Είναι στα παράθυρα του δελτίου των 8 ένας υπουργός, οι δημοσιογράφοι τον πιέζουν για το σκάνδαλο της Μονής Βατοπεδίου. Αποκαλύφθηκαν κι άλλα άγια οικόπεδα που μυστηριωδώς χαρίζει το δημόσιο και τα συμβόλαια υπογράφει συμβολαιογράφος η οποία, δεν θα το πιστέψετε, είναι κι αυτή σύζυγος άλλου βουλευτή της κυβερνητικής παράταξης. Δεύτερη. Οι δημοσιογράφοι κάνουν ερωτήσεις, ο υπουργός αρνείται να απαντήσει. Δεν θα με παρασύρετε εσείς στην παραπολιτική, λέει με στόμφο αναπαράγοντας την πρωθυπουργική γραμμή, εμείς ασχολούμαστε με την πολιτική, κάνουμε μεταρρυθμίσεις. Μα δεν είναι αυταπόδεικτο το πολιτικό σκάνδαλο; Δεν ξέρω, αν υπάρχουν ευθύνες θα τις αποδώσει ο εισαγγελέας.
Εδώ, νομίζω, εξηγείται αυτό το περίεργο φαινόμενο της τελευταίας βδομάδας, η παταγώδης κατάρρευση της Νέας Δημοκρατίας και του Κ. Καραμανλή σε όλες της δημοσκοπήσεις. Είναι όπως στη σκηνή που ο ένας μιλάει, μιλάει, μιλάει, κι ο άλλος τον ακούει, τον ακούει, τον ακούει υπομονετικά και στο τέλος του λέει: Ρε φίλε, δηλαδή για πόσο μαλάκα με περνάς;
Σ’ αυτό ακριβώς το σημείο της ιστορίας έχουμε φτάσει. Εκεί που ο τυπάκος-λαός γυρνάει και λέει: Ρε μεγάλε, καλά, με φτύνεις, μου κάνεις και πλάκα από πάνω;
Γιατί τι μας λένε τόσες μέρες αυτοί οι καλοί άνθρωποι; Είναι ένα μοναστήρι με μερικούς μοναχούς και μια μέρα, ξεκινάει ο ηγούμενος, αυτός που «ταξιδεύει με ελικόπτερο για να του μένει χρόνος για προσευχή», και αρχίζει τον τουρισμό στην Ελλάδα. Κι όπου βλέπει κανένα κτηματάκι, κανένα δάσος οικοπεδοποιήσιμο, κάνα άδειο οικόπεδο, ρωτάει τους γείτονες. Και δεν μου λέτε παιδιά, τίνος είναι το χωράφι; Α, του κράτους, ωραία. Κι αυτό του κράτους; ωραία. Κι αυτό το καινούργιο στους Θρακομακεδόνες 50 χιλιάδες τετραγωνικά, ετοιμοπαράδοτο; Ολυμπιακό Ακίνητο, υπουργείο του κράτους, ωραία κι εδώ. Πάει λοιπόν στο κράτος και λέει: Έχω μια λίμνη γεμάτη νερό, πολύ νερό, να σας τη δώσω να μου δώσετε κάτι οικόπεδα, ούτε 50 χιλιάδες στρέμματα, που υπέπεσε τυχαία στην αντίληψή μου ότι είναι του δημοσίου; Κι αμέσως Κτηματικές υπηρεσίες αποχαρακτηρίζουν τα δάση, Γνωμοδοτικά συμβούλια Δημοσίων κτημάτων τα ανταλλάσσουν, ορκωτοί λογιστές τα υποαξιολογούν, Νομικά συμβούλια του κράτους τα επικυρώνουν, δικηγόροι υποψήφιοι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος τα ετοιμάζουν, συμβολαιογράφοι σύζυγοι υπουργών και βουλευτών συντάσσουν τα συμβόλαια και καμιά δεκαριά υπουργοί τα υπογράφουν. Βλέπετε κανένα πολιτικό σκάνδαλο; Μπα, θα μας το πει ο εισαγγελέας.
