Η «Ψηφιακή Βίβλος» του Δήμου Αθηναίων με ορίζοντα το 2030

Τον «οδικό χάρτη» για την πλήρη μετάβαση της Αθήνας στην ψηφιακή εποχή παρουσίασε σήμερα στον χώρο του Innovathens στην Τεχνόπολη, ο Δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Εταιρείας Μηχανογράφησης του Δήμου (ΔΑΕΜ Α.Ε) Δημήτρης Σταμάτης, παρουσία του Υπουργού Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκου Πιερρακάκη.

Σε μια περίοδο ταχύτατων και σημαντικών κοινωνικών, τεχνολογικών και οικονομικών εξελίξεων η δημοτική αρχή, βάζοντας στο επίκεντρο τους ίδιους τους Αθηναίους, κατάρτισε ένα πλήρες σχέδιο ψηφιακής στρατηγικής με ορίζοντα το 2030. Πρόκειται για μια ολοκληρωμένη «Ψηφιακή Βίβλο» που περιλαμβάνει πλέγμα παρεμβάσεων, οι οποίες εξυπηρετούν τις ανάγκες των πολιτών, συμβάλλουν δραστικά στην πράσινη μετάβαση της πόλης, στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, καθώς και στη διασφάλιση της τεχνολογικής της υπεροχής.

Αυτή η μακρόπνοη ψηφιακή στρατηγική, η οποία διαμορφώθηκε μετά από συστηματική προσπάθεια και δουλειά αρκετών μηνών, στοχεύει στην περαιτέρω ανάπτυξη των τεχνολογικών υποδομών, των πληροφοριακών συστημάτων και των εφαρμογών του Δήμου Αθηναίων, ώστε αφενός οι κάτοικοι και οι εργαζόμενοι της πόλης να βελτιώσουν ουσιαστικά την καθημερινότητά τους, αφετέρου η Αθήνα να αναβαθμίσει τις περιβαλλοντικές της επιδόσεις και να εξασφαλίσει τη βιωσιμότητα της.

Μέσω της υλοποίησης του διπλού αυτού μετασχηματισμού δίνεται έμφαση στην ανθεκτικότητα, την ασφάλεια, την αποτελεσματική διαχείριση πόρων και την ευφυή διακυβέρνηση της πόλης, προκειμένου να αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά κρίσεις, όπως πανδημίες, καιρικά φαινόμενα, παρόμοια με αυτά που έχει αντιμετωπίσει η πόλη τα τελευταία χρόνια.

Το σχέδιο «αγγίζει» νευραλγικούς τομείς της ζωής της πόλης, όπως ψηφιακές υποδομές σε επίπεδο γειτονιάς, κινητικότητα, καθαριότητα, εξυπηρέτηση του πολίτη, ενίσχυση και αναβάθμιση των τεχνολογικών υποδομών και αποτελεσματικότερη διαχείριση των πόρων.

Οι στόχοι της Ψηφιακής Στρατηγικής του Δήμου Αθηναίων

Οι οριζόντιοι στόχοι που έχουν τεθεί είναι η αναβάθμιση τεχνολογικών υποδομών, η αξιοποίηση Σύγχρονων Ψηφιακών Τεχνολογιών (Μεγάλα Δεδομένα, Τεχνητή Νοημοσύνη, Διαδίκτυο Πραγμάτων, η ολοκλήρωση υποδομών και υπηρεσιών, η αξιοποίηση ανθρώπινου κεφαλαίου με την εμπλοκή των πολιτών και τέλος, η προστασία των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η Συμμόρφωση με το Πλαίσιο προστασίας Ιδιωτικότητας και Προσωπικών Δεδομένων.

Παράλληλα, στην εργαλειοθήκη της ψηφιακής στρατηγικής του Δήμου περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, οι εξής θεματικοί στόχοι:

