Κόκκαλο: Η παράσταση που καθήλωσε το κοινό της Νέας Υόρκης επιστρέφει

Μετά από δύο σεζόν στο Υπόγειο του Θεάτρου Τέχνης (2021-22 και 2022-23) και πραγματοποιώντας 22 sold out παραστάσεις τη σεζόν 2023-2024 στο Θέατρο Σημείο, αποσπώντας εξαιρετικές κριτικές, υποψηφιότητα καλύτερης ανδρικής ερμηνείας στα Βραβεία Κοινού του Αθηνοράματος, έχοντας πραγματοποιήσει τριπλό ιστορικό sold out τον περασμένο Μάιο στο περίφημο The Tank Theatre της Νέας Υόρκης και ταξιδεύοντας σε φεστιβάλ στη Σόφια και τη Φιλιππούπολη, το πολυσυζητημένο «Κόκκαλο» σε σκηνοθεσία Ιόλης Ανδρεάδη επιστρέφει για τέταρτη χρονιά, για λίγες παραστάσεις στην Αθήνα, από τις 16 Οκτωβρίου 2024 στο Θέατρο Σημείο.

Ένα πρωτότυπο θεατρικό έργο της Ιόλης Ανδρεάδη και του Άρη Ασπρούλη για τη ζωή και το έργο του Αντονέν Αρτώ. Με τον Γεράσιμο Γεννατά σε ένα ανεπανάληπτο ερμηνευτικό σόλο και τον ιδιοφυή μουσικό περφόρμερ Γιώργο Παλαμιώτη ζωντανά μαζί του επί σκηνής. 

Το 1935 ο Αντονέν Αρτώ επινοεί μια εντελώς νέα θεατρική φόρμα, το «Θέατρο της Σκληρότητας», και για να τη βάλει σε εφαρμογή δημιουργεί την παράσταση «Οι Τσέντσι» – μία πεντάπρακτη τραγωδία, για τον ξακουστό, αιμοδιψή και αιμομίκτη κόμη της Ρώμης, που βρέθηκε δολοφονημένος, μ’ ένα στιλέτο στο μάτι, από την ανήλικη κόρη του. Το έργο κάνει πρεμιέρα τον Μάιο της ίδιας χρονιάς, στο θέατρο Folies Wagram στο Παρίσι, και παρά τις προσδοκίες αποτυγχάνει παταγωδώς.

Ο Αρτώ αποφασίζει πως δεν θα σκηνοθετήσει ξανά ποτέ, ταξιδεύει ασταμάτητα αναζητώντας τη λύτρωση και στο τέλος συλλαμβάνεται για αλητεία. Το 1938 χαρακτηρίζεται επισήμως ως «παράφρων» και οδηγείται δια της βίας στο ψυχιατρείο, στο οποίο θα παραμείνει έγκλειστος για εννέα χρόνια. Την τελευταία μόνο χρονιά θα υποβληθεί σε περισσότερα από 51 ηλεκτροσόκ. Εκεί αποκτά την εμμονή ότι έρχονται στον ύπνο του και του δηλητηριάζουν τα όνειρα κάνοντας μάγια, εκεί πέφτει σε κώμα και ευτυχώς ξύπνα την ώρα που τον οδηγούν στο νεκροτομείο, εκεί ο ξακουστός ψυχαναλυτής και ψυχίατρος Ζακ Λακάν θα θριαμβολογήσει πως «επιτέλους ο κύριος Αρτώ θεραπεύτηκε και δεν θα χρειαστεί να ξαναγράψει τίποτα πια». 

Το 1946 και λίγο πριν τον θάνατό του, αποκτά ξανά ελευθερία κινήσεων, έχοντας υποστεί ωστόσο ανεπανόρθωτες βλάβες από τις επίσημες θεραπευτικές μεθόδους. Οι «Φίλοι του Αντονέν Αρτώ» οργανώνουν μια ειδική βραδιά αφιερωμένη στο έργο του στο Θέατρο «Σάρα Μπερνάρ», αλλά η είσοδος στον ίδιο απαγορεύεται, εξαιτίας του φόβου που προκαλεί η εξασθενημένη του φιγούρα και η πιθανότητα ενός ακόμα θηριώδους ξεσπάσματος, όπως αυτά που συνήθιζε ενώπιων ακροατηρίου και από τα οποία ηρεμούσε μόνο εάν τον φιλούσε ένας φίλος του στο μέτωπο.. Ο άνθρωπος τον οποίο συγκεντρώθηκαν για να τιμήσουν στέκεται μόνος έξω από τις κλειστές πόρτες, ενώ σύσσωμη η καλή κοινωνία των Παρισίων απολαμβάνει τις αναγνώσεις των κειμένων του. 

Η παράταση «Κόκκαλο» ξεκινάει με την φανταστική υπόθεση ότι μετά το παραπάνω περιστατικό ο Αρτώ, απογοητευμένος, αρνείται την ελευθερία του και επιστρέφει οικειοθελώς στο κελί του, αποφασίζοντας να ξυπνήσει τα εκφραστικά του μέσα για να μεταμορφωθεί ο ίδιος στον πιο βιρτουόζο περφόρμερ και να δώσει ένα τελευταίο σόλο, μια παράσταση-ξέσπασμα, μπροστά σε ένα κοινό ανυπόκριτο. Ένα κοινό που θα πλάσει με το μυαλό του. Ένα κοινό που γεννήθηκε για να τον αγαπά.

Απομονωμένος στο άσυλο, ο Αρτώ στήνει από την αρχή το παλιό σκηνικό των «αποτυχημένων» Τσέντσι, φέρνει την ψυχή του στο προσκήνιο, την ξεγυμνώνει και την τραγουδά με πάθος και μαεστρία. Σε ένα ονειρικό τοπίο μνήμης και με το ρυθμό της μουσικής, ακολουθεί την κάθοδο μιας βαθιάς και ανείπωτης εξομολόγησης.

Καλλιτέχνης, ιδιοφυής, επαναστάτης, αναθεωρητής, ποιητής, δάσκαλος, παραληρηματικός, επιθετικός, επιληπτικός, αυτοκαταστροφικός και βαθιά, πολύ βαθιά ερωτευμένος και ερωτικός, συνθέτει με τρόπο προβοκατόρικο την τελική του ετυμηγορία απέναντι στον σύγχρονο καθωσπρεπισμό, βγάζοντας τη γλώσσα στην κοινωνική υποκρισία και τις επινοημένες αυθεντίες του καιρού μας και επαναφέροντας το «Θέατρο της Σκληρότητας» στη θέση που του ανήκει: μέσα στις φλογισμένες καρδιές των εξεγερμένων.