«Με μεγάλη μας θλίψη σας ανακοινώνουμε ότι ένας μεγάλος Έλληνας, ένας άνθρωπος της μόδας, ο δικός μας άνθρωπος, ο διάσημος σχεδιαστής Γιάννης Τσεκλένης έφυγε από τη ζωή την Τετάρτη 29 Ιανουαρίου 2020 σε ηλικία 82 ετών.
Ο Γιάννης Τσεκλένης ήταν ο άνθρωπος που οδήγησε την ελληνική μόδα έξω από τα σύνορα της χώρας. Δημιουργίες του πωλήθηκαν παγκοσμίως από κορυφαία καταστήματα, σε περισσότερες από 30 χώρες στο διάστημα 1965 με 1991.
Τα σχέδια για τα υφάσματα των ρούχων του τα αντλούσε από τον ελληνικό και τον παγκόσμιο πολιτισμό.
Ο Γιάννης Τσεκλένης είχε δωρίσει το σύνολο των συλλογών του στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα «Β. Παπαντωνίου» και έργα του έλαβαν μέρος σε πολλές αναδρομικές εκθέσεις, όπως «Γιάννης Τσεκλένης - Ένας Έλληνας σχεδιαστής μόδας», στο
Θέατρο Θησείο στην Αθήνα, «6 ‘Παγκόσμιοι’ Έλληνες σχεδιαστές» στο Ζάππειο, στο Λονδίνο και τη Λευκωσία και την πρόσφατη «Tseklenis. Τα χρόνια της μόδας» στο Ναύπλιο.
Ο Γιάννης Τσεκλένης ετοίμαζε μια μεγάλη αναδρομική έκθεση στο τέλος του χρόνου, η οποία και θα γίνει προς τιμήν του από τους φορείς που την είχαν αναλάβει.
Για το έργο του είχε λάβει πολλές τιμητικές διακρίσεις ανάμεσα στις οποίες τον Αργυρό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικος, το Χρυσό Μετάλλιο της Μόδας από το Ελληνικό Ινστιτούτο Μόδας, την Κόρη των Κυκλάδων από το Ελληνικό Κέντρο Μόδας και το βραβείο Δίολκος της Ελληνικής Ακαδημίας Marketing. Ήταν παντρεμένος με την Έφη Μελά και είχε ένα γιο τον Κωνσταντίνο, γνωστό εννοιολογικό καλλιτέχνη και κινηματογραφιστή.»
Ο Γιάννης Τσεκλένης γεννήθηκε στην Αθήνα, στις 6 Νοεμβρίου 1937. Είναι γιος του Κώστα Τσεκλένη από τον Πύργο και της Μελανίας Παστιρματζή με καταγωγή από την Κωνσταντινούπολη. Μεγάλωσε και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην Αθήνα. Αρχικά φοίτησε στο Κολλέγιο Αθηνών και στη συνέχεια αποφοίτησε από τη Σχολή Μωραΐτη.
Την εικοσαετία 1960-1980, άντλησε τα θέματα για τα σχέδια των υφασμάτων του, από τις δημιουργίες του ελληνικού και του παγκόσμιου πολιτισμού. Πηγή έμπνευσής του ήταν τα αρχαία ελληνικά αγγεία, τα βυζαντινά χειρόγραφα, τα ελληνικά παραδοσιακά ξυλόγλυπτα και έργα ζωγραφικής, τα αφρικάνικα, τα κινέζικα, τα ινδονησιακά, τα ρώσικα και τα ισπανικά έργα τέχνης, τα εραλδικά σύμβολα τα έντομα, τα κινούμενα σχέδια, τα περσικά χαλιά, τα ταπισερί “The Lady and the Unicorn” και τέλος οι πίνακες των ιμπρεσιονιστών ζωγράφων, του Δομίνικου Θεοτοκόπουλου (El Greco), του Ανρί Ρουσσώ[ και του Γιάννη Γαΐτη.
Στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και τη δεκαετία του 1980, υπέγραφε με τη φίρμα TSEKLENIS στολές εργασίας, κάλτσες, βαλίτσες, καθώς και μια σειρά από οικιακά προϊόντα, όπως λευκά είδη, υφάσματα διακόσμησης εσωτερικών χώρων και επίπλων, πλακάκια τοίχου και δαπέδου κ.λπ. Επίσης σχεδίαζε τους εσωτερικούς χώρους αυτοκινήτων, αεροσκαφών και ξενοδοχείων. Το έργο του εγκωμιάστηκε παγκοσμίως από κορυφαίους συντάκτες μόδας της εποχής, όπως η Bernadine Morris (New York Times),Sally Kirkland (Life Magazine),η Eugenia Sheppard (International Herald Tribune, Los Angeles Times) και πολλοί άλλοι.
