υπευθυνότητα. Δεν σου λένε “μην κάνεις κάτι”, σου εξηγούν ότι “εάν το κάνεις θα έχεις αυτό το αποτέλεσμα. Θες να το κάνεις; Κάν’ το” αλλά μπορείς να μην το κάνεις και να έχεις μία πιο ήπια και ειρηνική ζωή».
«Εάν κάποιος χρειάζεται τις εμπειρίες για να καταλάβει ότι οι σκέψεις, τα λόγια και οι πράξεις του γίνονται το μέλλον του τότε αυτό είναι που καθορίζει και τα πράγματα στο Βουδισμό».
«Δεν υπάρχει η μοίρα, υπάρχει η κάρμα με την έννοια της αιτίας και αντίστοιχα, του αποτελέσματος».
Ένα ανέκδοτο (γεγονός): Τον «Διαμαντένιο Δρόμο του Βουδισμού» περπάτησε και ο Χριστόδουλος
«Χάρη στο δικό μας κέντρο, ο Βουδισμός αναγνωρίστηκε ως θρησκεία στην Ελλάδα το 2001. Έτσι και το 2004, λάβαμε την πρόσκληση ως κέντρο να βρεθούμε στο Ολυμπιακό Χωριό. Ο Λάμα Όλε ήταν υπεύθυνος για τους βουδιστές αθλητές», θύμισε η Μαριλίζ χαμογελαστά περήφανη.
«Αυτό ήταν μία εξαιρετική εμπειρία. Ήταν η πρώτη φορά που έρχονταν κοντά εκπρόσωποι όλων των θρησκειών. Είχαμε πάρα πολύ καλή χημεία με έναν ορθόδοξο ιερέα. Μιλήσαμε, είχαμε επικοινωνία. Μας είχε επισκεφθεί και ο Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος. Ήταν η πρώτη επίσημη συνάντηση του Αρχιεπισκόπου με εκπροσώπους του Βουδισμού» είπε ο Γιώργος.
«Μόνο στο δικό μας κέντρο μπήκε μέσα», είπε η Μαριλίζ. Το πινγκ πονγκ διαλόγου μεταξύ τους έληξε με το Γιώργο να λέει φανερά χαρούμενος ότι ο Χριστόδουλος δεν επισκέφθηκε Μουσουλμάνους, Ινδουϊστές, παρά μόνο τους –δικούς τους– Βουδιστές.
Η τέλεια φώτιση
Πώς φτάνουμε στην τέλεια φώτιση. Υπάρχει; Δηλαδή υπάρχει κάποιος ανάμεσά μας που έχει φτάσει σε αυτήν και κυκλοφορεί φωτισμένος και ολοκληρωμένος; Είχα τόσες πολλές απορίες. Κατάφερα να τις συμπτύξω σε μία για να ακούσω το Γιώργο με την ήρεμη φωνή του να μου λέει το εξής: «Στην πραγματικότητα, η τέλεια φώτιση υπάρχει μέσα μας. Απλά χρειάζεται χρόνος μέχρι να βγάλουμε τα πέπλα της άγνοιας. Δηλαδή να ξεφύγουμε από την προσκόλληση στα συναισθήματά μας και τις άκαμπτες ιδέες≥.
Άκαμπτη ιδέα. Ωραία επεξήγηση του τι συμβαίνει στα περισσότερα κεφάλια των ανθρώπων που γνωρίζεις, γνωρίζω, είμαστε.
«Πιστεύουμε ότι αντικείμενο-υποκείμενο-πράξη είναι διαφορετικά πράγματα. Σύμφωνα με τη Βουδιστική φιλοσοφία το τρίπτυχο αυτό είναι το ίδιο και το αυτό. Για να φτάσουμε λοιπόν στη φώτιση πρέπει καταρχήν να μάθουμε τις διδασκαλίες, να τις αναγνωρίσουμε και να δώσουμε χρόνο στην άσκηση», να κάνει τη δουλειά της.
