Πάνε σχεδόν δεκαπέντε χρόνια από εκείνη την Πρωτοχρονιά που με βρήκε στην Ψυχιατρική Κλινική του Γιορκ.
Ήταν σημαντικό για κάθε ψυχολόγο της Βόρειας Αγγλίας να έχει περάσει ένα διάστημα κάνοντας την πρακτική του σε αυτό το φημισμένο ψυχιατρικό ίδρυμα, που σταμάτησε οριστικά την λειτουργία του το 2015.
Όπως όλοι οι καινούργιοι, ανέλαβα τις βάρδιες που δεν ήθελε κανείς, όπως είναι εκείνη της παραμονής της Πρωτοχρονιάς.
Τις κινήσεις μου καθοδηγούσε ένα κράμα ενθουσιασμού για την νέα δουλειά και άγχους για την έκβαση της βραδιάς. Ήξερα ότι κάποιοι από τους νοσηλευτές με κοίταζαν με περιέργεια και μια δόση δυσπιστίας, ορισμένοι ίσως και να εύχονταν να τα κάνει θάλασσα «η Ελληνίδα» -η ηλικία, η καταγωγή και, πάνω από όλα, η απειρία μου, δεν τους έπειθαν ότι ήμουν κατάλληλα προετοιμασμένη για ό,τι με περίμενε.
Εκείνο το βράδυ η πτέρυγα κατακλύστηκε αρχικά από αλκοολικούς και χρήστες ουσιών που είχαν καταληφθεί από παραλήρημα ή που έμοιαζαν ικανοί να θέσουν σε κίνδυνο τη ζωή τους -και τις ζωές των άλλων.
Στο γραφείο όλα κυλούσαν ομαλά -μελετούσα τους φακέλους των ασθενών και συντόνιζα τις κινήσεις του προσωπικού.
Όταν έφυγε και ο τελευταίος ψυχίατρος, δίνοντάς μου κάποιες οδηγίες και την… ευχή του, δεν είχα χρόνο να αγχωθώ περισσότερο γιατί μια νοσοκόμα με βαριά γιορκσιριανή προφορά όρμησε στο δωμάτιο φωνάζοντας ότι ένας σημαντικός «σταρ» που η φωτογραφία του βρισκόταν από το πρωί στις εφημερίδες, θα έφτανε από λεπτό σε λεπτό στα Έκτακτα Περιστατικά.
Έτρεξα στον θάλαμο με τις νέες αφίξεις, και στάθηκα πίσω από το τζάμι: είδα έναν ψηλό, ξανθό, νεαρό να κάθεται μόνος σε μια γωνία. «Ποιος είναι;», ρώτησα, «δεν τον έχω ξαναδεί.» «Γιατί δεν μπαίνεις να του μιλήσεις;» με παρότρυναν οι νοσοκόμες που ήταν μαζεμένες πίσω από το γυαλί και τον παρατηρούσαν αχόρταγα χαχανίζοντας και σκουντώντας η μία την άλλη. «Είναι σταρ της τηλεόρασης.» «Ο φάκελός του πού βρίσκεται;» τις ρώτησα. «Δεν έχει φτάσει ακόμα. Νομίζω πάσχει από κατάθλιψη.»
Διαισθανόμουν ότι περνούσα κάποιου είδους δοκιμασία, αλλά δεν καταλάβαινα τι ακριβώς συνέβαινε.
Μπήκα στο δωμάτιο προσπαθώντας να κρύψω την ταραχή μου, ήξερα ότι όλοι με κοιτούσαν. Έπιασα κουβέντα στον νεαρό, παρατηρώντας τις αντιδράσεις του, και συλλέγοντας βασικά στοιχεία για την τρέχουσα κατάστασή του – καθόλη τη συνομιλία μας ήταν ήρεμος και χαμογελούσε συχνά – η συμπεριφορά του δεν ταίριαζε στο προφίλ ενός καταθλιπτικού. Δεν βιάστηκα να φύγω προκειμένου να πείσω το κοινό μου ότι ένιωθα άνετα και είχα τον απόλυτο έλεγχο. Χάζεψα λίγο την τηλεόραση, γέμισα την κούπα μου από την μηχανή του καφέ και βγήκα αργά.
Πέρασα από τους θαλάμους, μίλησα με νοσηλευτές και νοσηλευόμενους.
Επιστρέφοντας, είδα ότι στο σαλόνι του προσωπικού περίμενε ένα δεκαεφτάχρονο κορίτσι. Νοσηλευόταν στην κλινική επειδή είχε την τάση να φεύγει από το σπίτι, και να περιπλανάται τις νύχτες στους δρόμους της πόλης. Μείναμε ώρα μαζί -τής πρόσφερα μια κούπα καφέ και κουβεντιάσαμε.
Αργότερα στον διάδρομο με προσέγγισε ένας μεσήλικας προτεστάντης ιερέας, που εργαζόταν εθελοντικά στο ψυχιατρείο. Μετά την ανταλλαγή κάποιων τυπικών φράσεων και πρωτοχρονιάτικων ευχών, ο ιερέας έφερε την κουβέντα σε αυτό που τον έκαιγε:
«Δεν είστε από τα μέρη μας;»
«Κατάγομαι από την Αθήνα».
«Α, ώστε έτσι εξηγείται…»
«Εξηγείται τι ακριβώς;»
«Πρώτη φορά παρατήρησα μέλος του προσωπικού να προσφέρει καφέ και να κουβεντιάζει εκτός συνεδρίας με κάποια νοσηλευόμενη. Δεν ξέρετε πόσο ανθρώπινο, πόσο διαφορετικό μου φάνηκε αυτό που είδα».
Η βάρδια μου τελείωσε το ξημέρωμα. Έφυγα ικανοποιημένη, γεμάτη αισιοδοξία. Όση ώρα μου πήρε να διασχίσω τα χιονισμένα δρομάκια του Γιορκ, καλημερίζοντας όσους επέστρεφαν από τα κλαμπ ή τα ρεβεγιόν, ώσπου να φτάσω στο διαμέρισμά μου κοντά στον Καθεδρικό Ναό της πόλης, έλεγα στον εαυτό μου ότι όλα θα προχωρούσαν καλά στη νέα δουλειά. Δεν με πείραζε διόλου που είχα περάσει την παραμονή της Πρωτοχρονιάς στο ψυχιατρείο.
Το επόμενο βράδυ η Διευθύντρια με κάλεσε στο γραφείο της: «Νομίζω ότι είναι καλύτερο να μην ξαναπιείς καφέ με νοσηλευόμενους», μου είπε σε αυστηρό ύφος. «Δεν είμαστε φίλοι τους, έχουμε συγκεκριμένο ρόλο. Επίσης είδα στην κάμερα ασφαλείας ότι μίλησες με τον επικίνδυνο νεαρό που έφτασε χθες στα Επείγοντα και μετά το πέρας της συνομιλίας σας του γύρισες την πλάτη και πήρες καφέ από το μηχάνημα. Δεν γυρίζουμε ποτέ την πλάτη μας σε έναν βίαιο νοσηλευόμενο!»
«Δεν διάβασες τον φάκελό του; Ο δικηγόρος του μας τον έστειλε για "διακοπές" στο νοσοκομείο. Την προηγούμενη εβδομάδα η φάτσα του ήταν σε όλες τις εφημερίδες. Μιλάω για τον νεαρό βιαστή που έχει χαρακτηριστεί "δημόσιος κίνδυνος". Στο μέλλον να είσαι πιο προσεκτική».
18°