Δεκαετίες 1950 και 1960
Σε ηλικία 15 ετών άρχισε να εργάζεται στην οικογενειακή επιχείρηση εμπορίας υφασμάτων, όπου απέκτησε πολύτιμη εμπειρία, ενώ ταυτόχρονα εξασκούσε τις ικανότητές του στη ζωγραφική και το σχέδιο.
Το 1961, σε ηλικία 24 ετών, ίδρυσε τη δική του διαφημιστική εταιρεία, τη Spectra Advertising, και ανέλαβε τις διαφημιστικές εκστρατείες μεγάλων πολυεθνικών, αλλά και ελληνικών εταιρειών, όπως η Metaxa, η General Motors και η Aegean Mills
Το 1962 και το 1964 αντίστοιχα, ο Γιάννης Τσεκλένης ασχολήθηκε με τον σχεδιασμό και τη διακόσμηση των εσωτερικών χώρων για τους επίσημους εορτασμούς των γάμων της πριγκίπισσας Σοφίας της Ελλάδας με τον Χουάν Κάρλος της Ισπανίας[21] και της Άννας-Μαρίας της Δανίας με τον τότε βασιλιά Κωνσταντίνο Β' της Ελλάδας.
Ο Αριστοτέλης Ωνάσης ήταν το θέμα της συλλογής “Cartoons” του Γιάννη Τσεκλένη, 1972.
Το 1963, έκανε έκθεση με τους πίνακες και τα σχέδια του στον χώρο τέχνης “Αρχιτεκτονική”, στην Αθήνα.
Το 1965, σε ηλικία 28 ετών, ανέλαβε τη διεύθυνση της οικογενειακής επιχείρησης υφασμάτων και αργότερα, τον ίδιο χρόνο, συνεργάστηκε με τον Έλληνα σχεδιαστή μόδας Ντίμη Κρίτσα, σχεδιάζοντάς του τα υφάσματα για τη συλλογή του. Η παρουσίαση της συλλογής είχε τεράστια επιτυχία τόσο στην Αθήνα όσο και στη Νέα Υόρκη. Όλες οι δημιουργίες τους, μαζί με 5.000 μέτρα υφάσματος, αγοράστηκαν από την Elizabeth Arden
Το 1966, παραχώρησε στην αμερικανική εταιρεία Puritan Fashions Corporation, την άδεια χρήσης των συλλογών του. Η Bernadine Morris, έγραφε τότε στους New York Times ότι “... πολλά από τα ρούχα του Γιάννη Τσεκλένη ξεχώρισαν, από τα σχέδια με τις αναφορές που είχαν σε αρχαίες πηγές, όπως ένα μινωικό χταπόδι και ένα Κορινθιακό αγγείο ... ". Αυτό ήταν που τον ώθησε να δημιουργήσει τη δική του επιχείρηση για ενδύματα μόδας. Από το 1967, είχε ήδη μια αλυσίδα καταστημάτων πώλησης των δημιουργιών του (Boutique TSEKLENIS) στην Ελλάδα και από το 1968 μια μικρή επιχείρηση κατασκευής ενδυμάτων στην Αθήνα.[26] Αυτή τη χρονιά έδωσε την άδεια χρήσης στην Berketex στο Ηνωμένο Βασίλειο, ενώ η αμερικανική εταιρεία Celanese τον προσέλαβε για να σχεδιάσει πλεκτά υφάσματα για 10 κατασκευαστές στη Γερμανία. Το 1969, την άδεια για τις δημιουργίες του, έδωσε στη David Crystal Inc στις ΗΠΑ.Εκείνη τη χρονιά, ήταν ο πρώτος Έλληνας σχεδιαστής μόδας που δημιούργησε μια συλλογή από ανδρικά ενδύματα στην Ελλάδα, κυρίως για να πωλούνται στις μπουτίκ του. Τότε έδωσε και την άδεια παραγωγής στα πλεκτά του σχέδια, στην Berkshire Hellas.