Όταν η ΝΔ ήταν αντιπολίτευση, ό,τι έκανε το ΠΑΣΟΚ ήταν σκάνδαλο. Και πλοίο να βούλιαζε, «νέο μεγάλο σκάνδαλο του ΠΑΣΟΚ». Και οι διαφορετικές πολιτικές επιλογές, σκάνδαλο ήταν. Και οι ηθικές παρασπονδίες σκάνδαλο και οι ηλιθιότητες σκάνδαλο. Σκάνδαλο γιατί ένας βουλευτής έπαιζε φρουτάκια, σκάνδαλο γιατί κάποιος δεν πλήρωνε νοίκι στο φίλο του επιχειρηματία, σκάνδαλο γιατί άλλος εθεάθη στο σκάφος πλουσίου, σκάνδαλο γιατί κάποιος είχε μετοχές στο χρηματιστήριο. Όλα ήταν σκάνδαλα. Το ΠΑΣΟΚ ήταν σε συνεχή άμυνα, τα δεχόταν όλα και προσπαθούσε να δικαιολογηθεί. Ίσως γιατί πραγματικά αισθάνονταν ένοχοι. Όπως λέει και το ανέκδοτο, δίνε της εσύ ένα χαστούκι κάθε πρωί, κι αν δεν ξέρεις εσύ γιατί, ξέρει αυτή. Ήξεραν πολύ καλά γιατί. Γι’ αυτό, η άμυνά τους ήταν να μας κλείνουν το μάτι, εντάξει ρε παιδιά, ξέρετε τώρα πώς είναι τα πράγματα, τι να κάνουμε, έτσι είναι η Ελλάδα. Ανθρώπινο πλην όμως κατεδαφιστικό. Ήταν συνέχεια στο απόσπασμα.
Η Νέα Δημοκρατία μελέτησε πολύ καλά το μάθημα. Κι όταν έφτασε η ώρα της, εφάρμοσε την τελείως αντίθετη τακτική απ’ όσα έλεγε ως αντιπολίτευση. Τίποτα δεν ήταν σκάνδαλο. Υποκλοπές, κουμπάροι, ταμεία, ομόλογα, επιδοτήσεις στην άγονη γραμμή, επιχορηγήσεις του Υπουργείου Πολιτισμού, καταπατήσεις δημοσίων κτημάτων, μίζες, υπεξαιρέσεις, κατηγορούμενοι βουλευτές, στελέχη, πρόεδροι κομματικών οργανώσεων, σκάνδαλα στους δήμους, τίποτα. Απεφάνθη η δικαιοσύνη; Αν δεν βγει απόφαση και δεν τελεσιδικήσει, κανένα σκάνδαλο. Βέβαια, έτσι αθώωναν τελείως το ΠΑΣΟΚ. Ποιος νοιάζεται όμως γι’ αυτό τώρα, μετά την απομάκρυνση εκ του ταμείου; Ο τόπος βοούσε, πηδούσαν απ’ τα μπαλκόνια, η απάντηση ήταν, «αταλάντευτοι πάντα σε μετωπική σύγκρουση με τη διαπλοκή». Λες και ζούσαμε σε άλλη χώρα. Οι λέξεις έχασαν τη σημασία τους, όλα σήμαιναν το αντίθετό τους. New speak, η οργουελιανή γλώσσα, μέχρι να σας τρελάνουμε. Η τακτική αυτή είχε ένα μεγάλο επικοινωνιακό πλεονέκτημα. Δεν παραδέχεσαι τίποτα, δεν απολογείσαι για τίποτα, δεν έχεις καμία φθορά. Όλα κάτω απ’ το χαλί, όλα παραπέμπονται στο μέλλον. Αντί της καθημερινής φθοράς, μια εικονική πραγματικότητα φτιαγμένη με δηλώσεις, στιβαρό ύφος, σεμνότητα, ταπεινότητα, τάξη και ηθική. Και από κάτω, συμβολαιογράφοι και πνευματικοί αγόραζαν και πούλαγαν λίμνες, δάση, οικόπεδα, ολυμπιακά ακίνητα.
Αυτή η τακτική έχει ένα μόνο μειονέκτημα: κερδίζει χρόνο, αλλά όταν φτάσει ο χρόνος, η αντίδραση είναι πολύ πιο βίαιη. Σε συνδυασμό με τα φορολογικά μέτρα, τον πληθωρισμό, την πτώση της ανάπτυξης, η συμπεριφορά της εξουσίας έγινε αφόρητη. Δηλαδή πόσα θες να μας τρελάνεις; Με το ΠΑΣΟΚ ο κόσμος είχε κουραστεί, είχε βαρεθεί. Τώρα όμως έχει θυμώσει. Έχει θυμώσει πραγματικά. Το ’χουν αυτό οι ηθικολογίες, ο λογαριασμός είναι πολύ βαρύς για την υποκρισία.
Η κυβέρνηση λέει ότι η κατάσταση είναι αναστρέψιμη. Ποντάροντας στην αδυναμία πολιτικής πρότασης από τη μεριά της αντιπολίτευσης. Μπορεί να ’ναι κι έτσι, όμως αυτό μόνο καθυστέρηση συνεπάγεται, ο δικός της ωφέλιμος χρόνος τελείωσε. Όταν φτάσεις έναν ολόκληρο λαό στο στάδιο του «αϊ σιχτίρ, που θα μου κάνεις και πλάκα από πάνω», είναι πια πολύ αργά.
20°
