Εκκλησιαστικοί κύκλοι βγάζουν τη σεξουαλική αγωγή από τα σχολεία

Σε πιέσεις κάποιων που επιμένουν να ζήσουμε στο Μεσαίωνα αποδίδει η εκπαιδευτικός Μαργαρίτα Γερούκη την απόφαση του υπουργείου Παιδείας να επανεξεταστεί το πρόγραμμα σεξουαλικής αγωγής «Φρίξος», ένα πρόγραμμα τεσσάρων Ελληνίδων εκπαιδευτικών από το Ρέθυμνο, που τιμήθηκε το 2019 από τον Παγκόσμιο Οργανισμό για τη Σεξουαλική Υγεία με το Βραβείο Αριστείας και Καινοτομίας. Ο «Φρίξος» από το 2015 έπαιρνε κάθε χρόνο έγκριση από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, πήρε και φέτος στην αρχή της σχολικής χρονιάς, όμως τώρα ζητήθηκε η επανεξέτασή του, όπως επίσης και του προγράμματος Gender Equality Matters για την έμφυλη βία. Η Μαργαρίτα Γερούκη, μία εκ των τεσσάρων εκπαιδευτικών που εμπνεύστηκαν και υλοποίησαν τον «Φρίξο», αναφέρεται σε πιέσεις από «συγκεκριμένους ελληνορθόδοξους κύκλους» και καλεί την ηγεσία του υπουργείου Παιδείας να πάρει θέση, με δεδομένες τις εξαγγελίες για εισαγωγή της σεξουαλικής αγωγής στο σχολείο. Όπως χαρακτηριστικά σημειώνει, «το Θ του ΥΠΕΠΘ τρομοκρατεί τα υπόλοιπα γράμματα και αυτό είναι αμαρτία!».

Τι γίνεται με το Φρίξο; Το πρόγραμμα είχε εγκριθεί στην αρχή της σχολικής χρονιάς από το ΙΕΠ, τι ακριβώς συνέβη τώρα;
Φαίνεται ότι κάποιοι φοβούνται τα αγκάθια του, δηλαδή, τις γνώσεις και τα μηνύματα προστασίας της ιδιωτικότητας και του σώματος που διδάσκει στα παιδιά! Η αλήθεια είναι ότι η παγκόσμια βράβευση του προγράμματος του Φρίξου εξαγρίωσε, θα έλεγα, μια ομάδα ανθρώπων που κινούνται σε συγκεκριμένους «ελληνορθόδοξους» κύκλους για τους οποίους η σεξουαλικότητα είναι κόκκινο πανί. Βλέπετε αυτή η βράβευση επανάφερε με δυναμικό τρόπο τη συζήτηση για το θέμα της σεξουαλικής αγωγής των παιδιών μας. Η συγγραφική ομάδα και εγώ προσωπικά γίναμε στόχος επιθέσεων που αφορούσαν και την προσωπικότητα και την επιστημονική μας πορεία και φυσικά ούτε το ίδιο το πρόγραμμα έμεινε στο απυρόβλητο. Γινόμασταν αποδέκτες σχολίων που αποδείκνυαν ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν είχαν στην πραγματικότητα καμία ιδέα ούτε για τους στόχους, ούτε για το περιεχόμενο του προγράμματος. Είχαν απλά κολλήσει στην λέξη «σεξουαλική» αγωγή και άφηναν τη φαντασία τους να οργιάζει! Είχαμε αποφασίσει να μη δίνουμε σημασία σε αυτές τις επιθέσεις αλλά τώρα τα πράγματα αλλάζουν.