Δεκαετίες 1970 και 1980
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1970, ο Γιάννης Τσεκλένης συνέβαλε, με πάθος στην οργάνωση επιδείξεων μόδας στην Αθήνα. Το γεγονός αυτό, προέβαλε στον διεθνή τύπο τους Έλληνες σχεδιαστές με μεγάλη επιτυχία.[30] Το 1970, παραχώρησε την άδεια παραγωγής γυναικείων φορεμάτων στην εταιρία Frank Usher (UK) και στη Madison SA (Ελλάδα), ενώ το 1971, άνοιξε Βoutique TSEKLENIS στη Βηρυτό, το Κουβέιτ και το Ριάντ, καθώς και showrooms στην Οσάκα υπό την Misaki Sojhi. Αργότερα την ίδια χρονιά, του ανατέθηκε από τον Αριστοτέλη Ωνάση να σχεδιάσει τις στολές για τα πληρώματα της Ολυμπιακής Αεροπορίας.
Το 1977 ήταν το σημείο καμπής για τον Γιάννη Τσεκλένη, τόσο επαγγελματικά όσο και προσωπικά. Διαγνώστηκε ότι έπασχε από επιθετική μορφή μελανώματος, εισήχθη στο νοσοκομείο Memorial στη Νέα Υόρκη, όπου οι γιατροί αναγκάστηκαν να του ακρωτηριάσουν το αριστερό του χέρι, για να αποτρέψουν την εξάπλωση της νόσου. Παρ' όλο που αυτό το τραυματικό γεγονός, του άλλαξε τη ζωή, αποφάσισε να συνεχίσει κανονικά τη ζωή του κι έτσι μετακόμισε από την Αθήνα στη Νέα Υόρκη, μαζί με το σύνολο των δραστηριοτήτων του. Εκεί συνεργάστηκε με το International Management Group, που στην πορεία θα τον εκπροσωπούσε διεθνώς στην παραχώρηση αδειών για την κατασκευή των συλλογών του και των παιδικών-αθλητικών ενδυμάτων.
Ένα χρόνο αργότερα, το 1979, το Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης (Νέα Υόρκη), απέκτησε τις κινηματογραφικές ταινίες που ο ίδιος είχε τραβήξει για τη προώθηση των συλλογών του, με σκοπό να τις καταχωρήσει στο αρχείο ταινιών του.
Γιάννης Τσεκλένης
Σύνολο από τη συλλογή “Έντομα” του Γιάννη Τσεκλένη, 1972 (Συλλογή ΠΛΙ)
Παράλληλα ξεκίνησε να σχεδιάζει την πρώτη του συλλογή υφασμάτων επίπλωσης, που την προώθησε στην Αθήνα, το Παρίσι και το Λονδίνο. Μέχρι το 1973, ο Γιάννης Τσεκλένης είχε μόνιμους χώρους επιδείξεως των συλλογών του στο Λονδίνο και τη Νέα Υόρκη, και τροφοδοτούσε με αυτές τα περισσότερα από τα κορυφαία καταστήματα μόδας του Ηνωμένου Βασιλείου και των ΗΠΑ της εποχής. Μέχρι το 1976 υπήρχαν 9 Boutique TSEKLENIS στην Ελλάδα, που λειτουργούσαν στην Αθήνα, τη Μύκονο, την Ύδρα και την Κρήτη. Αντίστοιχες υπήρχαν στα κρουαζιερόπλοια και στο ξενοδοχείο Caravel στην Αθήνα.
