Το κείμενο του Ραϋμόνδου Αλβανού που επελέγη για τις Πανελλήνιες 2022 προέρχεται από τον πρόλογο του βιβλίου του «Ο ελληνικός εμφύλιος. Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες», εκδ. Επίκεντρο, 2022.
Θέματα Πανελληνίων 2022: Ποιος είναι ο Ραϋμόνδος Αλβανός
Ο Ραϋμόνδος Αλβανός γεννήθηκε στην Αθήνα το 1971 και είναι απόφοιτος του τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του Πανεπιστημίου Αθηνών. Έκανε μεταπτυχιακές σπουδές στο τμήμα Συγκριτικής Ιστορίας του Πανεπιστημίου του Essex και το 2005 ολοκλήρωσε το διδακτορικό του στο τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ. Ζει στην Καστοριά και μέχρι το 2019 δίδασκε, ως επιστημονικός συνεργάτης, στο τμήμα Επικοινωνίας και Ψηφιακών Μέσων του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας (Καστοριά). Επίσης, είναι συνεργάτης του Ιδρύματος της Βουλής για τον Κοινοβουλευτισμό και τη Δημοκρατία, υπεύθυνος για τις ξεναγήσεις και τις εκδηλώσεις του Πάρκου Εθνικής Συμφιλίωσης στο Γράμμο.
Θέματα Πανελληνίων 2022 - Ραϋμόνδος Αλβανός: Το κείμενο που έπεσε στις Πανελλήνιες 2022
«Γιατί δεν αγαπάνε οι μαθητές την ιστορία; Οι απαντήσεις είναι γνωστές. Γιατί συνήθως πρέπει να τη μάθουν παπαγαλία, γιατί συνήθως μαθαίνουν για προσωπικότητες και όχι για την κοινωνία, γιατί μαθαίνουν κυρίως για την παλαιότερη ιστορία και όχι τη νεότερη. Ο σημαντικότερος όμως λόγος που η ιστορία είναι απωθητική για τους μαθητές, είναι ότι το σχολείο δεν καταφέρνει να συνδέσει τη ζωή των μαθητών με το παρελθόν. Δεν καταλαβαίνουν γιατί να πρέπει να τα μάθουν όλα αυτά.
» Όπως μου έλεγαν κάποιοι φοιτητές μου: «Γιατί, κύριε, να πρέπει να μαθαίνουμε ιστορία; Εμείς κοιτάμε μπροστά. Κοιτάμε στο μέλλον». Αυτό που δεν καταλάβαιναν οι φοιτητές μου και δεν καταλαβαίνουν όσοι δεν εκτιμούν την αξία της γνώσης του παρελθόντος, είναι ότι τελικά όλοι μας είμαστε προϊόντα της ιστορίας. Ό,τι έχουμε στο μυαλό μας έρχεται από τους προηγούμενους από εμάς. Ακόμη και οι λέξεις που χρησιμοποιώ για να γράψω αυτές τις γραμμές, δεν είναι δικές μου. Έρχονται από τους προηγούμενους από μένα. Και βέβαια το πιο σημαντικό δεν είναι οι λέξεις. Είναι οι πεποιθήσεις, οι αξίες, οι γνώσεις ακόμη και οι κανόνες. Εμείς αποφασίζουμε για τους κανόνες που ρυθμίζουν τη ζωή μας; Όχι βέβαια. Οι προηγούμενοι από εμάς αποφασίζουν. Εμείς γεννιόμαστε μέσα σε ένα πολιτισμό, σε ένα κοινωνικό περιβάλλον που όλα αυτά έχουν ήδη διαμορφωθεί. Είναι τόσο μεγάλο το βάρος του παρελθόντος πάνω στο παρόν, που ένας ιστορικός έχει ισχυριστεί κάτι που όταν το είχα πρωτοακούσει είχα εντυπωσιαστεί: «Οι νεκροί μάς κυβερνούν». Βαριά κουβέντα. Δεν συμφωνώ εντελώς όμως, καθώς και εμείς επιδρούμε στον τρόπο που εξελίσσεται η ιστορία και έχουμε ευθύνη απέναντι στις μελλοντικές γενιές ως μελλοντικοί νεκροί που αναπόφευκτα είμαστε όλοι μας. Αξίζει να μαθαίνουμε για αυτούς τους νεκρούς. Αξίζει να γνωρίζουμε τι έκαναν, πώς σκέφτονταν, πώς ζούσαν.
