«Ματωμένα Χώματα» στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά

Tιμώντας τα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή και τα 113 χρόνια από τη γέννηση της Διδώς Σωτηρίου, τα Ματωμένα Χώματα σε σκηνοθεσία Γιώργου Παλούμπη επιστρέφουν στο Δημοτικό Θέατρο Πειραιά για περιορισμένο αριθμό παραστάσεων.

Η Διδώ Σωτηρίου γεννήθηκε στο Αϊδίνι της Μικράς Ασίας στις 18 Φεβρουαρίου 1909, μεγάλωσε στη Σμύρνη και βίωσε η ίδια τον διωγμό.  Πρόσφυγας η ίδια, κατέφθασε στην Ελλάδα όπου αργότερα αναδείχθηκε σε κορυφαία μορφή της Αντίστασης. Υπήρξε παθιασμένη δημοσιογράφος και πολυβραβευμένη συγγραφέας. Με τα μυθιστορήματά της (Οι νεκροί περιμένουν, Κατεδαφιζόμεθα, Η εντολή) καθώς και με τις μελέτες, τα δοκίμια και τα βιβλία που έγραψε για εφήβους, η Διδώ Σωτηρίου άφησε έντονο το στίγμα της στην ζωή της χώρας μας. Τα Ματωμένα Χώματα εκδόθηκαν το 1962 και αποτελούν ένα από τα πιο πολυδιαβασμένα ελληνικά μυθιστορήματα, με 423.000 αντίτυπα και 107 επανεκδόσεις. Αποσπάσματά του έχουν συμπεριληφθεί στα ανθολόγια του Δημοτικού και του Γυμνασίου.

Η παράσταση

Η ζωή του Μικρασιάτη Μανώλη Αξιώτη, που αφηγείται τις δοκιμασίες του στα Ματωμένα Χώματα, μεταφέρεται στην κεντρική σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά. Με έντονο το στοιχείο της μνήμης, και μέσα από μία έντονη αλληλουχία αφηγήσεων και σκηνών, ο θεατής παρακολουθεί τη ζωή του ήρωα από την ήρεμη αγροτική ζωή στο χωριό Κιρκιντζέ, στα απάνθρωπα τάγματα εργασίας Αμελέ Ταμπουρού, το σκληρό μέτωπο του Αφιόν Καραχισάρ και το προσφυγικό ταξίδι στην Ελλάδα. «Θηρίο είν’ ο άνθρωπος», μονολογεί ο ήρωας, για να περιγράψει όχι μόνο το πόσα μπορεί να αντέξει, αλλά και το πόσα φριχτά μπορεί να πράξει.

Σημειώνει ο σκηνοθέτης, Γιώργος Παλούμπης: Καθώς έφυγαν και οι τελευταίοι αυτόπτες μάρτυρες της Μικρασιατικής καταστροφής, μαζί τους έφυγαν και οι ζωντανές μαρτυρίες των γεγονότων. Για πολλούς σύγχρονους ανθρώπους - ειδικά τους νεότερους - εκείνα τα γεγονότα αποτελούν πληροφορίες, ημερομηνίες και ονόματα γραμμένα σε κάποια βιβλία ιστορίας. Το τι πραγματικά βίωσαν οι άνθρωποι εκείνον τον καιρό, είναι ελάχιστοι σήμερα αυτοί που βρίσκονται σε θέση, μέσα στο σύγχρονο τρόπο ζωής, να το νιώσουν και να το καταλάβουν. Τα σπουδαία "Ματωμένα Χώματα" της Διδώς Σωτηρίου είναι μια σημαντική κληρονομιά ακριβώς γι' αυτό το λόγο. Το μυθιστόρημα μεταφέρει τον αναγνώστη στην πραγματικότητα της εποχής εκείνης, με τον αέρα, τους ήχους, τις μυρωδιές, τις εικόνες της καθημερινότητας των διαφόρων εθνικοτήτων που ζούσαν στα παράλια της Μικράς Ασίας, όπως επίσης και τον πόνο, τη βία και τις αδυσώπητες συνθήκες του πολέμου. Μέσα από τον κεντρικό αφηγητή του βιβλίου, τον Μανώλη Αξιώτη, ερχόμαστε κοντά στους ανθρώπους εκείνων των ημερών, στα απίστευτα συμβάντα που βίωσαν και στην εσωτερική τους μάχη για τις αξίες της ζωής. Στιγμές αδικίας, προδοσίας, εκμετάλλευσης και στυγνής βαρβαρότητας περνούν καταιγιστικά στο ανάγνωσμα, καθώς και στιγμές βαθιάς φιλίας, κατανόησης και αγάπης.