Πολιτικη & Οικονομια

Η κατάρα του Κανταχάρ

Η κρίση στο Αφγανιστάν είναι κατά πολύ σημαντικότερη από τη χρηματο-οικονομική κρίση του καπιταλισμού...

Νίκος Γεωργιάδης
ΤΕΥΧΟΣ 237
4’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Είναι πολύ φτωχοί για να φοβηθούν ότι θα χάσουν αυτά που έχουν». Πρόκειται για μία φράση από την «Έρημο» του Le Clezio, που περιγράφει τη ζωή κάπου κοντά στη θάλασσα πάνω από το Τιζνίτ και κάτω από το Αγκαντίρ, εκεί που ο Ατλαντικός σκάει στο Μαρόκο. Η φράση δεν ταιριάζει καθόλου στην περίπτωσή μας, όπου σε κλίμα γενικευμένης υστερίας οι τηλεστάρ, αλφαδιασμένοι και άψογοι, προειδοποιούν τους πολίτες της ευημερούσας Δύσης για τα επερχόμενα δεινά, ενισχύοντας το φόβο των ημιπλουσίων που κινδυνεύουν να απωλέσουν ορισμένα από αυτά που έχουν. Είναι να γελάς και να κλαις ταυτόχρονα μπροστά στον πανικό των Ευρωπαίων μικροαστών που, αγνοώντας αυτά που συντελούνται στον κόσμο μας, ανησυχούν για το εάν η τράπεζα θα τους κατασχέσει τη λιμουζίνα μεγάλου κυβισμού και το κράτος θα φορολογήσει την πισίνα του κήπου τους.

Πριν λίγες ημέρες στη γη των «Ανέγγιχτων», των «Ντάλιτ» στη γλώσσα τους, η ρομφαία του τρόμου αιματοκύλησε την οικονομική πρωτεύουσα της δεύτερης σε πληθυσμό χώρας του πλανήτη. Η Ινδία γεννήθηκε από το αίμα, συγκροτήθηκε ως κράτος μέσα στο αίμα και ενηλικιώθηκε ως χώρα από το αίμα. Λίγες εβδομάδες από την ημέρα που ένα διαστημόπλοιό της έφτασε στη Σελήνη, αυτός ο γίγας με τα καθόλου πήλινα πόδια, αυτή η κοινωνία με την τεράστια ιστορική διαδρομή, κλυδωνίστηκε συθέμελα από μια χούφτα ισλαμιστών τρομοκρατών που επιτέθηκαν στη Βομβάη με ένα μόνο στόχο. Να σκοτώσουν ό,τι κινείται. Το μήνυμά τους είχε αποδέκτη τη διεθνή κοινότητα και όχι το Νέο Δελχί. Η πράξη τους ήρθε για να υπενθυμίσει πως η κρίση στο Αφγανιστάν είναι κατά πολύ σημαντικότερη από τη χρηματοοικονομική κρίση του καπιταλισμού. Και πως στα σοκάκια της Καμπούλ οι ισλαμιστές δεν δίνουν φράγκο για τις μεταφυσικές ανησυχίες των Ευρωπαίων μικροαστών, που κλαίγονται για τα επιτόκια των στεγαστικών τους δανείων.

