Εκλογές 2010: Ο άλλος Γιάννης Μίχας

Τον Γιάννη Μίχα οι περισσότεροι κυρίως τον γνωρίσαμε την τελευταία τετραετία ως νομάρχη, παλιότερα ως συνδικαλιστή ή διοικητικό στέλεχος στον Οργανισμό Λιμένος Πειραιώς. Κάποιοι άλλοι ωστόσο γνώρισαν έναν άλλο Γιάννη Μίχα, μέσω της καλλιτεχνικής δημιουργίας. Μάλιστα πρόσφατα συνέπεσε η υποψηφιότητά του για τον Δήμο Πειραιά με μια έκθεση ζωγραφικής, που συνάντησε ευνοϊκά σχόλια από ζωγράφους και τεχνοκριτικούς. Ο Γιάννης Μίχας, λένε αυτοί που τον ξέρουν, πάντα ήξερε την... τέχνη να κλέβει χρόνο για τους πίνακές του ακόμα και μετά την πολύωρη, κοπιαστική καθημερινότητα στη νομαρχία. Παράδοξος συνδυασμός, από μια άποψη, για την εποχή μας... Αυτό το «παράδοξο» επιχειρούμε να ανιχνεύσουμε με τη βοήθεια κοντινών του προσώπων, σε μια περίοδο όπου τα συνθήματα, οι υποσχέσεις και η άγρια πολιτική διαμάχη περισσεύουν και... «ξενερώνουν».

«Γνωριστήκαμε με τον Γιάννη Μίχα πριν από πολλά χρόνια μέσα από τους πολιτικούς αγώνες» μας λέει ο ζωγράφος Χρήστος Σαρακατσιάνος στο ατελιέ του, στο Παγκράτι. «Όμως η πραγματική γνωριμία μας έγινε μέσα από τον καλλιτεχνικό δρόμο… Ο Γιάννης είναι ζωγράφος, έκανε τελευταία μια πολύ πετυχημένη έκθεση. Παραδέχομαι ότι δεν είναι εύκολο στις μέρες μας να συνδυάζει κανείς την ενασχόλησή του με την τέχνη, με την πολιτική… Ο Γιάννης Μίχας είναι ένας πολύ μεθοδικός άνθρωπος και καταφέρνει να τα συνδυάζει και τα δύο με επιτυχία. Η τέχνη προσθέτει και δεν αφαιρεί πολιτικό κεφάλαιο. Και σαν δημιουργός, δεν μπορεί παρά να είναι ευαισθητοποιημένος για τα κοινά».

Ο Πειραιάς έχει το λιμάνι, κόσμος πάει και έρχεται, το κέντρο της πόλης είναι υποβαθμισμένο, πώς μπορεί κάποιος δήμαρχος να σταθεί απέναντι σε όλα αυτά; Τι πρέπει να αλλάξει στο λιμάνι; «Περισσότερος πολιτισμός, να φύγει το κιτς».

Για τη φτώχεια και την ανεργία έχει να πει τούτο: «Επειδή ο δήμαρχος είναι άρχοντας, πρέπει να έχει μέριμνα για όλους. Οι δυνατοί πιο πολύ θα αγκαλιάσουν το δήμαρχο για να κάνουν το κομμάτι τους, δεν έχουν ανάγκη, οι φτωχοί όμως θα τον αγκαλιάσουν από ανάγκη και με την ψυχούλα τους».

Έδεσε στο λιμάνι

Ο Γιάννης Μίχας δεν είναι χτεσινός στον Πειραιά. Γεννήθηκε το 1954 στο Κυριάκι Βοιωτίας, σπούδασε τεχνολόγος ναυπηγός στην Ανωτέρα Σχολή Ναυπηγών Πειραιά και έτσι... έδεσε στο λιμάνι. Εργάζεται ως ναυπηγός στα ναυπηγεία Σκαραμαγκά και ταυτόχρονα ασχολείται με τη ζωγραφική, κάνοντας τα πρώτα του βήματα κοντά σε μεγάλους ζωγράφους, ανάμεσά τους στον Κ. Ηλιάδη. Η συνδικαλιστική του δράση σηματοδοτείται από τη συμμετοχή του στη διοίκηση της ΓΣΕΕ και ως πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Πειραιά δίνει τον αγώνα του για τη σωτηρία της ναυπηγοεπισκευαστικής Ζώνης Περάματος, για τη διασφάλιση της απασχόλησης των Ελλήνων ναυτικών, την ανάπτυξη της ελληνικής ναυτιλίας.

Φυσικά ο Γιάννης Μίχας, όπως μας λεει η φίλη του Αναστασία Μουτσάτσου, έχει μια διαδρομή που αρχίζει από την εποχή της ένταξής του στην αντιδικτατορική οργάνωση «Ρήγας Φεραίος». Πολιτογραφημένη Πειραιώτισσα –μένει εκεί πάνω από 35 χρόνια–, νιώθει χαρά για την οικειότητα των Πειραιωτών και τη θερμή «καλημέρα» τους, αλλά θλίψη για την εικόνα μιζέριας που σήμερα εκπέμπει το λιμάνι.