Ας ενώσουμε τα χέρια στην καρδιά και ας καλωσορίσουμε ένα νέο μέλος
Η Μαρία ξεκίνησε να πηγαίνει στο Κέντρο πριν από 4,5 χρόνια. Κάθε χρόνο ταξιδεύει δύο με τρεις φορές στην Ευρώπη για να παρακολουθήσει κάποια από τις ομιλίες του Λάμα Όλε. Είναι ένα από τα πιο νέα μέλη της ομάδας και όμως εγώ όταν μου πρωτομίλησε πίστεψα ότι είναι δασκάλα. Δεν ξέρω αν φταίει η ηρεμία στον τρόπο που σου μιλά, σου γελά, σε κοιτά. Ωστόσο, πέντε λεπτά συζήτησης μαζί της σου αρκούν για να σε βάλουν σε σκέψεις ότι μπορεί τελικά, όλο αυτό, να «πιάνει».
«Άρχισα με τρία λεπτά διαλογισμό την ημέρα στην αναπνοή μόνο. Τώρα έχω φτάσει να κάνω έναν το πρωί και έναν το βράδυ διάρκειας 40 λεπτών. Είδα τι όφελος έχει στη ζωή μου. Κάθε μέρα ανυπομονώ να έρθει εκείνη η ώρα. Είναι από τα πολύ ωραία κομμάτια της ημέρας μου. Ο καθένας το ρυθμίζει όπως θέλει. Δε σου λέει κανείς “κάνε τόσο”. Το πόσο χρόνο θα αφιερώσεις έχει να κάνει με το πόσο γρήγορα θέλεις να φτάσεις στο αποτέλεσμα».
Της ζήτησα να μου μιλήσει για τις διαφορές που βλέπει –αν βλέπει– στην καθημερινότητά της από τότε που καθημερινά, «κλείνει» τους διακόπτες αυτού του σύμπαντος 80 λεπτά της ημέρας.
«Νιώθω ότι έχω αρχίσει να ζω πραγματικά. Και δεν είναι ότι μου έλειπε κάτι πριν. Φίλους είχα πάρα πολλούς, στην οικογένειά μου είναι όλοι ζωντανοί και υγιείς, είχα τη δουλειά μου, τον άντρα μου, τα παιδιά μου. Ωστόσο όλα αυτά που είχα ήταν σαν να μην μπορούσα να τα εκτιμήσω. Κατάλαβα ότι εσωτερικά, μου έλειπαν πολλά».
Ο Γιώργος, ακριβώς δίπλα της, βουτώντας τη χούφτα του στο μπολάκι με τους ξηρούς καρπούς, τη διέκοψε: «Η επίγνωση σου έλειπε».
«Προφανώς, ναι», συμφώνισε εκείνη. «Τώρα είμαι μάλλον στο πρώτο αυτό στάδιο. Οι αισθήσεις μου έχουν γίνει πολύ πιο έντονες. Ίσως σου φανεί πεζό όπως το λέω γιατί δεν είναι ο σκοπός αυτός το ‘να απολαύσεις πιο πολύ’ αλλά είναι σημαντικό για εμένα. Κάτι ακόμα που νιώθω είναι ότι μπορώ και κατανοώ καλύτερα τους γύρω μου και αυτό έχει μεγάλο όφελος τόσο στις προσωπικές μου σχέσεις όσο και στη δουλειά μου. Είμαι καλύτερη μάνα για τα παιδιά μου, καλύτερη σύζυγος, καλύτερη κόρη, καλύτερη αδερφή».
Πώς αντιδρούν τα παιδιά της όταν βλέπουν τη μητέρα τους να βυθίζεται σε έναν άλλο κόσμο; «Τα παιδιά με βλέπουν να διαλογίζομαι αλλά δεν καταλαβαίνουν πολλά. Είναι μικρά, είναι 5,5 και 8. Πάντα όταν με ρωτάνε κάτι τους απαντάω».
