Ανασχηματισμός: Ένα εργαλείο Επιβίωσης ή Ευκαιρία Μεταρρυθμίσεων;
Κανένας ανασχηματισμός στο κυβερνητικό σχήμα δεν άλλαξε τον κόσμο. Ούτε διέσωσε καμία κυβέρνηση που είχε πραγματικούς λόγους για να παραπαίει. Διότι η κυβερνητική πολιτική είναι περισσότερο θέμα κεντρικών πολιτικών επιλογών και πολύ λιγότερο των προσώπων που την εφαρμόζουν. Ειδικά σε ένα πρωθυπουργικοκεντρικό μοντέλο σαν το δικό μας. Εκτός και αν πρόκειται για τελείως ανίκανους τύπους που παρεισφρήσαν σε μια κυβέρνηση εν αγνοία του επικεφαλής της. Αλλά αν υπήρχαν τέτοιοι θα τους είχαμε αντιληφθεί. Μικρή χώρα η Ελλάδα και πολύ εκτεθειμένοι οι υπουργοί της.
Ο ανασχηματισμός και τα πολιτικά μηνύματά του
Ένας όμως σοβαρός ανασχηματισμός, όπως ο πρόσφατος, στέλνει πολιτικά μηνύματα σε πολλούς αποδέκτες. Ο πρώτος είναι το ίδιο το κόμμα της Ν.Δ. Μπορεί ο πρωθυπουργός να πιέζεται σημαντικά από την καταιγίδα των Τεμπών αλλά δεν θα ρίξει και λευκή πετσέτα στους εσωκομματικούς του αντιπάλους. Μπορεί να έκανε τον κ. Κωνσταντίνο Τασούλα πρόεδρο της Δημοκρατίας, ικανοποιώντας τη δεξιά ψυχή της παράταξής, αλλά δεν είναι και διατεθειμένος να αλλάξει πολιτική γραμμή και κυρίως πολιτική αίσθηση. Ως γνήσιο παιδί του κεντροδεξιού χώρου δεν αποστρέφει το βλέμμα του από το Κέντρο. Ένα βλέμμα το οποίο όταν αφήνεται, ενίοτε φθάνει μέχρι και την Κεντροαριστερά. Ειδικά όταν στον χώρο αυτόν μπορεί να βρει πολιτικά στελέχη να του κάνουν τη δουλειά.
Ας αρχίσουμε από τα δεξιά. Η τοποθέτηση του Μάκη Βορίδη στο υπουργείο μετανάστευσης είναι ένα κάποιο μήνυμα. Ένας αποδεδειγμένα ικανός και επιτυχημένος υπουργός αναλαμβάνει έναν ευαίσθητο τομέα ο οποίος αναμένεται να μας απασχολήσει ιδιαίτερα στο εγγύς μέλλον. Ειδικά μετά την απόφαση της Γερμανίας να κλείσει τα διάτρητα στη μετανάστευση σύνορά της. Αλλά και τη γενικότερη άνοδο της ξενοφοβικής ακροδεξιάς σε όλη την Ευρώπη. Η πιθανότητα να εγκλωβιστούν χιλιάδες μετανάστες στην Ελλάδα είναι ισχυρή. Και η χώρα πρέπει να φροντίσει εγκαίρως ώστε η κατάσταση να παραμείνει ελεγχόμενη. Αν στη Συρία οι ισλαμιστές συνεχίσουν τις θρησκευτικές διώξεις κατά αμάχων Χριστιανών και Αλεβιτών, η Ελλάδα πρέπει να φροντίσει για την ασφαλή μεταφορά τους σε ελληνικό έδαφος. Και μόνο ωφελημένη θα είναι. Καθ’ ότι οι μειονότητες αυτές της Συρίας είναι ιδιαίτερα αξιόλογες τόσο πολιτιστικά όσο και οικονομικά. Και μακάρι να τις έχουμε στην πατρίδα μας.
Από την αντίθετη όμως πλευρά τα πράγματα έχουν περισσότερο ενδιαφέρον. Το πολιτικό κέντρο που σχηματίζεται με τους Πιερρακάκη και Χατζηδάκη σηματοδοτεί μια διάθεση για ελεγχόμενες κεντρικά μεταρρυθμίσεις με συνεχή λογοδοσία των υπουργών για την εξέλιξη και την αξιολόγηση των έργων τους. Διότι δεν αρκεί να εξαγγέλλεις και να νομοθετείς. Ούτε καν να βρίσκεις τους απαιτούμενους πόρους. Χρειάζεται να παρακολουθείς και τη εξέλιξη των εργασιών, να τις ξεμπλοκάρεις στα γρήγορα όταν μπλέκουν και να είσαι μέσα στις προθεσμίες που εσύ όρισες. Χωρίς να εκτοξεύεται το κόστος. Δηλαδή η ασφάλεια των σιδηροδρομικών μεταφορών είναι ένα project που έπρεπε να είχε ήδη τελειώσει ειδικά μετά το δυστύχημα των Τεμπών. Είναι προφανές ότι δεν μπορεί να περιμένει άλλο. Τα τρένα μεταφέρουν και ανθρώπους. Και ένα ανάλογο δυστύχημα , έστω όχι τόσο ακραίο, είναι μέσα στο πρόγραμμα αν συνεχιστούν οι εκκρεμότητες που υπάρχουν! Και αυτή είναι η ευθύνη όσων ενεπλάκησαν με το θέμα αυτό.