• Ευφυής διακυβέρνηση: ∆ιακυβέρνηση με βάση αποδείξεις και δεδομένα. Συμμετοχή των Πολιτών, Ανοιχτές ∆ιαδικασίες - ∆ιαφάνεια – Λογοδοσία.
• Έξυπνες και βιώσιμες μεταφορές: Έξυπνη Στάθμευση, Μετακίνηση με Ποδήλατα, Υποστήριξη Ηλεκτροκίνησης, Μετακίνηση ως Υπηρεσία.
• Διαχείριση Πόρων: Διαχείριση Ενεργειακών και Υδάτινων Πόρων, διαχείριση Απορριμμάτων, ∆ίκτυα Αισθητήρων.
• Ασφάλεια και Ανθεκτικότητα: Διαχείριση Φαινομένων Κλιματικών Κρίσεων, Παροχή Υπηρεσιών Κοινωνικής Αλληλεγγύης.
• Ανοιχτή Καινοτομία: Living Labs, ∆ιαδικασίες Co-Creation, Προτάσεις Πολιτών, Χώροι Καινοτομίας και Συνεργασίας.
• Διαχείριση και Προβολή Πολιτιστικού Αποθέματος: Εικονικές και Προσωποποιημένες Περιηγήσεις, Πρόσβαση σε Μνημεία και Πολιτιστικούς Χώρους

Τα πρώτα ψηφιακά βήματα του Δήμου Αθηναίων

Μέχρι σήμερα ο Δήμος Αθηναίων έχει ήδη κάνει άλματα για την πλήρη ψηφιοποίηση των υπηρεσιών του, δημιουργώντας περισσότερες από 140 ηλεκτρονικές υπηρεσίες στην πλατφόρμα e-services για την εύκολη, γρήγορη και αποτελεσματική εξυπηρέτηση των κατοίκων και των επαγγελματιών της πρωτεύουσας. Με αυτές τις 140 υπηρεσίες έχει ψηφιοποιηθεί το 70% των διαδικασιών για τις οποίες ο πολίτης επισκέπτεται το Δήμο Αθηναίων, ενώ η ψηφιοποίηση του συνόλου των διαδικασιών θα έχει ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του τρέχοντος έτους.

Επιπλέον, εδώ και περίπου δύο χρόνια λειτουργεί η πλατφόρμα ηλεκτρονικών ραντεβού του Δήμου, μέσω της οποίας οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να προγραμματίζουν το ραντεβού τους με όποια Διεύθυνση του Δήμου επιθυμούν. Ενδεικτικά, αναφέρεται μέσω των δύο αυτών συστημάτων έχουν εξυπηρετηθεί με απόλυτη επιτυχία μέχρι σήμερα περισσότεροι από 600.000 ενδιαφερόμενοι.

Στο πλαίσιο της ευφυούς διακυβέρνησης η Δημοτική Αρχή έχει ήδη θέσει σε λειτουργία ειδικές ηλεκτρονικές πλατφόρμες για την καταγραφή και παρακολούθηση των καθημερινών αιτημάτων των δημοτών και των σχολικών μονάδων που υπάγονται στο Δήμο, για την καταγραφή και διαχείριση των χιλιάδων εγκαταλελειμμένων οχημάτων στην πόλη, καθώς και δύο ολοκληρωμένα πληροφοριακά συστήματα διαχείρισης παιδικών σταθμών και ηλεκτρονικής διακίνησης εγγράφων.

Παράλληλα, σε ό,τι αφορά τον θεματικό στόχο «Έξυπνες και βιώσιμες μεταφορές» ο Δήμος Αθηναίων έχει ήδη δημιουργήσει ένα σύγχρονο σύστημα έξυπνης αποτρεπτικής στάθμευσης με 830 έξυπνους αισθητήρες εγκατεστημένους σε διαβάσεις και ράμπες ΑμεΑ, μια πρωτοπόρα mobile εφαρμογή αγοράς χρόνου στάθμευσης με περισσότερους από 120.000 χρήστες (My Athens Pass), καθώς και το πρώτο δίκτυο επαναφόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων.

Ειδικά για την ασφάλεια και την ανθεκτικότητα λειτουργούν ήδη δύο σύγχρονες πλατφόρμες. Η μία αφορά στη διαχείριση και διεκπεραίωση αιτημάτων πολιτών «Athensaid» που αναπτύχθηκε στη διάρκεια της πανδημίας και η δεύτερη στην καταγραφή και αποτύπωση των δράσεων (καθαριότητα, απολυμάνσεις, δράσεις πρασίνου) που γίνονται στην πόλη.

Για την προβολή και διαχείριση του πολιτιστικού αποθέματος η δημοτική αρχή έχει ήδη κάνει το πρώτο ψηφιακό της βήμα, ολοκληρώνοντας σύντομα την εικονική έκθεση στη Δημοτική Πινακοθήκη, ενώ στον θεματικό άξονα «Ανοιχτή Καινοτομία, Συν-δημιουργία, Συνεργατικότητα» η Αθήνα έχει ήδη στη «φαρέτρα» της το «Athens Digital Lab», το πρόγραμμα «Έτσι Μαθαίνω Καλύτερα» και το Εργαστήριο «Ποιώ» (Athens Maker Space).

Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι για την ενίσχυση αυτού του θεματικού στόχου πρόσφατα ο Δήμος Αθηναίων, το Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο υπέγραψαν ένα πενταετές μνημόνιο συνεργασίας, με στόχο τη στήριξη της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας στην πόλη.

Στην ομιλία του ο Υπουργός Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης Κυριάκος Πιερρακάκης συνεχάρη τον Δήμαρχο Αθηναίων και την ομάδα του για το σχέδιο που κατάρτισε και σημείωσε ότι πρόκειται για ένα εξαιρετικά πλήρες έργο, το οποίο δεν αφορά μόνο τις εκκρεμότητες του χθες, αλλά αφορά και τις προκλήσεις του αύριο. Ο Υπουργός στάθηκε ιδιαίτερα  στη συμβατότητα της ψηφιακής στρατηγικής του Δήμου Αθηναίων με το πρόγραμμα «Έξυπνες Πόλεις» και δήλωσε ότι το Υπουργείο Ψηφιακής Διακυβέρνησης θα σταθεί αρωγός στον σχεδιασμό του Δήμου Αθηναίων. Όπως τόνισε:

«Είδαμε ένα πλάνο το οποίο είναι εξαιρετικά πλήρες, είναι ιδιοκτησία της στρατηγικής του Δημάρχου και της ομάδας του και δεν αφορά μόνο τις εκκρεμότητες του χθες, αφορά και τις προκλήσεις του αύριο, αφορά  τη σύγκριση της Αθήνας με όλες τις άλλες μεγάλες πόλεις της Ευρώπης. Το πώς θα καταφέρει η Αθήνα να επιλύσει ταυτόχρονα τη διπλή της εκκρεμότητα παρελθόντος και μέλλοντος, όπως ακριβώς η χώρα επιλύει τη διπλή της εκκρεμότητα. Αυτή η στρατηγική αντλεί χρηματοδότηση από διάφορα εργαλεία: από το εργαλείο των «Έξυπνων Πόλεων» όπου 20 εκατομμύρια ευρώ από τα συνολικά 420 εκατομμύρια ευρώ αφορούν τον Δήμο της Αθήνας, από το πρόγραμμα «Αντώνης Τρίτσης» και από το ΕΣΠΑ. Επιτρέψτε μου να τονίσω ότι η ικανή συνθήκη είναι αυτό που είδαμε: να ενταχθούν τα κονδύλια κάτω από ένα όραμα, μία ομάδα, μια στρατηγική. Αυτό πετυχαίνει ο Δήμαρχος και η ομάδα του, γιατί τη δουλειά την κάνουν οι μεγάλες ομάδες».

Αναφερόμενος στις ψηφιακές υπηρεσίες του Δήμου Αθηναίων, ο Κυριάκος Πιερρακάκης στάθηκε ιδιαίτερα στην πρόοδο των τελευταίων ετών και τόνισε ότι «είναι πάρα πολύ σημαντικό γιατί στο τέλος της ημέρας οι πολίτες από εμάς αυτό ζητούν: να εξυπηρετηθούν. Το κράτος πρέπει να αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο τους εξυπηρετεί γιατί η πραγματικότητα στην οποία συμφωνούμε και οι δύο είναι το ότι το κράτος δεν έχει σχεδιαστεί σωστά. Έχει σχεδιαστεί με επίκεντρο τον εαυτό του και τις δομές του και όχι με επίκεντρο τον πολίτη και για αυτό τον λόγο εάν είδατε και στη σημερινή παρουσίαση λέει, χωρίς να το έχουμε συνεννοηθεί, “ο πολίτης στο επίκεντρο”. Αυτή είναι η κοινή φιλοσοφία: να αλλάξουμε τον τρόπο που το κράτος λειτουργεί, που οι δομές του λειτουργούν, να χρησιμοποιήσουμε την τεχνολογία γιατί όπως ανέφερε και ο Κώστας Μπακογιάννης “η τεχνολογία δεν είναι το πιο σημαντικό” – είναι μέσο. Να τη χρησιμοποιήσουμε για να αλλάξουμε τον τρόπο και τη φιλοσοφία του κράτους και να φέρουμε το κράτος πιο κοντά στον πολίτη- να το κάνουμε να λειτουργήσει για εκείνον».

