Το 83% των νέων στην Ελλάδα έχει πέσει θύμα fake news

Τα fake news και η παραπληροφόρηση αποτελούν πλέον μια καθημερινή πραγματικότητα για τους νέους στην Ευρώπη, με τους νέους στην Ελλάδα να βρίσκονται μάλιστα πολύ ψηλά στη λίστα των Ευρωπαίων που δηλώνουν θύματα των ψευδών ειδήσεων.

Σύμφωνα με έρευνα του Ευρωβαρόμετρου, το 76% των νέων στην ΕΕ θεωρεί ότι έχει εκτεθεί σε fake news, ενώ στην Ελλάδα και την Κύπρο το ποσοστό αυτό αγγίζει το 83%.

Η εκτεταμένη χρήση των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, ως κύριας πηγής ενημέρωσης, φαίνεται να συνδέεται άμεσα με αυτήν την έκθεση.

Οι νέοι βασίζονται κυρίως σε Instagram (52%), TikTok (41%) και YouTube (41%) για την ενημέρωσή τους, πλατφόρμες στις οποίες ωστόσο το φιλτράρισμα της πληροφορίας είναι συχνά ελλιπές, αφήνοντας περιθώρια για διασπορά ψευδών ειδήσεων.

Οι νέοι αναγνωρίζουν την παραπληροφόρηση, αλλά όχι πάντα

Το 70% των νέων στην Ελλάδα δηλώνει ότι μπορεί να αναγνωρίσει την παραπληροφόρηση, ποσοστό που συμβαδίζει με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο.

Ωστόσο, η υπερβολική εμπιστοσύνη στην ικανότητά τους να ξεχωρίσουν την αλήθεια από το ψέμα μπορεί να είναι παγίδα, καθώς πολλές φορές οι ψευδείς ειδήσεις είναι περίπλοκες και καλοσχεδιασμένες.

Πώς αναγνωρίζουν τα fake news

Οι ερωτηθέντες από τη Μάλτα και την Ιρλανδία ήταν οι πλέον σίγουροι για την ικανότητά τους να αναγνωρίζουν την παραπληροφόρηση (88% και 87% αντίστοιχα), με τους Κύπριους ερωτηθέντες αρκετά κοντά στην τέταρτη θέση με 85%.

Οι νέοι από την Ελλάδα βρίσκονται στον ευρωπαϊκό μέσο όρο με 70%, ενώ αυτοί από την Αυστρία, τη Γερμανία και τη Σλοβενία αισθάνονται λιγότερο σίγουροι.

«Η ικανότητα αναγνώρισης ψευδών ειδήσεων είναι κρίσιμη, αλλά δεν αρκεί. Απαιτείται κριτική σκέψη και διασταύρωση πληροφοριών», σχολιάζουν οι συντάκτες της έρευνας του Ευρωβαρόμετρου.

Η Ελλάδα στις πρώτες θέσεις

Η Ελλάδα σύμφωνα με τα ευρήματα του Ευρωβαρόμετρου βρίσκεται στις πρώτες θέσεις έκθεσης στην παραπληροφόρηση. Σε εννέα χώρες της ΕΕ, περισσότεροι από τους μισούς νέους δηλώνουν ότι εκτίθενται σε παραπληροφόρηση συχνά ή πολύ συχνά. Στην Ελλάδα, το ποσοστό αυτό αγγίζει το 57%, τοποθετώντας τη χώρα ανάμεσα στις πέντε πρώτες στην ΕΕ.

Οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά συχνής έκθεσης σε ψευδείς ειδήσεις είναι: η Μάλτα με 59%, η Ουγγαρία με 58%, η Ελλάδα με 57%, το Λουξεμβούργο με 55% και η Κύπρος με 53%. Αντίθετα, οι Ρουμάνοι και Βούλγαροι νέοι είναι εκείνοι που δηλώνουν, σε υψηλότερο ποσοστό, ότι δεν έχουν εκτεθεί ποτέ σε παραπληροφόρηση (19% και 11% αντίστοιχα).

Αξιοσημείωτο είναι πως στην Κύπρο, μόλις το 1% των νέων δήλωσε ότι δεν έχει εκτεθεί ποτέ σε ψευδείς ειδήσεις, ενώ στην Ελλάδα το αντίστοιχο ποσοστό είναι 5%.

Η ταυτότητα της έρευνας

Η έρευνα του Ευρωβαρομέτρου για τη νεολαία πραγματοποιήθηκε από την Ipsos μεταξύ 25 Σεπτεμβρίου και 3 Οκτωβρίου 2024 και στα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, με συνεντεύξεις μέσω διαδικτύου (Computer-Assisted Web Interviewing).

Συνολικά, πραγματοποιήθηκαν 25.863 συνεντεύξεις με νέους ηλικίας 16-30 ετών, 514 εκ των οποίων στην Κύπρο και 1.033 στην Ελλάδα. Τα αποτελέσματα σταθμίστηκαν ανάλογα με το ποσοστό αυτής της ηλικιακής ομάδας σε κάθε χώρα της ΕΕ.

(Πηγή: ΣΕΠΕ)