Η εφιαλτική τραμπάλα

Ένα μήνα πριν αναλάβει τα καθήκοντά του ο Μπαράκ Ομπάμα, η Διεθνής της Ισλαμιστικής Τρομοκρατίας εμφανίστηκε για να διεκδικήσει μερικά εικοσιτετράωρα τηλεοπτικού χρόνου προκειμένου να προειδοποιήσει τη Δύση πως στη μουσουλμανική Κεντρική Ασία παίζεται το παιχνίδι της ισορροπίας μεταξύ της Ανατολής και του οικονομικά εύρωστου κόσμου. Η επίθεση της Βομβάης δεν αφορά το Πακιστάν και τις μυστικές του υπηρεσίες, παρά μόνο δευτερευόντως. Δεν αφορά ούτε τη διένεξη στο Κασμίρ, παρά μόνο από σπόντα. Αφορά ωστόσο τον κάθε πολίτη αυτού του πλανήτη από τη στιγμή που οι δύο γείτονες, η Ινδία και το Πακιστάν, είναι πυρηνικές δυνάμεις, γοργά αναπτυσσόμενες χώρες και κοινωνίες που διαθέτουν αυτή τη στιγμή ένα απίστευτο επιστημονικό δυναμικό, που παράγουν νέα τεχνολογία και αριστεύουν σε επιστήμες όπως τα Μαθηματικά, η Φυσική και η Πληροφορική. Η Ισλαμιστική Διεθνής χτύπησε την καρδιά μιας αναδυόμενης νέας κατάστασης στους διεθνείς συσχετισμούς, όπου η Ινδία, η Κίνα, το Πακιστάν και η Ινδονησία διαδραματίζουν ρόλο περιφερειακών οικονομικών ηγετών και διεκδικούν τον πολιτικό τους ρόλο στα τεκταινόμενα στον πλανήτη. Δεν ήταν απλά μία προειδοποίηση. Ήταν η τελευταία κουβέντα πριν την έναρξη της νέας φάσης στις πρακτικές της διεθνούς τρομοκρατίας. Για τον Μπαράκ Ομπάμα, που επιμένει να καταστήσει το Αφγανιστάν το θέατρο του «δικού του πολέμου», το μήνυμα είναι σαφές. Μετά τον Μέγα Αλέξανδρο, τους Ινδούς, τη Μεγάλη Βρετανία, τη Σοβιετική Ένωση, θα εγκαταλείψει και η Αμερική τα βουνά του Ανατολικού λεγόμενου Καυκάσου ταπεινωμένη. Σε μια εποχή που οι εκθέσεις του Εθνικού Συμβουλίου Ασφαλείας και του Πενταγώνου καταλήγουν στο σενάριο της σταδιακής αποδυνάμωσης του ηγετικού ρόλου των ΗΠΑ στον πλανήτη, το αιματηρό συμβάν της Βομβάης προσλαμβάνει νόημα καταλυτικής πρόκλησης που δεν απευθύνεται μόνο στη χριστιανική Δύση, όπως απλοϊκά και λόγω ιστορικών συνδρόμων ερμηνεύεται από τα Ινστιτούτα Στρατηγικών Μελετών, αλλά στο σύνολο του κόσμου που δεν ακολουθεί το μοντέλο του ακροδεξιού, φασιστικού, ισλαμιστικού ιδεατισμού.

Οι εφεδρείες του τρόμου

Στα περίχωρα της Καλκούτας, του Ισλαμαμπάντ και της Λαχώρης, εκατομμύρια μουσουλμάνοι πολίτες αργοπεθαίνουν από την ανέχεια. Στο Κάιρο περισσεύουν οι απόλυτα φτωχοί. Στη Σομαλία οι άνθρωποι πεθαίνουν σαν τις μύγες και στην Ινδονησία ο στρατός των πάμπτωχων ενισχύει την αρμάδα των Μουζαχεντίν. Η Ισλαμιστική Τρομοκρατία δεν έχει παρά να κουνήσει το δακτυλάκι της και χιλιάδες καμικάζι είναι έτοιμοι να θυσιαστούν, αρκεί η οικογένειά τους να αποκτήσει ένα εισόδημα και ο μικρός αδελφός να περάσει την πόρτα του Πανεπιστημίου του Καΐρου. Μία ανθρώπινη βόμβα σε αντάλλαγμα ενός μίνι μπακάλικου σε ένα υπόγειο της Αλεξάνδρειας. Ένας μάρτυρας της Πίστης με αντάλλαγμα 3.000 δολάρια ως κεφάλαιο έναρξης μιας επιχειρησούλας σε κάποια τρώγλη στο Βαλουχιστάν. Οι φονταμανταλιστές δεν έχουν πρόβλημα εφεδρειών.

