Σχόλιο με αφορμή την απόφαση που πήρε ο Άρης Σερβετάλης να αποχωρήσει από τον παράσταση «Ρινόκερος» εξαιτίας των μέτρων για τους ανεμβολίαστους.
Λέγεται θέατρο του παραλόγου. Αλλά μήπως δεν έχει παιχτεί τόσες φορές στην πραγματική ζωή ώστε να δανείζεται η ζωή ξανά και ξανά τον όρο; Δεν βρίσκεται ο ορθός λόγος σε μια διαρκή μάχη με τον ανορθολογισμό - από τις πιο ιλαρές έως τις πιο σκοταδιστικές εκδοχές του; Εδώ και αιώνες, θα πει κανείς. Αλλά η μάχη δεν είναι μόνο προαιώνια, είναι και καθημερινή. Και διεξάγεται παντού. Στη Βουλή και τα καφενεία. Έξω αλλά και μέσα στα σπίτια μας. Και, ναι, στο θέατρο.
Συνέβη κι αυτό. Συνέβη το παράλογο να άπλωσε τα πλοκάμια του στον χώρο όπου υποτίθεται πως λοιδορείται ανελέητα με την ελπίδα πως θα εξοριστεί επιτέλους από την πραγματική ζωή. Πως η «τρέλα» θα πάψει πια να κυριαρχεί και να γεννάει τέρατα. Πως ο «Ρινόκερος» του Ιονέσκο θα έβαζε κι αυτός το μικρό του λιθαράκι για να μας φαίνεται μια μέρα ο φασισμός όχι μόνο απεχθής αλλά και εντελώς παράλογος, ένα ξένο σώμα στον ανθρώπινο πολιτισμό που καυτηριάστηκε σαν απόστημα και με τη βοήθεια της Τέχνης.
Να όμως και σε έναν από τους ναούς της, ο πρωταγωνιστής του «Ρινόκερου» Άρης Σερβετάλης δεν βλέπει ρινόκερους μόνο στη μικρή γαλλική πόλη της παράστασης, όπως θα ήθελε ο Ιονέσκο, αλλά και στην πλατεία του θεάτρου. Να που στις φανταστικές παρενέργειες των εμβολίων προστέθηκε ακόμη μία. Όχι μόνο αλλοίωση του DΝΑ και έλεγχος της σκέψης, αλλά και ρινοκερίτιδα. Αν εμβολιαστείς μεταμορφώνεσαι σε ένα τεράστιο θηλαστικό με ρύγχος και κέρατα. Αλλά ο Άρης Σερβετάλης δεν θέλει να βλέπει στην πλατεία μόνο «ρινόκερους». Θέλει να βλέπει και «ανθρώπους». Θέλει να βλέπει και ανεμβολίαστους.
Σύμφωνα με τις πληροφορίες, η επιθυμία του Σερβετάλη είναι προϊόν της προτροπής του πνευματικού του. Η Φαίη Κοκκινοπούλου έγραψε στα σόσιαλ μίντια πως ο ίδιος είναι ανεμβολίαστος -ο μοναδικός ανάμεσα σε είκοσι ανθρώπους που εργάζονται στην παράσταση. «Ο καλοπληρωμένος συνάδελφος οδηγεί ηθοποιούς, τεχνικούς, καθαριστές, ταμίες και ταξιθέτριες στο ταμείο ανεργίας» λέει η Κοκκινοπούλου. Παράλογο;
Θα μπορούσε να απαντήσει κανείς εστιάζοντας στη μεταμόρφωση του πρωταγωνιστή - κι ας είναι ο μοναδικός χαρακτήρας του έργου του Ιονέσκο που δεν μεταμορφώνεται σε ρινόκερο. Ο Σερβετάλης ανήκει στους εξωστρεφείς της δημοσιότητας, έχει μιλήσει για «τον πάτο που έπιασε», για το καταφύγιο που βρήκε στην θρησκευτική πίστη, για τους δεσμούς του με την Ορθόδοξη Εκκλησία. Θα μπορούσε να συμπεράνει κάποιος πως η σχέση του με την επιστήμη και τον ορθό λόγο διαμορφώθηκε από τη σχέση του με τον πνευματικό του.
