Την Μιχαέλλα την συνάντησα μαζί με τον Πάνο το 2009 για να κάνουμε αυτήν τη συνέντευξη. Η ιστορία τους μοναδική: γνωρίστηκαν όντας και οι δύο bloggers στο site της A.V., ερωτεύτηκαν, τα έφτιαξαν, παντρεύτηκαν. Ήταν ένα απίστευτα ταιριαστό ζευγάρι, κοιταζόντουσαν στα μάτια με μία γλύκα, ήταν ήρεμοι και ήδη φευγάτοι αφού σε κάθε ευκαιρία τόνιζαν πόσο ήθελαν να φύγουν από την Αθήνα. Στη ζωή τους δεν άργησε να μπει ο μικρός Οδυσσέας, που με το ταξιδιάρικό του όνομα τους έδωσε την τέλεια αφορμή για να την κοπανήσουν επιτέλους από την πόλη. Βρέθηκαν στον Βόλο και ξεκίνησαν να χτίζουν ένα σπίτι φυσικής δόμησης. Η Μιχαέλλα περιγράφει το φευγιό τους με λόγια που κάνουν κάθε κορίτσι να την ζηλεύει. «Ο Πάνος, σύμμαχος σταθερός, άφησε το φροντιστήριό του στην Αθήνα, πούλησε το πατρικό του εκεί και ρίσκαρε να ξεκινήσει μία νέα ζωή στην επαρχία όπου δεν είχε ζήσει ποτέ». Γιατί ο Πάνος, όπως συμπληρώνει –και εδώ ζηλεύουμε κάθε λέξη− «θα φρόντιζε να μετακομίσουμε και στην Ανταρκτική, αν πίστευε ότι αυτό χρειάζομαι».
Η συνέντευξή τους στην Athens Voice το 2009
Ο Πάνος, λοιπόν, ως εκπαιδευτικός βρήκε γρήγορα την άκρη του και ξεκίνησε γρήγορα να διδάσκει. Η Μιχαέλλα άρχισε να ψάχνεται. «Ζήλευα από καιρό μια παλιά συμμαθήτρια από το Λονδίνο, η οποία έγινε celebrant (σ.σ. κάτι σαν «τελετάρχης» στα ελληνικά). Τι είναι αυτό; Ο άνθρωπος που σε παντρεύει, αλλά δεν είναι ιερέας, ούτε δήμαρχος, ούτε συμβολαιογράφος. Είναι αυτός που σε γνωρίζει και γράφει ένα κείμενο στα μέτρα σου κι έπειτα βρίσκεται εκεί τη μέρα που έχεις επιλέξει, στο χώρο που έχεις επιλέξει και σε παντρεύει, διεξάγει την τελετή που έχει γράψει για εσένα». Πώς γίνεται αυτό όμως και τι ακριβώς σημαίνει; Και η ίδια δεν γνώριζε. «Κολλούσα στο τυπικό μέρος. Δεν υπάρχει νομικό πλαίσιο στην Ελλάδα που να μου δίνει την ισχύ της υπογραφής. Ώσπου το έψαξα καλύτερα και συνειδητοποίησα ότι νομική ισχύ οι μη θρησκευτικές τελετές έχουν στην Αμερική και στη Σκωτία μόνο. Στην Αγγλία, για παράδειγμα, που είναι ένας καθιερωμένος τρόπος τέλεσης γάμων, ονοματοδοσίας, αλλά και κηδειών ΔΕΝ έχουν αναγνωριστεί ακόμη νομικά. Κι εκεί ξεκλείδωσα. Εάν και σε άλλες χώρες της Ευρώπης (Γερμανία, Γαλλία, Αγγλία, Δανία, Ολλανδία κ.ά.) πραγματοποιούνται μη θρησκευτικές τελετές, γιατί δεν μπορώ να ξεκινήσω κι εγώ ένα θεσμό εδώ;».
