Η «ομάδα του Μαξίμου και η συνθήκη της... Φρανκφούρτης

Ο Μαρξ ήταν Γερμανός, όπως και ο Φρόιντ, αν και αυστριακής γέννας. Ο Έγελος επίσης, όπως και ο Καντ, ο Γκέτε, ο Λούθηρος. Ο Μαρκούζε, ο Αντόρνο, ο Χάμπερμας Γερμανοί ήταν επίσης, όπως και ο Χάιντεγκερ ή ο Καρλ Κορς. Στη Γερμανία ιδρύθηκε το Μπαουχάους, στη Γερμανία έζησε και έγραψε ο Μπρεχτ. Ο Μπετόβεν, ο Μπαχ, ο Μότσαρτ γερμανικά μιλούσαν γράφοντας τις νότες τους, όπως και ο Τόμας Μαν. Στη Γερμανία έδρασαν οι Σπαρτακιστές, στο γερμανικό κοινοβούλιο, στο Ράιχσταγκ, πριν το κάψουν οι ναζί μίλησε η Ρόζα Λούξεμπουργκ, στη Γερμανία εξελίχθηκαν οι κομμούνες του Βερολίνου και του Μονάχου. Εκεί στα οδοφράγματα πολέμησαν πλάι-πλάι ο Μπακούνιν και ο Βάγκνερ, ναι, ο Βάγκνερ, όσο και να σας φαίνεται οξύμωρο. Σε αυτή τη γλώσσα γράφτηκαν η «Όπερα της Πεντάρας» και ο «Κύκλος με την κιμωλία» ή η «Μάνα κουράγιο», όσο και να θέλετε να το ξεχάσετε. Το πρώτο πείραμα αντιψυχιατρικής παρέμβασης έγινε στη Σχολή της Χαϊδελβέργης. Το πρώτο ευρωπαϊκό οικολογικό κίνημα ιδρύθηκε στη Γερμανία μετά τον Μάη του ’68. Ο Κόκκινος ο Ρούντι Γερμανός ήταν, και η αντιπαθητική σήμερα «Ντόιτσε Βέλε», που την ακούγαμε τότε στα μαύρα χρόνια, γερμανικό ραδιόφωνο είναι. Το «Ινστιτούτο Γκαίτε» στην Αθήνα ήταν το πρώτο που ιδρύθηκε παγκοσμίως το 1952 και στα χρόνια της Χούντας ήταν κυψέλη σκέψης και φυτώριο γνώσης. Αν δεν ήταν η Γερμανική Αρχαιολογική Σχολή, η Ολυμπία θα ήταν ακόμη χωράφι. Η Γερμανία έδωσε και αυτή το αίμα της για τη δημοκρατία και τον πολιτισμό. Στα στρατόπεδα συγκέντρωσης εκτελέστηκαν εκατομμύρια Γερμανοί δημοκράτες, κομμουνιστές, σοσιαλδημοκράτες, εβραίοι ή προτεστάντες και καθολικοί, που αντιστάθηκαν στο απόλυτο κακό.

Κάθε χώρα διαθέτει και τη σκοτεινή της πλευρά. Κάθε χώρα επιχειρεί με τη σειρά της να επιβάλει τον ηγεμονισμό της. Σχεδόν πάντα καταλήγει στην ήττα. Σχεδόν πάντα η ήττα συνοδεύεται από το θρήνο. Στην Ελλάδα τη σύγχρονη μετράμε παρενθέσεις δημοκρατίας και δεκαετίες απόλυτου θρήνου. Έχουμε και εμείς τους φασισμούς και τους εμφύλιους, δολοφονήσαμε πρωθυπουργούς, σκοτώσαμε τον Ανδρούτσο, φυλακίσαμε τον Κολοκοτρώνη, κάψαμε τα χωριά των Σλαβομακεδόνων και των Αλβανών στον Βορρά, ισοπεδώσαμε τα χωριά των Οθωμανών, εκτοπίσαμε δεκάδες χιλιάδες στα ξερονήσια, στα Μακρονήσια, τις φυλακές, στο Εφταπύργιο, στην Ακροναυπλία ή στου Αβέρωφ, πλύναμε πολλές φορές τα χέρια μας στον Ενιππέα του Ορέστη για να φύγει το αίμα. Το ίδιο και οι Γερμανοί.

Θα θυμούνται όλοι με τρόμο τον Μουσολίνι για τη βαρβαρότητα του φασισμού του. Θα λατρεύουν ωστόσο πάντα τον Γκράμσι ή τον Πιραντέλο, τον Φελίνι ή τον Αντονιόνι ή τον Μοράβια, γιατί στο τέλος-τέλος προτιμάμε το καλό από το κακό.