Αλλά μετά το συμπέρασμα, δεν μπορεί κανείς παρά να αλλάξει πρωταγωνιστή. Να μην εστιάσει πια στον πρωταγωνιστή που ελέγχεται η σκέψη του αλλά στον πνευματικό που του την ελέγχει. Για να βρει πράγματα που δεν εκπλήσσουν πια. Να βρει αντιεπιστημονικές δοξασίες, σωτηριολογικές νουθεσίες, συνωμοσιολογικές διδαχές. Το εμβόλιο είναι επικίνδυνο, σώσε την ψυχή σου, αντιστάσου στο Κακό που μας περιβάλλει. Σώσε τους ανεμβολίαστους από τους ρινόκερους, δέξου τους στην αγκαλιά του θεάτρου σου όπως ο Χριστός σου δέχθηκε όλους του τα παιδιά, σεπτά και αμαρτωλά, στη δική του. Είσαι η εικόνα του και η ομοίωσή του.
Βρίσκει κανείς σκοταδισμό εκεί όπου υποτίθεται πως καταφεύγει για να βρει μόνο φως. Ότι ο Σερβετάλης δεν μετέφερε μόνο τον σκοτεινό αυτόν ναό σε έναν ναό της Τέχνης αλλά έγινε και η ηχώ του, οφείλεται στον δημόσιο λόγο που του χάρισε το ταλέντο του. Δεν είναι ο πρώτος ούτε είναι η πρώτη φορά που ο ανορθολογισμός αποκτά πρόσωπο. Ο Σερβετάλης είναι ένας ακόμη «γνωστός ηθοποιός» έπειτα από έναν «γνωστό τραγουδιστή» κι έπειτα από έναν «γνωστό δημοσιογράφο» ή έναν «γνωστό δικηγόρο». Η δημόσια σφαίρα έχει διογκωθεί με τα σόσιαλ μίντια και αν τα τοιχώματά της δεν λεπτύνουν τόσο από τη διόγκωση ώστε να σκάσουν κάποια στιγμή κάθε «γνωστός» θα λέει την παρόλα του και κάθε «γνωστή» παρόλα θα εκτοξεύεται με τέτοια πολλαπλασιαστική δύναμη που θα βρίσκει το κοινό της.
Στα σόσιαλ μίντια, ο Σερβετάλης βρήκε το δικό του κοινό για να τον αποθεώσει - μπράβο μεγάλε, είσαι ήρωας, επιτέλους ένας ηθοποιός που τιμά τον ρόλο του, μόνο εσύ τους πας κόντρα, είμαστε μαζί σου, μην λυγίζεις, ο Θεός να σ’ έχει καλά. Ο ίδιος δεν χρειάζεται να πει τίποτε πια. Έχει μεταμορφωθεί σε ασκητική μορφή, έχει το βλέμμα της βυζαντινής αγιογραφημένης θλίψης και οι ζωές που παίρνει η πανδημία γύρω του δεν έχουν και τόση σημασία μπροστά στη μία, την αιώνια ζωή. Μπορεί πλέον να υπομείνει όλα τα μαρτύρια, ακόμη και αυτό της χλεύης από τους άλλους μισούς χρήστες των σόσιαλ μίντια, και αν οι συνάδελφοί του είχαν ακολουθήσει τον δικό του, φωτισμένο δρόμο θα ήξεραν να υπομείνουν το μαρτύριο της ανεργίας και -γιατί όχι;- και της πείνας.
Λέγεται θέατρο του παραλόγου. Και, ναι, παίζεται στην πραγματική ζωή ακόμη και από τους θεράποντες του θεάτρου.
9°