Εδώ και δύο χρόνια, λοιπόν, η Μιχαέλλα είναι celebrant. Κι όπως και σε άλλες χώρες, έτσι και εδώ πια μπορεί κάποιος να κάνει το τυπικό κομμάτι για την πολιτεία με πολιτικό γάμο ή σύμφωνο συμβίωσης και να παντρευτεί ουσιαστικά με μια τελετή που είναι η «γιορτή της αγάπης του ζευγαριού», όπως περιγράφει η Μιχαέλλα, «η δημόσια δήλωση της απόφασής τους να περάσουν το υπόλοιπο της ζωής τους μαζί». Σε κάθε τελετή νιώθει περήφανη που ξεπέρασε τους φόβους της και τόλμησε να συστήσει την διαδικασία αυτή στους Έλληνες.
Τι κάνει όμως ένας celebrant; Υπάρχει πρωτόκολλο; Κείμενα και μανιέρες να αποστηθίσει; «Δεν υπάρχει μία φόρμα για την τέλεση του γάμου ή της ονοματοδοσίας. Κάθε άνθρωπος, κάθε ζευγάρι, είναι διαφορετικοί κι έτσι διαφορετική είναι και η κάθε τελετή. Έχουν υπάρξει γάμοι στους οποίους οι καλεσμένοι πίστεψαν ότι ήμουν δήμαρχος που απλά μιλούσε 20΄ γιατί είχε όρεξη, τόσο τυπική κατάσταση! Υπάρχουν και άλλοι γάμοι, αγαπησιάρικοι, που μιλάνε φίλοι που γνωρίζουν το ζευγάρι χρόνια ή μιλάει και το ζευγάρι και δίνει υποσχέσεις. Δεν υπάρχουν όρια ούτε στο ύφος, ούτε στο μέρος και αυτό μου αρέσει που μπορώ να το προσφέρω».
Εκτός από τη μεγάλη ελευθερία, σε επίπεδο λόγων και διαδικασίας, υπάρχει και πλήρης ελευθερία φυσικά σε επίπεδο χώρου: «Έχω παντρέψει σε παραλίες, πέτρινα γιοφύρια, στην καρδιά του δάσους, σε ακρωτήρι στο ηλιοβασίλεμα».
Αν σας τρώει η περιέργεια ποιοι επιλέγουν να κάνουν τέτοιες τελετές, η απάντηση της Μιχαέλλας είναι προφανής: «Με έχουν προσεγγίσει ομόφυλα ζευγάρια, ζευγάρια που ανήκουν σε διαφορετική θρησκεία και δε θέλουν να στερηθούν του τελετουργικού τελώντας απλά έναν πολιτικό γάμο, ζευγάρια διαφορετικών εθνικοτήτων που θέλουν τελετή μισή στα αγγλικά και μισή στα ελληνικά, ζευγάρια ήδη παντρεμένα που θέλουν αυτή τη φορά να το κάνουν διαφορετικά, ζευγάρια που κάνουν θρησκευτικό γάμο για χάρη των δικών τους και μετά με καλούν στο μέρος της γιορτής και διαβάζουμε κείμενα, ζευγάρια από το εξωτερικό που θέλουν να παντρευτούν σε κάποιο όμορφο ελληνικό τοπίο. Άνθρωποι που θέλουν να ειπωθούν κάποια λόγια για τους νονούς του παιδιού τους, για το πώς προέκυψε το όνομα που έδωσαν στο παιδί τους, αλλά δε θέλουν να το βαφτίσουν».