Η αναβάθμιση του Κ. Πιερρακάκη στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, το πρώτο τη τάξει υπουργείο, είναι έναν σαφές βλέμμα προς την κεντροαριστερή συνιστώσα της κυβέρνησης. Όπως εξάλλου και η παραμονή του Γ. Φλωρίδη στο ευαίσθητο υπουργείο Δικαιοσύνης αλλά και η ανάθεση της έρευνας και της καινοτομίας στον Αρίστο Δοξιάδη, έναν επιφανή δημόσιο διανοούμενο. Έστω και αν η τελευταία δεν καρποφόρησε αφού συνοδεύτηκε από μια ταχύτατη, οδυνηρή παραίτηση. Το πολιτικό όμως μήνυμα εστάλη. Υπάρχει διάθεση για μεταρρυθμίσεις. Για διάσωση του αρχικού εκσυγχρονιστικού πνεύματος που χαρακτήρισε την πρώτη κυβέρνηση του Κ. Μητσοτάκη και το οποίο του έδωσε το υψηλό ποσοστό αυτοδυναμίας στην τελευταία εκλογική μάχη. Και τον διατηρεί στην 1η θέση ακόμα και σήμερα που δέχεται ολομέτωπη επίθεση από σύσσωμη την αντιπολίτευση. Και έχει εναντίον του την πλειοψηφία της κοινής γνώμης στο περίφημο θέμα της «συγκάλυψης» για το δυστύχημα των Τεμπών. Στα πιο δύσκολα της τελευταίας 6ετίας και η ΝΔ παραμένει πρώτη στις δημοσκοπήσεις με ασφαλή διαφορά από τον δεύτερο.
Μια εύκολη εξήγηση του φαινομένου έχει τη βάση της στην δομική ανικανότητα των κομμάτων της αντιπολίτευσης. Και μόνο το γεγονός ότι το 80% των ψηφοφόρων θεωρούν ανίκανο το ΠΑΣΟΚ να νικήσει τη ΝΔ στις επόμενες εκλογές αρκεί για να δικαιολογήσει την πρωτιά αλλά όχι για να την ερμηνεύσει πολιτικά. Το πολυπληθές κεντρώο και κεντροδεξιό στρώμα της μεσαίας τάξης που υποστηρίζει ακόμα την κυβέρνηση δεν το κάνει γιατί έχει «παντρευτεί» τον Μητσοτάκη. Δεν οδηγείται στην κάλπη του από ιδεολογικούς λόγους. Ούτε μόνο από το φόβο των «άλλων» που περιμένουν. Δεν είναι μόνο η εικόνα της λαϊκιστικής Αριστεράς που το απωθεί. Ούτε και η προφανής ανικανότητα των στελεχών της. Είναι και η πεποίθηση ότι μόνο ο Μητσοτάκης μπορεί να κάνει έστω κάποιες από τις αλλαγές που έχει ανάγκη ο τόπος. Αν θέλει να επιβιώσει και να προοδεύσει στην επερχόμενη εποχή των τεράτων. Γιατί η αντιπολίτευση είναι σαφές ότι όχι απλώς δεν θέλει, αλλά και πολεμά τις αυτονόητες που γίνονται. Όπως τα μη κρατικά πανεπιστήμια.
Η δυσαρέσκεια της πλειοψηφίας των φίλων της κυβέρνησης δεν έχει να κάνει με τον δεξιό ή κεντρώο χαρακτήρα της. Με τον ένα ή άλλο δεξιό ή κεντρώο υπουργό. Οι εποχές είναι πολύ σκληρές για να ασχολούμαστε ακόμα με ανούσιες διαιρέσεις του παρελθόντος. Έχει να κάνει με τις μεταρρυθμίσεις που υποσχέθηκε αλλά δεν προχωρά. Και αυτές με τη σειρά τους έχουν να κάνουν με τον μεγάλο ασθενή που λέγεται κράτος. Και αν θέλετε, την παθογένεια του ΟΣΕ, της τελευταίας των δεινοσαύρων ΔΕΚΟ, πληρώνει σήμερα. Αφού βεβαίως την πλήρωσαν με τη ζωή τους 57 συνάνθρωποί μας οι περισσότεροι παιδιά. Αν κάτι πρέπει να καταλάβουμε όλοι είναι ότι χωρίς αυτόν τον ΟΣΕ, δεν θα υπήρχε αυτός ο σταθμάρχης, δεν θα είχαν παραβιαστεί όλοι οι κανόνες ασφαλείας και οι 57 ψυχές σήμερα θα ζούσαν. Εδώ μαζί μας.