Η Ελλάδα είναι η μόνη σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα όπου ένα καθαρά και αυθεντικά ναζιστικό, και όχι απλά ακροδεξιό, κόμμα της τάξης του 6% βρίσκεται στο κοινοβούλιο. Καμία άλλη κοινωνία στην Ευρώπη δεν το αποτόλμησε ακόμη. Γιατί άραγε το ξεχνάμε τόσο εύκολα, όσο εύκολα ταυτίζουμε (συναισθηματικά ντε και καλά) τους σημερινούς Γερμανούς με τα κατοχικά στρατεύματα της Βέρμαχτ και τα SS των ναζί; Πόση άγνοια διακατέχει άραγε την ελληνική κοινωνία που δεν θέλει να πληροφορηθεί το πόσο πόνο έχει στοιχίσει στη γερμανική κοινωνία η κάθαρσή της από το ναζιστικό παρελθόν της. Ακόμη και τώρα πονάει αυτή η αδήριτη ανάμνηση. Μήπως ο Φανσμπίντερ Γερμανός δεν είναι και αυτός; Πότε η ελληνική κοινωνία τόλμησε την αυτοκάθαρσή της από το σκοτεινό παρελθόν των γερμανοτσολιάδων και των Χιτών που αλώνισαν τη χώρα μετά τον εμφύλιο; Ο Γρίβας είναι για πολλούς ακόμη και σήμερα ήρωας και πατριώτης και η ΕΟΚΑ Β πατριωτική οργάνωση, για να μην ξεχνιόμαστε και αλληλοκοροϊδευόμαστε.

Παρόλα αυτά η ανθρωπότητα ξεχωρίζει και ξέρει να επιλέγει τον Σεφέρη, τον Ελύτη, τον Κουν ή τον Τσαρούχη, τον Καβάφη ή τον Καζαντζάκη, τον Αγγελόπουλο ή τον Ταχτσή και να προάγει αυτούς ως σύγχρονους εκφραστές του σημερινού ελληνισμού, γιατί στο τέλος-τέλος προτιμάμε το καλό από το κακό.

Η καταλυτική αντίφαση

Η σύγχρονη Γερμανία μετά την ενοποίησή της πέρασε σχεδόν αυτόματα στη φάση μεθόδευσης του ηγεμονισμού της. Το ήξεραν και η Θάτσερ και ο Ρίγκαν και ο Μιτεράν και ο Σιράκ. Ήταν σχεδόν αναπόφευκτο ή καλύτερα ιστορικά αυτονόητο. Μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο το επιχείρησε και η μικρή Ελλάδα με το δόγμα των «Πέντε θαλασσών και των δύο Ηπείρων» και έσπασε τα μούτρα της. Η Γερμανία το επιχείρησε δύο φορές και έσπασε τα δικά της. Τώρα, μετά τον εφιάλτη του «Οι ζωές των άλλων» και την κατεδάφιση του Τείχους του Βερολίνου, η Γερμανία επιχειρεί τη σύγχρονη εκδοχή υλοποίησης του δόγματος της «Μέσης Ευρώπης». Όχημά της αυτή τη φορά είναι μία Ομοσπονδιακή Ευρωπαϊκή Ένωση με γερμανική επικυριαρχία. Η Μέρκελ το έχει κάνει αυτοσκοπό. Ο Σόιμπλε είναι ο θεωρητικός του εγχειρήματος. Ο γερμανικός ΣΕΒ και το τραπεζικό σύστημα με έδρα τη Φρανκφούρτη είναι το απαιτούμενο «καύσιμο». Το εγχείρημα αυτό προϋποθέτει την ακύρωση της Συνθήκης του Μάαστριχτ και την αντικατάστασή του σε ορατό χρόνο με τη «Συνθήκη της Φρανκφούρτης», για να δώσουμε και μία αληθοφανή ονομασία στη γερμανική αυτή προοπτική.

Αναπόφευκτα τρεις παγκόσμιοι παράγοντες έχουν εκνευριστεί. Η Ουάσιγκτον, το Λονδίνο και το Παρίσι. Ο εκνευρισμός είναι πλέον διάχυτος. Από τη στιγμή που το Βερολίνο επιχειρηματολόγησε (πρόσφατα) για την ίδρυση ευρωπαϊκού στρατού, ο εκνευρισμός ξεπέρασε το όριο της απλής εγρήγορσης.

Σε αυτό το παιχνίδι ανισορροπίας επιχειρεί να διαδραματίσει ρόλο η «ομάδα του Μαξίμου». Ως λαγός, δηλώνουν δυτικοί διπλωματικοί κύκλοι στην Αθήνα. Αυτό που δεν λένε ότι ένας εξαντλημένος λαγός πιάνεται στο λαγούμι του από τα αυτιά, αν και νομίζει ότι έχει κρυφτεί αποτελεσματικά. Αρκεί να τον φερμάρουν τα σκυλιά.