«Δεν υπάρχει αυτή η έγνοια ότι τα παιδιά μας θα γίνουν απαραίτητα Βουδιστές. Σε καμία περίπτωση. Η έμπνευση που ίσως τους δώσει η παρουσία σου και η συμπεριφορά σου είναι που θα τα πείσει’ αν τα πείσει, να γίνουν. Για παράδειγμα, αν μέσα στην καθημερινότητά σου αντιμετωπίζεις διάφορα περιστατικά ήρεμα και ψύχραιμα, συζητάς με τα παιδιά σου και εκείνα βλέπουν ότι η θέση σου είναι σωστή και αποτελεσματική, τους δίνεις λύσεις δηλαδή, τότε θα εκτιμήσουν και αυτό που κάνεις» είπε ο Γιώργος, προβλέποντας ίσως την επόμενη ερώτησή μου.
Μία απορία: Κάποιος που πιστεύει στη θρησκεία μπορεί να είναι και Βουδιστής;
«Μπορεί να προσεγγίζει φιλοσοφικά τοn Βουδισμό. Αλλά το να πατάς σε δύο βάρκες δε σε βοηθάει καθόλου. Το ακόμα χειρότερο είναι το να κάνεις ένα συνδυασμό μεθόδων από διαφορετικές θρησκείες. Αυτό είναι κοκτέιλ μολότοφ και είναι πραγματικά καταστροφικό. Γιατί δε συγκεντρώνεσαι σε μία μέθοδο.
Για παράδειγμα η γενεολογία “Κάρμα Καγκιού” του Θιβετιανού Βουδισμού η οποία μετρά 1000 περίπου χρόνια ζωής έχει επιδείξει θαυμαστό έργο. Από εκείνη έχουν εμφανιστεί πολύ μεγάλοι σοφοί και λόγιοι γιόγκι. Υπάρχει πραγματικά απόδειξη ότι αυτή η διαδικασία λειτουργεί. Αν κάποιος θέλει να ακολουθήσει αυτήν τη μέθοδο θα φτάσει σε αντίστοιχα αποτελέσματα. Δεν υπάρχουν μυστικά ή κρυφές διδασκαλίες. Το μόνο που παίζει ρόλο είναι η προσωπική προσπάθεια».
«Αν κάποιος με τόση πληροφορία που κυκλοφορεί σήμερα γύρω μας αποφασίσει να ψάξει στο ίντερνετ διάφορες θεωρίες και να κάνει έναν αχταρμά, είναι ελεύθερος να το κάνει. Το επικίνδυνο ωστόσο είναι ότι σε όλα αυτά τα sites καλούν τον άνθρωπο ή ο ίδιος ξεκινάει να διεισδύει στον εαυτό και το υποσυνείδητό του χωρίς την προστασία και την εγκυρότητα μιας αυθεντικής παράδοσης, ενός δασκάλο. Οπότε το σημαντικό είναι αφού σκεφτεί κάποιος και ψάξει και βρει και διαβάσει να διαλέξει συνειδητά μία μέθοδο και να την ακολουθήσει».
«Wild, wild country»: Όταν μία διδασκαλία μπορεί να γίνει επικίνδυνη ή εμπορική
Ο Γιώργος μου έδωσε στη μνήμη μου την κατάλληλη πάσα για να μου υπενθυμίσει το ντοκιμαντέρ του Netflix «Wild, wild country» το οποίο περιέγραφε με συγκλονιστικές φάσεις και λεπτομέρειες της κατάστασης την εξέλιξη του Όσσο, ενός ανθρώπου του οποίου τα βιβλία μέχρι σήμερα είναι πρώτα σε πωλήσεις στην κατηγορία του self improvement. Θέλω να αποφύγω τα σπόιλερ γι’ αυτό και δεν μπορώ παρά να γράψω ότι το τέλος του ντοκιμαντέρ σε αφήνει με πάρα πολλά ερωτήματα πάνω στο τι είναι αληθινό, τι εμπορικό και τι φωτισμένο. Παράλληλα, σου δίνει την πληροφορία ότι ο δάσκαλος Όσσο, είχε περισσότερες από 90 Rolls Royce.