Εδώ και λίγες ημέρες με απόφαση της κυρίας Γκίκα, Γενικής Γραμματέας του Υπουργείου Παιδείας, και αφού η φετινή έγκριση του προγράμματος από το ΙΕΠ (με την πράξη 42/17-10-2019 και αριθμό πρωτοκόλλου παραλαβής από το Υπουργείο Παιδείας 163744/21-10-2019) έμεινε σε κάποιο συρτάρι για μήνες, ζητήθηκε η επανεξέταση της έγκρισης του προγράμματος και επιστράφηκε στο ΙΕΠ! Συνοπτικά, η διαδικασία έγκρισης εκπαιδευτικών προγραμμάτων έχει ως εξής: οι συγγραφείς ή οι φορείς υποβάλλουν στο Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής, ΙΕΠ, το πρόγραμμα με το εκπαιδευτικό υλικό που έχουν εκπονήσει και ζητούν έγκριση για να υλοποιηθεί στις σχολικές μονάδες. Η επιστημονική ομάδα του ΙΕΠ εξετάζει τα προγράμματα και δίνει θετικές ή αρνητικές γνωμοδοτήσεις με κριτήρια επιστημονικά και παιδαγωγικά. Το πρόγραμμα του Φρίξου παίρνει θετική γνωμοδότηση ήδη από το 2015 όταν κάναμε την πιλοτική εφαρμογή. Θετική γνωμοδότηση από το ΙΕΠ πήρε και για τη φετινή χρονιά. Φέτος όμως και ενώ θα περίμενε κάποιος να μας δώσουν συγχαρητήρια από το Υπουργείο για την αναγνώριση που πετύχαμε για τη χώρα, χωρίς αιτιολογία και αφού κοντεύουμε στα μισά της σχολικής χρονιάς, μας ενημέρωσαν ότι το θέμα πρέπει να επανεξεταστεί!

Έχουν ζητηθεί κάποιες εξηγήσεις από το υπουργείο, να αιτιολογήσουν γιατί ζητήθηκε η επανεξέταση του προγράμματος μεσούσης της σχολικής χρονιάς;
Από το υπουργείο ανεπίσημα πήραμε δύο εξηγήσεις από δύο διαφορετικά πρόσωπα με τα οποία ήρθαμε σε τηλεφωνική επαφή. Το πρώτο μας είπε ότι η αίτηση επανεξέτασης ήταν πολιτική απόφαση και το δεύτερο που είναι και αρκετά ψηλά στην ιεραρχία ότι ο Φρίξος ανήκει σε κάποια προγράμματα που βρέθηκαν για επανεξέταση καθώς άλλαξε η διοίκηση του ΙΕΠ. Επίσης ότι δεν είναι θέμα περιεχομένου αλλά γενικότερης πολιτικής. Μας εμπαίζουν. Είναι εξοργιστικό και ταυτόχρονα λυπηρό για το υπουργείο Παιδείας που έχει στην ηγεσία του δύο μορφωμένες, εκπαιδευτικούς, νέες γυναίκες!