Ο Πόλεμος

Η Ουάσιγκτον επείγεται και το Παρίσι ζητά απεγνωσμένα βοήθεια. Μία αχανής περιοχή από το Πακιστάν έως την Ταρσό στην Ανατολική Μεσόγειο φλέγεται. Είναι ζήτημα ημερών η συμφωνία ΗΠΑ-Ιράν. Οι Πέρσες πολεμούν ήδη με τους Άραβες σιίτες στο Τικρίτ κατά των τζιχαντιστών. Η Λιβύη είναι στο έλεος των Φυλών και το λιμάνι της Ντέρνα ελέγχεται από το Ισλαμικό Κράτος. Η Αίγυπτος κινδυνεύει, η Σαουδική Αραβία έχει εγκλωβιστεί, το Κουρδιστάν έχει συσταθεί, η Συρία πρέπει να διαμελιστεί, το Ιράκ διαμελίστηκε . Ο πόλεμος στο Ισλάμ είναι ολοκληρωτικός μεταξύ σουνιτών και σιιτών και θα διαρκέσει επί μακρόν. Η Ουάσιγκτον επείγεται και το Παρίσι εκλιπαρεί, όταν το Λονδίνο πιέζει.

Ανατολικά του Βερολίνου ο Πούτιν εκβιάζει με μία εκστρατεία κατάληψης του στρατηγικού λιμανιού της Μαριούπολης. Η Ουκρανία θα διαμελιστεί και αυτή. Με πόλεμο ή με διευθέτηση ή και μα τα δύο. Η Αμερική και το Λονδίνο επιθυμούν να έχουν το πάνω χέρι σε αυτή τη σύγκρουση. Ο ρόλος της Γερμανίας τούς εκνευρίζει αφάνταστα. Η Ουάσιγκτον επιχειρεί την περικύκλωση του Πούτιν και για το λόγο αυτό θέλει να προσδώσει ηγεμονικό ρόλο στον Ιράν, εκεί κάτω στη Μέση και Εγγύς Ανατολή. Βιάζεται γιατί το Κρεμλίνο είναι απρόβλεπτο.

Σε αυτό το παιγνίδι ανατροπής των ισορροπιών θέλει να παίξει η «ομάδα του Μαξίμου». Ως λαγός, λένε Αμερικανοί διπλωμάτες που υπηρετούν σε βαλκανικές πρωτεύουσες αλλά και στις Βρυξέλλες. Μόνο που οι «λαγοί» διαθέτουν μικρά πνευμόνια και λαχανιάζουν γρήγορα.

Την τελευταία φορά που η Αθήνα διαδραμάτισε ρόλο «λαγού» ήταν το 1918-1919. Το 1920 ο «σοφός λαός» εξεδίωξε τον Ελευθέριο Βενιζέλο και με «σοφό δημοψήφισμα» έφερε πίσω το βασιλιά, όστις ως «σοφός» τα έκανε «μούτι» αλβανιστί και κατέληξε η γιαγιά μου η Πολυξένη από τη Μικρασία στο Μοσχάτο.

Οι ασκήσεις επί χάρτου στα παίγνια στρατηγικού ρίσκου προϋποθέτουν εφεδρείες και εγγυήσεις επιβίωσης επί μακρόν. Άλλωστε, ως γνωστόν, το μέλημα κάθε πολεμάρχου είναι να κερδίσει τον πόλεμο πριν καν δώσει μάχες. Ο Ναπολέων ηττήθηκε λόγω έλλειψης εφεδρειών και κακής επιμελητείας, καταλήγει ο Κλάουζεβιτς.

Στη μάχη ηγεμονίας μεταξύ Βερολίνου, Λονδίνου, Ουάσιγκτον και Παρισίων κρίνεται το μέλλον της Ευρώπης και άρα οι μελλοντικές σχέσεις της με τη Ρωσία, την Κίνα και το ευρύτερο Ισλάμ. Κρίνεται και το μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης και οικονομικών δομών. Άρα εκ των πραγμάτων δεν πρόκειται για μία αντιπαράθεση του άσπρου με το μαύρο ούτε για μία αφελή αντιπαράθεση του καλού με το κακό. Πρόκειται για αντιπαράθεση επιβίωσης, όπου παίζεται η προοπτική του μεγαλύτερου project μετά τη Γαλλική Επανάσταση, που είναι η Ομοσπονδιακή Ενωμένη Ευρώπη. Φανταζόμαστε όλοι πως η «Ομάδα του Μαξίμου» αντιλαμβάνεται και τα μεγέθη και τις δυνατότητές της.