Άγνοια κινδύνου

Στην άλλη όχθη αυτού του ποταμού από αίμα και σάπια σάρκα στήνονται τα οπλικά συστήματα των δυτικών μισθοφόρων, που αγνοώντας τα μαθήματα της Ιστορίας εκστρατεύουν ως νέοι Σταυροφόροι για να σώσουν τη δική τους πίστη. Τους δρόμους της Ενέργειας. Στο Αφγανιστάν δεν φυτρώνει παρά λίγο κριθάρι, πολύ χασίσι και ακόμη περισσότερη παπαρούνα. Τίποτε άλλο δεν φυτρώνει εκεί. Βρίσκεται ωστόσο σε ένα σταυροδρόμι ανάμεσα στα πετρέλαια της Εγγύς και Μέσης Ανατολής, στα πετρέλαια και το φυσικό αέριο της Κεντρικής Ασίας της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και τους γίγαντες πελάτες της Ανατολής – την Ινδία, την Κίνα και τους υπόλοιπους. Σε ιδεατές καταστάσεις το Αφγανιστάν θα μπορούσε να ήταν ένα γιγάντιο δίκτυο αγωγών και αυτοκινητοδρόμων και τίποτε άλλο. Μόνο που και εκεί κατοικούν άνθρωποι με τα δικά τους χούγια και τις δικές τους επιθυμίες. Η Αμερική έχασε τον πόλεμο στο Ιράκ, αλλά η ήττα είναι σχετική. Η Ουάσινγκτον είναι έτοιμη να ηττηθεί κατά κράτος στην Καμπούλ και οι φωνές που προειδοποιούν για ένα τέτοιο ενδεχόμενο πληθαίνουν στην αμερικανική πρωτεύουσα. Το πρόβλημα της νέας υπουργού Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον δεν συνίσταται στη διασφάλιση της «συνεργασίας» του Ιράν. Αργά ή γρήγορα θα συμβεί κι αυτό. Το πρόβλημά της θα εντοπιστεί στην Αλεξάνδρεια την Εσχάτη, στο Κανταχάρ.

Στη ζυγαριά του φόβου

Την ημέρα που άρχισε το μακελειό στη Βομβάη, σήμανε συναγερμός στην Ουάσινγκτον και το Λονδίνο. Η επίθεση στους Δίδυμους Πύργους είχε ένα ξεκάθαρο μήνυμα και στόχευε την καρδιά της Αυτοκρατορίας της Δύσης. Η Βομβάη όμως ήταν κάτι το εντελώς διαφορετικό, περισσότερο περίπλοκο, σημαντικά ανατρεπτικό, εξαιρετικά οργανωμένο, ανησυχητικά παγκόσμιο. Τώρα ο Μπαράκ Ομπάμα ξέρει τι έχει να αντιμετωπίσει. Ο μικροαστός στη Μινεσότα μπορεί να αισθάνεται ασφαλής αλλά δεν είναι. Η κοινωνία όμως της Ινδίας και άρα και του Πακιστάν δεν αισθάνονται και δεν είναι ασφαλείς, μόνο που το έχουν συνηθίσει. Ο πόλεμος για τον έλεγχο της περιοχής αυτής από δύο περιφερειακές πυρηνικές δυνάμεις είναι ανελέητος εξαρχής, δηλαδή από την ημέρα που ανεξαρτητοποιήθηκε η Ινδία του Γκάντι. Η Διεθνής Τρομοκρατία χτύπησε φλέβα και δυστυχώς όλα δείχνουν πως η σύγκρουση θα είναι βαθμηδόν βίαιη και ανελέητη. Οι εκλογές του 2009 στην Ινδία θα αποτελέσουν το πρώτο δείγμα γραφής για τις επερχόμενες αλλαγές με φόντο την αστάθεια. Το μακελειό στην πραγματικότητα είναι μπροστά μας. Κι ας είμαστε σίγουροι, τα σκάγια θα φτάσουν και ως τα σπίτια μας.