» Αξίζει γιατί αυτοί είναι που διαμόρφωσαν τον κόσμο που μας περιβάλλει. Η γνώση του παρελθόντος είναι απαραίτητη για την κατανόηση του παρόντος. Ή, για να το πούμε με άλλα λόγια, δεν μπορούμε να καταλάβουμε το σήμερα αν δεν ξέρουμε σε βάθος το χθες. Η ιστορία είναι μια πράξη αυτογνωσίας, μια πράξη γνώσης για τον συλλογικό μας εαυτό, απαραίτητη για να καταλάβουμε τον πολιτισμό μας. Δεν μαθαίνουμε ιστορία για χάρη των προηγουμένων. Όντως αυτοί έφυγαν και δεν έχει πια καμία σημασία για αυτούς. Μαθαίνουμε ιστορία για εμάς, για να μάθουμε από τα λάθη των προηγουμένων, να δούμε τι λειτούργησε καλύτερα για εκείνους και τι όχι. Μαθαίνουμε ιστορία για να καταλάβουμε ποιοι είμαστε και να σκεφτούμε πού θέλουμε να πάμε».
Θέματα Πανελληνίων 2022: Η εκτίμηση για τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα και Λογοτεχνία
«Αναμενόμενα, αλλά δύσκολα» ήταν τα θέματα στη Νεοελληνική Γλώσσα για τους υποψηφίους των Γενικών Λυκείων στις φετινές Πανελλαδικές Εξετάσεις, σύμφωνα με τις φιλολόγους του Κοινωνικού Φροντιστηρίου Αγίου Δημητρίου, Δωρίτα Δαμιανού και Αγγελική Λέλλου.
Οι δυο εκπαιδευτικοί, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ανέφεραν, ότι τα θέματα «απαιτούν πολύ καλά προετοιμασμένους υποψηφίους». Το θέμα στο οποίο αναφέρονται τα τρία κείμενα είναι αναμενόμενο, «λόγω της συμπλήρωσης των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 και 100 χρόνων από τη Μικρασιατική Καταστροφή», εξηγούν. Ειδικότερα, το θέμα των φετινών πανελλαδικών, ανήκει στην ευρύτερη ενότητα «Παράδοση και Πολιτισμός», η οποία διδάσκεται στους μαθητές της Γ΄ Λυκείου.
Η δομή των τεσσάρων θεμάτων του διαγωνίσματος «είναι σαφής και ακολουθεί τους κανονισμούς του τρόπου αξιολόγησης του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας και Λογοτεχνίας, σύμφωνα με το ΦΕΚ του Αυγούστου 2019». Όμως τα θέματα Β2 και Β3 «είναι ιδιαίτερα απαιτητικά και προϋποθέτουν μεγάλη εξοικείωση των μαθητών με τη γλώσσα του κειμένου και πολύ καλή γνώση της θεωρίας για τις γλωσσικές επιλογές του συγγραφέα ενός κειμένου», περιγράφουν οι κκ. Δαμιανού και Λέλλου.
Το θέμα της έκθεσης αφορούσε την ιστορία και τις ιστορικές γνώσεις: «Αξίζει να μαθαίνουμε για αυτούς τους νεκρούς. Αξίζει να γνωρίζουμε τι έκαναν, πώς σκέφτονταν, πώς ζούσαν».
Στη Λογοτεχνία «έπεσαν» τρία πεζά κείμενα: Του Ραϋμόνδου Αλβανού (Ο ελληνικός εμφύλιος. Μνήμες σε πόλεμο και σύγχρονες πολιτικές ταυτότητες), απόσπασμα από ομιλία της Κικής Δημουλά (από το βιβλίο Εκλήθην ομιλήτρια) και του Θανάση Βαλτινού (Επείγουσα ανάγκη ελέου. Διηγήματα).
7°