Μίλησα στον Γιώργο γι’ αυτό το ντοκιμαντέρ για το οποίο δεν ήταν ενήμερος. Κάπως παρεξηγημένος όμως με τη σύνδεση, μου εξήγησε ότι «Δεν πρεσβεύει κάποια γεννεαλογία ο Όσσο».
Η Μαριλίζ είπε και εκείνη τη γνώμη της επί του θέματος, με την κλασική ατάραχη ηρεμία στο πρόσωπο. «Πολλές φορές στο παρελθόν συναντήσαμε ανθρώπους που αυτοανακηρύχθηκαν δάσκαλοι, δημιούργησαν μία σχολή και μόλις πέθαναν τα πάντα διαλύθηκαν. Αυτό είναι το πλεονέκτημα όταν στηρίζεις μία γεννεαλογία που ξεκινάει από τον ίδιο το Βούδα και που η διδασκαλία μεταφέρεται από το δάσκαλο στο μαθητή σε μία αδιάσπαστη αλυσίδα. Ξέρεις ότι υπάρχει μία βάση που είναι επιτυχημένη».
Τελευταία, τοποθετήθηκε η Μαρία. «Είναι καλό να τσεκάρει κάποιος αυτό που πηγαίνει. Εμένα μου πήρε τρία χρόνια να εμπιστευτώ. Με το χρόνο βλέπεις τις αλλαγές στον εαυτό σου και καταλαβαίνεις τι πραγματικά γίνεται».
«Εξάλλου ο Βούδας είχε πει “Μην πιστεύετε τίποτα από αυτά που είπα. Να τα ερευνάτε μόνοι σας για να μπορέσετε να τα καταλάβετε”».
Έπειτα ο Γιώργος ολοκλήρωσε τη σκέψη του. «Παντού υπάρχουν παραβατικές συμπεριφορές. Αυτό όμως που παρατηρούμε είναι ότι υπάρχει μία σύγχυση, ένας φόβος και μία ανασφάλεια. Ενώ οι άνθρωποι θέλουν να μάθουν, ακόμα δυσκολεύονται μέχρι και στο να αντιληφθούν τι λέμε. Έχουν στο μυαλό τους διαφορετικές ορολογίες που απευθύνονται στα ίδια πράγματα».
Αλήθεια, πώς μαθαίνει κάποιος τη διδασκαλία; Άλλαξα συζήτηση. Ο Γιώργος αναθάρρεψε επαναφέροντας τη φυσιολογική ήρεμη χροιά του.
«Εάν κάποιος θέλει να εμβαθύνει σε αυτό τον δρόμο, του δίνουμε πολύ χρόνο να διαβάσουν τα βιβλία που είναι μεταφρασμένα στα ελληνικά. Το πρόγραμμα σπουδών μας δεν είναι πιεστικό και προσαρμόζεται στους χρόνους του κάθε ενδιαφερόμενου. Μόλις ολοκληρωθεί το κομμάτι της μάθησης, περνάμε σε εκείνο του διαλογισμού. Υπάρχουν βέβαια και άνθρωποι που είναι ανοιχτοί και έτοιμοι για να ξεκινήσουν με το διαλογισμό. Εξαρτάται».
Η Κινέζικη Πρωτοχρονιά, μία συμβολική γιορτή για το Βουδισμό
«Στις 5 Φεβρουαρίου ο παραδοσιακός Βουδισμός γιόρτασε το Λόζαρ, την Κινέζικη Πρωτοχρονιά δηλαδή. Εμείς στη Δύση βέβαια ακολουθούμε το Ιουλιανό Ημερολόγιο και γιορτάζουμε την Πρωτοχρονιά μας την 1η Ιανουαρίου».