Από την πλευρά του, ο Δήμαρχος Αθηναίων Κώστας Μπακογιάννης, στην ομιλία του τόνισε ότι ο ψηφιακός μετασχηματισμός βρίσκεται στην “καρδιά” του επιχειρησιακού σχεδίου του Δήμου Αθηναίων και ότι η πανδημία λειτούργησε ως καταλύτης, ώστε σήμερα το 70% των υπηρεσιών του δήμου να έχει πλέον ψηφιοποιηθεί. Ταυτόχρονα, αναφέρθηκε στα σημαντικά έργα υποδομών όπως η τοποθέτηση αισθητήρων για την αντικοινωνική στάθμευση, αλλά και η αναβάθμιση του ηλεκτροφωτισμού με 43.000 ηλεκτροφωτιστικά LED από άκρη σε άκρη της πόλης. «Αυτό πρωτίστως, σημαίνει περισσότερο φως και σωστό φως, βάσει μελετών. Σημαίνει επιτέλους αυτοματισμό, ότι δεν περιμένουμε πλέον από τους δημότες να μας αναφέρουν μια βλάβη. Μπορούμε να τη βλέπουμε και να ανταποκρινόμαστε άμεσα. Σημαίνει, όμως και πολύ μεγάλη οικονομία, την οποία θα ανταποδώσουμε στους δημότες σε εύλογο χρονικό διάστημα. Αυτό το έργο από μόνο του θα μπορούσε να είναι το «καλώς ήρθατε στον 21ο αιώνα», είπε χαρακτηριστικά και αναφέρθηκε στην Ψηφιακή Βίβλο της Αθήνας:

«Σήμερα βρισκόμαστε σε ένα κομβικό σημείο διότι παρουσιάζεται η Ψηφιακή Βίβλος της πόλης των Αθηνών. Είναι ένας οδικός χάρτης για το 2030, δεν είναι απλώς ένα ακόμη επιχειρησιακό σχέδιο αξιοποίησης των πόρων του ΕΣΠΑ και του Ταμείου Ανάκαμψης», υπογράμμισε και αναφερόμενος στον Υπουργό Επικρατείας και Ψηφιακής Διακυβέρνησης και στην τεράστια συμβολή του Υπουργείου, είπε: «Εκτιμούμε πάρα πολύ κ. Υπουργέ τους πόρους αλλά και τη γενναιοδωρία του Υπουργείου. Είναι, όμως, κάτι πολύ παραπάνω: Είναι μία προσπάθεια που κάνουμε “από κάτω προς τα πάνω” και για αυτό τη θέτουμε σε διαβούλευση, προκειμένου να καταλήξουμε σε ένα ολοκληρωμένο σχέδιο το οποίο ξεπερνάει μία θητεία, αλλά και μία δημοτική αρχή.

» Ένα ολοκληρωμένο σχέδιο το οποίο έχει δύο βασικά χαρακτηριστικά: Πρώτον, θέτει τον ίδιο τον πολίτη στο επίκεντρο -διότι όλοι συμφωνούμε ότι η τεχνολογία δεν είναι αυτοσκοπός- και δεύτερον πετυχαίνει τον περίφημο “διπλό μετασχηματισμό” τόσο τον ψηφιακό όσο και τον κλιματικό, διότι αυτή τη στιγμή όλοι γνωρίζουμε πως η κλιματική κρίση, μάς αναγκάζει να ενεργοποιήσουμε όλες μας τις δυνάμεις, πόσο μάλλον σε αυτή τη χρονική στιγμή, που με τις εξελίξεις στην περιοχή μας, αποδεικνύεται πως είναι και ζήτημα εθνικής ασφάλειας και εθνικής ανεξαρτησίας. Και η στρατηγική μας ενσωματώνει όλες τις σύγχρονες τεχνολογικές τάσεις και, βεβαίως, τις καλύτερες πρακτικές από όλο τον κόσμο. Θα ήθελα να πω ένα τεράστιο «ευχαριστώ» στην καταπληκτική ομάδα της ΔΑΕΜ, στην εξαιρετική ομάδα του Δήμου Αθηναίων για όλα όσα έχουν καταφέρει, για την υπερ-προσπάθεια, αλλά κυρίως για τα εξαιρετικά αποτελέσματα και ένα ακόμη «ευχαριστώ» σε όλους όσοι έχουν συνδράμει καθοριστικά ώστε να μπορέσουμε να φτάσουμε σ’ αυτό το σημείο».