Εν τω μεταξύ, η απουσία της εταιρείας Tseklenis από την Ελλάδα, προκάλεσε κοινωνικο-οικονομικό πρόβλημα για τη χώρα. Έτσι, η κυβέρνηση, του πρόσφερε ευνοϊκούς όρους για να επιστρέψει τις δραστηριότητες του στην Ελλάδα, το οποίο και έκανε. Δημιούργησε έτσι σε συνεργασία με το πολυκατάστημα ΜΙΝΙΟΝ, την Tseklenis International Fashion Enterprises, με έδρα την Αθήνα. Αντικείμενό της, ήταν η κατασκευή γυναικείων, ανδρικών, αθλητικών ενδυμάτων, αξεσουάρ και λευκών ειδών. 7 μπουτίκ άνοιξαν στο ΜΙΝΙΟΝ, με σκοπό να εξαπλωθούν σε όλη τη χώρα μέσω των καταστημάτων δικαιόχρησης (franchise). Δυστυχώς, αυτά τα σχέδια εγκαταλείφθηκαν το επόμενο έτος, αφού η ναυαρχίδα του Ομίλου, το ΜΙΝΙΟΝ, στη γωνία των οδών 28ης Οκτωβρίου (Πατησίων) και Δώρου, καταστράφηκε από εμπρησμό, που αποδόθηκε από τις αρχές σε τρομοκρατική ενέργεια. (Ξημερώματα της 19ης Δεκεμβρίου 1980, δύο ταυτόχρονες πυρκαγιές κατέστρεψαν δύο από τα ιστορικότερα πολυκαταστήματα της Αθήνας, «Μινιόν» και «Κατράντζος)
Το Ελληνικό Υπουργείο Βιομηχανίας, του ανέθεσε να οργανώσει και να διευθύνει για 2 χρόνια το Ελληνικό Κέντρο Σχεδιασμού, έναν οργανισμό που σκοπό είχε να ενθαρρύνει τους ταλαντούχους Έλληνες σχεδιαστές να δημιουργήσουν, ώστε τα σχέδιά τους να προωθηθούν στους κατασκευαστές της χώρας και να βγουν στην παραγωγή. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Τσεκλένη, η σχέση μεταξύ σχεδιασμού και βιομηχανίας στην Ελλάδα, ήταν και είναι ανέραστη, λόγω της άγνοιας για την προώθηση της επιχειρηματικότητας.
Επίσης, το 1979, η εταιρεία αυτοκινήτων FIAT του ανέθεσε να σχεδιάσει τους εσωτερικούς χώρους και την ανακαίνιση του επιβατικού αυτοκινήτου της, Fiat 126.
Το 1980, o Γιάννης Τσεκλένης άνοιξε έναν νέο εκθεσιακό του χώρο στην 5η Λεωφόρο της Νέας Υόρκης. Η δεκαετία τον βρήκε να επεκτείνει την επιχείρησή του ακόμη περισσότερο και να εισέρχεται σε δραστηριότητες, όπως ο εσωτερικός σχεδιασμός, τα λευκά είδη, τα οικιακά σκεύη (κεραμικά, επιτραπέζια σκεύη, κηροπήγια κ.λπ.) και η καλλιτεχνική διεύθυνση κινηματογραφικών ταινιών.
Το 1997, δώρισε στο Πελοποννησιακό Λαογραφικό Ίδρυμα, το σύνολο των πρωτότυπων σχεδίων και ενδυμάτων του, που είχε στην κατοχή του.
Το επόμενο έτος 1998, του ανατέθηκε να σχεδιάσει τις εσωτερικές και εξωτερικές επιφάνειες των δημόσιων μέσων μαζικής μεταφοράς της Αθήνας (λεωφορεία, τρόλεϊ) και το 1999 σχεδίασε τα τρένα για τον νέο, για εκείνη την εποχή, προαστιακό σιδηρόδρομο του Οργανισμού Σιδηροδρόμων Ελλάδος και στη συνέχεια όλους τους νέους συρμούς του Οργανισμού.
Από το 2000 ήταν υπεύθυνος για τον εσωτερικό σχεδιασμό πολλών πολυτελών ξενοδοχείων, θερέτρων και ιδιωτικών κατοικιών σε ολόκληρη την Ελλάδα. Τα παραδείγματα της εργασίας του περιλαμβάνουν το Vedema (ένα από τα πρώτα πολυτελή art boutique ξενοδοχεία στην Ελλάδα) Zannos Melathron, Καστέλλι Resort (Σαντορίνη), La Maltese Restaurant (Σαντορίνη), το Danai Beach Resort & Villas και αρκετές πολυτελείς ιδιωτικές βίλες στα προάστια της Αθήνας, τη Σαντορίνη, τη Μύκονο και την Τήνο (Kelia, οικισμός με εξοχικές κατοικίες)
Ο Γιάννης Τσεκλένης τιμήθηκε με πολλά και σημαντικά βραβεία τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό. Έχει λάβει τον Αργυρό Σταυρό του Τάγματος του Φοίνικος, το Χρυσό Μετάλλιο της Μόδας από το Ελληνικό Ινστιτούτο Μόδας, την Κόρη των Κυκλάδων από το Ελληνικό Κέντρο Μόδας και το Βραβείο Δίολκος της Ελλληνικής Ακαδημίας Marketing.
5°
