Τι πιστεύουν οι Έλληνες για την πανδημία και το εμβολιαστικό πρόγραμμα - Η μεγάλη δημοσκόπηση της ΔιαΝΕΟσις
Από τον Απρίλιο του 2020 η διαΝΕΟσις καταγράφει τις απόψεις και τις στάσεις των Ελλήνων μέσα στην πανδημία του νέου κορωνοϊού. Από τον Δεκέμβριο του 2020 και μετά, το ερωτηματολόγιο επικαιροποιήθηκε με τη συνεργασία της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, ώστε τα ευρήματα να χρησιμεύουν και στον σχεδιασμό της στρατηγικής εμβολιασμού του πληθυσμού της χώρας μας.
Στη νέα, την πέμπτη στη σειρά τέτοια έρευνα, που διεξήχθη και πάλι σε συνεργασία με τη Metron Analysis σε πανελλαδικό δείγμα 1.100 ατόμων ηλικίας 17 και άνω το διάστημα 2-8 Μαρτίου 2021, αποτυπώνεται μια αρκετά διαφορετική κοινωνία από αυτή που είχαμε δει στην αρχή της πανδημίας.
Τα βασικά συμπεράσματα της έρευνας (Aναλυτικά όλους τους πίνακες μπορείτε να τους διαβάσετε εδώ):
Το κλίμα αισιοδοξίας υποχωρεί σημαντικά
Το ποσοστό όσων πιστεύουν ότι η “χώρα κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση" είναι πια το 46% (από 86% τον περασμένο Απρίλιο).
59,2% - Οι ηλικίας άνω των 65 που θεωρούν ότι πάμε προς τη σωστή κατεύθυνση.
62,3% - Οι νέοι ηλικίας 17-24 που πιστεύουν το αντίστροφο.
Η αβεβαιότητα (36,5%) και η ανασφάλεια (31,9%) και το άγχος (29,5%) αποτελούν τα κυρίαρχα συναισθήματα.
Η πλειοψηφία των Ελλήνων (54,4%) θεωρούν ότι η κανονικότητα θα επανέλθει από κάποια στιγμή μετά το 2021.
Παρ’ όλα αυτά:
Η επιτυχημένη έναρξη των εμβολιασμών φαίνεται πως άλλαξε την εικόνα. Πλέον μια (όχι πολύ μεγάλη, αλλά σαφής) πλειοψηφία, το 54,5%, λένε ότι “τα χειρότερα είναι πίσω μας”.
Στην καραντίνα του Απριλίου του 2020 δήλωναν πως δούλευαν κανονικά στο χώρο εργασίας τους μόνο 1 στους 4 εργαζόμενοι (25,4%), με τους υπόλοιπους να κάνουν τηλεργασία ή να βρίσκονται σε κάποια μορφή αναστολής εργασίας.
Τον Σεπτέμβριο του 2020, εκτός καραντίνας πια, 3 στους 4 (72,7%) εργάζονταν κανονικά.
Τον Δεκέμβριο του 2020, οι μισοί εργάζονταν κανονικά (48%).
Τον Μάρτιο του 2021, πια, το 53,9% εξακολουθούν να εργάζονται κανονικά.
Στάσεις και Εμπιστοσύνη στον Εμβολιασμό
8 στους 10 (81,1%) θεωρούν θετική εξέλιξη για την αντιμετώπιση της πανδημίας την άφιξη των εμβολίων στη χώρα μας.
7 στους 10 (72%) πιστεύουν ότι είναι σωστή η σειρά του εμβολιασμού όπως αυτή έχει οριστεί από τις υγειονομικές αρχές.
Μόνο 1 στους 3 είναι ικανοποιημένοι με τον ρυθμό των εμβολιασμών έως τώρα.
Το 9,4% δηλώνουν ότι έχουν ήδη κάνει τουλάχιστον μια δόση του εμβολίου.
Από το 9,4% που έχουν εμβολιαστεί, το 99% δήλωσαν ικανοποιημένοι από τη διαδικασία του εμβολιασμού.
28,7% δηλώνουν ότι κάποιο μέλος της οικογένειας τους έχει κάνει το εμβόλιο.
Πλέον το 68% των ερωτηθέντων δηλώνουν ότι θα κάνουν το εμβόλιο -και επιπλέον, άλλο ένα 9,4% το έχουν κάνει ήδη.
Aπό όσους δηλώνουν ότι θα εμβολιαστούν, οι περισσότεροι δηλώνουν ότι θα εμβολιαστούν όταν έρθει η σειρά τους, αλλά ένα 22% ότι θα ήθελαν να εμβολιαστούν το συντομότερο δυνατό.