«Τον Γιάννη τον γνώρισα εξαιτίας της δουλειάς μου. Συναντηθήκαμε πριν από χρόνια σε μια έκθεσή του σε αίθουσα του Δημαρχείου Πειραιά. Μπήκα στην αίθουσα, γνωριστήκαμε και γίναμε φίλοι. Τότε ήταν ακόμα πρόεδρος του Εργατικού Κέντρου Πειραιά, αλλά δεν είχα ιδέα. Με τον καιρό αντιλήφθηκα ότι δεν ήταν ένας ζωγράφος κλεισμένος στο matrix του, αλλά με πολλά ενδιαφέροντα και για τα κοινά. Ο Γ. Μίχας κλέβει συχνά τα βράδια λίγο χρόνο για να κάνει την ψυχοθεραπεία του μέσω της ζωγραφικής και όχι στην κασίδα των πολιτών. Πιστεύω ότι ένας άνθρωπος που μπορεί να εκφραστεί ή και να εκτονωθεί καλλιτεχνικά, μπορεί να διατηρεί την ισορροπία του και να έχει ένα πιο ψύχραιμο βλέμμα όταν έρχεται η ώρα να αντιμετωπίσει τα προβλήματα της πόλης, ακόμα και τον πόλεμο που δέχεται από διάφορους χώρους».

Κόσμος έρχεται και πάει...

Ο Γιάννης Μίχας διαθέτει πολιτική και διοικητική εμπειρία, καθώς επί 13 έτη διετέλεσε μέλος του ΔΣ του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς (ΟΛΠ). Από το 1978 συνέχισε τη δράση του από τις τάξεις του ΠΑΣΟΚ. Το 2002 εκλέγεται νομάρχης Πειραιά, για να επανεκλεγεί το 2006. Ο ίδιος γνωρίζει ότι ο Πειραιάς έχει τα ζόρια του ως πόλη και ως λιμάνι, κάθε χρόνο πάνω από 5 εκατομμύρια επιβάτες σαλπάρουν ή επιστρέφουν από τα νησιά, όντας περαστικοί. Και όχι μόνο αυτό, η καθαριότητα υστερεί απελπιστικά, οι μετανάστες τριγυρνούν στο κέντρο άπραγοι και απελπισμένοι. Πώς μπορεί να αλλάξει αυτό; Η Αναστασία Μουτσάτσου λέει: «Αυτή η εικόνα που περνά για λίγα λεπτά από τους περαστικούς, εμείς τη βιώνουμε καθημερινά. Υπάρχουν φορές που τσαντίζομαι και σοκάρομαι με τις εικόνες… Ο Μίχας είναι εργατικός, παθιασμένος με αυτό που κάνει, τον ενδιαφέρει η αναγνώριση έργου, έχει φιλότιμο και αυτό μετράει για μένα. Επίσης δεν φοράει το στενό κομματικό κοστούμι, δεν παίρνει γραμμή, κάνει αυτό που θεωρεί σωστό, με κίνδυνο να έρχεται αντιμέτωπος με καταστάσεις που πιθανόν άλλοι να μην αποτολμούσαν. Αυτό δείχνει πως είναι αποφασισμένος να προσπαθήσει».                     

Τα «χρώματα» του πίνακα

Αντί επιλόγου, ας ακούσουμε την άποψη της κριτικού και ιστορικού τέχνης Αθηνάς Σχινά, για το καλλιτεχνικό έργο του Γιάννη Μίχα. «Η ζωγραφική του είναι εμπνευσμένη από το λιμάνι και τα γύρω νησιά, που ο Γιάννης έχει βιώσει και έχει ζήσει με τους ανθρώπους της καθημερινότητας και του μόχθου. Οι πίνακές του κοσμούνται με μετα-ιμπρεσιονιστικά χρώματα και δομή κυβιστική. Όμως δεν μένει σε αυτά, δημιουργεί μια δική του γλώσσα εντελώς προσωπική, βγάζοντας την ψυχοδυναμική αντίληψη του χώρου, της μνήμης που αυτός κρατάει, των εντυπώσεων που καθημερινά παράγει και μιας οξύτατης παρατηρητικότητάς του γύρω από τα πλοία, που εντέλει είναι οι άνθρωποι και τα ταξίδια τους. Οι ερχομοί, οι αναχωρήσεις τους και οι επιστροφές τους σε αυτό το λιμάνι, που θέλει πολύ περισσότερα για να γίνει πραγματικά μια πόλη του πολιτισμού».

