«Τι μπορεί να πάει στραβά»; Αυτό είναι το ερώτημα που τους απασχολεί όλους. Δημοσκόπους και «μπλε» strategists. Ψηφοφόρους και στελέχη της καμπάνιας του Κενυάτη. Οι τελευταίοι, όταν συναντιούνται μεταξύ τους, μετράνε μέρες σαν τους φαντάρους, είναι το «αστείο» τους: «Οκτώ και σήμερα». Οι δημοσκοπήσεις τούς δίνουν 10 μονάδες μπροστά. Άγχος. Εφιάλτες. Αμφιβολίες. «Όλα είναι πολύ καλά, για να είναι αληθινά» λέει το στέλεχος των Δημοκρατικών στο MS-NBC. «Γιατί νίκησε ο Μακ Κέιν» μελλοντολογεί ο Τζόναθαν Άλτερ στο Newsweek, προειδοποιώντας για πιθανά λάθη.
Μα, είναι δυνατόν; Θέλετε στ’ αλήθεια να μας πείτε ότι η Αμερική σε πέντε μέρες θα εκλέξει πρόεδρο ένα φιλειρηνιστή Αφροαμερικάνο, τον Μπαράκ Χουσεΐν Ομπάμα; Δεν θα γίνει κάτι στο τέλος και θα κερδίσουν οι «κακοί»;
Αυτή είναι η συζήτηση, λίγες μέρες πριν από τις κάλπες. Όλα δείχνουν Ομπάμα. Όλος ο κόσμος θέλει Ομπάμα. Οι δημοσκοπήσεις δίνουν Ομπάμα. Τι μπορεί να «στραβώσει» τελευταία στιγμή και να προκύψει Μακ Κέιν/Πέιλιν στον Λευκό Οίκο; Αν πιστέψει κανείς όλα αυτά που ακούγονται τα τελευταία 24ωρα στο δημόσιο διάλογο, πολλά και διάφορα μπορούν να ανατρέψουν την εικόνα των δημοσκοπήσεων.
“The Bradley Effect”: Θεωρείται ένας από τους γρίφους των εκλογών. Οι λευκοί politically correct Αμερικανοί, όταν τους ρωτούν οι δημοσκόποι «τι θα ψηφίσετε;», προτιμούν να πουν «τον Αφροαμερικανό». Αισθάνονται πιο άνετα, για να μην κατηγορηθούν ως «ρατσιστές». Στην κάλπη, όμως, θα ρίξουν ΜακΚέιν, δεν τους «πάει» το χέρι να ψηφίσουν έγχρωμο. Έτσι έχασε τις εκλογές του ’82 για τη θέση του κυβερνήτη της Καλιφόρνια ο Αφροαμερικανός Μπράντλεϊ – όλα τα γκάλοπ τον έδιναν 5% μπροστά και τελικά έχασε με 3%. Μετρήσεις έχουν υπολογίσει ότι τέτοια συμπεριφορά μπορεί να έχει έως και το 6% του εκλογικού σώματος.
Υπερβολική σιγουριά: Όταν προηγείσαι με 10 μονάδες, πέντε μέρες πριν από τις εκλογές, αρχίζουν οι θριαμβολογίες. Ό,τι χειρότερο για μια καμπάνια: να «χαλαρώσει» στο παρά πέντε, όταν «παίζονται» τα πάντα. Ο Ομπάμα το έχει ενσωματώσει σε όλες τις ομιλίες του: «Δεν χρειάζεται να πανηγυρίζουμε από τώρα. Χρειάζεται να δουλέψουμε ως το τέλος και να πάμε να ψηφίσουμε».
Οι L.I.V.s: Οι «Ψηφοφόροι Χαμηλής Ενημέρωσης» ποτέ δεν ακούν ή βλέπουν πολιτικά, δεν διαβάζουν εφημερίδες, δεν απαντούν σε δημοσκοπήσεις, δεν συζητούν για εκλογές, είναι εντελώς αδιάφοροι – και στο τέλος ψηφίζουν ό,τι τους φαίνεται ότι είναι «το λιγότερο χειρότερο», έχοντας ακούσει ελάχιστα για τους υποψήφιους. Μεγάλο κομμάτι της νεολαίας ανήκει εκεί, όπως και τα «χαμηλά εισοδήματα». Παραδοσιακά, αυτή η ομάδα έχει συντηρητικές κοινωνικές αντιλήψεις, πιστεύει σε θεωρίες συνωμοσίας και ψηφίζει Ρεπουμπλικάνους. Σύμφωνα με μετρήσεις, οι LIVs αποτελούσαν το 35% του εκλογικού σώματος στις εκλογές του 2004.