Aναλυτικότερα:
Τα εμβόλια και η διαδικασία του εμβολιασμού συγκεντρώνουν την μεγάλη επιδοκιμασία των ερωτηθέντων, αν και οι περισσότεροι θα ήθελαν να είναι ταχύτερος ο ρυθμός. Επίσης αξίζει να σημειωθεί πως η στάση απέναντι στα εμβόλια σε μεγάλο βαθμό συσχετίζεται με τη στάση απέναντι στη νόσο. Όσοι λένε πως δεν θέλουν να εμβολιαστούν εστιάζουν κυρίως στις παρενέργειες, όχι τόσο πολλοί στην αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Πατήστε εδώ για να δείτε τον πίνακα. [[{"fid":"860048","view_mode":"default","fields":{"format":"default","alignment":""},"type":"media","field_deltas":{"9":{"format":"default","alignment":""}},"link_text":null,"attributes":{"class":"media-element file-default","data-delta":"9"}}]]
Στο ερώτημα αν τα πράγματα κινούνται προς τη σωστή ή τη λάθος κατεύθυνση, οι απαντήσεις είναι μοιρασμένες. Το 45,8% απαντάει «προς τη σωστή», το 44,3% «προς τη λάθος». Αξίζει να σημειωθεί πως στην προηγούμενη έρευνα της Διανέοσις, τον Ιανουάριο του 2021 το «προς τη σωστη κατεύθυνση συγκέντρωνε το 51,4% των απαντήσεων. Ένα χρόνο πριν το αντίστοιχο ποσοστό ήταν 85,7%.
Ενδεικτικές είναι και οι απαντήσεις στο ερώτημα «Ποια συναισθήματα σας διακατέχουν πιο έντονα σήμερα ως Έλληνα/Ελληνίδα»; Το 24%,5 έχει σαν πρώτη αναφορά την «αβεβαιότητα». Το 12,8% άγχος, το 14,6% ανασφάλεια. Η θετική έννοια με τις περισσότερες θετικές αναφορές είναι η αισοδοξία με 9,3% ως πρώτη αναφορά και 16% στο σύνολο.
Μοιρασμένες είναι οι απαντήσεις και στο θέμα της αντιμετώπισης της πανδημίας. Το 48,6% απαντά πως είναι «προς τη σωστή κατεύθυνση», το 42,8% προς τη λάθος. Σημαντικό όμως να ειπωθεί πως η πλειοψηφία (54,2%) θεωρεί πως «τα χειρότερα» της πανδημίας έχουν περάσει ενώ το 36,2% πιστεύει πως «έρχονται δυσκολότερες μέρες».
Όπως συνέβαινε και σε προηγούμενες έρευνες, η πλειοψηφία των πολιτών θεωρεί πως είναι ενημερωμένη για την πανδημία. Το 51,7% απαντά πως είναι ενημερωμένο «πολύ» ή «πάρα πολύ» για την πανδημία, το 39,5% «αρκετά».
Μεγάλα είναι και τα ποσοστά όσων δηλώνουν πως η ζωή τους έχει επηρεαστεί δραματικά απο την πανδημία. Στο «Πόσο έχει αλλάξει η καθημερινή σας ζωή εξαιτίας της πανδημίας» πάνω από τα 2/3 απαντούν «πολύ» ή «πάρα πολύ».
Οι αλλαγές της καθημερινότητας γίνονται πιο συγκεκριμένες όταν οι πολίτες απαντούν σε ερωτήματα που έχουν να κάνουν με διάφορες συνήθειες τους, όπως τα ψώνια, οι κοινωνικές συναντήσεις και η χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς.
Τον Σεπτέμβριο του 2020, εκτός καραντίνας, τα πράγματα ήταν λίγο διαφορετικά, καθότι η ζωή και η δραστηριότητα δεν είχαν σταματήσει εντελώς. Αξίζει να δούμε μερικές καθημερινές δραστηριότητες και το κατά πόσο τις κάνουν περισσότερο ή
λιγότερο από πριν την πανδημία οι πολίτες σήμερα. Σε παρένθεση βλέπετε το
αντίστοιχο ποσοστό από το Σεπτέμβριο του 2020, όταν καταστήματα, εστιατόρια
κλπ. ήταν ανοιχτά:
Το 94% (από 62,9%) ότι τρώνε λιγότερο συχνά σε εστιατόρια και ταβέρνες.
Το 90% (από 54,3%) ότι ψωνίζουν σπανιότερα σε εμπορικά καταστήματα.
Το 90% (από 60,5%) ότι βγαίνουν σπανιότερα σε μπαρ.
Το 88% (από 76,3%) δηλώνουν ότι πηγαίνουν σε λιγότερες κοινωνικές εκδηλώσεις
(γάμους, βαφτίσια) από ό,τι πριν από την πανδημία.
Το 87% (από 56%) ότι συναντούν λιγότερο τους φίλους τους.
Το 68% (από 59,5%) ότι ταξιδεύουν σπανιότερα με αεροπλάνο.
Το 68% (από 53,8%) ότι ταξιδεύουν σπανιότερα με πλοίο.
