Οι 10 αρχές του έρωτα

Ποιος γράφει για τον έρωτα αυτές τις μέρες; Κάτι αν-ερωτευμένοι μόνο, κάτι ανέραστοι, ξενέραστοι και ξενέρωτοι. Κάτι φιλόσοφοι πέμπτης διαλογής, κάτι ψείρες από το συνάφι των ψυχολόγων και των ψυχαναλυτών, κάτι ποιητές λόγω του θλιβερού τους επαγγέλματος.

Κι εγώ, λοιπόν, κάπου εκεί μέσα.

Οι ερωτευμένοι πάντως όχι. Οι ερωτευμένοι δεν μπορούν να γράφουν για τον έρωτα. Πρώτη αρχή του έρωτα αυτή. Γιατί ο έρωτας έχει αρχές σκληρές και αδυσώπητες. Δέκα τον αριθμό. Ούτε μία παραπάνω ούτε μία παρακάτω.

Πρώτη αρχή, λοιπόν, τούτη. Ο έρωτας κάνει τη γραφή αδύνατη. Το γράμμα του έρωτα δεν υφίσταται. Μόνο το επιφώνημα, κι αυτό ανήκει στη φωνή.

Δεύτερη αρχή, διατυπωμένη κάπως διστακτικά από τον αδίστακτο και αείμνηστο Κωστή Παπαγιώργη. «Όμως σχεδόν πάντα ο έρωτας μέχρι τρέλας είναι μόνο του ενός». Διατυπωμένη στην καθαρότητά της εδώ: Ο έρωτας είναι μόνο τους ενός. Τα «όμως σχεδόν», τα «πάντα» και τα «μέχρι τρέλας» είναι περιττά. Ετσι είναι. Ο έρωτας και η ανταπόκριση δεν συναντιούνται ποτέ. Η αμοιβαιότητα είναι χυδαία για τον έρωτα. Δεν την ανέχεται κι, αν τη συναντήσει, διαλύεται. Γίνεται κάτι άλλο. Αδιάφορο εδώ τι. Πάντως δεν είναι πια έρωτας.

"Il n'y a pas d'amour heureux". Δεν υπάρχει ευτυχισμένος έρωτας. Η τρίτη αρχή αυτή, που αποδίδεται στον Λουί Αραγκόν, λέει, κι ας λέει το αντίθετο (περίπου): Υπάρχει μόνο ευτυχισμένος έρωτας. Δεν υπάρχει έρωτας που δεν είναι ευτυχισμένος. Μα ο πόνος, τα δάκρυα, το σφίξιμο στο στέρνο, η μελαγχολία; Αυτά δεν ανήκουν στον έρωτα. Οχι με τη βαρετή έννοια ότι η μη ευτυχία του έρωτα είναι από μόνη της μια παράξενη ευτυχία, αλλά γιατί το μόνο που ανήκει στον έρωτα είναι ο ερωτευμένος. Του ανήκει απόλυτα. Αυτός είναι ο ευτυχισμένος έρωτας. Άλλος δεν υπάρχει. Τα τρυφερά και κωμικά καμώματα του ερωτευμένου τον αφήνουν αδιάφορο. Ο,τι και να κάνω, να τεντώνω το ατσάλινο σχοινί μου πέντε μέτρα πάνω από το τσιμέντο και να περπατάω πάνω του, να πίνω ουίσκια από το πρωί μέσα στον καφέ μου μέχρι το βράδυ, σκέτο, να μπαίνω στα παγωμένα νερά την τρίτη εβδομάδα Γενάρη μήνα, εγώ που πριν τον Ιούλιο και μετά τις 30 Αυγούστου δεν μπαίνω στη θάλασσα, ό,τι και να κάνω, είναι αδιάφορο. Η ευτυχία του έρωτα είναι αναπόφευκτη. Του ανήκω. Τέλος.

Ο έρωτας είναι μόνο του άλλου. Οχι γιατί με ερωτεύεται ο άλλος. Αυτό είναι δικό του θέμα. Δεν με αφορά. Γιατί μόνο ο άλλος υπάρχει στον έρωτα. Αρχή τέταρτη.

Πέμπτη. Η πιο δύσκολη αρχή ίσως. Ο έρωτας είναι ο χωρισμός. Οχι γενικά κι αφηρημένα. Αυτός ο χωρισμός, κανένας άλλος. Η Α με άφησε, μου το είχε πει, το ήξερα, το περίμενα, κλπ. Αδιάφορο. Αυτός ο χωρισμός λοιπόν. Ο έρωτας δεν ελπίζει. Δεν ξέρει πώς να το κάνει. Μόνο παραληρεί. Δηλαδή ζητάει. Πεισματικά, αδιάψευστα, με μέθοδο, σύστημα. Οταν λέει (δεν γράφει) «αγάπη μου, σε σκέφτομαι», ζητάει το ίδιο όπως ακριβώς κι όταν λέει «να με σκέφτεσαι», κλπ. Ζητάει αδιάκοπα μέχρι να ολοκληρωθεί υπακούοντας ευλαβικά την προηγούμενη αρχή. Ζητάει τον χωρισμό. Οχι γενικά κι αφηρημένα. Αλλά αυτόν τον χωρισμό. Συνέβη στις τάδε του μήνα, μέρα, ώρα, καθόμουν εκεί, ήμουν με τον τάδε, μιλούσαμε για κάτι. Ηρθε και με βρήκε με το χι του, με χάραξε. Το χι του χωρισμού θα χάραζε και το πρόσωπο του Θεού. Με έκανε κομματάκια, κλπ. Ο έρωτας δεν ελπίζει και δεν εξιδανικεύει. Αρχή έκτη.

Εβδομη αρχή. Ερωτεύομαι το σώμα σου. Αυτό όπως είναι. Κωμικό παιχνίδι των ερωτευμένων. Αγάπη μου, θα με ήθελες ακόμα, αν έχανα τα πόδια μου και τα χέρια μου; Αν έμενα μόνο ο κορμός και το κεφάλι; Αν ένα ξόρκι με μεταμόρφωνε σε άλογο, βατράχι, σαύρα, λεμούριο; Βούβαλο; Σε νάνο, σε γίγαντα; Αν γινόμουν κάποιος άλλος; Σκηνή από νουβέλα τουJerzy Kosiński. Στην πλατεία του χωριού δένουν με ιμάντες μια κοπέλα κάτω από ένα βούβαλο. Το ζώο διεγείρεται. Πέος του βούβαλου. Οι θεατές σε κύκλο. Ερωτεύομαι το σώμα σου, γιατί εγώ δεν έχω. Οσο είμαι ερωτευμένος ψάχνω για ένα σώμα που θα είναι το σώμα μου. Δεν θα το βρω ποτέ.

Αρχή όγδοη. Μια από τις πιο παλιές. Ο έρωτας δεν υπολογίζει τον θάνατο.

Αρχή ένατη. Η επιθυμία σου είναι ιερή. Θα τη σεβαστώ μέχρι το τέλος. Αλλά θα προσπαθώ να την ξεγελάσω, γιατί δεν τη δέχομαι. Ο ύστατος σεβασμός.

Αρχή δέκατη. Ο έρωτας δεν αναγνωρίζει καμία αρχή. Κάνει ό,τι του καπνίζει. Οι ψυχαναλυτές, εξ ονόματος μιας άλλης εξουσίας, δεν το αντέχουν αυτό. Προσπαθούν εδώ και πάνω από εκατό χρόνια να του μάθουν τρόπους. Πριν από αυτούς, οι ιερείς. Και πριν από αυτούς, οι θεοί. Πιο πριν δεν υπήρχε έρωτας.