Είπαν για το Γιάννη Μίχα

Μαρίνα Λαμπράκη-Πλάκα,
καθηγήτρια Ιστορίας της Τέχνης - διευθύντρια της Εθνικής Πινακοθήκης

Ο Γιάννης Μίχας συνδυάζει την ευαισθησία και την ανθρωπιά ενός αυθεντικού καλλιτέχνη με την αποτελεσματικότητα ενός πολιτικού. Το διαπίστωσα πρόσφατα όταν του πρότεινα να βοηθήσει, ως νομάρχης Πειραιά, να γίνει το μουσείο του γλύπτη Χρήστου Καπράλου στην Αίγινα. Ένα έργο πολιτισμού και ανάπτυξης μεγάλης σημασίας για το νησί, που θα προβάλει και θα αναδείξει τη μεγάλη κληρονομιά που άφησε στην Εθνική Πινακοθήκη ένας από τους μεγαλύτερους Έλληνες καλλιτέχνες του 20ού αιώνα.

Ο Γιάννης Μίχας ανταποκρίθηκε άμεσα, κινητοποίησε τις υπηρεσίες του, βρήκε κονδύλια για να συμπληρώσει το ποσόν που διαθέτει γι’ αυτό το σκοπό η Εθνική Πινακοθήκη, προώθησε την εκπόνηση μελέτης σε συνεργασία με το δικό μας προσωπικό και με το ΥΠ.ΠΟΤ. και πολύ γρήγορα το έργο θα δημοπρατηθεί. Πιστεύω ότι ο Γιάννης Μίχας διαθέτει σπάνιες αρετές που ο τόπος μας τις έχει ανάγκη σήμερα περισσότερο από ποτέ. Του εύχομαι καλή επιτυχία στον Δήμο Πειραιά.

Κυριάκος Ρόκος, γλύπτης
Σε μια εποχή που η αληθινή προσφορά στον άνθρωπο και τον πολιτισμό είναι ένα είδος προς εξαφάνιση, ο Γιάννης Μίχας τολμά να ονειρεύεται και να αγωνίζεται για μια καλύτερη ζωή για όλους, πέρα από μικρότητες και άθλιες σκοπιμότητες… Η φιλία του με τιμά ιδιαίτερα και θα ’μαι κοντά του όσο συλλογάται λεύτερα… Πιστεύω ότι η υποψηφιότητά του για τη Δημαρχεία του Πειραιά θα υποστηριχτεί δυναμικά από τους συνδημότες του, γιατί ξέρουν καλά ότι ο Γιάννης Μίχας ξέρει να αφουγκράζεται, να αναδεικνύει αξίες, να παλεύει γι’ αυτές και να τις κάνει κτήμα όλων…..

Μίχας vs Φασούλα;
Πολλά έγιναν τα τελευταία 24ωρα στον Πειραιά, με τον αποκλεισμό του Π. Φασούλα απο το ψηφοδέλτιο περιφέρειας Αττικής να πυροδοτεί δημοσιεύματα για σχέση αγάπης-μίσους με τον Γ. Μίχα, για πειραιώτικη βεντέτα... Πώς σχολιάζει ο ίδιος ο υποψήφιος δήμαρχος Πειραιά τα της διαμάχης; «Κόντρα υπάρχει μόνο μία. Είναι η κόντρα με τα προβλήματα του Πειραιά. Τον Φασούλα τον αγαπώ, όπως όλοι οι Έλληνες. Μας έδωσε χαρές και μας χάρισε δόξες. Ούτε τον “έκοψα” με φάουλ ούτε τον μάρκαρα αντικανονικά. Αντίθετα, προσπάθησα να τον βοηθήσω όσο μπορούσα από τη θέση του νομάρχη Πειραιά. Τα τεκμήρια των ενεργειών μου είναι αποτυπωμένα σε επιστολές και προτάσεις που αφορούσαν στην αξιοποίηση δυνατοτήτων και αρμοδιοτήτων που είχα ως νομάρχης».

Τρεις συμβουλές για τον Γιάννη Μίχα

Χρήστος Σαρακατσιάνος
«Να είναι αυτός που είναι. Ο Γιάννης, και σαν καλλιτέχνης, δεν αλλάζει εύκολα, δεν καβαλάει καλάμι. Γιατί δεν έχει ανάγκη τη δημαρχία, η δημαρχία έχει ανάγκη τον  Γιάννη. Έχει ανησυχίες και ευαισθησίες, γι’ αυτό μπορεί να προσφέρει πολλά».

Αναστασία Μουτσάτου
«Να έχει γερό στομάχι μέχρι τις εκλογές. Συμβουλή δεν έχω να του δώσω καμία, γιατί κάθε άνθρωπος πρέπει να ακολουθεί το ένστικτο και τη διαίσθησή του. Αυτό πρέπει να κάνει και ο Γιάννης».

Αθηνά Σχινά
«Να μη χάσει την ευαισθησία του, να ακούει τις φωνές του κόσμου, να έχει ευελιξία στο πρόγραμμά του, να επιλέγει τους κατάλληλους ανθρώπους, κυρίως με αξιολογικά κριτήρια».