Αιώνες πριν που τώρα πια φαντάζουν σαν μια άλλη ζωή, προτιμούσα να περνάω τα καλοκαίρια μου στην Τουρκία. Ήθελα να ζήσω εκεί για πάντα, για αυτό. Θεωρούσα χάσιμο χρόνου να πάω σε κάποιο ελληνικό νησί. Τα νησιά τα αγάπησα μετά, όταν έγινα θαμώνας τους. Θυμάμαι ήταν καλοκαίρι, μόλις είχα γυρίσει από σπουδές στο εξωτερικό και είχα κάνει αίτηση για μια υποτροφία για καλοκαιρινά μαθήματα τουρκικής γλώσσας στη Σμύρνη. Τότε δεν υπήρχε κρίση στην Ελλάδα, ο Ερντογάν ήταν πρωθυπουργός, μόλις είχε ξεσπάσει η γρίπη των πουλερικών, είχε συλληφθεί ο δολοφόνος του αριστερού δημοσιογράφου Abdi İpekçi και η Τουρκία ανοιγόταν προς τη Δύση. Και εμείς στο κέντρο του κόσμου, κάτω από τον ήλιο. Άνθρωποι στον ήλιο.
3 μήνες στη Σμύρνη. Ένα ολόκληρο καλοκαίρι, από αυτά που μετά θα θυμάσαι τις Κυριακές το πρωί. Οι εστίες που θα μέναμε ήταν σε άθλια κατάσταση και πολύ έξω από την πόλη και το μέρος όπου θα γίνονταν τα μαθήματα. Τα κτίρια που έμεναν τα κορίτσια ήταν χωριστά από εκείνα των αγοριών. Το φαγητό σερβιριζόταν σε μια μεγάλη αίθουσα που έμοιαζε με δωμάτιο νοσοκομείου. Θυμάμαι και το δωμάτιο που ήταν οι υπολογιστές, εκείνοι οι παλιοί με τις τεράστιες οθόνες, είχε ένα ανοιχτό γκρι χρώμα. Καμιά φορά οι εκπαιδευτικοί χώροι μοιάζουν σαν φυλακές ασφαλείας. Το μοναδικό καλό ήταν ότι δίπλα μας ήταν η θάλασσα. Απογοητευμένοι, 4 Έλληνες αποφασίσαμε να νοικιάσουμε ένα διαμέρισμα στο κέντρο της πόλης. Ήταν η πιο τρελή συγκατοίκηση που έχω κάνει ποτέ στη ζωή μου. Ήμασταν και οι 4 μας τόσο διαφορετικοί μεταξύ μας, εγώ το φρικιό, μια κοπέλα από τα βόρεια προάστια των Αθηνών με την οποία συνέχεια μαλώναμε, ένας Βορειοελλαδίτης που βαριόταν που ζούσε και η Μαργαρίτα, η οποία ήταν η μοναδική που μπορούσα να επικοινωνήσω. Πολύ ωραίος άνθρωπος. Μου άρεσαν οι συζητήσεις μας στο μικρό μπαλκονάκι τα απογεύματα, την ώρα που ο ήλιος χανόταν πίσω από τις σκεπές των σπιτιών.
Το σπίτι μας ήταν στο τελευταίο όροφο, χωρίς ασανσέρ, πολύ ζεστό και γεμάτο κατσαρίδες. Ήταν πολύ παλιό, με διακόσμηση που θύμιζε τη δεκαετία του ’70. Κεντημένα ηλιοβασιλέματα καδραρισμένα και κρεμασμένα στον τοίχο. Ένας Κεμάλ με τα μπλε του μάτια, και πίνακες με θάλασσες φτιαγμένους από ερασιτέχνες ζωγράφους του δρόμου. Το σπίτι είχε 3 υπνοδωμάτια, στο ένα έμενα εγώ με τα Β.Π., στο άλλο το αγόρι της παρέας και στο τρίτο η Μαργαρίτα με τον σύντροφό της, ο οποίος ήρθε να την επισκεφθεί από το Παρίσι. Ένας Τούρκος στο Παρίσι. Συγκάτοικοι στην τρέλα ήμασταν, αλλά αυτό ήταν το ωραίο. Τόσο μοναδικά αταίριαστοι και τόσο ξέγνοιαστοι. Τα καταφέραμε όμως και συνυπήρξαμε κάτω από την ίδια στέγη το καλοκαίρι του 2006. Θα έδινα τα πάντα να γύριζα έστω για λίγο σε αυτό το σπίτι με αυτή την παράξενη παρέα.
Εκεί είχα την τύχη να γνωρίσω και τη Μαρία την αρχαιολόγο –και πλέον αγαπημένη φίλη– και μια Δανή στην ηλικία της μητέρας μου που λίγους μήνες πριν είχε χάσει τον άνδρα της και είχε αποφασίσει να περάσει το καλοκαίρι της στην Τουρκία. Οι τρεις μας κάναμε ένα ταξίδι στην Αφροδιασάδα, μια ελληνιστική πόλη αφιερωμένη στη θεά Αφροδίτη. Βρεθήκαμε σε ένα χωριό στο μέσο του πουθενά και περάσαμε τη νύχτα μας σε ένα ερημωμένο πανδοχείο που έμοιαζε με το Bagdad Café. Ήταν 2006 και όμως ο χρόνος είχε γυρίσει πίσω στο 1987. Θυμάμαι τον παράξενο μουστακαλή ιδιοκτήτη και τη γυναίκα του και το πλαστικό κεμπάπ που χρυσοπληρώσαμε, και την τούρκο-ντίσκο μουσική που μας είχε βάλει να ακούσουμε. Όλα ήταν τόσο σουρεαλιστικά. Την επόμενη μέρα έπρεπε να ξυπνήσουμε νωρίς για να πάμε στην Αφροδισιάδα. Η Αφροδισιάδα δεν έχει την αίγλη της Εφέσου, αλλά είναι το ίδιο υπέροχη γιατί δεν είναι καθόλου τουριστική. Πώς να τη βρει κανείς άλλωστε αφού είναι κρυμμένη, χαμένη κάπου στην τουρκική επαρχία του Αϊδινίου. Περπατούσαμε μόνες μέσα στα αρχαία και θυμάμαι χαρακτηριστικά ότι ένιωσα φόβο, δεν ξέρω γιατί, αλλά ήταν τόσο μυστικιστικά και παράξενα. Εκεί έμαθα για πρώτη φορά και για τον μύθο της Πενθεσίλειας, βασίλισσα των Αμαζόνων, την οποία ο Αχιλλέας σκότωσε κατά τη διάρκεια του Τρωικού πολέμου. Ο μύθος λέει ότι μόλις ο Αχιλλέας έβγαλε τη μάσκα της, την ερωτεύτηκε αμέσως.
14°
