Αλέξανδρος Π. Μαλλιάς, Ελλάδα και Βόρεια Μακεδονία - Η Αυτοψία της Δύσκολης Συμφωνίας των Πρεσπών

Ο πρέσβης επί τιμή Αλέξανδρος Π. Μαλλιάς είναι κατ' εξοχήν γνώστης των Βαλκανίων. Με το σύγχρονο Μακεδονικό ζήτημα ασχολείται συστηματικά και συνεχώς από το 1991. Το 1995, ήταν ο πρώτος Διπλωματικός Αντιπρόσωπος της Ελλάδος στα Σκόπια μετά την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνία. Σαν διπλωμάτης υπηρέτησε υπό 11 Κυβερνήσεις και 15 Υπουργούς Εξωτερικών.

Στο νέο του, επίκαιρο δοκίμιο «Ελλάδα και Βόρεια Μακεδονία – Η Αυτοψία της Δύσκολης Συμφωνίας των Πρεσπών» (εκδόσεις Ι. Σιδέρης) επισημαίνεται ότι προϋπόθεση ανα­ζήτησης λύσης στα λεγόμενα εθνικά ζητήματα είναι η συνεννόηση και η συναίνεση και κατακρίνεται η έλλει­ψη ειλικρινούς προσπάθειας προς την κατεύθυνση αυτή. Στην πρώτη αυτή αυτοψία της Συμφωνίας των Πρεσπών, αναδεικνύεται η θετική σημασία της erga omnes σύνθετης ονομασίας «Βόρειος Μακεδονία» με συνταγματική μάλιστα αναθεώρηση. Ταυτόχρονα, το δοκίμιο αυτό εξηγεί γιατί τα κεντρικά ζητήματα της γλώσσας και της εθνότητας/ιθαγένειας/υπηκοότητας αποτελούν την «αχίλλειο πτέρνα» της συμφωνίας, η οποία δεν εξασφαλίζει την καθαρότητα και την από­λυτη σαφήνειά τους.

Το βασικό πρόβλημα αφορά στη διαφορετική, μεταξύ των δύο συμβαλλομένων στη Συμφωνία μερών, δη­λαδή της Ελλάδος και της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, ερμηνεία των όρων που συνιστούν τη Μακεδονική ταυτότητα (γλώσσα, ιθαγένεια/υπηκοότητα/εθνικότητα). Έτσι ενισχύονται οι εκτιμήσεις και οι φόβοι εκείνων που αμφισβητούν τη βιωσιμότητα της Συμφωνίας και αποδυναμώνεται η εμβέλειά της.

Ο Ευάγγελος Βενιζέλος στον πρόλογο τονίζει: «Ο Αλέξανδρος Μαλλιάς παρακολουθεί συστηματικά τα εθνικά  θέματα και ανταποκρίνεται στην υποχρέωση να διατυπώνει τις απόψεις του, συμβάλλοντας σε έναν εθνικό διάλογο που, δυστυχώς, είναι κολοβός και επηρεασμένος σχεδόν πάντα από τις συγκυρι­ακές σκοπιμότητες της εσωτερικής πολιτικής. Το βι­βλίο του αυτό είναι μια πρώτη, άμεση, πολύ χρήσι­μη ανάλυση της Συμφωνίας των Πρεσπών, που την τοποθετεί στα ιστορικά και ευρύτερα διεθνοπολιτικά συμφραζόμενά της».

Για το βιβλίο θα μιλήσουν οι: Ευάγγελος Βενιζέλος, Γιώργος Κουμουτσάκος, Μίλτος Κύρκος, Χάρης Παμπούκης και η βρετανίδα πρέσβης στην Ελλάδα, Kate Smith. Συντονιστής της συζήτησης θα είναι ο Παύλος Τσίμας.