Το 61% (από 29%) ότι βλέπουν σπανιότερα μέλη της οικογένειας τους.
Το 59% (από 51,3%) ότι χρησιμοποιούν λιγότερο τα ΜΜΜ.
Όπως συνέβαινε και σε προηγούμενες έρευνες προσωπικός γιατρός και φαρμακοποιός είναι τα πρόσωπα που εμπιστεύονται περισσότερο οι συμπολίτες μας για την πανδημία. Ακολουθούν η επιτροπή των ειδικών, το υπουργείο Υγείας, διεθνείς φορείς και η κυβέρνηση. Πάντως στο συγκεκριμένο ερώτημα ο βαθμός εμπιστοσύνης παραμένει ουσιαστικά αμετάβλητος από προηγούμενες έρευνες.
Εμπιστοσύνη στα εμβόλια
Η μεγάλη πλειοψηφία φαίνεται πως έχει εμπιστοσύνη στα εμβόλια. Περίπου το 80% απαντά πως έχει από «αρκετή» έως «απόλυτη εμπιστοσύνη» στα εμβόλια. Το υπόλοιπο 20% απαντά «λίγο» ή καθόλου. Αξίζει να σημειωθεί πως εδώ τα ποσοστά εμπιστοσύνης ή μη σε μεγάλο βαθμό ταυτίζονται με το αν οι πολίτες θεωρούν αν ο κορωνοϊός είναι μία σοβαρή απειλή για τους ανθρώπους ή μία συνηθισμένη ασθένεια. Το 76,9% απαντά μία σοβαρή απειλή, το 19,6% μία συνηθισμένη ασθένεια.
Μειωμένη αλλά και πάλι σημαντικά πλειοψηφική είναι η άποψη όσων θεωρούν πως η σειρά εμβολιασμού που έχει επιλεγεί είναι η σωστή. Το ποσοστό όσων το πιστεύουν είναι 72,%. Το αντίστοιχο ποσοστό στην έρευνα του Ιανουαρίου ήταν 81,6%.
Όσον αφορά την ταχύτητα με την οποία προχωρά ο εμβολιασμός το 58.3% δεν είναι ικανοποιημένο. Το ποσοστό που εμφανίζεται ικανοποιημένο είναι 32,7%. Επίσης σχεδόν στο 100% είναι η ικανοποίηση από τη διαδικασία όσων έχουν ήδη εμβολιαστεί Αξίζει να σημειωθεί πως περίπου 60% δηλώνει πώς «θα εμβολιαστεί όταν έρθει η σειρά του» ενώ περίπου 20% «δεν βιάζεται να εμβολιαστεί». Τέλος το 54,5% όσων λένε πως δεν θέλουν να εμβολιαστούν φοβούνται τις παρενέργειες ενώ περίπου το 1/4 όσον δεν θέλουν να κάνουν το εμβόλιο εστιάζουν σε πιθανή αναποτελεσματικότητα.
Υπέρ του πιστοποιητικού εμβολιασμού
Φαίνεται πως σημαντική πλειοψηφία εγκρίνει την πρωτοβουλία της ελληνικής κυβέρνησης για την καθιέρωση ενός πιστοποιητικού εμβολιασμού ενώ το 39,6% εμφανίζετai αρνητικό.
«Μετά το 2021 η επιστροφή στην κανονικότητα»
Σχετικά απαισιόδοξοι για το πότε θα υπάρξει «επιστροφή στην κανονικότητα» εμφανίζονται οι πολίτες, καθώς πάνω από το 50% των ερωτηθέντων εκτιμά πως αυτή θα έρθει «μετά το τέλος του 2021»
Σοβαρή απειλή η νόσος
Όπως συνέβαινε και σε αντίστοιχες προηγούμενες έρευνες, σημαντική πλειοψηφία θεωρεί τον κορωνοϊό μία επικίνδυνη νόσο. Το 65,5% δηλώνει πως αν νοσούσε θα κινδύνευε από από «αρκετά» έως «πολύ»
Πάνω από 50% εργάζεται κανονικά στον χώρο εργασίας του- Διπλάσιο ποσοστό από πέρυσι
Όσον αφορά την εργασιακή κατάσταση των ερωτηθέντων, το 53,9% δηλώνει πως εργάζεται κανονικά στον χώρο εργασίας του, το 16,7% δηλώνει πως είναι σε καθεστώς τηλεργασίας ενώ το 13,6 δηλώνει πως είναι σε αναστολή. Σημειώνεται πως τον Απρίλιο του 2020, κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown, μόλις το 25,4% δήλωνε πως εργαζόταν κανονικά στον χώρο εργασίας του ενώ το ποσοστό της τηλεργασίας ήταν μεγαλύτερο χωρίς μάλιστα να είναι υποχρεωτική κατά ένα ποσοστό εργαζομένων.
19°