Η απόφαση επανεξέτασης του προγράμματος του Φρίξου έρχεται ως απάντηση σε πιέσεις αυτών που επιμένουν να ζήσουμε στο Μεσαίωνα. Δεν αντιμετωπίστηκαν όλα τα προγράμματα με τον ίδιο τρόπο. Γιατί ένα πρόγραμμα αιμοδοσίας που κατατέθηκε την ίδια χρονική περίοδο με το Φρίξο δεν αντιμετώπισε ζητήματα επανεξέτασης της έγκρισής του, αλλά ένα πρόγραμμα σεξουαλικής αγωγής ακόμη και αν φέρνει στην Ελλάδα μια παγκόσμια διάκριση, αντιμετωπίζει; Γιατί ένα πρόγραμμα που αφορά το προσφυγικό δεν επανεξετάστηκε αλλά ένα πρόγραμμα που αφορά την έμφυλη βία έχει την τύχη του Φρίξου; Αναφέρομαι στο πρόγραμμα GEM (GenderEquality Matters), το οποίο γνωρίζω καλά. Είναι ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα με υλικό που έχει επιμεληθεί το Πανεπιστήμιο του Δουβλίνου. Ο στόχος του GEM είναι να διδάξουμε στα παιδιά της Ε’ και Στ’ τάξης ζητήματα ισότητας των φύλων, σεβασμού και αντιμετώπισης της έμφυλης βίας. Η εφαρμογή του προγράμματος που είχε ξεκινήσει σε κάποιες σχολικές μονάδες σταμάτησε και τώρα θα πρέπει να ανακοινώσουμε σε Ιρλανδία, Ισπανία, Ολλανδία και Ιταλία που είναι εταίροι στο GEM ότι το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας «επανεξετάζει» το θέμα. Τι ακριβώς θα τους πούμε; Μήπως να τους πούμε ότι τα λύσαμε τα θέματα έμφυλης βίας στη χώρα και δε χρειαζόμαστε άλλη επιμόρφωση! Συζητώντας πάντως με συναδέλφους μαθαίνω ότι προγράμματα που ανήκουν στη θεματική του φύλου (gender), όπως οι έμφυλες ταυτότητες, η αποδοχή της διαφορετικότητας ή η έμφυλη βία είναι στη φάση της επανεξέτασης. Εμένα λοιπόν μου φαίνεται μια ξεκάθαρη πολιτική επιλογή που απέχει πολύ από την πολιτική που υπερασπίζεται την επιστημονική αλήθεια και τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Είχε ήδη γίνει προετοιμασία, εκπαιδευτικοί και γονείς είχαν παρακολουθήσει σεμινάρια για να το προχωρήσουν. Να υποθέσουμε ότι χάνεται η φετινή σχολική χρονιά για το Φρίξο;
Δύσκολα θα ολοκληρωθεί το πρόγραμμα φέτος. Πρακτικά χρειάζονται πέντε με έξι μήνες για την υλοποίηση και ήδη μπήκε ο Φεβρουάριος. Έχουμε κάνει επιμορφώσεις σε εκατοντάδες εκπαιδευτικούς. Πολλά σχολεία είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον και πολλά το είχαν ξεκινήσει έχοντας την πρώτη έγκριση του ΙΕΠ. Όλες αυτές οι προσπάθειες μένουν στον αέρα. Λόγω της «επανεξέτασης» οι εκπαιδευτικοί δεν μπορούν να το δηλώσουν ως πρόγραμμα στα πλαίσια της ευέλικτης ζώνης. Επίσης, ποια ή ποιος εκπαιδευτικός θα προχωρήσει στην υλοποίηση, όταν σε κάθε συνοικιακή ενορία έχουν μοιράσει φυλλάδια που απαξιώνουν τόσο το συγκεκριμένο πρόγραμμα, όσο και κάθε προσπάθεια να μορφώσουμε τα παιδιά για ζητήματα σεξουαλικής υγείας και προστασίας από τη σεξουαλική κακοποίηση; Πολλοί ιερείς και μέλη χριστιανικών οργανώσεων ξεσηκώνουν τον κόσμο λέγοντας ένα σωρό ψέματα και ανακρίβειες. Έχουμε και συγκεκριμένα παραδείγματα που μοιράζονται μαζί μας οι εκπαιδευτικοί. Σε νηπιαγωγείο στην Αθήνα ιερέας πατέρας προειδοποίησε τη νηπιαγωγό να μη σκεφτεί να κάνει ένα πρόγραμμα που το λένε Φρίξο γιατί θα κάνει φασαρία και θα πάρει το παιδί του από εκεί! Όμως τελικά στο σχολείο δεν πάει μόνο το παιδί του ιερέα. Οι γονείς των υπολοίπων παιδιών συμφωνούν; Εν τέλη η θέση της υπουργού και της υφυπουργού με δεδομένες τις εξαγγελίες τους για την εισαγωγή της σεξουαλικής αγωγής στα σχολεία ποια είναι; Προσωπικά πάντως θεωρώ ότι έχει έρθει η ώρα να αναλάβει και η εκπαιδευτική κοινότητα, μέσω των συνδικαλιστικών οργανώσεων, τις ευθύνες της. Χρειάζεται να υπερασπιστούμε την επιστημονική μας εργασία και τον παιδαγωγικό μας ρόλο. Το Θ του ΥΠΕΠΘ τρομοκρατεί τα υπόλοιπα γράμματα και αυτό είναι αμαρτία!