Η κοινωνία δεν είναι πια αντιδραστική στις μεταρρυθμίσεις και στον εκσυγχρονισμό. ¨Όταν βεβαίως κάποιος της εξηγήσει το τι και πως της κάθε μεταρρύθμισης και καταλάβει τα οφέλη της. Όπως τα κατάλαβε με την είσοδο στην ψηφιακή εποχή. Όπως τα ζει με την παραμονή της στο ευρώ ενώ πριν δέκα χρόνια ψήφιζε με 62% έξοδο και επιστροφή στη δραχμή. Αντιδραστικές είναι οι συντεχνίες του Δημοσίου που αισθάνονται ότι χάνουν τη βολή και κυρίως την εξουσία τους σε κάθε εκσυγχρονιστική αλλαγή. Από τον ΟΣΕ μέχρι τα σχολεία. Όπου και μόνο η ιδέα της λογοδοσίας και της αξιολόγησης προκαλεί πανικό και συσπειρώνει τις πιο ετερόκλητες πολιτικές δυνάμεις. Εκεί όπου όλα τα κόμματα δεξιά και αριστερά έχουν κοινή γραμμή υπερασπιζόμενα το οχυρό της κρατικής αβελτηρίας. Αλλά αυτές τις «φυλές» κάθε εκσυγχρονιστική κυβέρνηση θα τις έχει για πάντα απέναντι. Είναι στοιχείο της ελληνικής ταυτότητας.
Η πρόσφατη επίθεση στον Αρίστο Δοξιάδη, ένα επιφανή προοδευτικό τεχνοκράτη της χώρας, που τον ανάγκασε να παραιτηθεί την μεθεπόμενη ημέρα εντάσσεται ακριβώς στην ίδια πολιτική. Στην ματαίωση κάθε μεταρρυθμιστικής προσπάθειας. Πόσο μάλλον στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας. Και η αντιπολίτευση αλλά και το αντιδραστικό μέρος της συμπολίτευσης ξέρουν πολύ καλά ότι στοχεύοντας σε σημαντικά δημόσια πρόσωπα του μεταρρυθμιστικού ρεύματος επιτυγχάνουν τη διαιώνιση της παρούσας κατάστασης που τους τρέφει πολιτικά και εγγυάται την αναπαραγωγή τους. Όχι μόνο σε οικονομικό αλλά και πολιτιστικό επίπεδο. Οι πρόσφατοι βανδαλισμοί του ακροδεξιού βουλευτή στην Εθνική Πινακοθήκη συνάδουν αρμονικά με την επίθεση στον Δοξιάδη. Όλα για όλα αρκεί τα πράγματα να μείνουν όπως πριν.
Αν υπάρχει σήμερα ένα σοβαρό αίτημα είναι να επιταχυνθούν οι αλλαγές που χρονίζουν αλλά και ρυθμίζουν τη ζωή μας. Στην Παιδεία περιμένουμε δύο μεγάλες μεταρρυθμίσεις. Ένα νέο σύγχρονο νόμο για τα ΑΕΙ με όλη την εξουσία στα Συμβούλια Διοίκησης. Και την θεσμοθέτηση του Εθνικού Απολυτηρίου που θα αλλάξει ριζικά τον τρόπο πρόσβασης στα ΑΕΙ. Ώστε να γίνει και πάλι το Λύκειο πραγματικό σχολείο. Αυτές οι αλλαγές δεν απαιτούν δεξιό ή αριστερό υπουργό. Χρειάζονται απλώς ανθρώπους με σύγχρονο και ορθολογικό πνεύμα να τρέξουν τις απαιτούμενες ρυθμίσεις. Και γερό στομάχι για να συγκρουστούν τους πολιτικούς λουδίτες της Αριστεράς. Αν λοιπόν στην κυβέρνηση αναζητούν μια νέα αρχή ας τις προχωρήσουν. Τα αρχεία του Υπουργείου, ψηφιακά και μη, είναι γεμάτα από ενδιαφέροντα υλικά. Σχεδόν τροφή μασημένη. Κάντε τα πράξη. Νέα αρχή δεν είναι τα ανακυκλωμένα πρόσωπα, αλλά οι τολμηρές πολιτικές.
6°