Τεχνική Βλάβη: Ο μηχανισμός των εκλογών είναι εξαιρετικά πολύπλοκος για τα ευρωπαϊκά δεδομένα: Η ψηφοφορία σε κάποιες πολιτείες αρχίζει έως και δύο εβδομάδες πριν την 4η Νοεμβρίου, οι απόντες ψηφίζουν διά ταχυδρομείου, οι κάλπες είναι ψηφιακές, με οθόνη αφής, οι εκλογικοί κατάλογοι αμφισβητούμενοι, με πολλές «μαϊμού» εγγραφές, πεθαμένους, διπλογραμμένους. Επιπλέον, σ’ αυτές τις εκλογές αναμένεται συμμετοχή-ρεκόρ, ήδη σχηματίζονται ουρές. Όπως παραδέχεται το CNN, είναι εξαιρετικά εύκολο είτε το σύστημα να χτυπηθεί από χάκερς που θα αλλοιώσουν το αποτέλεσμα είτε να καταρρεύσει από υπερφόρτωση. Τα δύο επιτελεία έχουν ήδη συστήσει ομάδες με δικηγόρους που θα παρακολουθούν από κοντά τη διαδικασία. Όπως και να ’χει, ένα γενικό κομφούζιο, με οριακά αποτελέσματα και εβδομάδες καταμετρήσεων φαντάζει ως εφιάλτης, ενώ δεν αποκλείεται να προκαλέσει κοινωνικές αναταραχές.
Οι Κλιντονίστας: Σενάρια συνωμοσίας αναφέρουν ότι οι υποστηρικτές της Χίλαρι ονειρεύονται νέα υποψηφιότητά της το 2012 (ήδη ο επικεφαλής της καμπάνιας της αγόρασε το domain www.clinton2012.com). Άρα, παρά τα όσα λένε δημοσίως, θα «μαυρίσουν» τον Ομπάμα, για να έχει η Χίλαρι μια δεύτερη ευκαιρία.
Γκολ στο 90’: Ένα τεράστιο απροσδόκητο γεγονός, που εμφανίζεται ξαφνικά λίγα 24ωρα πριν από τις εκλογές και αλλάζει το σκηνικό (όπως το τρομοκρατικό χτύπημα στη Μαδρίτη έδωσε τις εκλογές στον Θαπατέρο). Αυτό μπορεί να είναι α) τρομοκρατικό χτύπημα β) πολεμική ένταση με τη Ρωσία γ) δημόσια παρέμβαση του Μπιν Λάντεν – όταν εμφανίστηκε το 2004 έδωσε στον Μπους 6% δ) αυτογκόλ – να πει ο Ομπάμα ή ο Μπάιντεν κάτι πολύ λάθος, που θα τους «κάψει» ε) αποκάλυψη – να βγει κάτι τόσο μεγάλο και αρνητικό για το Δημοκρατικό υποψήφιο, που να γκρεμίσει την καλή εικόνα που έχει στην κοινή γνώμη.
«Με πήρε ο ύπνος»: Η νεολαία, που θεωρείται ως το «δυνατό χαρτί» του Ομπάμα, δεν θα πάει τελικά να ψηφίσει γιατί την πήρε ο ύπνος, είχε χανγκόβερ, δούλευε, παρέδιδε πτυχιακή, έκανε σεξ, ήταν “high”, χώρισε ή απλά το ξέχασε. Με αυτό το φόβο, τις τελευταίες ημέρες βρίσκεται σε εξέλιξη μεγάλη καμπάνια από το Ίντερνετ (σημείο συνάντησης της νεολαίας), για να σηκωθούν όλοι την Τρίτη το πρωί και να πάνε να ψηφίσουν. Αντίστοιχο application υπάρχει και στο Facebook: αν δεν πας να ψηφίσεις θα το δουν όλοι οι φίλοι σου...
Όλος ο κόσμος περιμένει να το δει. «Ελπίζω να μην τα σκατώσουμε ξανά» μου λέει ο Τζακ, ένας νεαρός φοιτητής αρχιτεκτονικής από τη Βοστόνη, κατεβάζοντας το κεφάλι, «τα πράγματα θα είναι πολύ άσχημα...». Το 85% του πλανήτη ψηφίζει Ομπάμα στην παγκόσμια κάλπη του Εconomist. Η νεολαία, οι καταπιεσμένοι, οι μειονότητες, οι μορφωμένοι, οι καλλιτέχνες τον υποστηρίζουν. Απέναντί του έχει έναν αντιπαθητικό γερο-πολέμαρχο, που δεν αρέσει σε κανέναν. Σ’ αυτό το θρίλερ είναι σαφές ποιοι είναι οι «κακοί» και ποιοι είναι οι «καλοί». Απομένει να δούμε αν θα έχει happy end, ως είθισται στο Χόλιγουντ...
12°