«Για εμάς το Λόζαρ έχει περισσότερο συμβολικό χαρακτήρα. Για το Βουδισμό η κάθε χρονιά έχει συγκεκριμένες ποιότητες που συνδυάζονται με την αστρολογία αλλά δεν είναι προτεραιότητα για εμάς. Τώρα διανύουμε τη χρονιά του γήινου θηλυκού χοίρου».
Στην πράξη: Πώς γίνεται κάποιος Βουδιστής
Όποιος θέλει να γίνει Βουδιστής μπορεί να πάει στο Ληξιαρχείο και να δηλώσει Βουδιστής. Παίρνει μία βεβαίωση από τον επίσημο θρησκευτικό λειτουργό που στην προκειμένη περίπτωση στην Ελλάδα, όπως με ενημέρωσαν ο Γιώργος και η Μαριλίζ είναι ο Λάμα Όλε Νύνταλ. Πρόκειται για μία τυπική διαδικασία.
Ούτε βαφτίσεις ούτε εγχειρίσεις ούτε τίποτα. Όπως μου εξήγησε η Μαρία, πρόκειται για μία πνευματική αποδοχή «Κάποια στιγμή όταν νιώσει κάποιος έτοιμος να ασπαστεί το Βουδισμό ζητάει από το δάσκαλο που εκείνος εμπιστεύεται να του δώσει την «ευλογία». Επιτρέψτε μου να χρησιμοποιήσω αυτήν τη λέξη. Ουσιαστικά του λες ότι η ζωή σου θέλεις να έχει νόημα, ότι θέλεις να αναπτύσσεσαι με στόχο να βοηθήσεις τους γύρω σου». Ενώ σύμφωνα με το Γιώργο, «Είναι μία διαδικασία κατά την οποία η μη φωτισμένη κατάσταση του πνεύματός σου να συναντήσει τη φωτισμένη».
Ας απλώσουμε τα χέρια στα γόνατα και ας προσευχηθούμε για τον συνεχιστή του ελληνικού Διαμαντένιου Δρόμου
Ο Γιώργος άρχισε από μικρός να ψάχνεται σχετικά με την πνευματική του εξέλιξη. Ταυτόχρονα, μεγαλώνοντας σε μία οικογένεια που δεν είχε στενούς δεσμούς με την Ορθοδοξία, με τη μητέρα του να κατάγεται από καθολική οικογένεια και τους δύο γονείς του πρακτικά αμέτοχους πάνω στην πιεστική προκαθορισμένη θρησκευτική του εξέλιξη, τα πράγματα ήρθαν λίγο πολύ από μόνα τους. «Πάντοτε είχα απόσταση με πολύ σεβασμό από το Χριστιανισμό. Μεγαλώνοντας άρχισα να διαβάζω διάφορα φιλοσοφικά βιβλία και να μου συμβαίνει το εξής παράξενο: Ενώ ήμουν εκστασιασμένος με αυτά που μάθαινα, όποτε έκλεινα το βιβλίο τίποτα δεν είχε αλλάξει μέσα μου. Μέχρι που διάβασα το Σιντάρτα που λέγαμε πριν και κατάλαβα την ανάγκη ύπαρξης ενός δασκάλου που πραγματικά θα σε κατευθύνει και θα σε βοηθήσει να εξελιχθείς. Τότε βρέθηκε στο δρόμο μου ο Λάμα Όλε Νύνταλ. Πρέπει να ήμουν 20 χρονών τότε».
Υ.Γ. Η πίστη στον εαυτό μας είναι η μοναδική που χρωστάμε ως μέλη ενός συνόλου. Μεγάλου ή μικρού.
13°
© Θανάσης Καρατζάς
© Θανάσης Καρατζάς
