Βλέπω «House of Cards», όπως μία ηλικιωμένη χήρα παρακολουθεί το «Μπρούσκο». Σύχνα, παίρνω τη στάση του ποδοσφαιρικού αγώνα: η πλάτη δεν ακουμπάει στον καναπέ, οι αγκώνες είναι στα γόνατα και το κεφάλι στις παλάμες – την προηγούμενη εβδομάδα το «κοίτα τι έκανε ο πούστης» το είπα την ίδια βραδιά για τον Κέβιν Σπέισι και για τον Σοάρες. Υποθέτω οι περισσότεροι γνωρίζετε περί τίνος πρόκειται. Είναι η διαδρομή του Frank Underwood από το Κογκρέσο μέχρι τον Λευκό Οίκο. Πατάει σε πτώματα, διασχίζει ίντριγκες, παραμερίζει πάθη και αποτυπώνει στο πρόσωπό του στο απόλυτο κακό ή, πιο σωστά, σε αυτό που στην πραγματικότητα είναι η πολιτική. Συχνά δε, αναρωτιέμαι αν ο ήρωάς μου, ο Μπαράκ Ομπάμα, όταν σβήνουν τα φώτα τρώει μωρά και δέρνει τη Μισέλ. Λιγότερο πιθανό, αλλά όχι αδύνατο, θεωρώ και το αντίστροφο: η Μισέλ βγάζει δόντια και σιδερογροθιά κακοποιώντας «τον πιο ισχυρό άνδρα του ελεύθερου κόσμου». Είναι, στα αλήθεια, αυτός ο τρόπος με τον οποίο κυβερνάται ο πλανήτης; Ω, ναι. Η πολιτική είναι το πεδίο όπου οι αριστοκράτες υιοθετούν συμπεριφορά του κοινού ποινικού δικαίου. Και πώς θα μπορούσε να γίνει αλλιώς εκεί που η δύναμη είναι ανυπολόγιστη και το χρήμα μετριέται ως το τελευταίο σεντ; Απλώς υπάρχουν τα προσχήματα και η δημοσιότητα που εξανθρωπίζουν, κάπως, τα πράγματα. Το βράδυ που ο Ομπάμα κέρδισε τις πρώτες εκλογές, τον Νοέμβριο του 2008, στεκόμουν λίγα μέτρα από την εξέδρα, στο Σικάγο. Τα πρώτα λόγια που είπε ως νικητής ήταν: «Δεν νομίζω ότι πια υπάρχει άνθρωπος που να μην πιστεύει ότι στη χώρα αυτή μπορούν να συμβούν τα πάντα». Και επειδή με την εκλογή μαύρου προέδρου συνέβη το απίθανο, τότε όλοι είπαν ότι μετά θα έρθει η Χίλαρι. Το αρρωστημένο μου μυαλό σκέφτηκε ότι αν εκλεγεί η κυρία, τότε για πρώτη φορά στην αμερικανική ιστορία θα υπάρξουν δύο πρόεδροι που, αποδεδειγμένα, έχουν κάνει σεξ.
Δείτε, όμως, τις αντιφάσεις που βάζει στην κουβέντα η Χίλαρι. Ναι, μπορεί να κάτσει γυναίκα στο οβάλ γραφείο. Όμως θα έφτανε εκεί αν δεν είχε παντρευτεί τον Μπιλ; Είχε πιθανότητες άλλη γυναίκα να διεκδικήσει το χρίσμα των Δημοκρατικών; Και, εντέλει, είναι ηθικό να χρησιμοποιήσεις το γάμο σου για να πετύχεις τους στόχους σου; Εγώ απαντώ θετικά, αλλά αυτή η υποψηφιότητα θα ανοίξει πολλά debates σε μία προεκλογική εκστρατεία κατά την οποία θα δούμε απίστευτα πράγματα στην πολιτική επικοινωνία. Σε αυτές τις εκλογές θα μάθουμε, τελικά, μέχρι πού μπορεί να φτάσει η αξιοποίηση δημογραφικών στοιχείων και η καταγραφή της online συμπεριφοράς των ψηφοφόρων. Οι ψηφοφόροι θα παίρνουν πια τόσο εξειδικευμένα μηνύματα που σε μερικούς θα προκαλούν τρόμο. Και από την άλλη, τα πολιτικά επιτελεία θα έχουν σαφή, ακριβέστατη άποψη για τις τάσεις στην κοινωνία. Εμένα με γοητεύει όλο αυτό. Και, εκ των πραγμάτων, κάνω τις συγκρίσεις με τον ελληνικό πρωτογονισμό. Εντάξει, από τη μία έχεις αποφοίτους του Harvard και από την άλλη πολιτικοποιημένους μπάχαλους των ελληνικών αμφιθεάτρων. Όμως στη διολίσθηση της πολιτικής έκφρασης και της επικοινωνίας μπορείς πλέον να αντιστοιχίσεις και την πορεία της χώρας. Πλέον ένα μεγάλο κομμάτι του πολιτικού προσωπικού αποτελείται από ημιμαθείς, κοινωνικά αμόρφωτους, πολιτικούς μικροαπατεώνες με λαϊκίστικο, διχαστικό και ενίοτε ρατσιστικό λόγο. Εκ των πραγμάτων, η πολιτική τους έκφραση αρθρώνεται μέσα από κραυγές, αναχρονιστικά κλισέ και συνθήματα. Η επιστροφή της χώρας στο παρελθόν καταγράφεται και στον τρόπο με τον οποίο συνομιλεί πολιτικά. Μίζερος και ντεμοντέ βαλκανικός. Οι γείτονες φεύγουν από τα Βαλκάνια και εμείς επιστρέφουμε. Μερικές φορές αισθάνομαι ότι σε κάθε πεδίο της δημόσιας ζωής έχουμε αποφασίσει να φυλάττουμε βαλκανικές Θερμοπύλες. Ένας βουλευτής μου έλεγε ότι, αν εξαιρέσει το μισθό του, το βουλευτικό αξίωμα συνεπάγεται πλέον υπαρξιακή φθορά. «Δεν μπορείς να κάνεις τίποτα μπροστά στην καταστροφή παρά μόνο να αισθανθείς συνένοχος για αυτό που συμβαίνει». Υπέροχο. Αξίζει να το δεις χαραμένο σε ένα κομμάτι μάρμαρο στην είσοδο της Βουλής.
11°