«Αυτό που θέλω είναι να γίνει γνωστό αυτό που κάνω στο ευρύ κοινό και να γίνει συνείδηση το ότι υπάρχει και άλλη εναλλακτική στην Ελλάδα. Επειδή δε θέλει κάποιος για τους δικούς του λόγους να κάνει θρησκευτικό γάμο, δε σημαίνει ότι δε μπορεί να έχει μία τελετή. Δε σημαίνει ότι η αμέσως επόμενη επιλογή είναι να βάλει απλά μια υπογραφή και να χάσει την τελετουργία» εξηγεί η Μιχαέλλα και συνεχίζει «Μου λένε κάποιοι, α, δηλαδή, συμβολικά είναι όλα αυτά… και απαντώ ότι το μυστήριο στο θρησκευτικό γάμο είναι γεμάτο συμβολισμούς! Το κρασί, το ρύζι, τα στέφανα, οι βέρες… Το θέμα είναι αν επιλέγεις να συνδυάσεις το γάμο σου με την πίστη σου ή όχι. Οι τελετές που γράφω απευθύνονται στον άνθρωπο, όχι στην πίστη του, η οποία είναι και προσωπικό του θέμα. Παντρεύω, τελώ ονοματοδοσίες για ανθρώπους κάθε φύλου, προέλευσης, εθνικότητας και είμαι περήφανη για αυτό».
Η τελετάρχης επί το έργον
Η τελευταία της φράση αφοπλιστική. «Το ξέρω ότι απευθύνομαι στη μειοψηφία αλλά ποτέ δεν κινήθηκα στις παρυφές καν της πλειοψηφίας». Και πράγματι, αν και την γνωρίζω λίγο, έτσι πιστεύω ότι είναι η Μιχαέλλα. Ξεχωριστή και τολμηρή. Θυμάμαι τον Πάνο, όταν μου περιέγραφε την γνωριμία τους και το πόσο κόλλησε μαζί της: «Υπάρχουν γυναίκες που τις έχεις, μπορείς να τις παίξεις άνετα, και γυναίκες που δεν τις έχεις. Ε, αυτή δεν την είχα». Ας είναι τυχεροί οι τρεις τους με τον Οδυσσέα και όσες άλλες οικογένειες έχει ευλογήσει με τις τελετές της η Μιχαέλλα.
Ποια είναι η Μιχαέλλα Χατζηαγγέλου;
Έχει υπάρξει εκκολαπτόμενη ηθοποιός στην Αθήνα και performer στο Λονδίνο, όπου τελείωσε και τις θεατρικές της σπουδές. Ένα πρόβλημα στη μέση την καθήλωσε για μήνες και έδωσε το τελικό σπρώξιμο για να αλλάξει ρότα. Στο μεταξύ στους Ολυμπιακούς Αγώνες ήρθε σε επαφή «με τη μεγαλειώδη δουλειά του Παπαϊωάννου και τις μεγάλες παραγωγές» στις τελετές έναρξης και λήξης. «Βαφτίστηκε» μετά διευθύντρια σκηνής και εργάστηκε στο Μέγαρο Μουσικής και στο Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου για εννιά χρόνια. Πάντα αγαπούσε το γράψιμο αλλά κατά καιρούς το άφηνε στην άκρη. «Δεν μπορούσα να είμαι εγώ δημιουργική, όταν δούλευα για καλλιτεχνικές δουλειές άλλων». Πρόσφατα ξεκίνησε να γράφει ξανά και ελπίζει του χρόνου το πρώτο της βιβλίο να υπάρχει εκεί έξω.
H σελίδατου σπιτιού της Μιχαέλλας και του Πάνου στο facebook
Η Μιχαέλλα χτίζοντας το σπίτι φυσικής δόμησης
Ο Πάνος με τον Οδυσσέα στα θεμέλια του σπιτιού
Τελετή αγάπης του James και της Sigrid (φωτογραφία: fiorello photography)
Γαμπρός, τελετάρχης και φίλοι περιμένουν τη νύφη που έρχεται με βάρκα
Ο Θανάσης και η Νατάσα, που τώρα περιμένουν το μωρό τους: «Θέλαμε να ανταλλάξουμε όρκους μεταξύ μας και να ζήσουμε την εμπειρία του γάμου με τους δικούς μας όρους» (φωτογραφία: Νικόλας Χρυσός)
11°
